Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
4
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. V.g. 1. Komz, prezeg. N'eus fin ebet dezho da gaozeal. Kaozeal a ra brav. Mat-tre, setu aze kaozeal ! Gwellaet eo da gaozeal : komz a ra gwelloc'h. Ne oar na kaozeal na tevel : komz a ra a-dreuz hag a-hed. Kaozeal eus, diwar-benn, a-zivout ub., udb. 2. Kaozeal ouzh ub. : mont outañ dre gomz. Difennet eo kaozeal outañ. & Kaozeal gant ub. : eskemm komzoù gant ub. Fae eo din kaozeal gant hennezh. & Kaozeal da ub. : displegañ udb. da ub. Kaozeal a rin dezhañ eus an dra-se. 3. Dre skeud. Ober trouz ; mont en-dro. II. V.k.e. Ober gant (ur yezh bnk.). Kaozeal a ra mat saozneg. Gouzout a rez kaozeal alamaneg ? Kaozeal a ra brezhoneg gant he zud. HS. safarat.

Skouerioù istorel : 
31
Kuzhat roll ar skouerioù

kaozañ

1500
Daveenn : LVBCA p109 (causer)

kaozeal

1732
Daveenn : GReg pg causer (parler)

kaozeet

1732
Daveenn : GReg pg causer (parler)

kaozeal

1850
Daveenn : GON.II.HV pg kaozéal (Causer).

kaozeet

1850
Daveenn : GON.II.HV pg kaozéal (Causer. Part.)

— A ! n’eus liñser ebet en hor gwele ! Ar re-mañ a zo gweleoù e giz Treger neuze ’ta, Yann ? — Ehan da farsal, Per, ha kaozeomp da vat. Petra 'soñjez eus a Jañ-Mari, an ozhac’h, hag eus e vugale ?

1877
Daveenn : EKG.I. p.74

Sakrist, hast buan, alum gouloù, ma kaozeimp un tammig.

1877
Daveenn : EKG.I. p.111

Klevet a reer tud hag a c’hoarzh o kaozeal eus a emgann Kergidu, evel pa ne vije bet nemet ur bugaleaj, un taol brabañs graet gant tud ha ne ouient ket petra a raent.

1877
Daveenn : EKG.I. p.307

C’hwi a zo farserien hag a zo brav deoc’h kaozeal ; mar o pije bet un Ester evel va hini-me !...

1877
Daveenn : EKG.I. p.221

Ar c’habiten Jaouen a yoa er gêr, er C’hraeog, azezet e-kichen an tan o kaozeal gant Mari-Jann Kerebel, e wreg, pa en em gavas en ti ar c’habiten Kivoron.

1877
Daveenn : EKG.I. p.212

Evel m’o doa c’hoant da welet ar gouel penn-da-benn, en ur genderc’hel evelato da c’hoarzhin ha da gaozeal, evel a-raok, e lakejont ur penn-glin d’an douar ; n’oa ket avat evit adoriñ Mirabeau e oa, mes, evel e lavaran deoc’h, evit gwelet penaos ec’h achuje un hevelep diskianterezh.

1877
Daveenn : EKG.I. p.179

Edon erru er-maez pa glevis tud o tont, en ur gaozeal, war an hent-bras, a-hed bali maner Keraouell.

1878
Daveenn : EKG.II p.24

Atav e kleven krial ha youc’hal war-zu Keryann ; n’eo ket an dra-se a rae aon din ; mes kaout a rae din e kleven ivez atav kaozeal goustadik en-dro din, en tu bennak, hep ma ouien e pelec’h.

1878
Daveenn : EKG.II p.23

Lâr din Job ; se, koulskoude, na sell ket ac'hanon, mes kement ha kaozeal, bepred e teue, d'ar Sadorn, ur gelaouenn, he hanv "an Democrate ?"

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

E tu-hont d'ar c'hambroù ha d'ar salioù bras [e]c'h aer enne 'vit dibriñ, pe 'vit skrivañ, pe 'vit ober un diskuizh, e zo amañ ur chapel vras hag ur chapel vihan : homañ 'zo savet enni ur vreuriezh a nevez zo 'vit diboaniañ an anaon : enni dreist-holl e plijo dimp mont da gaozeal gant an Ao. Doue.

1903
Daveenn : MBJJ p112

kaozeal

1909
Daveenn : BROU p. 215 (ce mot est français et parlant, aussi fréquemment employé de l'est pas moins)

Met n’eo ket se eo se : kaozeomp nebeut met kaozeomp mat ha sklaer eeun en e nord !…

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 47, p.1125 (Miz Du 1924).

Ar c’hi — Job e hanv — anaoudegezh vras da Jañ Glaudadig, a deuas d’e gaout, hag a c’houlennas digantañ — d’ar c’houlz-se an anevaled a gaozee, abaoe mut int deut da vezañ : « — Da belec’h ec’h ez-te, Jañ Glaudadig ?

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 41, p.945 (Mae 1924)

Hag e kaozeent, hag e prezegent, dever enne.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 41, p.949 (Mae 1924)

— Demat deoc’h, Izabel ! Deut on d’ho kavet ha da gaozeal ganeoc’h diwar-benn ho mab henañ Bilzig.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1020 (Gouere-Eost 1924)

Me ’m bo ur vatezh vihan a ouio ar galleg, A gaozeo evidon ken am bo en disket, Am wisko, am ziwisko, ’zibrenno va botoù, Am lakaio da gousket e-keñver va aotrou.

1925
Daveenn : BILZ2 p.160

Bilzig hag e gabiten en em rae brav-ral : ar paotr a oa prim gant e labour ; hag ar c’habiten, ma na gaozee ket nemeur ouzh e vartoloded, en devoa lagad sklaer, a ouie ober an disparti entre e dud.

1925
Daveenn : BILZ2 p.168

Janedig stad enni : mont d’ar maner, kaozeal gant an itron, c’hoarzhin gant an dimezell, labourat war danvez pinvidik, mezher talvoudus, seiz, satin !…

1925
Daveenn : BILZ2 p.152

Ar vartoloded, en-dro d’ar wezenn-dilh, a deue da gaozeal, da brezeg, evel gwechall-gozh an dud a skiant vras war an heñchoù, war leurioù-kêr evit diskiñ d’o diskibien an traoù burzhudus a oa diwanet en o spered pe o devoa dic'hwriziennet eus hini ar re all.

1925
Daveenn : BILZ2 p.133

En osteleri e kleved anezhe, hemañ o kaozeal, hemañ o krial, darn all o rezoniñ, o touiñ, o sulbediñ ; girioù lemm ha flemmus a nije eus an eil d’egile ha gwalennadoù skoet war hemañ ken a c’hwibane a-dreuz an ti.

1925
Daveenn : BILZ2 p.123

Galleg-holl e [sic, a] veze disket d'ar « pennhêr » ; met etrezo, ma zad ha ma mamm a gaozee brezhoneg, hag ar glianted, brezhoneg nemetken, dre un abeg sklaer : ne oa ket unan dre bep dek a oa barrek da c'hallegañ, nemet ha mezv e vije.

1944
Daveenn : EURW.1 p18

Rak bezet souezhet neb a garo, din-me ne veze ket kaozet brezhoneg pa oan bugel.

1944
Daveenn : EURW.1 p18

Me, evel ul logodenn, a veze bepred war-c'hed ar glianted, netra nemet evit selaou anezho o kaozeal brezhoneg.

1944
Daveenn : EURW.1 p18

Plijadur gwelout daou Satanaz ha klevout o doare kaozeal.

1944
Daveenn : ATST p.121

Anaoudegezh a ris c'hoazh a-raok digoridigezh an Dalc'h gant rener ar « Clocher Breton » eus An Oriant hag e wreg, René Saib ha Madeleine Desroseaux ; gant unan kozh bihan, gant lunedoù, ul livitenn gantañ a gouezhe betek e dreid hag a oa Charlez Gwennoù, ur barzh brudet o chom e Vitry-sur-Seine ; gant un toullad aotrounez all a Bariz : Grivart, avokad, Maufra, liver, Pitet, savour-tier, Yann Ar Fusteg, den-e-karg -hemañ a gaozeas ganin e brezhoneg- h.a.

1944
Daveenn : EURW.1 p67

Kredapl-bras e vo nac'het gant an enebourien, ha neuze e vefont gwelet evel ar re ha ne fell ket dezhe kaozeal.

2015
Daveenn : DISENT p35

Notennoù studi

Reiñ a ra Kervarkêr e 1850 [GON.II.HV, pg. kaozéal], hep daveenn, ur stumm keûza lakaet gantañ da sevel d'an IXvet kantved.

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial