Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
2
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

1. Den gourel e reizh, deuet d'e vent ha dimezet. An ezhec'h hag ar gwragez. & Trl. Ozhac'h-nevez : nevez-euredet. HS. gwaz. 2. Dre ast. Penn-tiegezh. An dornerez a fraoñve, bouetaet ma oa gant an ozhac'h. HS. tieg.

Skouerioù istorel : 
42
Kuzhat roll ar skouerioù

ozhac'h

1499
Daveenn : LVBCA p154 (homme)

bronn ozhac'h

1499
Daveenn : LVBCA p44, 154 (mamelle d-homme)

gour hag ozhac'h

1499
Daveenn : LVBCA p86, 94, 154 ('homme et homme marié')

hanter ozhac'h

1499
Daveenn : LVBCA p95, 154 (demy masle)

un ozhac'h

1499
Daveenn : GAVH p17, 41

ozhac'h nevez

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (nouveau) marié

ozhac'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg homme marié

ezhec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg homme marié

ezhac'h mat

1732
Daveenn : GReg pg (un bon) économe (d'une conduite sage)

ar gwragez a zo e gwardoniezh o ezec'h, dindan gward o ezec'h

1732
Daveenn : GReg pg (les) femmes (sont en la tutelle de leurs maris)

ur wreg a renk bezañ gwarantet gant he ozhac'h, pe gant justis, evit ober

1732
Daveenn : GReg pg autoriser (une femme doit être autorisée par son mari, ou, à son refus, par justice)

an ozac'h a ro enebarzh d'e c'hreg, evit he onestiz

1732
Daveenn : GReg pg (le) doüaire (se donne pour récompense de la pudeur)

un ozhac'h mat

1732
Daveenn : GReg pg (un bon) économe (d'une conduite sage)

ouzh an ozhac'h em eus komzet

1850
Daveenn : GON.II pg ozac'h, ozec'h

ozhac'h

1850
Daveenn : GON.II pg dén, gwâz, goaz, oac'h, ozac'h, oec'h, ozac'h, ozec'h, pried

ozhac'h

1850
Daveenn : GON.II pg oac'h, ozac'h, ozec'h

oazus eo eus he ozhac'h

1850
Daveenn : GON.II pg oazuz

ozhac'h

1850
Daveenn : GON.II pg oec'h, ozac'h, ozec'h

ozhec'h

1850
Daveenn : GON.II pg ozac'h, ozec'h

ezhec'h

1850
Daveenn : GON.II pg ozac'h, ozec'h

va ozhac'h eo

1850
Daveenn : GON.II pg ozac'h, ozec'h

ozhac'h

1850
Daveenn : GON.II pg ozac'h, ozec'h

ezhec'h

1850
Daveenn : GON.II p.20, livre premier, "des hommes mariés".

ozhac'h

1850
Daveenn : GON.II p.20, livre premier, "homme marié".

« Ar fallañ loen a zo reunek, / Hag en oad-mañ kalz a c'hrwagez / Zo ret dezho derc'hel bragez, / Dre gaout ezhec'h zo re varvek. »

1867
Daveenn : MGK p131

Ne gave [ar gwaz] netra vat, netra 'vel ma oa ret ; / Gant ar yer e c'hluded, diwezhat e saved ; / Bremañ gwenn, goude du, kant ha kant tra ouzhpenn ; / An dud ya en egar, an ozhac'h ha skañvbenn.

1867
Daveenn : MGK p75

« Ozhac'h, da ziwezhañ, te dle mont da gousket, / Ha gwelet mat a-raok ha da zor zo prennet. »

1867
Daveenn : MGK p45

Rouanez ha re vras, ni pennoù ar c'hêrioù, / Ha ni ive ezhec'h, en hon tiegezhioù, / Ni laka d'ar marv, ni gastiz ar re fall, / Ha ma ve sellet pizh, dreist ar c'hleuz en tu all, / Ve gwelet marteze oc'h ober meur a dra / A lakafe ar vein en-dro domp da ruziañ.

1867
Daveenn : MGK p84-85

— A ! n’eus liñser ebet en hor gwele ! Ar re-mañ a zo gweleoù e giz Treger neuze ’ta, Yann ? — Ehan da farsal, Per, ha kaozeomp da vat. Petra 'soñjez eus a Jañ-Mari, an ozhac’h, hag eus e vugale ?

1877
Daveenn : EKG.I. p.74

Edod gant lein pa erruas : an ozhac’h, e zaou vevel, he c’hwreg hag e vugale, c’hoazh yaouank, a yoa ouc’h an daol, en-dro da ur podad yod silet.

1877
Daveenn : EKG.I. p.44

Bezañ e oant eus an ezhac’h gwellañ ha pinvidikañ a Winevez ; setu perak an Tunk en doa droug outo.

1877
Daveenn : EKG.I. p.253

O klevet an traoù-se, Gwilherm, ozhac’h Kermabrouz, a lavaras : — Dre amañ marteze ez eus aet unan eus an dud fall o deus graet kement a zroug dre ar vro.

1877
Daveenn : EKG.I. p.150

ozhac'h

1909
Daveenn : BROU p. 404 (chef de ménage; se dit rarement, on dit plutôt : goaz, mestr, etc. Dans quelques "rimadell", sans doute d'origine exotique, j'ai entendu odac'h)

Rak daouzek mab Nemetos ha ganto o friedoù, hag, ouzhpenn, he daouzek merc’h ha ganto o ezhec’h, a gouske holl dindan e doenn.

1923
Daveenn : SKET p.130

Rankout a eure ozhac'h an ti mont adarre war ar mor : ret e oa dezhañ bevañ e diegezh.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 37, p.812 (Miz Genver 1924)

"uheldad", "ozhac’h-meur" liester "uheldadoù", "ezhec’h-veur"

1924
Daveenn : SKET.II p.144 « Geriadurig », "patriarche".

Izabel ’ta a heulio ar pardonioù ; en-dro devezhioù ar pardon (derc’hent ar pardon, deiz ar pardon ha deiz an adpardon), an ozhac’h hag ar wreg a zigor frankoc’h ar yalc’h, an arc’h hag an armel.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 40, p.897 (Miz Ebrel 1924)

gwreg ozhac'h

1931
Daveenn : VALL pg amazone

gwragez ezhec'h

1931
Daveenn : VALL pg amazone

Tad, mamm, c’hoar, breur ar wreg nevez a ziredas d’hon diarbenn, hag en o c’hichen an danvez ozhac’h, hor c’henvreur Lajat, o parañ evel ur priñs gant e zilhad e-giz Skaer, goloet a vrodiri melen-aour, betek war e gein.

1944
Daveenn : EURW.1 p.166-167

Er baradozig-se d'an ampoent ma oan-me distro d'ar gêr, e oamp pevar o chom : an ozhac'h, ma zad oadet a 65 vloaz, noter eno abaoe tost da dregont vloaz ; an itron, ma mamm, na zilezas gwech ebet he dilhad giz Treger, gant he c'hoef gwenn, a veze graet « kallegenn » anezhañ, he chal pe mouchouer du, he zavañjer dantelezet ; ur vatezh yaouank anvet Marianna Touboulig ; ha me, ar mab pennhêr, a oa ma zad o fiziout warnon da gemerout e garg noter, p'am bije graet tri bloaz deskoni gantañ.

1944
Daveenn : EURW.1 p6

Ha ne vo mui prioled nag abaded / E penn ar c'houenchoù, dre youl ar gannaded. / Dimeziñ 'ray leanezed ha menec'h / Da vezañ, mar karont, gwragez hag ezec'h...

1960
Daveenn : PETO p16

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial