I.
H.g./b.
A.
1. Obererezh distreiñ d'al lec'h m'eur o tont anezhañ.
Distro un harluad d'e vro. Ar veaj distro. Bezañ war hent an distro. Reiñ da anavezout e zistro. Distro ul lizher d'e gaser.
2. Trl. (bezañ) war e zistro : (bezañ) o tistreiñ.
An dud chomet er gêr a zeu war ribl an hent da sellet ouzh an dud war o distro. Mervel a reas war e zistro d'ar gêr.
&
Kenavo an distro ! : troienn a reer ganti ouzh ub. zo o vont kuit pe a guitaer, gant ar soñj e welet en-dro en hevelep lec'h.
3. Tr. adv.
En distro : en ur zistreiñ.
En distro, deuit da'm c'haout. En distro ac'hano e kavas e gastell re baour e-skoaz an tiez kaer en doa gwelet.
B. Dre ast. (db. ar pezh a c'hoarvez a-vareadoù)
1. Obererezh c'hoarvezout a-nevez.
Distro ar bloaz. Distro an nevezamzer.
&
Distro an tre, al lanv : mare ma krog ar mor da ziskenn pe da sevel en-dro.
2. Tr. ar.
War zistro : da boent an distro.
Bep bloaz, war zistro miz ar bleunioù, e kan an alc'hweder.
C. Dre skeud. (gant un dalvoudegezh relijiel prl.)
Obererezh treiñ war-du ur gredenn bnk.
An distro da, davet, ouzh Doue. Distro sant Paol da Zoue.
D. Trl.
[1732] Bezañ war e zistro : war e ziskar, war an oad, bezañ en em gavet e fin e vuhez.
Un den war e zistro. Emañ war e zistro.
E.
1. Pezh a roer evit klokaat ur sammad pe dalvoudegezh udb. a eskemmer ouzh unan all brasoc'h e dalvoudegezh.
Dek lur en deus roet din e distro war an trok. Dek lur distro en deus roet din.
2. Tr. adv.
En distro : en eskemm.
Gwerzhet ganti he boutegad meskl e teue ganti en distro pastelloùigoù kig.
F. Lec'h pe stad digenvez.
Bevañ, chom en distro. En em dennañ en distro. An distro a glask bepred.
II.
G./B.
A.
l. (db. an hentoù, ar stêrioù, h.a.)
Korn-tro, kildroenn.
Un distro krenn.
&
Troioù ha distroioù an aod : ar begoù-douar hag an oufoù.
[1924] Ar bleiz en em zalc’he en distro ar c’hra [...].
2. Rent a bella diouzh an hini eeunañ hag a gas d'an hevelep lec'h.
Ober un distro.
B.
1. Dibab.
D'ar re zrouk eo ar marv, d'ar re vat eo ar vuhez, sellit etre an div zistro peseurt kemm a vez.
2. Trl.
Na vezañ distro ebet (evit ub.) : na vezañ mui dibab ebet. Ne oa distro ebet evitañ.
C.
1. Gwechad distreiñ, dont en-dro.
Ober a reont un distro da Vreizh ur wech an amzer. Un distro war-giz.
&
Troioù ha distroioù : monedone.
2. (db. an traoù)
Gwechad dont war-giz.
D. Dre skeud.
1. Kemm krenn en ur argerzh zo ur skoilh evit ub.
Kaout, pakañ, tapout ur gwall zistro, un distro lous.
&
Ober, reiñ un distro divalav da : en em veñjiñ diwar-goust ub.
Kas an dorzh d'ar gêr, ha reiñ d'ar c'hañfard en doa o zapet un distro eus ar re zivalavañ.
&
Kaout, tapout un distro lous, divalav : kaout, tapout ur joa vil.
Kavout a rae dezhañ edo an dud o vont da reiñ o mouezhioù evitañ, met un distro lous en deus bet. Tapet em eus un distro lous gant ar strakell-se.
2. Preder a gemerer war an-unan.
Ober a reas un distro warnañ e-unan.
Daveenn :
GReg
pg digression (écart de son sujet fait propos, & en peu de paroles)
distro graet e poent, e kentel, a-dailh, a-feson
distro great ê poënd, ê qentel, a dailh, a faeçzoun
1732
Daveenn :
GReg
pg digression (écart de son sujet fait propos, & en peu de paroles)
hep distro, na dale
hep distro, na dalé
1732
Daveenn :
GReg
pg (en) droiture
emañ an den-hont war e zistro
ema en den-hont var e zistro
1732
Daveenn :
GReg
pg (cet homme est sur son) arriere(-saison)
hep distro
1732
Daveenn :
GReg
pg but (à but, sans avantage)
un trokl o deus graet hep distro
un trocl o deus graet hep distro
1732
Daveenn :
GReg
pg (ils ont fait un troc) but (à but)
troklet o deus hep distro
trocqlet o deus hep distro
1732
Daveenn :
GReg
pg (ils ont fait un troc) but (à but)
distro
1732
Daveenn :
GReg
pg coin (détour, lieu retiré), declin (decadence), detour, detour (biais, pretéxte), digression (écart de son sujet fait propos, & en peu de paroles) distraction, (retranchement, deduction), diversion (terme de guerre, & de medecine)
distroioù
distrogeou
1732
Daveenn :
GReg
pg coin
tro ha distro
1732
Daveenn :
GReg
pg contorsion
distrojoù ijinus, graet gant ijin
distrojou jginus, graet gad jgin
1732
Daveenn :
GReg
pg digression (écart de son sujet fait propos, & en peu de paroles)
troioù ha distroioù
troyou ha distroyou
1732
Daveenn :
GReg
pg contorsion
emañ an den-hont war e zistro
ez ma an dèn-hont var e zistro
1732
Daveenn :
GReg
pg (cet homme est sur son) declin
un distro ijinus
un distro jginus
1732
Daveenn :
GReg
pg digression (écart de son sujet fait propos, & en peu de paroles)
an distro a glask bepred
ann distrô a glask bépréd
1850
Daveenn :
GON.II
pg distrô
distro
disrô
1850
Daveenn :
GON.II
pg disrô
distro
distrô
1850
Daveenn :
GON.II
pg disrô, ouf
distro
distrô
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg distrô
distroioù
distrôiou
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg distrô
un distro bras em eus graet
eunn distrô brâz em eûz gréat
1850
Daveenn :
GON.II
pg distrô
dek skoed distro en deus roet din
dék skôéd distrô en deûz rôed d'in
1850
Daveenn :
GON.II
pg distrô
kenavezo, an distro
kénavézô, ann distrô
1850
Daveenn :
GON.II
pg distrô
an distroioù a gar
ann distrôiou a gâr
1850
Daveenn :
GON.II
pg distrô
an distro eus ar yec'hed, eus ar gweled
ann distrô eûz ar iéc'hed, eûz ar gwéled
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg distrô
un eskemm o deus graet hep distro
eunn eskemm hô deûz gréat hép-distrô
1850
Daveenn :
GON.II
pg hép (-distrô)
Dudius oa o buhez : nemeto ne oa ken / O chom en un distro ne anaveze den.
Dudiuz voa ho buez : nemet-ho ne voa ken / O choum enn eunn distro ne anaveze den.
1867
Daveenn :
MGK
p45
Al lec'h-se, en distro, a voa frank ha ledan ; / Tro-war-dro ne chome nemetañ e-unan.
Al leac'h-ze, enn distro, a voa frank ha ledan ; / Tro-war-dro ne choume nemet-han he-unan.
1867
Daveenn :
MGK
p116
Hogen, war an hentoù-se, ma ’z eo tonket dezhi kerzhout, n’eus nag arsav na distro !
Hogen, war an henchou-ze, ma ’z eo tonket d’ezi kerzout, n’eus nag arzao na distro !
1923
Daveenn :
SKET
p.79
Edo war e zistro davet e vag, gantañ daou zourgi war e skoaz, pa zeuas dezhañ mouezh Ambia ha Kinge a oa oc’h en em ziwiskañ war ar c’hlann enep.
Edo war e zistro daved e vag, gantan daou zourgi war e skoaz, pa zeuas d’ezan mouez Ambia ha Kinge a oa oc’h en em ziwiska war ar c’hlann-eneb.
1923
Daveenn :
SKET
p.134
Nemetos-hen n’en devoe ket anaoudegezh a gement-se, rak mervel a renkas e-kreiz ar mor, war e zistro d’ar gêr.
Nemetos-hen n’en devoe ket anaoudegez a gement-se, rak mervel a renkas e-kreiz ar mor, war e zistro d’ar gêr.
1923
Daveenn :
SKET
p.129
En distro hag ar pellañ war-du ar C’huzh-heol, em eus gwelet Rouda ma ’z a di bep noz an heol da ziskuizhañ.
En distro hag ar pella war-du ar C’huz-heol, em eus gwelet Rouda ma ’z a di bep noz an heol da ziskuiza.
1924
Daveenn :
SKET.II
p.75
Met an aotrou person n’oa ket ken skañv e vennozh, ha meur a wech, ha pell goude, pa wele ar paotr, e rae un distro war an arvest c’hoariet en e sal, hag e goñsiañs dezhañ a rebeche gwialenn ar barner.
Met an ôtrou person n’oa ket ken skanv e vennoz, ha meur a wech, ha pell goude, pa wele ar pôtr, a rê eun distro war an arvest c’hoariet en e zal, hag e gonsians d’ean a rebeche gwialenn ar barner.
1924
Daveenn :
BILZ1
Niverenn 40, p.896 (Miz Ebrel 1924)
Met, paotr, kred ac’hanon, emezañ d’ar c’hilhog, karantezusoc’h e vefont ez keñver, en distro, gounidek ; pep hini anezhe a raio dit ar pecheroù ar re dommañ… Deus, paotr, deus !…
Met, pôtr, kred ac’hanon, emean d’ar c’hilhog, karantezusoc’h e vefont ez kever, en distro, gonidek ; pep-hini anê a raio d’it ar pecherou ar re domma… Deus, pôtr, deus !…
1924
Daveenn :
BILZ1
Niv. 41, p.950 (Mae 1924)
Ar bleiz en em zalc’he en distro ar c’hra, ar vugale all (an deñved), un tamm uheloc’h : dezhe al lañs evit redek war-bouez traoñ.
Ar blei en em zalc’he en distro ar c’hra, ar vugale all (an denved), eun tamm uheloc’h : d’ê al lans evit redek war-bouez traon.
1924
Daveenn :
BILZ1
Niv. 45, p.1067 (Gwengolo 1924)
D’e zistro e c’houlennas e dad-mager keloù digantañ : « Pe geloù a zeu ganez, va mab ?
D’e zistro e c’houlennas e dad-mager kelou digantan : « Pe gelou a zeu ganez, va mab ?
1924
Daveenn :
SKET.II
p.61
Daou vloaz, mamm Izabel !… A-benn an distro, Mad[a]len a vo plac’h yaouank. Ha Yannig ?… Ha Katellig ?… Ha c’hwi. mamm ?… Doue d’ho kendelc’her en yec’hed !
Daou vlâ, mamm Izabel !… A-benn an distro, Madelen a vo plac’h yaouank. Ha Yannig ?… Ha Katellig ?… Ha c’houi. mamm ?… Doue d’ho kendelc’her en yec’hed !
1925
Daveenn :
BILZ2
p.182
avelioù distro
aveliou-distro
1931
Daveenn :
VALL
pg (contres) alisés (vent de retour)
Ehan-skol goude ehan-skol, distro goude distro, an amzer a yae en-dro hep nemeur a cheñchamant.
Ehan-skol goude ehan-skol, distro goude distro, an amzer a yae en dro, hep nemeur a cheñchamant.
1944
Daveenn :
EURW.1
p62
Un abardaevezh a viz Genver 1890, prestik goude distro an deiz kentañ 'r bloaz, Aogust ar Roc'h ha me, hon-daou ken heuget an eil evel egile gant ar vuhez kolaj, a zivizas mont kuit etrezek ar gêr.
Eun abardaevez a viz Genver 1890, prestik goude distro an Deiz Kenta 'r bloaz, Aogust ar Roc'h ha me, hon daou ken heuget an eil evel egile gant ar vuhez kolaj, a zivizas mont kuit etrezek ar gêr.
1944
Daveenn :
EURW.1
p35
Kampoù tremen ha kampoù labour goude, hag evit un darn ac'hanomp an distro a-raok fin ar bloaz.
