heol

heaul

stuc'hennoù an heol

stuhennou ann heul

ar pevare marc'h a'n heol

an peoare march an heaul

[«] Koñsider penaos emaint ha pa voe komañset ar bed hag ez vezint bede ar fin, sell ouzh an heol hag ar planedoù pere ne sesont nos na dez oz vonet entreze hag oksidant hag ac'hano ouz retorn adarre da oriant, hag evit-se ne skuizhont ket. [»]

[«] consider penaux emahint a pa voue commancet en bet hac ez vizint bede en fin sell ouz an heol han planedou pere ne cessont nos na dez oz monet entresea hac occident hac a hano ouz retourn a dare da orient: hac euitce ne scuyzont quet : [»]

[«]Da em varvailh war an ornamantoù an neñv eleze an heol, an loar, an stered[!»]

[«]da hem maruaill oar an ornamentou an eff elese, an heaol en loar en steret[»]

kuzhañ a ra an heol

cuza a ra an heaul

heol

heaul

lagadenn an heol

lagadê ã heaul

heol

Kadran dioc'h an heol

quadran dioc'h an Heaul

diouzh ma sav an heol

diouz ma sao an heol

rostet gant an heol

rostet gant an heaul

gwrez an heol

groès an heaul

kerzhet en heol

querzet en heaul

pouldrigoù an heol

pouldrigou an heaul

binnizien a ra an heol

binizien a ra an heaul

sav-heol

sao-heaul

en heol, e-kreiz an heol

èn héaul, ê creiz an héaul

an heol a skoe a-blom war e benn

an héaul a sqoé a bloum var e beñ

an andred uhelañ ha pellañ diouzh kalon an douar ma c'hell pignat an heol hag ar planedennoù all

an andred uhélâ ha pellâ diouc'h caloun an doüar ma ell pignat an héaul hac ar planedennou all

neb a zo tremenet pell zo an heol diwar e dreuzoù

nep a so trémenet pell so an héaul divar e dreuzou

losket gant an heol

losquet gand an héaul

dezviñ gant an heol

dézvi gand an héaul

leskiñ gant an heol

lesqi gand an héaul

rostañ gant an heol

rosta gand an héaul

poazhañ gant an heol

poaza gand an héaul

kadran heol

cadran-héaul

sklaerder an heol a zeu da deñvalaat an holl sklêrijennoù all

sclearder an héaul a zeu da tevalaat an oll sclaerigennou all

Ne c'haller ket sellet parfet ouzh an heol, nag ouzh ar marv.

Ne alleur qet sellet parfedd ouc'h an héaul, nac ouc'h ar maro.

en tu dioc'h an heol

en tu doh en hyaul

en tu dioc'h an heol

eñ tu diouc'h an héaul

gourvez en heol

gourvez èn héaul

kousket en heol

cousqet èn héaul

gourvez, kousket en heol, a-c'hwen e groc'hen

gourvez, cousqet èn héaul, a c'huen e groc'hen

tro an heol

tro an héaul

goloet eo an heol gant ur goabrenn deñval

goloët eo an héaul gand ur goüabren dêval

e-fas an heol

é-façz an héaul

tremenet eo an heol diwar e dreuzoù

trémenet eo an héaul divar e dreuzou

disk an heol

disg an héaul

heol

éôl

Fallaenn a vezo en heol ar sizhun a zeu.

Fallaen a vézô enn héol ar zizun a zeû.

tennit eñ eus an heol pe e faouto

tennit-héñ eûz ann héol, pé é faoutô

goursav an heol

gour-zaô-ann-héol

tomm eo an heol hiriv

tomm eo ann héol hiriô

heol

hiaol

heol

hiol

heol

ivl

heol

eôl

pouldrig an heol

pouldrig-ann-héol

heol

héol

Ur vargedenn a zo war an heol.

Eur vargéden a zô war ann héol.

da barr ti an heol aour

da bâr-ti ann héol aour

An heol a ro e c’houlou d’al loar.

Ann héol a rô hé c’houlou d’al loar.

An heol a skoe a-darzh war hor pennoù.

Ann héol a skôé adarz war hon pennou.

didarzhet eo an heol

didarzed eo ann héol

dic'hreuniañ a ra ar c'herc'h gant an heol

dic'hreûnia a ra ar c'herc'h gañd ann héol

an heol a ziskorno an dour er varazh

ann héol a ziskournô ann dour er varaz

heol

éol

heol

évl

Krazet eo gant an heol

Krazed eo gañd ann héol

Gwellañ zo al labour da baour, da binvidig, / Anez, dindan tro 'n heol, an den zo reuzeudik.

Gwella zo al labour da baour, da binvidik, / Anez, dindan tro 'nn heol, ann den zo reuzeudik.

Siwazh ! dindan an heol ned eus bro 'bet kuzhet / Na vez, un deiz pe zeiz, gant mab an den kavet.

Siouaz ! dindan ann heol ne deuz bro 'bed kuzet / Na vez, eunn deiz pe zeiz, gant mab ann den kavet.

« Ha ne oa ur gelenn, pa'z ae e-biou deoc'h / Ar skiant hag ar spered, pa ne oac'h evit loc'h, / Pa n'ho poa mui a vlaz, pa ne glevac'h berad, / Oc'h sklêrijenn an deiz p'oa dall ho taoulagad, / Pa voa pep tra 'vidoc'h evel na vijent ket, / Pa oa ho karr, ho jev dre ar rollec'h chalet, / Pa oa an heol laouen aet diwar ho treuzoù, / Pa n'ho poa perzh er bed, na perzh en ho madoù, / Ha ne oa, lavarit, ha ne oa ur gentel / E tostae ar mare, an amzer da vervel ? »

» Ha ne voa eur gelenn, pa'z ea e-biou d'e hoc'h / » Ar skiant hag ar spered, pa ne voac'h evit loc'h, / » Pa n'ho poa mui a vlaz, pa ne glevac'h berad, / » Oc'h sklerijenn ann deiz p'oa dall ho taoulagad, / » Pa voa pep tra 'vid hoc'h evel na vijent ket, / » Pa voa ho kar, ho cheo dre ar rolec'h chalet, / » Pa voa ann heol laouen eat diwar ho treuzou, / » Pa n'ho poa perz er bed, na perz enn ho madou, / » Ha ne voa, lavarit, ha ne voa eur gentel / » E tostea ar mare, ann amzer da vervel ?

E-lec'h avel, lakait bouedenn / E penn ar re ra c'hoariellou, / Ha grit ivez, dioc'h pep lezenn, / Troc'hañ struj ha frezilhonnoù, / Evit ma teuio ar furnezh / Diginklet-kaer, kaer da barañ, / Ha, dreist pep tra, ar wirionez / A dle bezañ an heol sklaerañ.

E-leac'h avel, lakait boeden / E penn ar re ra c'hoariellou, / Ha grit ive, dioc'h pep lezen, / Trouc'ha struj ha frezillonnou, / Evit ma teuio ar furnez / Diginklet kaer, kaer da bara, / Ha, dreist pep tra, ar wirionez / A dle beza ann heol sklera.

Evidon-me a gar va zud, va yezh, va bro / Ha kement zo enni : reier, brug ha derv, / Me zo gwelloc'h ganen gwelet an heol e Breizh, / Klevet trouz ar mor don o krozañ a-hed an deiz, / Bezañ paour, reuzeudik ken a rankin mervel, / Eget bezañ eürus en ur vro all a-bell, / Ma ve ret din eno mougañ ar garantez / A zo krog em c'halon, evel tan ur fornez.

Evid-oun-me a gar va zud, va iez, va bro / Ha kement zo enn-hi : reier, bruk ha dero, / Me zo gwelloc'h gan-en gwelet ann heol e Breiz, / Klevet trouz ar mor doun o kroza hed ann deiz, / Beza paour, reuzeudik ken a rankinn mervel, / Eget beza euruz enn eur vro all a-bell, / Ma ve red d'in eno mouga ar garantez / A zo krog en c'haloun, evel tan eur fournez.

Merer an aotrou Doue, bremañ tieg ar c'hentañ, / A sav sonn e vruched hag a c'hoari e benn : / — « Glav a-bil en tu-mañ ! Gwalarn, pak da valkenn, / Ma tispako an heol ! Mall eo dezhañ tommañ / An ed am beus bremaik gounezet er park-mañ ; / Diwanañ 'rank dioc'htu. »

Mereur ann Aotrou-Doue, brema tiek ar c'henta, / A zao sounn he vruched hag a c'hoari he benn : / — « Glao a-bil enn tu-man ! gwalarn, pak da valken, / » Ma tispako ann heol ! mall eo d'ezhan tomma / » Ann ed am beuz bremaik gounezet er park-ma ; / » Diwana rank dioc'h-tu.

« A-benn warc'hoazh, mignon, an heol c'hell distagañ, / Ha dishorellet-krenn, ar bed a c'hell fregañ ; / Warc'hoazh a zo da Zoue, / Bremañ hepken [zo] dit-te. »

» A-benn warc'hoaz, mignoun, ann heol c'hell distaga, / » Ha dishorellet krenn, ar bed a c'hell frega ; / » Warc'hoaz a zo da Zoue, / » Brema hep-ken d'id-te.

Evit her gwelet ker sklaer hag an heol, it d’ar galeoù, d’ar prizon ; esait lakaat ar re a zo eno, en tiez-se, da grial : « Bevet ar Roue ! » Hini ne zigoro e c’hinou.

Evit her guelet ker sklear hag an heol, it d’ar galeou, d’ar prizoun ; esait lakaat ar re a zo eno, enn tiez-se, da grial : « Bevet ar Roue ! » Hini ne zigoro he c’hinou.

A-vec’h ma oamp savet en hor sav, goude hor pedennoù, ma weljomp o tont er c’hraou mab koshañ Jañ-Mari hag e verc’h, kel laouen hag an heol.

A-veac’h ma oamp savet enn hor za, goude hor pedennou, ma velchomp o tont er c’hraou mab kosa Jan-Mari hag he verc’h, kel laouen hag an heol.

Ya, pe ne welan ket sklaer ; koulskoude eo savet an heol.

Ia, pe ne velan ket sklear ; kouskoude eo savet an heol.

Un diskuizhadenn verr ne raent ken rak, pa strinke en dremmwel an darn uhelañ eus kantenn an heol, e savent hag, en ur ouelañ, en ur waskañ-diwaskañ o daouarn gant an dispi, e tiskennent d’ar mor.

Eun diskuizadenn verr ne raent ken rak, pa strinke en dremwel an darn uhela eus kantenn an heol, e savent hag, en eur ouela, en eur waska-diwaska o daouarn gand an dispi, e tiskennent d’ar mor.

Tri-c’hant pemp ha tri-ugent derez aour hag arc’hant, kement anezho hag ez eus a zeizioù e bloaz-heol bro Galdea, a gas eus troad an tour d’al lein anezhañ, e-lec’h ez eus ur maen yec’hedus ma vez pareet dre stekiñ outañ klañvourien gêr.

Tri c’hant pemp ha tri-ugent derez aour hag arc’hant, kement anezo hag ez eus a zeiziou e bloaz-heol bro Galdea, a gas eus troad an tour d’al lein anezan, e-lec’h ez eus eur maen yec’hedus ma vez pareet dre steki outan klanvourien gêr.

An douaroù milliget-se, ma kantre enno al leoned hag an naered a voe lakaet gwechall gant an doueed, savet droug enno, da ouelec’hioù hesk, dizour ha dic’hlasvez, da viken gourlosket gant an heol.

An douarou milliget-se, ma kantre enno al leoned hag an naered a voe lakaet gwechall gand an doueed, savet droug enno, da ouelec’hiou hesk, dizour ha dic’hlazvez, da viken gourlosket gand an heol.

Lufret-kaer, ramp ha lintrus d’an heol evel skorn eo ar mein warno, hag int kement o-zeir ha teir c’hrec’hienn.

Lufret-kaer, ramp ha lintrus d’an heol evel skourn eo ar mein warno, hag int kement o-zeir ha teir c’hrec’hienn.

Heol kuñv ha seder an Hanternoz eo a bare war hon eneoù !

Heol kunv ha seder an Hanternoz eo a bare war hon eneou !

Disi ez oa ar chatal hag en douar brokus-se, dindan an heol-se klouar ha lugernus, divouch dalc’hmat diouzh koumoul goañv ha lusenn diskar-amzer, e taole ar parkeier, dilabour ha didorr, tri eostad dre vloaz.

Disi ez oa ar chatal hag en douar brokus-se, dindan an heol-ze klouar ha lugernus, divouch dalc’hmat diouz koumoul goanv ha lusenn diskar-amzer, e taole ar parkeier, dilabour ha didorr, tri eostad dre vloaz.

Rak, e lec’h m’emañ an arc’houereed, eno e vez levenez ; eno e sked an heol ; eno e c’hlasvez ar geot hag e vez ar bleunioù en o c’haerañ, en o c’hwezh-vatañ.

Rak, e lec’h m’eman an arc’houereed, eno e vez levenez ; eno e sked an heol ; eno e c’hlazvez ar geot hag e vez ar bleuniou en o c’haera, en o c’houezvata.

Bemdez, pa bare an heol, aet he fried d’e labour, e lame pep gwreg yaouank an doenn-se da aveliñ al logig ha da reiñ hent da zont e pep korn da vannoù glanaus roue an Deiz.

Bemdez, pa bare an heol, aet he fried d’e labour, e lame pep gwreg yaouank an dôenn-ze da aveli al logig ha da rei hent da zont e pep korn da vannou glanaüs roue an Deiz.

Ha pried ne dleent da gaout, difennet ma ’z oa outo anaout plijadurezhioù ar c’harediged na tañva levenez ar mammoù, dre m’oa bet gouestlet d’an Heol gant o zad ar yaouankiz hag ar werc’hded anezho (1).

Ha pried ne dleent da gaout, difennet ma ’z oa outo anaout plijadureziou ar c’harediged na tanva levenez ar mammou, dre m’oa bet gouestlet d’an Heol gand o zad ar yaouankiz hag ar werc’hded anezo (1).

Tri den mentek ez oa an tri breur, dezho blev du fuilh, pennoù kramennet gant an heol hag ar mor ha daoulagad du ha lugernus evel an noz sterennek [steredek].

Tri den mentek ez oa an tri breur, d’ezo bleo du fuilh, pennou kramennet gand an heol hag ar mor ha daoulagad du ha lugernus evel an noz sterennek [steredek ].

Setu amañ al livioù a oa war an eil re hag ar re-all : gwenn an erc’h war o c’hroc’hen, aour an heol war o blev, glas an neñv war o daoulagad leun a bedenn.

Setu aman al liviou a oa war an eil re hag ar re-all : gwenn an erc’h war o c’hroc’hen, aour an heol war o bleo, glas an nenv war o daoulagad leun a bedenn.

En unan eus an emgannoù-se, ma voe peurziskaret ennañ beli ar Skaled war ar vro, e kouezhas an nav rener pennañ anezho, hag e voe o roue-meur, ur ramz euzhus anvet Turos, lazhet gant Lugus, mab Moranos, ur brezelour yaouank kaer evel an heol en e darzh, ar yaouankañ eus bagad Nemetos.

En unan eus an emgannou-ze, ma voe peurziskaret ennan beli ar Skaled war ar vro, e kouezas an nao rener penna anezo, hag e voe o roue-meur, eur ramz euzus anvet Turos, lazet gant Lugus, mab Moranos, eur brezelour yaouank kaer evel an heol en e darz, ar yaouanka eus bagad Nemetos.

P’en em gavjont er c’houronklec’h, plac’h ebet all n’oa digouezhet eno c’hoazh, rak a-vec’h ma tarzhe an heol.

P’en em gavjont er c’houronklec’h, plac’h ebet all n’oa digouezet eno c’hoaz, rak a-vec’h ma tarze an heol.

an azeulerezh a lident d’an heol

an azeulerez a lident d’an heol

Laka evezh na rafes bemdez an div emwalc’hadenn gourc’hemennet gant al Lezenn, ar gentañ a-barzh ma tarzho an heol hag an eil pa ’z ay da guzh.

Laka evez na rafes bemdez an diou emwalc’hadenn gourc’hemennet gand al Lezenn, ar genta abarz ma tarzo an heol hag an eil pa ’z ay da guz (4).

En distro hag ar pellañ war-du ar C’huzh-heol, em eus gwelet Rouda ma ’z a di bep noz an heol da ziskuizhañ.

En distro hag ar pella war-du ar C’huz-heol, em eus gwelet Rouda ma ’z a di bep noz an heol da ziskuiza.

War un dro e kave nerzh an tan hag an heol, an douar hag an dour, an aer hag an amzer, hent frank da dreantiñ e gorf ha d’hel lakaat gwevn, kalet ha start.

War eun dro e kave nerz an tan hag an heol, an douar hag an dour, an aer hag an amzer, hent frank da dreanti e gorf ha d’hel lakaat gwevn, kalet ha start.

An heol n'eus ket anezhañ, a lavare un dall.

An heol n'eus ket anezañ, a lavare eun dall.

Bannoù arc'hantet heol ur veurevezh [beurevezh] nevez-amzer a lugerne war gael houarn pont-gwintus kreñvlec'h Bertom, tost da Blougouvelen.

Bannou arc'hantet heol eur veurevez nevez-amzer a lugerne war gael houarn pont gwintus kreñvlec'h Berrtomm, tost da Blougevelen.

pal pellañ diouzh an heol

pal pella diouz an heol

dedennerezh an heol

dedennerez an heol

en he fellañ diouzh an heol

en he fella diouz an heol

bleud an heol

pal an heol

pal-an-heol

pal heol

pal-heol

heol beure

heol-beure

brasaerezh dre an heol

brasaerez dre an heol

bloavezh heol

bloavez-heol

brasaerez dre an heol

deroù an heol

derou an heol

Un heol Mezheven a lugerne en oabl, ha ne voe ket pell ar gerzherien evit c'hweziñ, Yann ha Pêr a zalc'he tost an eil d'egile, hep soursial nemeur ouzh ar soudarded all. Goude un eurvezh vale, ez oant o-daou digevret-krenn diouto.

Eun heol-mezeven a lugerne en oabl, ha ne voe ket pell ar gerzerien evit c'houezi, Yann ha Per a zalc'he tost an eil d'egile, hep soursial nemeur ouz ar soudarded all. Goude eun eurvezh-vale, ez oant o-daou digevret-krenn diouto.

Pa veze Jan-Laou o kas he nadoz er c'hrezioù, e konte din « kontadennoù » 'lec'h ma veze kaoz eus ramzed, eus kornandoned, eus mab an heol ha merc'h al loar, eus roueed, rouanezed, priñsezed kaer gant blev melen, a lakae dija ma c'halonig da lammat evito.

Pa veze Jann-Laou o kas e nadoz er c'hreziou, e konte d'in « kontadennou » lec'h ma veze kaoz eus ramzed, eus kornandoned, eus Mab an Heol ha Merc'h al Loar, eus Roueed, Rouanezed, Prinsezed kaer gant bleo melen, a lakae dija ma c'halonig da lammat evito.

D'ar Sul 14 a viz Eost, dre un amzer domm-kenañ, an heol a boazhe, am eus soñj, an oabl a oa didarch evel ur sklasenn, un engroez a dud a ruilhe diouzh Montroulez war-du bourk Plouyann, n'emañ nemet ul lev bennak diouzh kae Treger.

D'ar sul 14 a viz Eost, dre eun amzer domm kenañ, an heol a boaze, am eus soñj, an oabl a oa didarch evel eur sklasenn, eun engroez a dud a ruilhe diouz Montroulez war du bourk Plouyann, n'emañ nemet eul leo bennak diouz kae Treger.

Un heol skedus a selle ouzh an arvest, e lein an oabl glas.

Eun heol skedus a selle ouz an arvest, e lein an oabl glas.

Lom a wiskas e zilhad, goustad, evel ma rae pep tra, hag e kavas gras pa welas e pare an heol er porzh.

Gortoz a reas ur pennadig mat. Unnek eur a oa gant an heol, un den a oa o vale en hent ; Job a savas e benn.

Pa'z aen da graoña en-dro d'ar Buenoù, he c'haven en ur prad o vaesa he saout, hag azezet en he c'hichen e-pad eurvezhioù a gaven berr, e konten dezhi netraigoù, e raen dezhi cherisoù ; evel daou labous digabestr dindan heol an neñvoù, ne wele hini ac'hanomp, a-dra-sur, droug ebet er blijadur a gemeremp oc'h en em gavout e kuzh ouzh an holl.

Pa 'z aen da graoña en dro d'ar Buennou, he c'haven en eur prad o vesa he saout, hag azezet en he c'hichen e-pad eurveziou a gaven berr, e konten d'ezi netraïgou, e raen d'ezi cherisou ; evel daou labous digabestr dindan heol an neñvou, ne wele hini ac'hanomp, a dra sur, droug ebet er blijadur a gemeremp oc'h en em gavout e kuz ouz an holl.

Morvitellet e oa an iliz freuzhet [sic, freuzet], ar c'hloastr, ar serz[h]ennoù o sklent lintrus, dindan bannoù a-blomm un heol gor.

Taer e oa heol miz Mae, en un oabl glas-divent.

Turiet o doa ar gloer, gant ar pig hag ar rañ [sic "rañv"], en douar gell ha meinek, e-kreiz un uloc'h tan[a]v e-giz moged. Ha tomm e oa bet an heol, ken e roste. Ma oa aet dezho an dour rouz [sic, "rous"].

Un azen yaouank e oa, ha ken hir, ken fonnus, ken start e trompilhas e joa-bevañ : madelezh ar peuriñ, ha levenez heol an abardaez e natur Doue, ma voe stad en iliz kozh moredet en he zeñvalijenn.

Ma Jezuz, ganeoc'h-c'hwi plijet / E teuy ar barrad da devel, / Gant ar gaouad pa 'z omp hijet, / Heol ar peoc'h lakait da sevel.

Ma Jezuz, ganeoc'h-c'houi plijet / E teuy ar barrad da devel, / Gant ar gaouad pa 'z omp hijet, / Heol ar peoc'h lakait da sevel.

Ha ma ne dec'hit, beleg kozh, / Amañ dindan an heol klouar, / 'Vezoc'h diskaret 'barzh an noz, / A-stok ho korf, war an douar.

Ha ma ne dec'hit, beleg koz, / Amañ dindan an heol klouar, / ' Vezoc'h diskaret 'barz an noz, / A-stok ho korf, war an douar.

E-keit ha ma vi bev, Evel ar Boudedeo, Dindan heol grizias pe erc'h tev, Dibaouez ' kerzhi en hent hir.

E-keit ha ma vi beo, Evel ar Boudedeo, Dindan heol grizias pe erc'h teo, Dibaouez ' kerz en hent hir.

Tomm an heol, sklaer ha fraezh an oabl a-zioc'h ar maezioù glas, ma oa un dudi.

"Kas a reont ar merc'hedigoù diot-se na ouzont netra, a gav gwarzhoù e pep lec'h hag a gred dezhe e sav an heol en o revr," a lavar din.