Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
2
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. 1. Mare ma'z a an heol da guzh diouzh an abardaez. Ret e vo mont kuit a-raok kuzh-heol. DHS. sav-heol. 2. An heol o vont da guzh. Livioù tan ar c'huzh-heol o splujañ er mor. 3. An hini eus an eizh roud-avel zo rag-enep d'ar reter, oc'h ober ur c'horn 90° gant roud an norzh. HS. kornaoueg, kornôg. II. (gant ur bennlizherenn-dal ; db. ar broioù) Kornôg Europa ha Norzh Amerika. Sevenadur ar C'huzh-heol.

Exemples historiques : 
31
Masquer la liste des exemples

kuzh-heol

1659
Référence : LDJM.1 pg Occident

da guzh-heol

1659
Référence : LDJM.1 pg (a) soleil (couchãt)

eus a sevel-heol bete kuzh-heol

1659
Référence : LDJM.1 pg (depuis) soleil (leuant iusques a soleil couchant)

goude, pe e-tro kuzh-heol

1732
Référence : GReg pg (a soleil) couché, (ou environ soleil couchant)

kuzh-heol

1732
Référence : GReg pg couchant (le soleil couchant)

ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg couchant (le soleil couchant) (l'occident), (le) coucher (du soleil)

kuzh-heol

1732
Référence : GReg pg couchant (le soleil couchant)

ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg couchant (le soleil couchant)

bro ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg (le) couchant (l'occident)

war-zu ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg (vers le) couchant

etreze ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg (vers le) couchant

adalek ar sevel-heol bede ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg (du levant jusqu'au) couchant

diaraok sevel-heol, ha goude kuzh-heol

1732
Référence : GReg pg crepuscule

kristenien ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg (l') Eglise (Latine)

Kristenien ar Sevel-Heol ha re ar c'huzh-heol o deveus alies en em arguet gant kalz a striv hag a dommder, dre'n abeg da veur a boent eus ar feiz.

1732
Référence : GReg pg (l') Eglise (Grecque a souvent eu des differends avec l'Eglise Latine, sur plusieurs Articles de la Foi)

empalaer ar c'huzh-heol

1732
Référence : GReg pg (l') empereur (d'Occident)

Avel ar c'hûs-héol

1850
Référence : GON.II pg kûs-héol, kûz-héol

Ar c'hûs-héol

1850
Référence : GON.II pg kûs-héol, kûz-héol

kuzh-heol

1850
Référence : GON.II pg kûs-héol, kûz-héol

Ar manac’h, a yoa o lavaret e chapeled e penn ar c’huzh-heol eus al leandi, a yoa chomet en e sav, pa welas o tont war-zu ennañ, da glask goudor ha disglav, daou aotrou, unan yaouank hag unan kozh.

1877
Référence : EKG.I. p.55-56

Diwallour ar C’huzh-heol, doñvaer miled euzh, lazher bleizi, trec’hour n’hall den e drec’hiñ, dit e roin va buoc’h a zo bet an doueed maget gant he laezh.

1923
Référence : SKET p.36

Rak an dibab eus yaouankiz ar vro-Wenn eo, hep nep gaou, a loc’has neuze eus ar Sav-heol d’ar C’huzh-heol.

1923
Référence : SKET p.138

Ra nesaio da bep kavell, war an douar-Bras hag en enezennoù, er sav-heol evel er c’huzh-heol, en hanternoz hag er c’hreisteiz, dre Geltia a-hed !

1923
Référence : SKET p.45

Er stêr ez i da guzh-heol hag e vagei a-enep d’ar red betek ar penn anezhi.

1924
Référence : SKET.II p.37

— Ar vadeziant, goude ar c’huzh-heol, evelato, Marc’harid, c’hwi ’oar, badeziant ar re vastard. An interamant, n’ouzon ket, evelato… Marv hep anzav he fec’hed, marv hep sakramant !… Skouer fall d’an holl verc’hed yaouank… skouer fall d’an holl dud ar barroz.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.809 (Miz Genver 1924)

Na da guzh-heol e vuhez, piv na gar, a-raok mont da gousket, lezel ar c’houn da vleinañ e spered a-us e zevezhioù evurus ?

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.845 (Miz C'hwevrer 1924)

« Lom, » eme Job, « n’omp ket evit kenderc’hel da vont a-raok, en doare-se, pe ne zegouezhimp ket betek Penn-ar-Pont a-raok ar c’huzh-heol. It e-barzh ar vag, ha me a sacho ! »

1944
Référence : ATST p.107

A-benn ar fin e oa disklêriet din ar wirionez : div bobl a veve en departamant « Côtes-du-Nord », unan er c'huzh-heol hag eben er sav-heol, ar re gentañ a oa Tregeriz ha Kerneviz, hag ar re all a oa Breizhiz « Gallo ».

1944
Référence : EURW.1 p35

Deiz bras eo c'hoazh, er-maez, ha tomm, e bleuniadeg limestra ar c'huzh-heol, a-zioc'h torgennoù ar c'hornog.

1949
Référence : SIZH p.65

Ne skoas al lestr nemet war-dro hanternoz; abaoe kuzh-heol avat e c'helled gwelout ar gurun o tarzhañ dizehan diouzh tu an douar ha biskoazh ne 'm eus bet ur gwel ken kaer war ur barr-arnev, zoken er broioù tomm.

1985
Référence : DGBD p17

Dibabet em eus dont d'an eur-se a-ratozh peogwir e ouzon e vez o tourañ a-raok sav an deiz pe goude kuzh-heol, n'eo ket hepken en hañv en abeg d'an tommder met a-hed ar bloaz.

2015
Référence : EHPEA p239

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux