Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Formes fléchies : 
3
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. Doar./Stn. 1. (db. an traoù) A zegas nerzh. Magadurezh nerzhus. 2. (db. an dud) Zo nerzh dezhañ. Ur paotr ken nerzhus hag ur marc'h. Un den bihan tev ha nerzhus. 3. Dre ast. (db. an trivliadoù, ar mennozhioù, ar skridoù, h.a.) A zispleg pe a ziskouez nerzh, zo nerzh ennañ. Un dro-lavar nerzhus. II. Adv. Gant nerzh. Ur vammenn a darzh nerzhus ouzh tor ar menez. ES. blin, dinerzh, gwan. HS. kreñv.

Exemples historiques : 
35
Masquer la liste des exemples

ur ger sinifius, nerzhus, esprimus

1732
Référence : GReg pg (un mot) expressif

grasoù kre, ha nerzhus

1732
Référence : GReg pg (des grâces) efficaces

ar feson da lavaret kalz a draoù gant komzioù nerzhus ha berr

1732
Référence : GReg pg emphase (expression forte, & qui dit beaucoup en peu de mots)

diviz nerzhus ha berr

1732
Référence : GReg pg emphase (expression forte, & qui dit beaucoup en peu de mots)

nerzhus

1732
Référence : GReg pg energique, force (Qui a de la force, Van.)

ur stil nerzhus

1732
Référence : GReg pg (un stile) énergique

bezañ nerzhus

1732
Référence : GReg pg force (Avoir de la force.)

an douster nerzhus eus ar c'hras

1732
Référence : GReg pg attrait (les attraits de la grace)

feson berr ha nerzhus da barlant

1732
Référence : GReg pg (un stile) concis (stile serré & energique)

nerzhus

1732
Référence : GReg pg confortatif, efficace (adject.), energique, expressif (qui exprime bien), force (Qui a de la force.), fort-e (robuste, vigoureux)

nerzhusoc'h

1732
Référence : GReg pg confortatif

nerzhusañ

1732
Référence : GReg pg confortatif

un den nerzhus

1732
Référence : GReg pg fort-e (Un homme fort.)

bout nerzhus

1732
Référence : GReg pg force (Avoir de la force, Van.)

nerzhus

1850
Référence : GON.II pg nerzuz

n'eo ket un den nerzhus

1850
Référence : GON.II pg nerzuz

nerzhus-bras eo al louzoù-se

1850
Référence : GON.II pg nerzuz

Ur bleiz, deuet e eskern er-maez eus e groc'hen, o vezañ ma veze ar c'has ouzh en diarbenn, a gavas, war e hent, un hordenn gi nerzhus, lart-toaz ha flour e lêr, ki distailh galloudus.

1867
Référence : MGK p7

— « C'hoantek eo da galon, ha da gorf maget mat, / A zo kre ha nerzhus. Hama, va mab, selaou : / Ar gwellañ hent a zo da zastum gwir vadoù, / Da vezañ brudet-kaer zo poaniañ, labourat ; / Hep ober droug morse, atav ober ar mad. »

1867
Référence : MGK p144

Ar c’habiten a c’haloupe gant e varc’h dre-greiz ar bobl ; ar soudarded a dennas o c’hlezeier ; ar gwad a oa o vont da ruilhañ war bavez Lesneven, pa grias adarre Dider Dindaon gant e vouezh a gloc’her, kreñv ha nerzhus : — Deomp kuit, va bugale, deomp d’ar gêr, ha lezomp an diodien-mañ da ober o diotachoù er c’hiz ma kirint.

1877
Référence : EKG.I. p.181

Doue, me ’gred, en doa c’hoant da baeañ dioc’htu Priñsez Lambal evit ar garantez he doa diskouezet, ha d’he c’has gantañ war-eeun d’ar Baradoz, e-lec’h eo plijet gantañ lezer e buhez Janed ar Go ha Manuel Conseil, evit reiñ ar bae eus o c’harantez hag eus o c’halon kreñv ha nerzhus d’o zud war o lerc’h.

1878
Référence : EKG.II p.75

Trec’het gant ur fe[iz] ken nerzhus, / Raktal outañ e komz Jezuz

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.1

Bez' ez eus c'hoazh en ene breizhad un dra bennak a stourm hag a dalc'h[sic] e buhez, un dra a zo bet c'hoant d'e vougañ ha d'e gas da get hag a van hiriv ken buhezek ha ken nerzhus hag er mare hon frankiz, hag an dra-se, pe e oar pe ne oar ket, eo an EMSKIANT VROADEL.

1911
Référence : PSEP p III

Enez-Vreizh argadennet gant pobl ar c’hrugelloù kelc’hiek ("Round Barrows"), a zeu di, hañval eo, eus traonienn izelañ ar Roen hag a denn d’ur ouenn grennbennek, uhelventek ha frammet-nerzhus, a gaver stank-ha-stank en Danmark.

1923
Référence : SKET p.144 "Taolenn-amzeroniez evid istor ar Gelted".

Diskuilhañ a reas dezho ar reolennoù a zo da heuliañ e savidigezh ar santualoù, hag ar pedennoù nerzhusañ, ar re a vez teneraet ganto kalon an doueed, ar re a dorr war o droukrans, a c’hounez o c’harantez hag a ra anezho keneiled wirion ha hollc’halloudus mab-den.

1923
Référence : SKET p.58

War ledander ar bed, en donder an neñvoù, na kavet hoc’h eus-hu ur galloud nerzhus a-walc’h evit trec’hiñ war ar c’hoant ?

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 38, p.843 (Miz C'hwevrer 1924)

Ur bugelig he devoa maget karantezus hag anaoudek ; ar c’hreunenn hadet en kalon ar paotr kellidet eo, diwanañ a raio nerzhus (hen gouzout a ra bremañ !) ; hi a savo war he c’horzenn : Doue da ray d’ar wezennig Avel dous ha glizhenn dener, ’Vit ma vleunio ar rozennig, Pell diouti ar gwallamzer !

1924
Référence : BILZ1 Niv. 47, p.1126 (Miz Du 1924).

Meret hoc’h eus-hu bet, ur wech bennak, gant ho taouarn, o c’horfoù diaskorn, gwak ha gwevn ken nerzhus ?

1925
Référence : BILZ2 p.112

An Ao.Ao. Corven ha Caouissin a dro ar selloù war an teatr, en deus kalz d'ober, e Breizh, a-benn bezañ stummet diouzh ar vicher en gweler oc'h ober hiriv e lec'h all : prezeg d'an dud a-vremañ, 'n un doare bev, krenn, nerzhus.

1935
Référence : BREI niv. 425/1c

Diaes eo degemerout dilec'hiadurioù spontus a live ar mor -betek 3000 metr- e kemend-all a lec'hioù eus ar bed; goulakaet en deus H. Baulig dilec'hiadurioù a 480 metr uhelder e-doug ar Plioken, ha nerzhus a-walc'h eo an enebadennoù savet gant De Martonne hag a ziskouez ar reverzhioù divent e dremm ar bed a vije ret evit hen aotren.

1943
Référence : TNKN p67

Ha kement all ouzh ar re vev, / Kollet ganto vertuz ha sev / Kaer ha nerzhus Hoc'h Aviel, / Grit 'ta dezho karout Ho Tad, / Ma vo 'trezo peoc'h ha youl vat, / O c'halonoù kuit a riell, / A zroulañsoù, a gasoni, / A gouetiz, a c'hwervoni.

1960
Référence : PETO p84

Hogen, un den nerzhus-dreist eo Pêr hag o diskarañ a ra d'an douar e berr amzer.

1960
Référence : PETO p51

setu perak e veze stankoc'h ar strakadegoù daouarn d'ar galleg ha primoc'h ha nerzhusoc'h e tarzhent

1972
Référence : BAHE niv. 75, p.4

Adalek Sassandra ez eo izel an aod, hag an erv draezh a vez o tispartiañ eus ar mor ur rummad loc'hioù pe lennoù dour dous ; rak a-hed an aod-mañ ez eus ur froud nerzhus o kas war du ar Reter an diskargadur o tont eus ar stêrioù - Sassandra, Bandama, ha Komoe o vezañ an teir vrasañ anezho - ha berniet e vezont en ur eeunañ an aod, un tamm evel ma c'heller gwelout e Breizh war Arvor Vili ar vro vigoudenn pe etre an Oriant ha ledenez Kiberen, met amañ e c'heller heuliañ an erv war bevar-c'hant kilometr, pe dost.

1985
Référence : DGBD p19

Al latar a astenne c'hoazh e zivaskell war ar gêr veuzet, ma lugerne ar c'hleuzeureier evel skarboukloù ; aet boud ha damvouget gant ar goabrenn-se, e kendalc'he buhez ar gêr da zibunañ dre ar balioù meur, en ur rollañ ha trouzal e doare un avel nerzhus.

2012
Référence : DJHMH p48

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux