Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
118
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. A. 1. Gronnañ udb. gant un danvez bnk. a-benn e ziwall ; ober ur pak, ur pakad. Pakañ marc'hadourezh. Un tamm paper da bakañ ar c'hig-mañ. 2. Gronnañ ul lodenn eus e gorf, eus korf ub. gant ur pezh dilhad. Pak da c'houzoug ervat pa'z i er-maez. Pakañ he blev. & Ent strizh Gronnañ un ezel gloazet, gouliet gant ul lienenn. Paket e oa e zorn (gantañ). B. Dre ast. MERDEAD. Pakañ al lien : e serriñ. C. Dre skeud. 1. (db. an dud, al loened) Ober gwelloc'h (eget ub.), mont an tu kreñv gantañ (war ub.). Hañ ! te a bak ac'hanon ! N'eus nikun evit o fakañ. Ar c'hi bihan en doa paket an hini bras. 2. Tizhout. Edo o klask pakañ an daou all. An deiz a-raok ma oa paket e bemzek vloaz gantañ. Pakañ penn e veaj. 3. Tapout (ub.). Pakañ ur muntrer. [1977] [...] en u[l] lakaat o buhez hag o danvez e riskl evitañ, rak ma vijent paket, n’o doa nemet ar marv da c’hortoz [...]. 4. Debriñ gant naon. Ma zad-kozh a ouie pakañ yod ! DHS. kloukañ. 5. Dastum (ur c'hleñved, h.a.). Pakañ a ri yenijenn. Pakañ a ri ur c'hleñved o chom dindan ar glav. 6. Trl. Pakañ ul lamm : kouezhañ. Paket en doa ul lamm diwar e varc'h-houarn. 7. Fardañ. Kemennet e oa dezho pakañ ul lestr gant koad na vreino ket en dour. [1925] [R]aden evit klenkañ, pakañ ar pesked hag o delc’her fresk [...]. 8. Ober. Pakañ a reas-hi ur c'housk, ur c'housk hir ha pounner. 9. Ober hag echuiñ (ul labour bnk.). A-benn ma veze deuet an abardaez e veze paket ur parkad. 10. Dont a-benn da gaout. Paket en deus deskadurezh. 11. Trl. PEMDEZ Pakañ peg, krog en udb. : e gemer. Pakañ a reas peg en ur c'houlaouenn. D. Trl. 1. Pakañ unan : mezviñ. Paket en deus unan fenoz ! 2. Pakañ anezho : dont da vezañ foll, diskiant. 3. Pakañ an daou benn : en em dennañ evit a sell ouzh an arc'hant. War-bouez bezañ pizh ha kempenn, ez eus gallet, adarre, pakañ an daou benn. 4. Pakañ afer fall : bezañ kastizet. Mard it enep o bolontez e pakot afer fall. 5. Pakañ an tan : e gafunañ. & Me zo chomet ma unan amañ evit pakañ an tan. 6. Trl. skeud. Pakañ kelien*. & Pakañ ar bleiz* gant un taol boned. & Pakañ e fleütoù*. II. V.g. Mervel. Emañ o vont da bakañ. III. V. rag. EN EM BAKAÑ. A. V. em. 1. En em zresañ. N'eus ket d'an amzer evit en em bakañ, emañ ar c'hiz da lavaret. 2. En em dennañ, dont a-benn. Ret e oa bet lakaat an noz da astenn an deiz evit en em bakañ. 3. En em renkañ. Dont a rae ar chadennoù d'en em bakañ war un traouilh houarn. B. V. kenem. En em bakañ : en em glevet. Ne oant ket evit en em bakañ un tamm. HS. (en em) ober.

Exemples historiques : 
66
Masquer la liste des exemples

pakañ

1659
Référence : LDJM.1 pg emballer

pa ne da ha ne zeu mui ar gwad dre ar gwazhied, ez eo paket un den

1732
Référence : GReg pg circuler (quand le sang ne circule plus, c'en est fais de la vie d'un homme)

paket

1732
Référence : GReg pg (faire une) capture, doubler (attraper celui qui vouloit tromper), empaqueter (enveloper)

pakañ

1732
Référence : GReg pg (faire une) capture, doubler (attraper celui qui vouloit tromper), embaler (fair une balle de marchandise), empaqueter (enveloper)

paket eo

1732
Référence : GReg pg (il a plié) bagage (il est mort, ou, assuré de mourir dans peu)

paket eo neb voa akuzet da vezañ bet e lod en ur c'hrim

1732
Référence : GReg pg complice

Paket eo bet gant ar serjanted.

1732
Référence : GReg pg happer (Les Sergens l'ont happé.)

pakañ marc'hadourezh

1732
Référence : GReg pg embaler (fair une balle de marchandise)

pakañ ul louarn

1732
Référence : GReg pg enlacer (un renard)

It da bakañ ur yar war ar c'hlud.

1850
Référence : GON.II pg klûd (Allez prendre une poule au juchoir).

Div vagad pesked hon eus paket.

1850
Référence : GON.II pg bagad (Nous avons pris deux bâtelées de poisson).

Ur beked kaer o deus paket.

1850
Référence : GON.II pg békéd (Ils ont pris un beau brochet).

It da antellañ lindagoù evit pakañ gedon.

1850
Référence : GON.II pg añtella (allez tendre des piéges pour prendre des lièvres.)

Kalz a avanked a baker amañ.

1850
Référence : GON.II pg avañk (On prend beaucoup de bièvres ici).

mar hor be ur baouig amañ, e pakfemp pesked

1850
Référence : GON.II pg baouik

Bev eo bet paket ar bleiz.

1850
Référence : GON.II pg béô (Le loup a été pris vivant).

e droug eo bet paket

1850
Référence : GON.II pg drouk, droug

pakañ a reer eoged pell-bras diouzh ar mor

1850
Référence : GON.II pg éok, éog

ur c'had am eus paket

1850
Référence : GON.II pg gâd

pakañ

1850
Référence : GON.II pg paka, tizout

paket

1850
Référence : GON.II pg paka

paket eo an dilhad ganen

1850
Référence : GON.II pg paka

n'em eus ket gellet e bakañ

1850
Référence : GON.II pg paka

ur c'hleñved en deus paket

1850
Référence : GON.II pg paka

Bouzelloù yer a zo mat da bakañ krabed

1850
Référence : GON.II.HV pg krab

Mar hor be ur baouig amañ e pakfemp pesked.

1850
Référence : GON.II pg baouik (Si nous avions une nasse, nous prendrions du poisson).

Gant e gig[,] al leon a goanias, / Gant e groc'hen en em c'holoas. / Setu, tostennerien, penaos vezit paket !

1867
Référence : MGK p105

Ur c'hleñved didruez hag a skign dre'r bed-holl Ar spont hag ar marv, pa deu d'en em ziroll, Kleñved aes da bakañ, taolet eus an eñvoù, Da skarzhañ pizh an douar eus e holl dorfejoù, Ar vosenn hec'h anv, a stlape en ifern Loened a-vagadoù kaset ganti d'ar bern.

1867
Référence : MGK p23

« Hogen, ouzh va c'hlevet, pa na rit van ebet, / Pa welot en o farkeier, / An dieien vak, dibreder, / Oc'h ober, e pep lec'h, brezel d'al laboused / Gant stignoù, krouglasoù zo, e kuzh, antellet / Evit pakañ evnigoù, / Na nijit mui a biklammoù, / Chomit en ho neizhioù, pe it d'al lec'hioù pell. »

1867
Référence : MGK p15-16

Ganto vo graet stignoù, d'ho pakañ 'zruilhajoù, lasoù-rikl d'ho mougañ, e berr : kant ha kant tra, a vo, war an diskar, ho toan hag ho klac'har, a vezo, marteze, kiriek eus ho marv. Tec'hit eta a-fo, diouzh ar gaoued, ar ber ! Gwelloc'h oufec'h d'ober, mar fell deoc'h va c'hrediñ, eme ar wennili, eo dibriñ 'n had kanab.

1867
Référence : MGK p14

Setu an amzer bremañ ! Nep piv bennak a oar goulenn en ur derriñ d'an dud o fenn, nep zo kasaus, a deu a ya 'bep-eil da glemm ha da ouelañ, en devezo gwalc'h e galon, enor, madoù diouzh m'eo mac'hom ; ha mard eo gwe livenn e gein e pako c'hoazh silzig d'e lein.

1867
Référence : MGK p23

Da c'hortoz 'vat, pa'z eo paket / D'e daol' en dour[,] me ned an ket, / Rak em higenn-me adarre / N'eo ket lavaret e krogfe.

1867
Référence : MGK p40

Ul lizennig, c'hoazh tamm lizenn, / Voe paket gant ur pesketaer / War aod ur stêr.

1867
Référence : MGK p41

Evel ma’z oa anavezet ha brudet-mat dre ar vro, e kavas, e parrez Porspoder, daou zen a galon evit esa her c’has da Vro-Saoz, en u[l] lakaat o buhez hag o danvez e riskl evitañ, rak ma vijent paket, n’o doa nemet ar marv da c’hortoz ; o madoù a vije aet gant ar republik, pe, evel [e] lavared neuze, gant an "nasion", hag o gwragez hag o bugale o divije ranket mont da glask o boued dre an hentoù.

1877
Référence : EKG.I. p.211-212

— Yec’hed dit, Kivoron, eme ar c’habiten en ur drinkañ. — Yec’hed da Ester ivez, eme ar serjant, ha nerzh dezhi da skeiñ start war choug he fried, ma ne bak pesk ebet dezhi.

1877
Référence : EKG.I. p.221

D’ar mareoù-se, ar re a yoa e kostez ar Roue, e Sant-Brieg, o doa c’hoant da vont war gêr evit tennañ eus ar prizon ar re eus o zud hag eus o mignoned a yoa bet paket gant ar republikaned.

1877
Référence : EKG.I. p.62

Kaset e vije war he lerc’h ul lestr bras bennak ha ne vije ket pell evit he fakañ.

1877
Référence : EKG.I. p.17

Unan bennak hor beus paket evelato, hag em beus goulennet diganto piv a yoa en o fenn

1877
Référence : EKG.I. p.312

Tri dervezh bennak goude-se, Erwan ar Menn, eus ar Restigoù, a yeas da Goad Lioù da welet un "toull-bleiz", un toull-trap, en doa graet eno evit pakañ ur vamm vleizez ne ehane da gas ganti bemdez unan bennak eus e loened : dañvad, leue pe ounner.

1877
Référence : EKG.I. p.151

Goulennet gant neb a garfet ; Ha distag-krenn 'vo dec'h lâret : Lemmañ kañfard a zo er vro, Yann ar Fluteg e hanv. Na pegen lemm ve, koulskoude, Ac'h e[o] bet gennet a-zoare : Ar pech peus stignet ar gwellañ, Ho pako 'wecho[ù] da gentañ.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

An hini en devoa laeret ar c’hefioù en Pleudaniel ha Pouldouran a zo bet tapet. Ur bugel eo, Derrien, Emmanuel e hanv. Barnet eo bet en Lannuon, hag e vo serret ken ‘n nevo paket e naontek vla.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

Ma tremenfe unan ane[zhe] da Vaer, paourkaezh marc‘hadourien deus bourk Plounevez, paket ho stal, hag et da redek heñcho[ù] Breizh-izel... ‘n ur ganañ ur werz diwar-benn ar fentusañ « Conseil municipal » a vefe neuze en Frañs.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.1

ma'z pakan, m'ez dorno. - Ne'm fakoc'h ket, se

1909
Référence : BROU p. 419

ur glopennad a baki

1909
Référence : BROU p. 215 (tu vas recevoir une gifle)

òr da bavgenn, òr da bavgennoù e paki

1909
Référence : BROU pg paogen (se dit aussi, par euphémisme, des fesses; or da bogenn e paki : tu auras sur les fesses

ur saed binim [sic], ur saead laou am eus paket en ti-se

1909
Référence : BROU p. 417 (j'ai pris une couche de boutons, de vermine en cette maison)

Sell pak hemañ

1909
Référence : BROU p. 420 (tiens, attrape ceci)

Ervat o anavezomp : tantadoù a enaouent gant avaloù-pin ; gwrizioù ha louzaouennoù yec’hedus a glaskent ; bleunioù a gutuilhent d’o flezhenniñ e kurunennoù ha garlantezennoù ; ar bravañ amprevaned askellek a bakent ; krugelloù-merien a zispennent da gerc’hat vioù merien d’ar c’hilhog-gouez bras ha d’an evned all.

1923
Référence : SKET p.40

Pakañ ez vev a reas, pe gant ar c’hrouglas, pe gant meur a zoare stignoù, antelloù, fozioù, gripedoù hag all, un niver loened gouez, pevarzroadeged, evned, loened-stlej, a fizias, goude, en e vreur Selvanos.

1923
Référence : SKET p.54-55

« Ur paotr en dije a-vremañ tennet e zaouarn da sellout ouzhimp. Ur plac’h n’eo ken hon eus paket aze, va c’hoarezed. »

1924
Référence : SKET.II p.36

Tostaat dezhañ a vennas ober evit e bakañ ; an ebeul, avat, a lammas kuit dioutañ. Ar gerseenn-mañ a voe diskuliet gant ar bugel d’e dad-mager.

1924
Référence : SKET.II p.21

Ar pesked-red a deu, war hon aodoù, entre hanter miz Kerdu ha diwez miz Genver, evit leuskel o laezhenn pe o vioù. Neuze e paker anezhe, bodennet ma vezont a-vil-vern : ar sein vras dispaket, an daou benn anezhi a rae an dro d’ar c’hlodad gant pep a vag vihan.

1925
Référence : BILZ2 p.122

D’ar Sul, goude an oferenn-bred, leinet gant ar paotr, pe war ar pemdez, pa n’ ec’h ae ket ar vag d’an aod, Bilzig a gerzhe dre al lanneier, hag e teue gantañ e vec’h a raden hag a valan-bugel : raden evit klenkañ, pakañ ar pesked hag o delc’her fresk, balan-bugel evit ober skubelinier evit skubañ ha gwalc’hiñ an div vag.

1925
Référence : BILZ2 p.106

pakañ krog e

1931
Référence : VALL pg appréhender (saisir), arrêter

pakañ da besk-Ebrel

1931
Référence : VALL pg avril

pakañ

1931
Référence : VALL pg atteindre, attraper

genoù da bakañ kelien

1931
Référence : VALL pg badaud

pakañ peg e

1931
Référence : VALL pg appréhender (saisir), arrêter

Ar gravatenn c’hlas a oa ur stumm, ha nann daou, da bakañ anezhi.

1944
Référence : EURW.1 p.195

Job a redas war-lerc’h ar vag evit klask pakañ ur penn eus ar gordenn dorret.

1944
Référence : ATST p.108

D’an dud a c’houlenne petra ’oa c’hoarvezet ganto, Lom a responte en doa paket tomm ha yen, en ur labourat, hag e c’houzañve poan dargreiz, ha Job a responte en doa tapet ur ruadenn gant ar gazeg wenn.

1944
Référence : ATST p.132-133

Daou zevezh a-raok an eured, an archerien a zigouezh da bakañ an estrañjour : ur filouter e oa, ar bourc’hiz a c’houlenn pardon digant e verc’h, hag houmañ a vezo eürus gant he c’hoantus all, ar Breizhad.

1944
Référence : EURW.1 p.99

Kenavo, frankiz muiañ-karet ma bugaleaj ; e oan paket el las.

1944
Référence : EURW.1 p32

Pa oan bihan e weled toull ur c'haran war bord hent Mil-ar-Prad, hag ac'h ae dindan an douar betek kavioù ar c'hastell-kreñv, hag a roe an tu d'an difennourien da vont kuit dre guzh, ma vijent e riskl da vezañ paket.

1944
Référence : EURW.1 p17

Mamm Job a yeas war-eeun d’an armel, a bignas war ur gador hag a bakas ar falz.

1944
Référence : ATST p.68

"Brav eo dit risignal aze, brav war da gorf dirak ar skramm. Ma pakan ac'hanout oc'h ober pasiantoù e'z flatoullin." Treiñ a ra ouzhin. "Oc'h ober pasiantoù e vez dibaouez."

2015
Référence : EHPEA p20

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux