Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

1. Frouezhenn an avalenn, krenn he stumm, dalc'h d'he bouedenn chugonus. Avaloù hañv hag avaloù goañv. & Avaloù prim : avaloù a vez azv abred. & Avaloù mir : a c'haller mirout e-pad pell. 2. Dre ast. (dirak ur spizer) Anv a lakaer war frouezh zo pe war draoù zo damheñvel ouzh ur voul.

Exemples historiques : 
69
Masquer la liste des exemples

kuzhiad avaloù

1499
Référence : LVBCA p29, 128 ('cache -contenu- de pommes')

pluskenn aval

1499
Référence : LVBCA p29, 166 ('pelure de pomme')

aval

1499
Référence : LVBCA p29 (pomme)

mark avaloù

1659
Référence : LDJM.1 pg marc (de pommes)

avaloù put

1659
Référence : LDJM.1 pg (aualou) put

aval

1659
Référence : LDJM.1 pg pomme, aual

avaloù diwezhat

1659
Référence : LDJM.1 pg (pommes) tardives

aval-sitron

1659
Référence : LDJM.1 pg citron

dour un aval

1659
Référence : LDJM.1 pg ius (n'vne põme)

markoù avaloù

1699
Référence : Har. pg aval, markoù (marcs de pommes)

ur biladeg avaloù

1732
Référence : GReg pg batee (una batée de pommes pour faire du cidre)

avaloù greunadez

1732
Référence : GReg pg grenade (fruit de grenadier, p.)

aval greunadez

1732
Référence : GReg pg grenade (fruit de grenadier)

eus avaloù

1850
Référence : GON.II p.14, livre premier, (de pommes).

aval

1850
Référence : GON.II pg a, aval (Pomme, fruit).

N'eo ket c'hoazh debrus an avaloù-mañ.

1850
Référence : GON.II pg debrus (Ces pommes-ci ne sont pas encore mangeables).

dibluskit ann aval-se abarz e zibriñ

1850
Référence : GON.II pg dibluska

Roit din un dinerad avaloù.

1850
Référence : GON.II pg dinérad (Donnez-moi pour un denier de pommes).

avaloù diwezhat int

1850
Référence : GON.II pg divézad

dourek eo an aval-mañ

1850
Référence : GON.II pg dourek

n'eo ket c'hoazh eok an avaloù

1850
Référence : GON.II pg éok, éog

un aval

1850
Référence : GON.II pg eunn

aval put

1850
Référence : GON.II pg grigoñsen

peuzc'hwek eo an aval-se

1850
Référence : GON.II.HV pg peûz (-c'houék)

Roit un aval kriz d'ar bugel-se

1850
Référence : GON.II pg krîz

It da gutuilhañ an avaloù

1850
Référence : GON.II pg kutula

Un aval

1850
Référence : GON.II p.14, livre premier, (une pomme).

Avaloù

1850
Référence : GON.II p.14, livre premier, (des pommes).

eus un aval

1850
Référence : GON.II p.14, livre premier, (d'une pomme).

d'un aval

1850
Référence : GON.II p.14, livre premier, (à une pomme).

da avaloù

1850
Référence : GON.II p.14, livre premier, (à des pommes).

Roit an aval-mañ d'al laouenañ.

1850
Référence : GON.II p.60, livre second, (Donnez cette pomme-ci au plus gai).

Gwerzhit avaloù din.

1850
Référence : GON.II p.91, livre second, (Vendez-moi des pommes).

An aval-mañ a zo leun a zour.

1850
Référence : GON.II p.89, livre second, (Cette pomme-ci est pleine d'eau).

Un aval a roin da'z c’hoar.

1850
Référence : GON.II p.67

Kemerit un aval bennak.

1850
Référence : GON.II p.75, (Prenez quelques pommes).

Un askread avaloù en deus kaset gantañ.

1850
Référence : GON.II pg askréad (Il a emporté plein son sein de pommes).

Un aval brein hoc'h eus roet din.

1850
Référence : GON.II pg brein (Vous m'avez donné une pomme pourri).

Un aval leun a zour.

1850
Référence : GON.II pg a (une pomme pleine d'eau).

Ur brennidad avaloù en doa.

1850
Référence : GON.II pg brennidad (Il avait plein le sein de pommes).

Ur vruchedad avaloù en deus digaset gantañ.

1850
Référence : GON.II pg bruchédad (Il a rapporté plein son sein de pommes).

gwezen-avaloù

1850
Référence : GON.II pg avalen

N'heller ket mirout an avaloù hevlene.

1850
Référence : GON.II pg aval (On ne peut pas conserver les pommes cette année).

An aval-se a gloc'ho ho tent.

1850
Référence : GON.II pg klôc'ha (Cette pomme vous agacera les dents).

ar goantiged a gav mat an avaloù

1850
Référence : GON.II pg koañtik

an avaloù-mañ n'o deus ket roet kalz a goc'hien

1850
Référence : GON.II pg koc'hien

roit un aval dare din

1850
Référence : GON.II pg daré, darev

dareviñ a ra an avaloù

1850
Référence : GON.II pg darévi

Ar gentañ, en he brud a oa sonn he c'hribell ; / An eil, aval krinet, etre poazh ha pezhell, Gant liv ha kinklerezh a guzhe ar frailhoù / A skarnile dezhi he zal hag he jodoù.

1867
Référence : MGK p63

Hag ouc’hpenn-se, karet a raen ivez e vab Ivonig, paotrig a bevar bloaz eus ar re goantañ, a ouie va anaout hag a furche va godelloù, pa’z aen di, da c’houzout pe graoñ pe avaloù a vije enno.

1878
Référence : EKG.II p.36

Paourkaezh Adam, o ! ya, setu unan all ha na oa ket lemm e spered. Koll e Varadoz evit un tammig aval trenk, put marteze !!…

1925
Référence : BILZ2 p.137

pechez

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

aval

1927
Référence : Geri.Ern pg a, aval

andellad avaloù

1927
Référence : Geri.Ern pg andell (mulon allongé de pommes)

aval

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

aval-sukrin

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

palmez

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

orañjez

1927
Référence : GERI.Ern pg aval

greunadez

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

aval-douar

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

pep a aval

1927
Référence : GERI.Ern pg a3 [prenez] (chacun une pomme)

aval-stoub

1927
Référence : Geri.Ern pg aval

aval-ananaz

1931
Référence : VALL pg ananas

Mont da laerezh avaloù : mont da guzhat ar godelladoù dindan ur bern delioù kras, da « bezelliñ ».

1944
Référence : EURW.1 p25

...Evel-se e tlee bezañ Adam, e Baradoz an Douar, aet e youl digantañ, pa voe kinniget dezhañ gant Eva an Aval berz...

1949
Référence : SIZH p.58-59

- Pa 'z eus meneg avaloù, breur Arzhur, e lavarin deoc'h n'am [sic, ne'm] eus ket debret Aval Skiant ar Mad hag an Droug, ha n'ouzon ket pe soñj a zo aet dre ho penn, o reiñ dimp hoc'h abadennig termaji.

1949
Référence : SIZH p.62

- Gwechall, em yaouankiz munudik, on bet o skrapañ per... hag avaloù... ha kastrilhez... ha... e jardin un amezegez kozh, e-tal ti va c'herent.

1949
Référence : SIZH p.60

Ur wezenn izel a-walc'h eo ar c'hakao, dezhi ment ur wezenn aval pe vesper, nemet ne vez ket ken brankaouek, hag an delioù a denn kentoc'h da re ar c'histin.

1985
Référence : DGBD p176

Ar fallañ rapatuilhachoù eus an avaloù a laosker gant Youenn hag e lavarer dezhañ en em geitañ ganto.

1999
Référence : KOKE.II p191

Étymologie

Ger anavezet dindan ar stumm "abal" en henvrezhoneg. Termen indezeuropek da dostaat ouzh ar saozneg "apple", an alamaneg "Apfel". Ger kar d'ar c'hembraeg "afal", d'ar c'herneveureg "aval".

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux