Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Définition :  Masquer la définition

Ar., adv. hag estl. I. Ar. 1. (db. an dud) [1732] Hervez youl, c'hoant (ub.) & [1732, 1927, 1931] a-youl pep hini : gant asant pep hini. [1732] A-youl pep hini. & A-youl Doue : a-drugarez da Zoue. 2. Dre skeud. (db. an traoù) [1732] Da heul, dre berzh (udb.) [1732] A-youl mor hag avel. Taolet ha distaolet a-youl mor hag avel. Seizennoù ruz o fraoñval a-youl ar pevar avel. II. Adv. A. 1. [1850, 1929, 1931] Diwar e c'hoant, e ziviz dezhañ e-unan. [1850] Mont a ris di a-youl. [1923] A-youl e vije bet selaouet kelenn an doue, hon Tad, ha na vije ket bet da gastizañ, en hon touez, nemet an dorridigezh a-berzh unan ! [1931] digemerout a-youl. HS. a-fetepañs, a-youl-gaer. 2. Stn. [2007] Youlek, mennet. [2007] Ha neuze em eus bet betek dek skoliad ha pevar-ugent, etre c'hwezek vloaz, seitek vloaz, triwec'h vloaz. Tud a-youl ! [2007] Ouzhpenn-se ar skolidi a oa a-youl ha n'eo ket a-youl-vat hepken. A-youl e oant. B. Tr. stl. KOZH. 1. (dirak ar stl. "ma") A-YOUL DOUE MA : troienn a dalvez da verkañ an hetiñ. A-youl doue m'hor bo un emwel. A-youl doue na ve biken brezel. & Dre verr. [1923] A-YOUL MA. Ha te, an hini a lenno al linennoù-mañ hag a lakaio evezh d’ar bugenoù, a-youl ma vezi bepred drant, bepred kreñv, bepred yac’h, bepred pinvidik ! HS. salv (ma). 2. (dirak ar rv. "e") {1732, 1923, 1927] A-YOUL (DOUE) E (+ v.) : troienn a dalvez da verkañ an hetiñ. [1732] A-youl ez aen : gant ma'z aen. [1923] Evit ar seizh plac’h yaouank, a-youl e vefe da c’hoarezed, da verc’hed, da c’houhezed heñvel outo ! III. Estl. [1732, 1927] A-youl : gant ma c'hoarvezo evel-se, gant ma troio udb. evel ma heter.

Exemples historiques : 
18
Masquer la liste des exemples

a-youl

1732
Référence : GReg pg ainsi (soit-il)

a-youl mor hag avel

1732
Référence : GReg pg gré (Au gré des vents, & des flots.)

a-youl ez aen

1732
Référence : GReg pg aller (plût à dieu que j'allasse), 28b

a-youl pep hini

1732
Référence : GReg pg (d'un commun) accord

Mont a ris di a-youl.

1850
Référence : GON.II.HV pg a-ioul (J'y allai volontairement).

a-youl

1850
Référence : GON.II.HV pg a-ioul (Volontairement. De son plein gré. Volontiers).

A-youl e vije bet selaouet kelenn an doue, hon Tad, ha na vije ket bet da gastizañ, en hon touez, nemet an dorridigezh a-berzh unan !

1923
Référence : SKET p.53 (p.197, "Da reiz[h]a[ñ]" : "P. 53, lin. 6, e lec’h « torridigez » kentoc’h « terridigez »").

Ha te, an hini a lenno al linennoù-mañ hag a lakaio evezh d’ar bugenoù, a-youl ma vezi bepred drant, bepred kreñv, bepred yac’h, bepred pinvidik !

1923
Référence : SKET p.83

Evit ar seizh plac’h yaouank, a-youl e vefe da c’hoarezed, da verc’hed, da c’houhezed heñvel outo !

1923
Référence : SKET p.121

Mar n’hellez ket stummañ an dud diouzh da c’hoant, na zeuet da wir evidout an dro-enep : n’en em lez biken da vezañ stummet gant an dud hag an darvoudoù, nemet a-youl e plegfes da se e sell eus ar Vad, rak n’eo ket un dervenn start ez eo, ne vo biken ur c’halet a baotr, ne vo biken anvet den-meur, hogen merc’hodenn-goar, krouadur-pri, bugel-douar, an neb en em lez da vont from-difrom da heul an traoù a-ziavaez.

1924
Référence : SKET.II p.31

a-youl Doue ez…

1927
Référence : GERI.Ern pg a-youl

a-youl pep hini

1927
Référence : GERI.Ern pg a-youl

a-youl

1927
Référence : GERI.Ern pg a-youl

a-youl pep hini

1931
Référence : VALL pg (d'un commun) accord

a-youl

1931
Référence : VALL pg bénévole

digemerout a-youl

1931
Référence : VALL pg accepter

Ouzhpenn-se ar skolidi a oa a-youl ha n'eo ket a-youl-vat hepken. A-youl e oant.

2007
Référence : KASTE p. 212.

Ha neuze em eus bet betek dek skoliad ha pevar-ugent, etre c'hwezek vloaz, seitek vloaz, triwec'h vloaz. Tud a-youl !

2007
Référence : KASTE p. 209

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux