Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Mots parents :
0

Définition :  Masquer la définition

I. Adv. A. (e-unan pe dirak un adv. pouez.) 1. Adverb a dalvez da sevel ur respont a-du gant ur goulenn, kadarnaat. « Komprenet hoc'h eus ? » - « Ya ». « Dont a ri ganimp ? » - « Ya, sur ». 2. (goude ul lav. diogeliñ kad.) Adverb a zegas ur mennozh a-du gant ar pezh zo bet geriet a-raok. « Diwezhat e vimp c'hoazh ! » - « Ya ! ». « Mat e vefe dezhi selaou he zud » - « Feiz ya. ». & (evit kreñvaat ar c'hardanaat) Ya da ! : ya evel-just ! « Echuiñ a ri al labour ? » - « Ya da ! ». & (evit merkañ an arvar pe an diskred) Ya da : ya, marteze. « Warc'hoazh e paein ac'hanoc'h. » - « Ya da ! ». B. (goude ur goul. kad. pe ul lav. diogeliñ nac'h) Adverb a verk un enebadenn e-keñver ar pezh zo bet geriet a-raok. « Deskiñ a ra mat er skol ? » - « Ya, pa gar ! ». Ar re-se n'int ket tud, ya loened ! C. Ger a dalvez da bouezañ war ul lavarenn gadarnaat. Gortoz a ranko, ya. Prest out ? Ya ? II. Impl. da ak. 1. Ger a verk ur gadarnadenn. Ne oar ket lavaret ya. Lavar din ya pe get. & Evit ya, evit nann : diwar an disterañ digarez. 2. (db. ar votadegoù) Ar ya : ar mouezhioù a-du. ES. nann.

Exemples historiques : 
51
Masquer la liste des exemples

ya

1499
Référence : LVBCA p204

ya

1499
Référence : GAVH p17

Hag-eñ zo ret pediñ ivez evit an Anaon tremenet a'n bed-mañ ? Ya, abalamour ma o delivromp a boanioù ar Purgator dre hon orezonoù

1622
Référence : Do. p24

Mestr : Ha C'hwi zo kristen ? D. Ya, a-drugarez Doue.

1622
Référence : Do. p4

M. Hag-eñ nan eo ret ivez egzersiñ an euvroù a drugarez ? D. Ya, rak an hini pehini n'o gra ne verit ket bezañ anvet kristen.

1622
Référence : Do. p32

M. Hag-eñ zo neseser gouzout an doktrin kristen ? D. Ya, mar fell deomp bezañ salvet.

1622
Référence : Do. p6

ya, ya sur

1659
Référence : LDJM.1 pg ouy

feal ya

1732
Référence : GReg pg da (ou dea, interjection)

ya da

1732
Référence : GReg pg (ouï) da

ya leal

1732
Référence : GReg pg (ouï) da

leal ya

1732
Référence : GReg pg (ouï) da

ya elikous

1732
Référence : GReg pg (ouï) da

ya feal

1732
Référence : GReg pg da (ou dea, interjection)

gwae, ya da !

1850
Référence : GON.II p.58, "ouais, oui da !"

ya

1850
Référence : GON.II pg ia

dont a rit-hu ganin ? Ya, raktal

1850
Référence : GON.II pg ia

ya da

1850
Référence : GON.II pg ia

ya

1850
Référence : GON.II p.57, Table des Conjonctions simples, "oui".

Petra ’ta, va den mat, eme egile, un dra bennak a ziaes a c’hoari ganeoc’h, diouzh ar pezh a welan ? — Ya-da, ha nec’het-bras on zoken.

1877
Référence : EKG.I. p.91-92

— Ha kalon hoc’h eus ? — Ya, me gred, va zad, em eus kalon, ha n’on ket den da dec’het a-raok va skeud.

1877
Référence : EKG.I. p.19

Ya, a-enep laeron, rak ar manac’h a gave dezhañ [e] oa ur vandenn laeron hentoù-bras eo a yoa kouezhet warnezho er gouent, rak ne ouie ket [e] oa dispac’herien er vro.

1877
Référence : EKG.I. p.43

C’hwi a gav deoc’h eo diotachoù an traoù a gontan amañ : ya, diotachoù int a-dra-sur, hag hiriv ez eus bec’h ouc’h o c’hrediñ.

1877
Référence : EKG.I. p.6

Daoust ha ne ouzoc’h ket eo bourk Berven leun a soudarded ? — Sell, ya, Aotrou, gwir a livirit adarre.

1878
Référence : EKG.II p.108

Ya ! Perag e teujen d'he dilezel [ar gelaouenn], pa na goust ket ker, ha pa eo gwir e ro din da c'hoût, ha mat ha fall ar pezh a dremen en hon bro ?

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

allas, ya

1909
Référence : BROU p. 389

— Ret eo evelkent mont da gaout an aotrou person, eme an amiegez. — Ya, ya, deomp, a lavaras ar plac’h kozh — Marc’harid a oa he hanv, mamm-gozh ar bugel, mamm e dad — ret eo mont. Ar paotr a ranko bezañ badezet, hag ar vamm sebeliet… Ne zebro ket ac’hanomp !…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.808 (Miz Genver 1924), ("an amiegez" reizhet e Niv. 38, "ERRATA" p.846).

Ha ! ma vije bet e-unan !… Ya, met n’oa ket e-unan.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 39, p.865 (Miz Meurzh 1924)

Ya, ya, kasit anezhañ d’an ospital : bravoc’h e vo dezhañ eno, ha c’hwi ho po unan a nebeutoc’h da vagañ… Anez da se ?… Dour ho po da evañ, dour a zo er puñs. Bara ? a belec’h ? Salver Jezuz, a belec’h ?…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.813 (Miz Genver 1924)

— Bez sentus, va mabig, anaoudek, va mabig bihan, en keñver da vamm Izabel ha da eontr ; karantezus, va mabig… Izabel a vo da vamm… atav, atav… n’eo ket ’ta, Izabel ?… — O ! ya, mamm Marc’harid.

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.812 (Miz Genver 1924)

— Gant daou e vo trawalc’h ? a c’houlennas an aotrou. An itron a soublas he fenn : — Ya, ya.

1925
Référence : BILZ2 p.125

Ya, na pegen bourrus e oant da welout, al listri uhelvourzhek-se gant o gwernioù uhel ha garidaouek, liesskourrek ha liessugellek, o sentiñ evel pa vefent bev (e gwirionez, buhez a yoa enno) ouzh geriou gourc'hemenniñ un den hepken, penn meur ar skouadrenn, hag o riklañ war an dour glas ker flour ha meuriadoù elerc'h war ul lenn ec'hon, distrafuilh ha dielestr.

1929
Référence : SVBV p.15

Sed an adjudant o tegouezhout, tizh warnañ, m'eus aon, ez eus un dra bennak a nevez gantañ... - Kanolier X..., eme Pissoli din-me, daoust ha laouen e vefec'h da glevout lavaret ez eus ur c'heloù evidoc'h ganin-me, da vont d'an trevadennoù ? - Ya da ! emeve en ur zigrommañ.

1929
Référence : SVBV p7

ya moarvat

1931
Référence : VALL pg assurément

ya, m'en tou

1931
Référence : VALL pg affirmer (oui, je l'affirme)

e leal ya !

1931
Référence : VALL pg (eh) bien (oui)

ya da

1931
Référence : VALL pg assurément

e feiz ya !

1931
Référence : VALL pg (eh) bien (oui)

-« Ul lizher-kelc’h, emezon-me, a-berzh ar ministr Traoù an Diabarzh, a zifenn ouzh ar veleien implijañ ar brezhoneg en o sarmonioù hag er c’hatekizoù. Daoust ha gouzañv a raimp hevelep dismegañs ? » -« Nann, nann, » a youc’has ar bobl en ur vouezh. « Hag ali oc’h holl da sevel hor mouezh, ha da nac’h sentidigezh ? » - « Ya, ya » a huchas ar bobl.

1944
Référence : EURW.1 p.207

— « Job. » — « Petra ’zo, Lom ? » — « Job, hon eontr a zo marv. » — « Gouzout a ran. Trist, trist eo. » — « C’hwi ’gav ? » — « O ! ne gavan ket, mes bravoc’h eo lavarout evel-se. » — « Ya ! dirak an dud, Job… Dirazon-me, avat… »

1944
Référence : ATST p.17-18

— « Ha c’hwi a wel sklaer, Lom ? » « Ya ’vat ! Job, ha gouzout a ran e verk an heol… d’an eur-mañ… war-dro peder eur hanter… eeun-hag-eeun. »

1944
Référence : ATST p.18

Ha Job a skoe war washaat ha, dre ma skoe, e lavare : — « Ya pe nann, krediñ a rit bremañ eo Chann ? »

1944
Référence : ATST p.21

— « Ya! n’eo ket evit padout gant ar sec’hed, » a lavaras ar vaouez a oa eno ; « glac’har en deus d’ar gwenneion n’en deus ket c’hoazh, aze emañ ar wirionez. »

1944
Référence : ATST p.23

Ur vignoniezh speredel, ya ! a-dra-sur. Skouerioù a zo bet, ur voem, eus ar seurt darempredoù etre ar Sent o-unan.

1949
Référence : SIZH p.49

Ya ! o vont da welout ur vaouez e oa. En abeg da se, hag evit digarez all ebet, eo en doa graet ur soub en dour d'e benn ha d'e zivrec'h. Nemet n'en doa ket taolet pled en dra kent an teodad.

1949
Référence : SIZH p.44

Un toull-bac'h ?... Naren, ur wech c'hoazh ! Ur c'hreñvlec'h, ya ! un dig divrall o wareziñ porzh ar Silvidigezh, ma ra o annez ar gristenien chañsus, bet dibabet gant Doue.

1949
Référence : SIZH p.48

Ya, kounnar zo ennomp

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 2

"re bell int aet" evel ma lavar tud Plogo, ya, re bell war hent ar gwaskañ hag ar skeiñ.

1980
Référence : BREM Niv. 0, p.2

"Ya, ya ", eme an noter. "M'eus aon ez an a-du ganeoc'h".

2012
Référence : DJHMH p.70

Dinerzhet e hañvalas bezañ an doktor en un taol. Stardañ a reas e vuzelloù, hag e reas 'ya' gant e benn.

2012
Référence : DJHMH p46

Distagañ a ran ur "ya" kouskedik ha klevout mouezh Vlasopoulos.

2015
Référence : EHPEA p305

Neuze en em garjont, hep na vefe bet eskemmet grik etrezo, war-bouez ya pe nann a-wechoù, a vouezh izel evel ma vefer oc'h ober ur jestrig gant an dorn, netra all.

2023
Référence : DREAM p. 98

Ordre alphabétique

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux