Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
8
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. A. Str. 1. Plant geotennek, o anv spesad Triticum vulgare, kar d'ar geot, a c'hounezer evit o greun, a reer bleud gwenn ganto. Parkadoù gwinizh. Bleud gwinizh. Ar gwinizh, en douaroù fall, ne zigollont ket an tieg eus ar mizoù en deus bet ganto. 2. Ent strizh Greun ar plant-se. Kargañ gwinizh. & Trl. skeud. Reiñ gwinizh d'ar moc'h : reiñ bleud* flour d'ar moc'h. HS. ed. B. (impl. da anv unan, en e furm lies) Seurt gwinizh. Kalz eus ar gwinizhoù, a-raok Pask, a vez treut ha melen. II. H.g. 1. Ar spesad e anv Triticum vulgare. Ar gwinizh n'eo un eost talvoudus nemet en douaroù mat-tre. 2. Bleud tennet eus greun ar plant-se. Bara, krampouezh gwinizh. [1944] Gwreg ar baraer a oa en tu all o pouezañ bara gwinizh d’he fratikoù.

Skouerioù istorel : 
74
Kuzhat roll ar skouerioù

gwinizh

1499
Daveenn : LVBCA p93 (froment)

bara gwinizh

1659
Daveenn : LDJM.1 pg pain (blanc)

barr gwinizh

1659
Daveenn : LDJM.1 pg bar (guinis)

gwinizh

1659
Daveenn : LDJM.1 pg guiniz

ur winizhenn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (vn) grain de blé

krapac'h gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg crêpes (de froment)

gwinizhenn

1732
Daveenn : GReg pg froment (Grain de froment.), grain (Grain de froment.)

ur c'hloerad gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg criblée (plein un crible)

bleud gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg farine (de froment)

gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (Grain de froment, p.)

gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (blé)

gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (blé, Van.)

gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (blé, Van.)

gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (blé, Van.)

gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (blé, Van.)

a winizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (De froment.)

ur winizhenn

1732
Daveenn : GReg pg grain (Grain de froment.)

greunenn gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg grain (Grain de froment.)

galetez gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg galette (Galettes de froment.)

gwinizh Turuki

1732
Daveenn : GReg pg froment (Froment d'inde, ou mays.)

gwinizh ruz

1732
Daveenn : GReg pg froment (Froment rouge, ou froment locar.)

gwinizh skandilh

1732
Daveenn : GReg pg froment (Froment blanc.), froment (Près Quimper, froment rouge, ou froment locar )

gwinizh gwenn

1732
Daveenn : GReg pg froment (Froment blanc.)

douar gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (Terre à froment.)

krampouezh gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (Crêpes de froment.)

toaz gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (Pâte de froment.)

gwinezhenn

1732
Daveenn : GReg pg froment (Grain de froment, Van.)

bara gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg froment (Pain de froment.)

yod gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg boüillie (de froment)

ur barr gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg comble (de froment)

krampouezh gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg crêpes (de froment)

krampouezh gwinizh

1732
Daveenn : GReg pg crêpes (de froment)

bara gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg bara

Brenn gwinizh am eus da werzhañ.

1850
Daveenn : GON.II pg brenn (J'ai du son de froment à vendre).

gant un astellad gwinizh em bezo a-walc'h

1850
Daveenn : GON.II pg astellad

bara gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg bara (du pain de froment).

kalz a zraog a zo e-touez ar gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg draok, dréok

kalz a zreog a zo e-touez ar gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg draok, dréok

reiñ flour gwinizh d'ar moc'h

1850
Daveenn : GON.II pg flour

gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg gunec'h, gwiniz

gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg gunec'h, gunic'h, gwiniz

gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg gunic'h, gwiniz

gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg gwiniz

gwinizhoù

1850
Daveenn : GON.II pg gwiniz

roit bara gwinizh deomp

1850
Daveenn : GON.II pg gwiniz

gwinizh

1850
Daveenn : GON.II.HV pg gwiniz

gwinizh bann

1850
Daveenn : GON.II pg pann

digasit an dorzh vara gwinizh

1850
Daveenn : GON.II pg tors

Teil zo ezhomm evit kaout gwinizh mat.

1850
Daveenn : GON.II p.83, livre second, « Il faut du fumier pour avoir d[u] bon froment ».

Ar park-mañ n'eo ket teilet a-walc’h evit lakaat gwinizh.

1850
Daveenn : GON.II p.70

En em unaniñ a reas 'ta gant merc'hed Booz ; hag ez eas da vidiñ betek ma tastumjont an heiz hag ar gwinizh er solieroù.

1850
Daveenn : GON.II.HV p.103, Buez Ruth.

Ned eo ket kefiadañ ganto a c'hoarvezas / Nag ivez gant an heiz, ar gwinizh a hadas.

1867
Daveenn : MGK p90

Ma ! kred 'c'hanon, mignon Tomaz, laka fosfat kaoc'h-houarn en douar a giri, ha d'an trenvad a giri, war ar prajo, war ar c'hozhenno, da winizh koulz ha da ed-du.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Amañ vo foenn a-builh hag a-vern, amañ vo adtroc'h foenn, amañ vo ur peuriñ stank ha dru[z] d'al loened ; amañ vo souchenn fonnus evit gwinizh da vla.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

Pelloc'h, kalz pelloc'h, war harzoù gouelec'hioù Sour hag Arab, anezho kompezennoù traezhek ha meinek, hep gwez, na geot, na dour, ez eus, etre div stêr, ur blaenennad all ec'hon ha frouezhus, ma eoster enni gwinizh.

1923
Daveenn : SKET p.16

Gant koavon, bleud gwinizh, vioù gwazi hag amann, ec’h aoze dezhañ gwestell.

1924
Daveenn : SKET.II p.16

E bark a zigoras ha gwinizh a hadas ennañ.

1924
Daveenn : SKET.II p.23

Ar gobiri, d’ar c’houlz-se, a garge, a gase, a zigase eus an eil porzh d’egile marc’hadourezh a bep doare, a bep ment : gwinizh, heiz, kerc’h, segal, koad, had lin, had kanab, lin, kanab, mein-glas, mein-benerezh, gwin, hag a bep sort traoù all.

1925
Daveenn : BILZ2 p.168

gwinizh bouron

1931
Daveenn : VALL pg blé (sans barbe)

gwinizh bouk

1931
Daveenn : VALL pg blé (tendre, Triticum sativum)

gwinizh blouc'h

1931
Daveenn : VALL pg blé (sans barbe)

gwinizh barvek

1931
Daveenn : VALL pg blé (barbu)

segal-gwinizh

1931
Daveenn : VALL pg blé (méteil)

gwinizh penn-aour

1931
Daveenn : VALL pg blé (golden drop)

gwinizh pellek

1931
Daveenn : VALL pg blé (Triticum spelta)

gwinizh koeñvet

1931
Daveenn : VALL pg blé (poulard, Triticum turgidum)

gwinizh kalet

1931
Daveenn : VALL pg blé (dur, Triticum durum)

gwinizh distok

1931
Daveenn : VALL pg blé (hâtif, inversable)

gwinizh brizh

1931
Daveenn : VALL pg blé (hybride)

gwinizh prim distok

1931
Daveenn : VALL pg blé (hâtif inversable)

Ur c'helenner all a oa c'hoazh hag am boa karantez outañ, unan eus ar Stadoù-Unanet e anv Klemens, un den uhelvent, dremm liv ruz, daoulagad glas, blev gwinizh ; hemañ 'oa kelenner war ar saozneg.

1944
Daveenn : EURW.1 p49

Da zeiz Pardon Pêr e veze lein vras e ti ma zud ha krampouezh gwinizh leizh-kof.

1944
Daveenn : EURW.1 p26

Gwreg ar baraer a oa en tu all o pouezañ bara gwinizh d’he fratikoù. — « Pet lur ’po ? » — « Lakait din ur bara a bemp lur. »

1944
Daveenn : ATST p.87

Evit kalz a dud eno ez eo ar pezh ez eo ar gwinizh hag ar patatez en hor broioù-ni, ha muioc'h zoken marteze.

1985
Daveenn : DGBD p64

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial