Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
6
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
57
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. V.k.e. (dirak un ak.) 1. [1499, 1659, 1732, 1850, 1867, 1924, 1927, 1943, 1960, 2015] Koll ar soñj eus udb., ub. [1732] Ar madoberioù resevet a ankounac'haer prest hag an droug resevet a zalc'her pell amzer soñj anezhañ. [1850] N'hellan ket griat, ankounac'haet em eus ma beskenn er gêr. [1850] Diwar vremañ n'hoc'h ankounac'hain ket. [1850] Na'm ankounac'hait ket. [1867] Ur wennili en he zroioù, a oa deuet da vezañ desket. Neb a vale dre ar broioù, ne dle ankounac'haat an traoù en deus gwelet. [1867] Va breur paour, me ho ped, n'ankounac'hait biken emañ 'n nec'h, an enkrez atav war ziarbenn ar re a vez en hent ! [1867] « Va mabig kaezh, hiviziken, / N'ankounac'ha ket va c'helenn ! » [1867] O flourañ ar re vras, n'ankounac'hait biken / An droug a rit d'un all, el lec'h ma n'emañ ket / Evit en em zifenn, / An droug-se warnoc'h-hu a zilammo un deiz ; / C'hoarvezout ray ganeoc'h ker gwazh ha gant ar bleiz. [1924] N’en devoa ket ankouaet moarvat e votez-koad er gêr, hag an tachoù-marc’h a oa enni ? [1943] Diskleriet eo mat a-walc'h an traoù gant ar goulakadur-mañ; arabat ankounac'haat kennebeut e vije souezhus ur fiord dindangleuzet war ur gompezenn ken plaen. [1960] Tro am bez da fallgaloniñ / Rak ankouaat eo an diaesañ. / Met Hor Salver 'lâr pardoniñ / D'ar re 'noazo ouzh o nesañ. [2015] O vezañ m'hon eus un tamm beaj vihan da ober e ankouaan an hent hag e klaskan sipañ ma spered. 2. [1850, 1985] Na vezañ gouest ken da bleustriñ war un hollad gouiziadurioù, un dachenn deknikel. [1985] Pa zeue dezho, un nebeud bloavezhioù goude, dont da welout o zud, o devoa ankounac'haet, n'eo ket hepken o brezhoneg, met ivez an doare da labourat a oa bet o hini en o yaouankiz. 3. (db. ar gizioù, an doareoù ober, an arzoù, h.a.) [1850, 1960] Dilezel. [1850] Ur plac'h yaouank na dle nepred ankounac'haat an dereadegezh. [1960] Sitoianed, ma digarez, m'ho ped / Ma ne vez ma zeod gwall sentus bepred; / Ar voazamant gozh d'ankouaat n'eo ket aes / Pardonit rak-se d'ar personig kaezh. / D'ar Republik e vo atav feal... 4. Ober evel pa gollfed ar soñj eus ub., udb. Ankounac'haat e labour ur pennad. Ankounac'haet eo e drubuilh gantañ. 5. (db. an dud, an traoù a zleer plediñ ganto) [1867, 1935] Na gemer preder gant ub., udb., na lakaat ub., udb. e penn-kont. [1867] Ha ni a ve ganti [gant an heizez] ankounac'haet-krenn ? » [1935] An Aotrou Kure n'eo ket bet ankounac'haet, na den all ebet... 6. Na gaout anaoudegezh-vat ouzh ub. Ankounac'haat e dud, e vadoberour. Ankounac'haat ar vad bet graet d'ub. II. (impl. dirak un av.) ANKOUNAC'HAAT OBER (UDB.) : n'ober (udb.) dre zievezh. Ankounac'haat prennañ an nor. Ankounac'haat trugarekaat ub. HS. disoñjal. III. V. em. EN EM ANKOUNAC'HAAT. 1. Paouez a vezañ emouez ouzh ar pezh zo spletus evit an-unan. N'en em ankounac'hafent ket kement mar prederfent un tamm bennak war o zraoù. 2. Paouez a soñjal en e vad e-unan a-benn na gemer preder nemet gant silvidigezh e ene. Ne c'hoanta nemet en em ankounac'haat e-unan.

Skouerioù istorel : 
62
Kuzhat roll ar skouerioù

ankouaat

1499
Daveenn : LVBCA p24 (oublier)

ankounaat

1659
Daveenn : LDJM.1 pg ancoûnhat

ankounaat

1659
Daveenn : LDJM.1 pg oublier

ankounac'haat

1732
Daveenn : GReg pg ensevelir (Ensevelir dans l'oubli.)

ankounec'haet

1732
Daveenn : GReg pg ensevelir (Ensevelir dans l'oubli, pp.)

ankouaat

1732
Daveenn : GReg pg ensevelir (Ensevelir dans l'oubli, Van.)

ankouezhiñ

1732
Daveenn : GReg pg ensevelir (Ensevelir dans l'oubli, Van.)

ankounec'haat

1732
Daveenn : GReg pg ensevelir (Ensevelir dans l'oubli, Van.)

Ar madoberioù resevet a ankounec'haer prest hag an droug resevet a zalc'her pell amzer soñj anezhañ.

1732
Daveenn : GReg pg airain (Les injures s'écrivent sur l'airain, & les bienfaits sur le sable.)

ober ankounaat an traoù tremenet

1732
Daveenn : GReg pg abolir (Abolir, effacer la memoire & le souvenir des choses passees.)

ankouaat

1732
Daveenn : GReg pg ensevelir (Ensevelir dans l'oubli, Van.)

Ne c'hall ket ankounec'haat an dismegañs-se.

1732
Daveenn : GReg pg digeré (Il ne peut digerer cet affront.)

Na'm ankounait ket.

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Ne m'oubliez pas.)

N'hellan ket griat, ankounac'haet em eus ma beskenn er gêr.

1850
Daveenn : GON.II pg bésken (Je ne saurais coudre, j'ai oublié mon dé à la maison).

Diwar vremañ n'hoc'h ankounac'hain ket.

1850
Daveenn : GON.II pg. diwar-vremañ (Désormais, je ne vous oublierai point.)

ankounec'haat

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Oublier. Perdre la mémoire, le souvenir.)

ankounac'haat

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Oublier. Perdre la mémoire, le souvenir.)

ankounaat

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Oublier. Perdre la mémoire, le souvenir.)

Na'm ankounac'hait ket.

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Ne m'oubliez pas.)

ankouaat

1850
Daveenn : GON.II pg añkoaat (añkouna)

Ur plac'h yaouank na dle nepred ankounac'haat an dereadegezh.

1850
Daveenn : GON.II pg déréadégez (Une jeune fille ne doit jamais oublier la décence.)

ankouaat

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Oublier. Perdre la mémoire, le souvenir, Van.)

ankounac'ha

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Oublier. Perdre la mémoire, le souvenir, Trég.)

ankounañ

1850
Daveenn : GON.II pg añkouna (Oublier. Perdre la mémoire, le souvenir.)

« Va mabig kaezh, hiviziken, / N'ankounac'ha ket va c'helenn ! »

1867
Daveenn : MGK p72

Ur wennili en he zroioù, a oa deuet da vezañ desket. Neb a vale dre ar broioù, ne dle ankounac'haat an traoù en deus gwelet.

1867
Daveenn : MGK p13

Va breur paour, me ho ped, n'ankounac'hait biken emañ 'n nec'h, an enkrez atav war ziarbenn ar re a vez en hent !

1867
Daveenn : MGK p17

O flourañ ar re vras, n'ankounac'hait biken / An droug a rit d'un all, el lec'h ma n'emañ ket / Evit en em zifenn, / An droug-se warnoc'h-hu a zilammo un deiz ; / C'hoarvezout ray ganeoc'h ker gwazh ha gant ar bleiz.

1867
Daveenn : MGK p105-106

« Ha ni a ve ganti [gant an heizez] ankounac'haet-krenn ? »

1867
Daveenn : MGK p46

Paotred yaouank am selaou, c’hwi hag a dle, war-c’hed a gement-se e c’hellit bezañ dre an amzer a zo bremañ, c’hwi hag a dle kuitaat ho pro, ha mont marteze da vrezelekaat e broioù all, n’ankounac’hait ket da lavaret ho pedennoù bep noz ha bep mintin, rak gwelet a rit penaos e teu an Aoutrou Doue da selaou ar pedennoù.

1877
Daveenn : EKG.I. p.83

Na ankounac’hait ket manac’h Sant-A[l]bin, a zo dleour deoc’h eus e vuhez ; ha ma teufe kleñved da gouezhañ warnoc’h pe war unan bennak eus ho tud, diwallit na deufec’h ket kerkent d’am c’hlask.

1877
Daveenn : EKG.I. p.53

Ac’hanta, eme Jañ-Mari, en ur reiñ deomp pep a skudellad soubenn, ankounac’haet hoc’h eus dibriñ boued, abaoe ma’z oc’h bet o lojañ e-touez ar c’holo ?

1877
Daveenn : EKG.I. p.81

Evelato, ar republikaned a yoa bet en iliz meur a wech, hag a c’helle bezañ ankounac’haet enni meur a venveg.

1878
Daveenn : EKG.II p.120

Ne ankounac’haimp ket ac’hanoc’h, ha d’hon amezeien a-dro-war-dro, e lavarimp e pelec’h e viot. C’hwi ne ankounac’haot ket ac’hanomp kennebeut ; fiziañs hon eus er pezh hoc’h eus lavaret deomp. Kenavezo ! ar c’hentañ ar gwellañ. — Kenavezo, tud a galon !

1878
Daveenn : EKG.II p.9

Soudarded ar Republik o doa droug ouc’h kement tra a ziskoueze dezho ez eus un Doue ha ne ankounac’haio nag al laeroñsioù nag ar gwalloberoù.

1878
Daveenn : EKG.II p.78

Na ankounac’hait ket d’am gervel, an disterañ ezhomm ho pezo.

1878
Daveenn : EKG.II p.80

Setu achu evito er bed-mañ. Ra blijo gant Doue ankounac’haat o gwalloberoù, kaout truez outo er bed all ha reiñ dezho lod en e varadoz !!!

1878
Daveenn : EKG.II p.99

Arabat eo dezho, en kement stad a vuhez ankounac'haat ez int Barzhed ha chom hep bezañ e sell, en pep tra, eus mad ar vro.

1909
Daveenn : REZI p.19

Ar wazed anezho, ma ne voe ket d’ar rummad kentañ, d’an eil pe d’an trede e voe da vihanañ, a ankounac’heas ar peb endalc’husañ eus al Lezenn hag, estreget o fried reizh, e teuas da voaz dezho kemerout serc’hed a-douez merc’hed ar gouennoù-tud trec’het.

1923
Daveenn : SKET p.89

Ankounac’haet ne voe ket gant an den yaouank ar gerioù-mañ a Zerkeia.

1923
Daveenn : SKET p.106

Argadennoù loened ferv a bep doare a renked dizarbenn, ha pobladoù-tud o tennañ d’ar gouennoù estren pe renavi, ar Sitoned, ar Skaled, an Ambroned, al Luged (Lugi), ar Veneted (Veneti), an Deutoned (Teutones), ar C’hutoned (Gutones), ar Semnoned (Semnones), ha meur a hini all c’hoazh a zo bet ankounac’haet an anvioù anezho a-benn hiziv.

1923
Daveenn : SKET p.139

Pa n’o doa ken a saout, bevañ diwar gig gouez, gwrizioù ha frouezh a rankjont ober, a-skign amañ hag ahont dre diegezhioù kevre ebet kenetrezo ; war zisleberiñ ez ejont gant an dienez, oc’h ankounac’haat tamm-ha-tamm kement o doa desket digant o zadoù, kement a oa bet kelennet dezho gant an doueed.

1923
Daveenn : SKET p.86-87

Bilzig, ankouaet ’ta gantañ e le, un devezh, brav an amzer anezhi, aet Izabel en hent, Katellig war e skoaz, Yannig krog en e zorn, ha Madelen war e lerc’h, ac’h eas d’an traezh.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 39, p.864 (Miz Meurzh 1924)

Ha Jojo a-blom a daolas e droad kleiz war beg lost Pipi. E droad ? n’en devoa ket ankouaet moarvat e votez-koad er gêr, hag an tachoù-marc’h a oa enni ?

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1023 (Gouere-Eost 1924)

Ankounac’haet an amzer dremenet. Ankounac’haet, o ! na pebezh gir ! O ankounac’h, evurus an hini a zarempredez, evurus an ene war pehini ec’h eus displeget da vrumenn madelezhus.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 38, p.845 (Miz C'hwevrer 1924)

A-nebeudoù evel-se e sile en e eñvor, en e spered, nerzh ha furnez, holl c’hened e vammvro ; arabat eo ankounac’haat he zechoù, he sioù, he youloù mat pe fall.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 42, p.973-974 (Even 1924)

Pa [veze] brav ? Ac’han ! pa [veze] brav ?… Salver Jezuz binniget ! Al laboused aet da nij, ankouaet gourc’hemennoù ar vamm, ankouaet he urzhoù ; an heol, an traezh, ar mor, ar bagoù, ar c’hoarioù ha me oar pegement a draoù all a entize, a heskine o c’hoant.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 38, p.843 (Miz C'hwevrer 1924)

Ha dreist-holl n’ankoua ket : « Tevel hag ober ».

1925
Daveenn : BILZ2 p.127

E feiz, avat, pelec’h ? Ankouaet em eus pelec’h, met nan eus forzh pelec’h.

1925
Daveenn : BILZ2 p.137

ankouaat

1927
Daveenn : GERI.Ern pg ankounac'h (oublier)

ankounac'haat

1927
Daveenn : GERI.Ern pg ankounac'h (oublier)

ankounac'haat

1927
Daveenn : GERI.Ern pg ankounac'h (oublier)

Taolenn ha blaz blaouac'hus ne vo ket tu da hani ac'hanomp ankoueat ken tre ma vivehemp !

1933
Daveenn : DIHU Niv. 267, p.317 (Gwengolo 1933)

An Aotrou Kure n'eo ket bet ankounac'haet, na den all ebet...

1935
Daveenn : TRAG p145

Diskleriet eo mat a-walc'h an traoù gant ar goulakadur-mañ; arabat ankounac'haat kennebeut e vije souezhus ur fiord dindangleuzet war ur gompezenn ken plaen.

1943
Daveenn : TNKN p49

Ne ankounac’haen ket en doa c’hoant an aotrou Kloareg da gaout ivez ur gomedienn vrezhonek.

1944
Daveenn : EURW.1 p.99

Raktal diredet e-maez ar porzh ti-skol, an holl drubuilhoù-se a veze ankounac'haet buan.

1944
Daveenn : EURW.1 p22

Buan, gant u[n] abardaevezh pe gant ur sulvezh plijadur a-gevret, e veze ankounac’haet trubuilhoù ar gompagnunezh skol.

1944
Daveenn : EURW.1 p.196

Sitoianed, ma digarez, m'ho ped / Ma ne vez ma zeod gwall sentus bepred; / Ar voazamant gozh d'ankouaat n'eo ket aes / Pardonit rak-se d'ar personig kaezh. / D'ar Republik e vo atav feal...

1960
Daveenn : PETO p35

Tro am bez da fallgaloniñ / Rak ankouaat eo an diaesañ. / Met Hor Salver 'lâr pardoniñ / D'ar re 'noazo ouzh o nesañ.

1960
Daveenn : PETO p31

Pa zeue dezho, un nebeud bloavezhioù goude, dont da welout o zud, o devoa ankounac'haet, n'eo ket hepken o brezhoneg, met ivez an doare da labourat a oa bet o hini en o yaouankiz.

1985
Daveenn : DGBD p53

O vezañ m'hon eus un tamm beaj vihan da ober e ankouaan an hent hag e klaskan sipañ ma spered.

2015
Daveenn : EHPEA p46

Etimologiezh

Termen predenek da dostaat d'ar c'hembraeg "anghofio" (< *ankouno) kenster gantañ.

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial