Adv. hag ar.
I.
Adv.
[1499, 1659, 1732, 1850, 1867, 1927, 1944] E-kerzh an deiz zo diouzhtu goude an hini a reer anv anezhañ, d'an deiz-se end-eeun.
[1499] Tronoz.
[1659] An tronoz.
[1732] An tronoz. [1732] Tronoz [1732] Gortoz bede antronoz. [1732] Gortozet bede antronoz.
[1850] Antronoz. [1850] Tronoz. [1850] D'ar Sul ez eas kuit hag antronoz e tistroas.
[1867] Antronoz e kavas dezho o dijuniñ, / Antronoz ha goude, miret a reas outo / Nad ajent da zeskiñ o skiant d'ar re varv.
[1927] Antronoz.
[1944] Antronoz, piv 'oa pinous e-barzh ar porzh-c'hoari, nemet Aogust ar Roc'h ha Frañsoù Jafrenoù, deuet adarre d'o c'haoued...
&
Tr. adv.
[1877, 1924, 1898, 1985] Antronoz vintin, antronoz veure, antronoz d'abardaez.
[1877] Antronoz vintin, pa’z eas Klaodina da gas dezhañ e damm boued, her c’havas atav war e zaoulin, e zaoulagad ruz-glaou hag e zremm dilavet.
[1898] Nemet da antronoz vintin, / E tro an treo[ù] war an tu-gin
[1924] [...] hag, antronoz vintin, n’he dije ket Izabel pignet ar c’hra, gant he boutegad meskl, ma vije Bilzig hag an daou all oc’h heul kanfarted ar bourk.
[1985] Antronoz vintin pa zihunan emaomp war ar mor bras.
&
[2015] Eil antronoz : daou zevezh war-lerc'h.
[2015] Un deiz ez eo ar c'hweluniadoù. An deiz war-lerc'h ur strollad politikel bennak. An eil antronoz, ar re oc'h engroeziñ evit kunujenniñ ar gannaded.
&
Tr.
Antronoz hag an eil antronoz : antronoz hag an devezh war-lerc'h.
&
Antronoz all, [1732] antronoz warc'hoazh, [1931] antronoz arc'hoazh : an deiz goude warc'hoazh.
[1732] Antronoz warc'hoazh.
[1931] Antronoz arc'hoazh.
Na hiziv na warc'hoazh, nag antronoz, nag antronoz all.
&
A-benn antronoz : antronoz.
Arboellañ pa garer / 'Benn antronoz e kaver.
II.
Ar.
[1850] An deiz war-lerc'h.
[1850] Antronoz ar gouelioù e vez c'hoazh mezv.
[1923] Antronoz skrapadeg ar saout gant Erkuniz
[1944] [A]ntronoz pardon Lokmikael-an-Traezh.
Daveenn :
GReg
pg demain (Differer à demain, au lendemain, pp.)
gortoz bede antronoz
gortos bede antro-nos
1732
Daveenn :
GReg
pg demain (Differer à demain, au lendemain.)
an tronoz
an tro-nos
1732
Daveenn :
GReg
pg anuit (le lendemain, le tour de la nuit étant fait)
tronoz
tro-nos
1732
Daveenn :
GReg
pg anuit (le lendemain, le tour de la nuit étant fait)
antronoz warc'hoazh
antronos varc'hoaz
1732
Daveenn :
GReg
pg après (Après demain.)
gortoet bede antronoz
gortoët bede antro-nos
1732
Daveenn :
GReg
pg demain (Differer à demain, au lendemain, pp.)
antronoz
añtrônôz
1850
Daveenn :
GON.II
pg añtrônôz (Lendemain, le lendemain).
D'ar Sul ez eas kuit hag antronoz e tistroas.
D'ar zûl éz éaz kuîd, hag añtrônôz é tistrôaz.
1850
Daveenn :
GON.II
pg añtrônôz
antronoz
trônôz
1850
Daveenn :
GON.II
pg trônôz (Lendemain, le lendemain.)
antronoz
ann trônôz
1850
Daveenn :
GON.II
pg trônôz (le lendemain)
Antronoz ar gouelioù e vez c'hoazh mezv.
Ann trônôz ar gwéliou é véz c'hoaz mézô.
1850
Daveenn :
GON.II
pg trônôz (Le lendemain des fêtes, il est encore ivre.)
Antronoz e kavas dezho o dijuniñ, / Antronoz ha goude, miret a reas outo / Nad ajent da zeskiñ o skiant d'ar re varv.
Antronoz e kavaz d'ezho ho dijuni, / Antronoz ha goude, miret a reaz out-ho / Na d-ajent da zeski ho skiant d'ar re varo.
1867
Daveenn :
MGK
p81
Antronoz vintin, pa’z eas Klaodina da gas dezhañ e damm boued, her c’havas atav war e zaoulin, e zaoulagad ruz-glaou hag e zremm dilavet.
Antronoz vintin, pa’z eaz Klaodina da gas d’ezhan he damm boued, her c’havaz atao var he zaoulin, he zaoulagad ruz-glaou hag he zremm dilavet.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.48-49
— Setu me barnet d’ar marv. E galon a rannas, me 'gred, rak antronoz e rentas e ene d’e Grouer, goude bezañ chomet start en e feiz hag en e relijion.
— Setu me barnet d’ar maro. He galoun a rannaz, me gred, rak antronoz e rentaz he ene d’he Grouer, goude beza choumet stard enn he feiz hag enn he relijion.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.10
Nemet da antronoz vintin, / E tro an treo[ù] war an tu-gin : / Chetu Fluteg krenn difunet, / O Yudal ‘vel un den daonet : / “Janed, Janedig, ma fried, / Ma sikouret, mar em c’haret !" /
Nemet da antronoz-vintin, / E tro an treo war an tu-gin : / Chetu Flutek krenn difunet, / O iudal ‘vel eun den daonet : / “Janed, Janedik, ma fried, / Ma zikouret, mar em c’haret !" /
1898
Daveenn :
KZVR
Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2
Antronoz skrapadeg ar saout gant Erkuniz, an div vaouez yaouank, a zo bet anv anezho, a oa aet, kerkent hag an deiz, dre greiz ar gwez haleg, war glann ar stêr, d’en em walc’hiñ ha da c’houronkediñ.
Antronoz skrapadeg ar saout gand Erkuniz, an diou vaouez yaouank, a zo bet ano anezo, a oa aet, kerkent hag an deiz, dre greiz ar gwez haleg, war glann ar stêr, d’en em walc’hi ha da c’houronkedi.
1923
Daveenn :
SKET
p.133
Met gourdrouz ha gourc’hemenn a dreuz buan penn ur paotr na nav na dek vloaz, hag, antronoz vintin, n’he dije ket Izabel pignet ar c’hra, gant he boutegad meskl, ma vije Bilzig hag an daou all oc’h heul kanfarted ar bourk.
Met gourdrouz ha gourc’hemenn a dreuz buan penn eur pôtr na nao na dek vlâ, hag, antronoz vintin, n’he dije ket Izabel pignet ar c’hra, gant he boutegad meskl, ma vije Bilzig hag an daou all oc’h heul kanfarted ar bourk.
Antronoz hag eñ war glann ar mor beureoc’h eget m’oa boas.
Antronoz hag hen war glann ar mor beureoc’h eget m’oa boas.
1924
Daveenn :
SKET.II
p.22
antronoz
1927
Daveenn :
GERI.Ern
pg antronoz (Lendemain.)
antronoz arc'hoazh
antronoz-arc'hoaz
1931
Daveenn :
VALL
pg après (après-demain)
Koulskoude, Aotrou Person kanton Lannuon a fellas dezhañ kinnig ur "friko" bras dimp en e brespital, antronoz pardon Lokmikael-an-Traezh.
Koulskoude, Aotrou Person kanton Lanuon a fellas d'ezañ kinnig eur "friko" bras d'imp en e brespital, antronoz pardon Lok-Mikael an Traez.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.161
Antronoz, piv 'oa pinous e-barzh ar porzh-c'hoari, nemet Aogust ar Roc'h ha Frañsoù Jafrenoù, deuet adarre d'o c'haoued...
Antronoz, piou 'oa pinous e-barz ar porz-c'hoari, nemet Aogust ar Roc'h ha Frañsou Jaffrennou, deut adarre d'o c'haoued...
1944
Daveenn :
EURW.1
p39
Antronoz, beure-mat, war sav da vont en hent.
Antronoz, beure mat, war sao da vont en hent.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.129
Antronoz vintin pa zihunan emaomp war ar mor bras.
1985
Daveenn :
DGBD
p10
Un deiz ez eo ar c'hweluniadoù. An deiz war-lerc'h ur strollad politikel bennak. An eil antronoz, ar re oc'h engroeziñ evit kunujenniñ ar gannaded. Ar peurliesañ, ne ouzomp-ni ket ivez. Mont a reomp, en em bostañ ha gortoz penaos e troy.
2015
Daveenn :
EHPEA
p32
Notennoù studi
Da gentañ e weler an termen implijet evel un anv-kadarn "tronoz" evit ober anv eus devezh war-lerc'h an hini emeur. Deuet eo da vezañ un droienn sonnet en XVIIIvet pe en XIXvet kantved.
Etimologiezh
Termen gramatikalizet diwar an anv-kadarn hag e c'her-mell "an tronoz" a dalveze an deiz war-lerc'h, goude an noz, e-tro an noz.
