Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
4
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. V.k.e. A. GWECHALL 1. [1850, 1985] Dilouzañ an dilhad fank dre skeiñ ganto war-bouez ur c'holvazh. Edo ar c'hannerezed o kannañ an dilhad fank er poull. Kas dilhad da gannañ. Emañ an dilhad o kannañ. & Ent krenn C'hwi a gann gwenn hag a wask stegn. 2. Trl. skeud. Kannañ e gouez* da ub. & Kannañ e roched* da ub. B. BREMAÑ Dilouzañ an dilhad fank dre ober gant an dorn pe gant ur gannerez. HS. bugadiñ, gwalc'hiñ. HS. naetaat. C. Dre ast. 1. [1850] Skeiñ gant ub. Ne glaske nemet un digarez evit kannañ e verc'h. [1850] O c'hannañ a ray holl. Kannet hon eus an enebourien. & Trl. skeud. Reiñ bazh* d'e gannañ. & Kannañ (ub.) evel ur sac'h en dour : skeiñ gantañ a daolioù kalet. 2. Trec'hiñ. Ar goueriaded a oa ken niverus ma kannjont an aotrounez. 3. Bezañ kannet : bezañ trec'het, er sport, er politikerezh, h.a. Poullaouen zo bet kannet gant Karaez. Ar re wenn zo bet kannet. II. V. kenem. 1. En em gannañ : skeiñ an eil gant egile. Eno e oa tud o klask en em gannañ. Bemdez e vezemp oc'h en em gannañ. [1877] [...] en ur zisklêriañ ec’h en em gannent evit o Doue, evit o bro hag evit o Roue. & [1944] [...] kuit a nec'hamant nemet en em gannañ, redek bro, karout ha bezañ karet. [1985] EN EM GANNAÑ OUZH. [1878] [...] ha lavaret dezho n’omp ket digalonekaet ha ne c’houlennomp ket gwell eget en em gannañ adarre ouc’h [ouzh]Canclaux. [1985] A-drugarez Doue ne 'm eus ket bet alies d'en em gannañ outo. 2. Dre ast. Tabutal. En em gannañ a reer diwar-benn ar garg-hont.

Skouerioù istorel : 
72
Kuzhat roll ar skouerioù

kannañ

1499
Daveenn : LVBCA p108 (battre)

kannañ gant bazh

1499
Daveenn : LVBCA p33, 81, 108 (bastre o [=avec] baton)

7. Evit kevret hor pec'hedoù / e welas, allas, e c'hloazioù, / A zivabrant bete ar plantoù, / Kannet ivez gant skourjezoù.

1622
Daveenn : Do. p60

kannañ kruel

1659
Daveenn : LDJM.1 pg batre cruellement

kannañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg batre

stêr da gannañ

1699
Daveenn : Har. pg kannañ, stêr (douet, eau où l'on lave)

en em gannañ

1732
Daveenn : GReg pg (s') entrebattre

kannañ ken na fu

1732
Daveenn : GReg pg (battre quelqu'un) dos (& ventre)

kannañ kaer ur re

1732
Daveenn : GReg pg (battre quelqu'un) dos (& ventre)

kannañ an adversourien eus ar stadoù

1732
Daveenn : GReg pg défaire (une armée)

asinañ d'en em gavout e lec'h distro, evit en em gannañ

1732
Daveenn : GReg pg défier (appeller son ennemi au combat singulier)

kannañ ur re tu evit tu

1732
Daveenn : GReg pg (battre quelqu'un) dos (& ventre)

Me ned on ket kannus, rak aon da vezañ kannet va-unan.

1732
Daveenn : GReg pg batant (Je ne suis point batant de peur d'être batu.)

kannañ a daolioù dorn

1732
Daveenn : GReg pg gourmer

kannet a daolioù dorn

1732
Daveenn : GReg pg gourmer (pp.)

kannañ

1732
Daveenn : GReg pg baton (pour se soutenir)baton (pour se soutenir), batre (frapper, maltraiter), (rendre tout à fait) blanc (le linge, le bien blanchir)

kannet

1732
Daveenn : GReg batre (frapper, maltraiter)

bezañ kannet gant ur re bennak

1732
Daveenn : GReg pg (etre) batu

en em gannañ reer diwar-benn ar garg-hont

1732
Daveenn : GReg pg batre (on se bat à qui aura cette charge)

bet kannet gant ur re bennak

1732
Daveenn : GReg pg (etre) batu

hent kannet

1732
Daveenn : GReg pg (chemin) batu

henchoù kannet

1732
Daveenn : GReg pg pg (chemin) batu

ti da gannañ

1732
Daveenn : GReg pg buanderie (lieu, ou, maisonnete dans laquelle passe un ruisseau, & où l'on fait la buée, ou la lessive, pour blanchir le fil & la toile)

em ganniñ

1732
Daveenn : GReg pg (s') entrebattre

En em gannañ a rin ouc'h ho preur.

1850
Daveenn : GON.II p.96, livre second, "Je me battrai contre votre frère".

en em gannañ

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Se battre).

Gant an amzer e kanno.

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Il blanchira avec le temps).

O c'hannañ a ray holl.

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Il les battra tous).

kannañ

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Blanchir, rendre ou devenir blanc. Laver ou nettoyer le linge. Au figuré, déclarer innocent. Absoudre. Justifier. Acquitter. Battre, donner des coups. Vaincre. Maltraiter), frota, gwenna, pila, stourmi

Kannet eo bet.

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Il a été absous).

Kannet hon eus an enebourien.

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Nous avons vaincu les ennemis).

kannet

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Blanchir, rendre ou devenir blanc. Laver ou nettoyer le linge. Au figuré, déclarer innocent. Absoudre. Justifier. Acquitter. Battre, donner des coups. Vaincre. Maltraiter. Part.)

Kannit an neud-mañ raktal.

1850
Daveenn : GON.II pg kanna (Blanchissez ce fil sur-le-champ).

e douvezioù kaer int en em gannet

1850
Daveenn : GON.II pg douvez, douez

he c'hannet o deus dreist-penn

1850
Daveenn : GON.II pg dreist-penn

en em gannañ a raint

1850
Daveenn : GON.II pg (en) em

Chom a reas 'ta da bennaouiñ er park betek an abardaez ; hag o vezañ kannet ha dornet gant ur walenn ar pennoù he doa dastumet, e kavas eus a heiz, war-dro ar ment eus a un "ephi", da lavarout eo, tri astellad.

1850
Daveenn : GON.II p.102, Buez Ruth.

en em gannañ

1850
Daveenn : GON.II p.7 introduction "se battre"

Evit hor c'hannañ.

1850
Daveenn : GON.II p.11, introduction, "pour nous battre".

En em gannañ a ris outañ.

1850
Daveenn : GON.II p.96, livre second, "Je me battis contre lui".

En em gannañ a reot ouzhin.

1850
Daveenn : GON.II p.96, livre second, "Vous vous battrez contre moi".

Aet int d'en em gannañ gant ar c'hleze.

1850
Daveenn : GON.II p.92, livre second, (Ils sont allés se battre à l’épée).

Ha ne vezin ket kannet gant ho tad, mar choman amañ ?

1850
Daveenn : GON.II p.86, livre second, « Votre père ne me battra-t-il pas, si je reste ici ? »

Lazhet e voe oc'h en em gannañ evit he vro.

1850
Daveenn : GON.II p.82, livre second, « Il fut tué en combattant pour sa patrie ».

Bez’ e kannin ho mab, mar gra goap ac’hanon.

1850
Daveenn : GON.II p.62, (Je battrais votre fils, s’il se moque de moi).

En em gannañ a reas outo.

1850
Daveenn : GON.II p.65

En em gannañ a rin ouc'h neb a garo.

1850
Daveenn : GON.II p.77

Piv bennak en em gann a-enep e vro, hennezh a zo un den digalon.

1850
Daveenn : GON.II p.76 (Quiconque se bat contre sa patrie est un lâche).

Ur bleiz, deuet e eskern er-maez eus e groc'hen, o vezañ ma veze ar c'has ouzh en diarbenn, a gavas, war e hent, un hordenn gi nerzhus, lart-toaz ha flour e lêr, ki distailh galloudus. Lammet gant e gilpenn, en tagañ, en dispenn, hen diskolp' a-bezhioù, a oa micher Gwilhoù, panevet, a-raok e sammañ, oa ret outañ en em gannañ.

1867
Daveenn : MGK p7

E-touez bugale 'n dud[,] an hanter, pe war-dro, / Da gannañ 'n hanter-all[,] treujoù keuneud a ro ; / En-dro dezho [ez] euz stignet droug.

1867
Daveenn : MGK p107

Evit ar memes kostezenn ec’h en em gannfet. Skoit start war ar republikaned, ha ra blijo gant Doue lakaat ac’hanoc’h da c’hounit !

1877
Daveenn : EKG.I. p.84

E-pad m’edont oc’h ober o zro, an Aotrou de Ker[v]alaneg a beurachue da renkañ e dud, a gomze outo, a domme o c’halon dezho en ur zisklêriañ ec’h en em gannent evit o Doue, evit o bro hag evit o Roue.

1877
Daveenn : EKG.I. p.275-276

Ha mard oa chouanted el leandi ?... Oh ! neuze [e] oa graet ganto, rak ar chouanted a yoa paotred hag a en em ganne da vat...

1877
Daveenn : EKG.I. p.37

Koulskoude, Aotrou de Kerbalaneg [sic], ma vije aet unan bennak ac’hanomp betek enno, en divije gellet komz outo ha lavaret dezho n’omp ket digalonekaet ha ne c’houlennomp ket gwell eget en em gannañ adarre ouc’h [ouzh]Canclaux.

1878
Daveenn : EKG.II p.107

En em gannañ a reont ivez evel bleizi, ha deomp-ni e oa lavaret e oant ken aonik hag ar merc’hed bihan a zu-mañ.

1878
Daveenn : EKG.II p.127

Ar gwel eus an traoù-se a c’hlac’hare hor c’halon, ha ne zalejomp ket pell el lec’h m’oamp en em gannet ker kalonek dioc’h ar mintin.

1878
Daveenn : EKG.II p.2

Ha soñj dit, mignon Tomaz, ar seier a vano ganimp, a vo mat, goude vent kannet, da lakaat war hon c'hein en noz, en-giz ballino[ù] pa vez[z] rev en amzer ; hag un tamm plom en beg eur fiselenn a zo mat da dizhañ gedon.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

en em gann

1909
Daveenn : BROU p. 233

— Ar garabasenn, eme unan all, a zo o kannañ, e-tal lenn-C’hireg, ha Pipi, ki ar presbital, a zo ganti !

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 39, p.864 (Miz Meurzh 1924)

— Pelec’h aet an ejenned ? — Da glask pep a vazh skav da gannañ gwreg ar gov ! gwreg ar gov ! Ha pep hini da skeiñ war daouarn an eil egile. Ha skrijadeg, c’hoarzhadeg !

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 38, p.843 (Miz C'hwevrer 1924)

Eno, gwechall d'an nevez-hañv, a-gevret gant un toullad krennbaotred, e teuen da neuñv, da redek, da c'hoari pi, da neizhiata ha d'en em gannañ gant ar Gerneizon bihan [sic].

1929
Daveenn : SVBV p.15

kannañ

1931
Daveenn : VALL pg battre, blanchir (le linge)

reiñ a ra bazh d'e gannañ

1931
Daveenn : VALL pg (il donne des) arme(s pour le battre)

en em gannañ

1931
Daveenn : VALL pg batailler, (se) battre

Ar vuhez varzhek a dlee bezañ evel-se, e penn kentañ ar bed, pa veve an dud er c'hoadoù bras, ha war ar mor don, kuit a nec'hamant nemet en em gannañ, redek bro, karout ha bezañ karet.

1944
Daveenn : EURW.1 p.183

An hini gozh gant he c’hoef n’oa ket bet kannet, hag he chal a-dreuz war e c’hein, a rae ur c’houblad c’hoarzhus gant an Amerikanez gran : ne gomzent nemet dre sinoù, rak unan ne ouie ket galleg, hag eben ne ouie ket brezhoneg.

1944
Daveenn : EURW.1 p.189

Hep mar ebet, nep a ro bod / En do er c'hastiz perzh ha lod, / Met ma ne vennez difraeañ / ' Vo dav da gannañ ha fraeañ.

1960
Daveenn : PETO p40

Ouzhpenn "en em gannañ", e talvez ivez ar ger-se kement hag "enebiñ", "ober ar penn fall".

1960
Daveenn : PETO p87

P'en em lakaint d'am merzheriañ, / Ganto kannet ha ganuzet, / Dezho 'm eus aon da ziskleriañ / Pelec'h 'm eus ar c'hure kuzhet.

1960
Daveenn : PETO p50

Bras eo madelezh Mab an Den, / Arabat 'ta koll fiziañs ken. / Morzhol Doue a ziskaro / Ar re ' venn hor gwaskañ garv. / Eomp, gant skoazell Santez Anna, / Ouzh an Ifern d'en em gannañ.

1960
Daveenn : PETO p23

A-drugarez Doue ne 'm eus ket bet alies d'en em gannañ outo el lodenn-vro ergerzhet ganin.

1985
Daveenn : DGBD p72

Da c'holo ar c'horf-bras, e-pad al labour ar pezh dilhad aesañ a oa ur seurt vareuzenn lien gant peder godell ha mañchoù berr evel ma touge ar soudarded saoz er broioù tomm, aes-tre e oant o vezañ ma oa tu da dennañ kuit ar boutonoù pa veze c'hoant d'o c'hannañ.

1985
Daveenn : DGBD p110

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial