I.
V.k.e.
A.
1. Lakaat (ub., udb.) da vont war-giz.
DHS. souzañ.
HS. kilañ.
2. Dre skeud.
Argas.
Kizañ ar gasoni en e galon.
HS. pellaat.
B.
1. Lakaat (udb. lemm) da vezañ togn.
&
Trl. skeud.
Kizañ fri ub. : e wallgas.
2. Dre skeud.
Skañvaat pouez ur boan-spered.
Kizañ glac'har ub.
HS. frealziñ.
II.
V.g.
A. (db. an dud, al loened)
1. Mont war-gil.
Lakaet en doa an holl da gizañ ha da dec'hel. Kizañ a reas ar c'helenner.
ES. araokaat.
2. Dre ast.
Asantiñ, plegañ (da youl ub.).
Ma afer zo sklaer : Fañch ne gizo ket !
HS. kilañ, souzañ.
B.
1. (db. an derzhienn)
Terriñ, dispegañ diouzh ub.
Ne gize ket an derzhienn.
2. (db. ar gorioù, an heskidi)
Distanañ.
Kizet eo an hesked.
C.
1. (db. an traezoù lemm)
Dont da vezañ togn.
DHS. divegañ.
2. (db. ar goulioù)
Kleizhennañ.
HS. kigañ.
Daveenn :
GReg
pg froncle (Le froncle a rentré, au lieu de suppurer.)
kiziñ
qizeiñ
1732
Daveenn :
GReg
pg émousser (reboucher le trenchant)
Ne c'hell ket lakaat e varc'h da gizañ.
Né hell két lakaad hé varc'h da giza.
1850
Daveenn :
GON.II
pg kiza (Il ne peut pas faire reculer son cheval).
kizet eo an hesked
kized eo ann hesked
1850
Daveenn :
GON.II
pg hesked
Kizet hoc'h eus va falz.
Kized hoc'h eûz va fals.
1850
Daveenn :
GON.II
pg kiza (Vous avez émoussé ma faucille).
kizañ
kiza
1850
Daveenn :
GON.II
pg kiza (Reculer. Retourner. S'en retourner. Se refermer, en parlant d'une plaie, etc. Emousser, ôter la pointe ou le tranchant à un instrument), souc'ha, tinva, tôézella, tôzella
Kizañ a rankjomp ivez ’ta a-raok Canclaux hag e soudarded.
Kiza a rankchomp ive ’ta araok Canclaux hag he zoudarded.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.272
Ar soudarded a chomas mantret... Ne ouient ket petra a glaske ar merc’hed-se. Ne voent ket pell evit er gouzout, rak Janed ha Manuel a lamme, hep aon, warnezho, a roste e varv da unan, a zeve e vlev da un all hag a lakae an holl da gizañ ha da dec’het...
Ar zoudarded a jommaz mantred... Ne gouient ket petra glaske ar merc’hed-se. Ne ouent ket pell evit her gouzout, rak Jannet ha Manuel a lamme, eb aoun, varn-ezho, a roste he varo da-unan, a zeve he vleo da eun-all hag a lakea an oll da giza ha da dec’het...
1878
Daveenn :
EKG.II
p.73
"kilañ" [...] (ivez "kizañ")
"kila" [...] (ivez "kiza")
1923
Daveenn :
SKET
p.164, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Reculer, aller à reculons".