Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

1. GWECHALL (db. an atantoù) Tachenn zouar, kloz dh., ma c'hounezed legumaj, gwez-frouezh. El liorzh eo mat kaout kaol, pour, irvin, ur wezenn-ber, avalenned, bodennoù spezad, h.a. [1878] Eo, kaout a reas din klevet evel un dra bennak o klemm e-kreiz trouz an avel a c’hwezhe er gwez-derv a zo war gleuz liorzh al leur ; mes ne ris ket kalz a van evit kement-se. 2. BREMAÑ Tachenn zouar, kloz dh., tro-dro d'an tiez-annez, pe stok outo ma c'hounezer plant liesseurt. Ul liorzh kaer zo tro-dro ar c'hastell-se. Bleuñvegoù al liorzh. 3. (dirak ur spizer prl.) Tachenn vras, foran, dindan plant liesseurt. & Liorzh-kêr : da gêriz da vale, da ziskuizhañ. & Liorzh-loened : ma lakaer loened, gouez dh., war ziskouez. & Liorzh-louzawouriezh*.

Skouerioù istorel : 
44
Kuzhat roll ar skouerioù

liorzh

1499
Daveenn : LVBCA p134 ('jardin, courtil')

liorzh

1659
Daveenn : LDJM.1 pg iardin

liorzh

1659
Daveenn : LDJM.1 pg iardin

liorzh

1732
Daveenn : GReg pg courtil (petite cour, ou jardin de campagne)

kerese liorzh

1732
Daveenn : GReg pg habit (Habit de toile.)

liorzhoù

1732
Daveenn : GReg pg courtil (petite cour, ou jardin de campagne)

abid kerese al liorzh

1732
Daveenn : GReg pg (habit de) carisé (du courtil)

liorzh

1732
Daveenn : GReg pg courtil (petite cour, ou jardin de campagne)

liorzhoù

1732
Daveenn : GReg pg courtil (petite cour, ou jardin de campagne)

Da vab ha da verc’hed a zo aet da c’hoari el liorzh.

1850
Daveenn : GON.II p.68

Klozet en deus e liorzh.

1850
Daveenn : GON.II pg klôza (Il a clos, enclos son jardin).

mont a reer da ziglozañ al liorzh

1850
Daveenn : GON.II pg diglôza

ur vammenn dihesk em eus em liorzh

1850
Daveenn : GON.II pg dihesk

ne c'hellin biken diveinañ al liorzh

1850
Daveenn : GON.II pg diveina

liorzh

1850
Daveenn : GON.II pg liorz, liorzer

liorzhoù

1850
Daveenn : GON.II pg liorz

Un ti douar a savin el liorzh.

1850
Daveenn : GON.II p.62

munudig liorzh

1850
Daveenn : GON.II.HV pg munudik (-brâz), munudik (-liorz)

Diwar nij e tiskenn e liorzh un tiig-soul oa eno e-kichen

1867
Daveenn : MGK p20

E liorzh ar bed poanius, boked ar garantez a vez, seul vui eo kozh, kaeroc'h-kaerañ bemdez.

1867
Daveenn : MGK p20

Dougen ur banerad bleuñv zo aesoc'h, a-dra-sur, hag an aotrou Milin a zoug skañv ha brav ar re en deus kutuilhet tu-mañ, tu-hont e liorzhoù ar Varvailherien gozh, e liorzh Yann ar Feunteun, dreist ar re all.

1867
Daveenn : MGK Rakskrid X

Netra atav ! Eo, kaout a reas din klevet evel un dra bennak o klemm e-kreiz trouz an avel a c’hwezhe er gwez-derv a zo war gleuz liorzh al leur ; mes ne ris ket kalz a van evit kement-se.

1878
Daveenn : EKG.II p.40

Mont a ris ivez ’ta war-zu Maner al Liorzhoù.

1878
Daveenn : EKG.II p.35

Gourizet eo a vogerioù ramzel, en o diabarzh tiez a gant-miliadoù, parkoù ha liorzhoù a viliadoù, temploù ha palezioù a gantoù.

1923
Daveenn : SKET p.16

Na padal ma welas ar baotred el liorzh, hag eñ da grial, diwar-bouez e benn : — Al laer ! al laer !

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 39, p.865 (Miz Meurzh 1924)

En he c’hichen, kelc’h[i]et gant ur c'harzh skav eus un tu, eus un tu all gant ur voger : ar pres[b]ital ; an ti, savet e-kreiz al liorzh, a guzh e fasadenn wenn dindan delioù ur wezenn fiez.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924) ("eus un tu" & "fasadenn wenn didan deliou..." reizhet e Niv. 38, "ERRATA" p.845).

Plijadur en devoa, laouen e oa e galon, pa wele an dimezellig : levenez an hini, a wel ur vleuñvenn gaer o parañ el liorzh, pehini ne zigoro biken evitañ he [d]or.

1925
Daveenn : BILZ2 p.179

An trede ti-annez a zo puchet un tammig izeloc'h eget Liorzh an Itron, war hent ar Vilin-Nevez.

1929
Daveenn : SVBV p.18

liorzh vleuniek

1931
Daveenn : VALL Rakskrid p XXI

liorzh

1931
Daveenn : VALL Rakskrid p XXI

beler-liorzh

1931
Daveenn : VALL pg (cresson) alénois

ijinour liorzhoù

1931
Daveenn : VALL pg architecte (paysagiste)

Tremen a rejont an eil penn-nozvezh en ur vanell distro, e-harz moger izel ul liorzh, gourvezet en ur gichen evel daou bried, war ul lienenn delt astennet war al leur, goloet pep hini gant e ballenn, hag o sac'h-soudard ganto e-giz goubenner.

1941
Daveenn : ARVR niv.6, p4

Kenderc'hel a ra o zraonienn gant kanolioù donik a-walc'h o kammigellañ etre inizi diniver ar skjaergaard (pe liorzh skoselloù).

1943
Daveenn : TNKN p46

Al Leaned o doa prenet Gwaremm Kene-Killeg, ha graet ganti liorzhoù ha parkeier d’en em vagañ digoust.

1944
Daveenn : EURW.1 p.212

Goude pred e tiskouezas Frañsez Vallée din e liorzh kaer ha frank, a oa er penn d'an traoñ anezhañ ul labourdi bihan leun a vinvioù da fichañ ha da galvichat.

1944
Daveenn : EURW.1 p55

Leon ar Berr, - hag a oa un tammig koshoc’h eget e geneiled, ar breur henañ, evel m’her galved, - en doa feurmet ur genkiz ‘trezek fabourg Naoned, ha badezet anezhañ Ker-Alor (Alor, anv un eskob a Gerne). Ar genkiz, gant ul liorzh tro-war-dro, a oa dizro en ur vanell enk.

1944
Daveenn : EURW.1 p.146

Da c’houde, e kemeras kaz ouzh ar varzhed yaouank, hag e stlapas meur a vaen en hol liorzh. Ne vern.

1944
Daveenn : EURW.1 p.188

Trouz a oa er-maez, er porzh, e-tal an ti, el liorzh.

1944
Daveenn : ATST p.50

Digeriñ a ra e zaoulagad. Nann ! N'eo nemet ul labous o kanañ el liorzh kloz.

1949
Daveenn : SIZH p.38

Ker ruz eo da jenoflez/ Ha teodoù levrini,/ Jenoflez o delioù c'hwek,/ Jenoflez eus da liorzhoù,/ Frond ganto evel ma ouzez,/ Hag o c'houzout diouzh da frond.

1949
Daveenn : SIZH p.55

Hor c'has a reer goude dre balez ar Sultan, ha goude treuzet al liorzhoù dispar, setu ma hol lakaer da ober tro kêr adarre ; e-touez an tiez bras uhel ha gwenn e c'heller c'hoazh gwelout tachennadoù goullo o reiñ da anaout ne deo ket c'hoazh echu al labour sevel.

1985
Daveenn : DGBD p13

Bez' e c'helljent bezañ en em lazhet en ur privez bennak, en ur gambr pe el Liorzh Vroadel...

2015
Daveenn : EHPEA p183

Dourañ a ran hag ober war-dro al liorzh.

2015
Daveenn : EHPEA p47

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial