Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
3
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. (db. ar mor) A. G. 1. Lusk pemdeziek ar mor a sav hag a ziskenn a bep eil dre berzh nerzh dedennañ al Loar hag an Heol. Pa zeu ar mareoù bras e c'haller mont betek ar c'herreg-se. Mare bras Gwengolo. & Mare-mor : mare. HS. morad. 2. Prantad m'emañ ar besketaerien war vor, adalek deroù al lanv betek dibenn an tre. Aet eo d'ober e vare diwezhañ. 3. Dre ast. Kementad pesked tapet da-geñver un droiad pesketa war vor. Kollet eo ma mare. HS. morad. B. H.g. 1. Mare lanv : lusk ar mor a sav. Mare tre : lusk ar mor a ziskenn. Mare lanv, mare tre zo. & Eizh skoulm a vare zo : bez' ez eus ur froud er mor, dezhañ eizh skoulm a dizh. 2. Pesk*-mare-mor (bihan, bras). II. G. (db. an amzer a ya hebiou) 1. Koulz. D'ar mareoù-se. Er mare-mañ. Er mare-se, d'ar mare-se. D'ar mare-mañ eus ar bloaz. Da bevare, pe da vare ? Gwelet e vo pa vo deuet ar mare. Mare an avaloù : koulz ma vez azv an avaloù. Da vare kreisteiz, da vare merenn. E mare pe vare. Evit ar mare. [1878] An dra-mañ a c’hoarveze dioc’h ar mintin, un tamm a-raok mare merenn. 2. Ent strizh Koulz ma c'horoer ar saout. Ar mare beure hag ar mare noz. 3. Trl. Bep ar mare, bep ur mare, ur wech dre vare, mare-mare, a-vare-da-vare : gwech ha gwech all. [1944] Sellout a raent war o lerc’h, bep ar mare, evel ma vije bet c’hoazh e-leizh o c’hroc’hen a spont. & Da bep mare : ingal, dibaouez. & Ur mare zo bet : ur c'houlz zo bet. Ur mare zo bet e vezent bemdez en e di. & E poent hag e mare : e koulz. Ret eo ober pep tra e poent hag e mare. & Diwar ar mare : a-benn ar fin. A ! dont a rez, diwar ar mare, penn diboell ! & Trl. [1659, 1850] D'ar mare a'r rouedoù : d'ar mare etre an deiz hag an noz. 4. Impl. da adv. (en e furm lies) Mareoù : war-dro. Mareoù foar Vazhev e vo gwelet hennezh en-dro.

Skouerioù istorel : 
65
Kuzhat roll ar skouerioù

eure-se da bep mare

1659
Daveenn : LDJM.1 pg a tout bout de champs

d'ar mare ar rouejoù

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (entre) chien & loup, (iour faillãt,) entre iour & nuit

mare

1659
Daveenn : LDJM.1 pg mare

mare da hadañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg semaison

da bep mare

1659
Daveenn : LDJM.1 pg continuellement, (a tout) coup

e-tro mare lein

1732
Daveenn : GReg pg heure (Sur l'heure du dîner.)

mare ar rouejoù

1732
Daveenn : GReg pg filet (Le tems de tendre les filets.)

dihun da bep mare

1732
Daveenn : GReg pg alerte

da bep mare

1732
Daveenn : GReg pg heure (A toute heure.)

mare skub-delioù

1732
Daveenn : GReg pg automne (troisième saison de l'année)

da bep mare

1732
Daveenn : GReg pg (a tous) bout(s de champs), continuellement

da vare lein

1732
Daveenn : GReg pg heure (A l'heure du dîné.)

da bep mare

1732
Daveenn : GReg pg champs (a tout bout de champ, à toute heure), (a tous) coups (à toute heure)

da vare an avaloù

1850
Daveenn : GON.II pg maré

da bep mare

1850
Daveenn : GON.II pg maré

da vare ar rouedoù

1850
Daveenn : GON.II.HV pg maré

mare-enep

1850
Daveenn : GON.II.HV pg maré (-énep)

vare

1850
Daveenn : GON.II.HV pg énep-varé, maré -énep)

mare

1850
Daveenn : GON.II pg maré

ar mare a zo kreñv

1850
Daveenn : GON.II pg mare

e-tro mare lein

1850
Daveenn : GON.II pg maré

N'eus mare dioc'h mare, bepred emañ 'n amzer / Da vont diwar ar bed : hiriv, warc'hoazh, e-verr.

1867
Daveenn : MGK p100

Er mare ma hader ar c'hanab er maezioù, e welas un tieg o c'holeiñ ervennoù.

1867
Daveenn : MGK p13

An alc'houeder a ra e neizh / War-dro miz Mae e-touez an ed, / Er mare-se al laboused, / Ha kement a zo bev, tommet gant heol an deiz, / A verv en o c'halon glaouenn ar garantez, / Zo c'hwezhet gant mestr ar vuhez.

1867
Daveenn : MGK p51

— « N'en deus lavaret ken ? N'ho pezet nec'h ebet, / Eme an alc'houeder, n'emañ ket ar mare / Da zibouchañ er-maez. »

1867
Daveenn : MGK p52-53

« Ha ne oa ur gelenn, pa'z ae e-biou deoc'h / Ar skiant hag ar spered, pa ne oac'h evit loc'h, / Pa n'ho poa mui a vlaz, pa ne glevac'h berad, / Oc'h sklêrijenn an deiz p'oa dall ho taoulagad, / Pa voa pep tra 'vidoc'h evel na vijent ket, / Pa oa ho karr, ho jev dre ar rollec'h chalet, / Pa oa an heol laouen aet diwar ho treuzoù, / Pa n'ho poa perzh er bed, na perzh en ho madoù, / Ha ne oa, lavarit, ha ne oa ur gentel / E tostae ar mare, an amzer da vervel ? »

1867
Daveenn : MGK p102

An amzer, deiz ha deiz, a nij war-zu tremen ; / Deut eo an eil mare.

1867
Daveenn : MGK p108

Er mare ma komze [al lommig dour-mor], un istrenn a zigor / Hag a ev en he c'hreiz ar beradennig mor.

1867
Daveenn : MGK p121

D’ar mareoù-se, ar re a yoa e kostez ar Roue, e Sant-Brieg, o doa c’hoant da vont war gêr evit tennañ eus ar prizon ar re eus o zud hag eus o mignoned a yoa bet paket gant ar republikaned.

1877
Daveenn : EKG.I. p.62

Bernikot a zalc’he, d’ar mareoù-se, un ostaleri vras, d’ar c’hreisteiz d’ar presbital, e korn ar vered kozh.

1877
Daveenn : EKG.I. p.250

Ar re a ouie un dra bennak dioc’h stok an armoù, a veze lakaet e penn ar C’hard nasional ; ya pa vije kavet, rak d’ar mareoù-se e oa c’hoazh rouez e Breizh ar re ne zalc’hent ket mat da vanniel wenn ar rouanez kozh.

1877
Daveenn : EKG.I. p.309

D’ar mare-se, n’oa ket brav doare an dud war an douar. Doue, droug ennañ o welet pec’hedoù ar vro, a lezas e vugale da ober o fenn o-unan. Dall evel ma’z eo an dud hep skoazell an Aotrou Doue, ne zalejont ket da vont dre an hent fall, fall e pep giz : fall evit traoù ar bed-mañ kerkoulz hag evit traoù ar bed-all.

1877
Daveenn : EKG.I. p.1

Kerkent ha ma lavar ar beleg ar c’homzoù kentañ-mañ eus an oferenn : "Introibo ad altare Dei", kant ha kant mouezh all a sav dudius ha kalonek war-zu an eñv en ur ganañ kantik an oferenn a ganed er mareoù-se : Ofromp da Zoue ar sakrifis, Ne zo netra a ger kaer priz Eget Jezuz krusifiet En oferenn reprezantet.

1877
Daveenn : EKG.I. p.99

C’hwi, paotred, hoc’h eus amzer, mes ar mare ne c’hortoz ket.

1877
Daveenn : EKG.I. p.221

An dra-mañ a c’hoarveze dioc’h ar mintin, un tamm a-raok mare merenn.

1878
Daveenn : EKG.II p.69

Kaeraet eo ar murioù anezhañ en diavaez gant skeudennoù brezelourien, leñverezed, sonerien, kirri, loened-stern, kizellet er maen ha damzistag dioutañ, ma leverer e teu ar skeudennoù-se, da vareoù zo eus ar bloaz, pa gouezh sklêrijenn al loargann en he brasañ war an ti-kañv, da enaouiñ ha d'en em beurzistagañ diouzh ar maen.

1923
Daveenn : SKET p.14

Hogen n'emañ ket ar mare nag al lec'h da vont d'an ergerzhadenn-se dre hir gomzoù.

1923
Daveenn : SKET p.20

An daou vihanañ er gêr, hi gant Bilzig ha Mad[a]len ac’h aio d’an aod, da vigorneta, da goukousa (1), da veskla, ha, pa vo mareoù bras, da o[u]rmela ha da deureuka (2).

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 38, p.840 (Miz C'hwevrer 1924)

En he c’hreiz un eienenn na darzh an dour enni nemet e-doug ur pennad-amzer hepken da vare kreisteiz.

1924
Daveenn : SKET.II p.65

Ha flaer en e vragoù !… Bilzig a baollevie a nerzh e gorf, met enep ar mare !…

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 45, p.1067 (Gwengolo 1924)

Mareoù bras ha brav an amzer anezhi, ar besketaerien en o bagoù bihan ac’h ae da veskla ha da ourmela war gerrigi Porzh Bilieg — Roc’h Louet, Penn-Ojez, Gouliart, Roc’h Krenn, Roc’h Ledan hag an Arar — gante pep a grog ourmela, hag en pep bag ur walenn grog evit furchal ar c’havioù. Ar re n’o devoa bag ebet ac’h ae war droad war gerrigi an daze.

1925
Daveenn : BILZ2 p.139

Sevel abred eus ar beure, hervez ar mare, chom e-pad an deiz, a-wechoù e-pad an noz dindan an amzer : setu doare ar paotr.

1925
Daveenn : BILZ2 p.107

Gant ar mare tre, hon zri ganfard n’int ket bet pell o treuziñ Porzh Bilieg.

1925
Daveenn : BILZ2 p.140

Mare tre

1925
Daveenn : BILZ2 p.140, Notenn 2 : "Jusant".

War-dro mareoù seizh eur diouzh an noz e tegouezhis er gêr-benn, hag, hep daleañ e neblec'h, a [sic] kerzhis etrezek ar gar, hini Lyon, ar sac'h war va chouk. A-barzh ma kimiadis diouzh Pariz ez is da ober ur weladennig e kêr, hag o vezañ graet ur c'hofad stalioù e lâris yao ! En tren adarre. Kerkent ha m'edon degouezhet em bagon, e stagis da lenn hag a-greiz lenn e vanjen kousket. Huniañ mat a ris war ar bank-keinok, rak skuizh-marv edon.

1929
Daveenn : SVBV p8

ar c'hamm dre vare

1931
Daveenn : VALL pg (la) boiterie (intermittente des chevaux)

Darn anezho, er Mor Keltiat, n'int ket bet ruilhet; lakaat a reont ac'hanomp da soñjal, koulskoude, er gwiskadoù anvet head a vez kavet e Breizh hag e Kernev-Veur da skouer, anezho un dolzennad pri ha mein kognek a riskle gant tor ar c'hrec'hiennoù d'ar mare ma oa yenoc'h ha glepoc'h an hin eget bremañ, e-kerzh ar Pevarhoalad.

1943
Daveenn : TNKN p33

D’ar mare ma komzan, e oa komis hent-houarn e Vitry, hag e wreg a oa marc’hadourez kurunennoù-bezioù.

1944
Daveenn : EURW.1 p.98

Ar pesked avat, eno evel en traoñ, a oa leun o c’hof, hag hini ebet anezho, d’ar mare-se eus an deiz, ne zeuas da bismigañ higenn ar pesketaer.

1944
Daveenn : ATST p.12

Sellout a raent war o lerc’h, bep ar mare, evel ma vije bet c’hoazh e-leizh o c’hroc’hen a spont.

1944
Daveenn : ATST p.22

Soñjal a rejont o-daou : Deuet eo ar mare.

1944
Daveenn : ATST p.32

Nann, ne oa kristen ebet, d’ar mare, o c’hoari en-dro d’an ti, nemet marteze Anaon Herri a oa deuet d’ober pinijenn el lec’hioù m’en doa bevet. Ha pa soñjas en ene he gwaz, Mari a zeuas da vezañ spontet-naet.

1944
Daveenn : ATST p.51

— « Gwir eo, me a gousk ker mat, er mareoù-mañ ! Ne vefen ket dihunet gant ar bed-holl o tisac’hañ warnon. »

1944
Daveenn : ATST p.69

D’un eur on bet o welout, ha da ziv eur ivez, ha c’hwi a oa pell d’ar mare-se.

1944
Daveenn : ATST p.70

Ur pok bep a mare a zeue da lakaat ar siell war ur garantez c'hlan o tiwanañ, evel ur vleunienn nevez-amzer, hag a dlee goeñviñ gant ar c'hentañ disparti.

1944
Daveenn : EURW.1 p44

Rak-se, e c'heller kompren pegement a joa a veze p'en em gave mare an ehan-skol...

1944
Daveenn : EURW.1 p40

War-dro ar memes mareoù e teue da dremen o amzer vak da di o eontr da Gergarn, div c'hoar o chom e Pariz, an dimezelled Ar Gall.

1944
Daveenn : EURW.1 p46

Me ' gred din eo deut ar mare / Hag, emezañ, pa 'z eo dare, / Hep gortoz den da vezañ test, / Lâromp : Alea jacta est !

1960
Daveenn : PETO p78

War-lerc'h e lennaden e chom da brederiañ hag e laosk, bep ur mare, huanadennoù hir.

1960
Daveenn : PETO p27

An den a zo gwisket-kaer, gantañ giz an dudjentil eus ar mare-se.

1960
Daveenn : PETO p55

Meur a zigarez 'vo diskoachet ivez da zisplegañ dam betra 'oa deuet ken nebeut a dud ha ken nebeut a startijenn enne : fiziañs hon eus en ijin dreist Yann Emsaver, a vez bepred prest da bentañ lern evit mirout ar blijadur en devez oc'h adkavout e c'hetto bihan a vare da vare.

1980
Daveenn : BREM Niv. 1, p. 2

Gwasket e oa un tammig va c'halon em c'hreiz : edon o kuitaat ar vro d'ur mare ma oa bet ur blijadur evidon tremen e Roazon pemp miz kentañ ar bloaz-se ; evel skiantour, evel broadelour, hag evel mignon, o devoa ar mizvezhioù-se degaset din levenezioù a-leizh.

1985
Daveenn : DGBD p9

Kaeroc'h zo, an daou beul arnevesañ diouzh ar mare a zo pep a vell taboulin flour a-grenn o gorreenn.

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 16

P'emaomp ganti, ne vez ket enskrivet kement felladenn e roll al lez-varn, ha posupl-tre eo marc'hata an dra-se da vare ar breutadur.

2015
Daveenn : DISENT p173

"Emañ mare an herouezadurioù o tostaat," emezañ din. "Soñjet em eus kinnig da anv evit isrenerezh ar Surentez."

2015
Daveenn : EHPEA p21

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial