I.
1. Anvadur hollek plant-krap eus ar genadoù Pisum, Vicia, Lathyrus, Lupinus hag Ervum a daol hadoù dalc'het e-barzh klor.
&
Ent strizh
Piz-bihan.
Ur maeziad, ur parkad piz. Dornañ piz.
&
Trl.
Ober piz : gounit piz.
2. Had ar plant-se end-eeun.
Diglorañ, dilenn piz. Klor piz. Soubenn ar piz.
&
Ent strizh
Had debradus ar piz-bihan.
&
Piz klor : piz darev da vezañ digloret.
&
Piz kras, piz sec'h : had piz disec'het evit bezañ miret.
3. Trl. kv. (goude verboù a denn d'an hejañ)
Evel piz dre ar pod, er pod : a-dreuz hag a-hed.
Bezañ kaset ha digaset, ruilhet ha diruilhet evel piz dre ar pod.
II.
Dre heveleb. (war an dilhad, al lien, h.a.)
Tresoù bihan kelc'hiek moullet.
Ur gravatenn piz warni.
Daveenn :
GReg
pg flatueux (Les pois & les fèves sont flatueux.)
pez fav, piz fav
pès-fa, pis-fa
1732
Daveenn :
GReg
pg faseoles (sortes de fèves marbrées)
A-hed ur bloavezh ar piz, A zeu da galediñ bep miz.
A hed ur bloavez ar pis, A zeu da galedi bep miz.
1732
Daveenn :
GReg
pg (une mauvaise & longue) coûtume mene insensiblement à l'endurcissement de coeur)
pluskenn piz
plusqen pis
1732
Daveenn :
GReg
pg cosse (de pois)
plusk piz
plusq pis
1732
Daveenn :
GReg
pg cosse (de pois)
Piz ha fav a zo boued avelek.
Pis, ha fa a so boed avelecq.
1732
Daveenn :
GReg
pg flatueux (Les pois & les fèves sont flatueux.)
glec'hiñ piz,pez
glec'hi pis, pès
1732
Daveenn :
GReg
pg detremper (des poix, mettre des poix en trempe)
pezenn
pézen
1850
Daveenn :
GON.II
pg pîz (pois, légume rond qui vient dans une gousse. quelques-uns prononcent "péz" et "pézen").
piz-fav
pîz-fâ
1850
Daveenn :
GON.II
pg pîz (-fâ)
pizenn-fav
pîzen-fâ
1850
Daveenn :
GON.II
pg pîz-fâ (une seule faséole).
Roit ar c'hos piz d'ar saout.
Rôid ar c'hos pîz d'ar zaoud.
1850
Daveenn :
GON.II
pg kos (Donnez les cosses de pois aux vaches).
piz-fav
pîz-fâ
1850
Daveenn :
GON.II
pg pîz-fâ (faséole, espèce de fève marbrée. Pl.)
Ar piz a zo avelek.
Ar pîz a zô avélek.
1850
Daveenn :
GON.II
pg avelek (Les pois sont venteux).
klosenn piz
klosen-pîz
1850
Daveenn :
GON.II
pg klosen-pîz (Cosse de pois).
klos piz
klos-pîz
1850
Daveenn :
GON.II
pg klosen-pîz (Cosse de pois. Pl.)
Roit ar c'hlos piz d'ar saout.
Rôid ar c'hlos-pîz d'ar zaoud.
1850
Daveenn :
GON.II
pg klosen-pîz (Donnez les cosses de pois aux vaches).
Ha diblusket hoc'h eus-hu ar piz ?
Ha diblusked hoc'h eûs-hû ar pîz ?
1850
Daveenn :
GON.II
pg dibluska (Avez-vous écossé les pois ?)
O tigosañ piz emañ.
O tigosa pîz éma.
1850
Daveenn :
GON.II
pg digosa (Ecosser, tirer de la cosse, de la gousse, de la bogue, etc.)
An amzer domm-se a eogo ar piz.
Ann amzer domm-zé a éogô ar pîz.
1850
Daveenn :
GON.II
pg éogi (Ce temps chaud mûrira les pois).
poazhañ a ra ar piz
poaza a ra ar pîz
1850
Daveenn :
GON.II
pg poaz
lakaat piz e glec'h
lakaat pîz é glec'h
1850
Daveenn :
GON.II
pg glec'h (mettre des pois en trempe).
perch piz
perch-pîz
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg perch-pîz (rame, petit branchage que l'on plante en terre pour soutenir des pois, des haricots), skourrik
pez
péz
1850
Daveenn :
GON.II
pg péz (voyez "pîz", premier article).
piz
pîz
1850
Daveenn :
GON.II
pg péz, pg pîz (pois, légume rond qui vient dans une gousse).
pizenn
pizen
1850
Daveenn :
GON.II
p.21 (pois), pg pîz (pizen, f., un seul pois).
pez
péz
1850
Daveenn :
GON.II
pg pîz (pois, légume rond qui vient dans une gousse. quelques-uns prononcent "péz").
Ar fav hag ar piz a zo bouedek.
Ar fâ hag ar péz a zô boédek.
1850
Daveenn :
GON.II
pg boédek (Les fèves et les pois sont alimenteux, nourrissants).
pez kos
pez-kos
1909
Daveenn :
BROU
p. 217 (petits pois cuits avec leurs cosses)
Pez ha panez, boued Molenez, Pez ha fav, boued Eusa
Pez ha panez, boued Molenez, Pez ha fa, Boued Oesa
1909
Daveenn :
BROU
p. 410 (proverbe local)
sklos pez
1909
Daveenn :
BROU
p. 217 (cosses de pois)
Lakait ar pez da c'hleiañ
Lakit ar pez da c'hlia
1909
Daveenn :
BROU
p. 243 (mettez les petits pois à tremper)
soubenn bez, soubenn fav, soubenn gaol
souben bez, souben fa, souben gaol
1909
Daveenn :
BROU
p. 390 (Avec soubenn on n'emploie jamais l'article)
Un devezh ’ta, Bilzig ac’h eas gant ar re all da c’hoari, ha, pa erruas ar vamm, goullo an ti : droug enni, evel just, skuizh e oa hag o paouez klevet tamall he bugale da vezañ bet, gant kanfarded all ar bourk, o laerezh piz ha fav en park ar Mestrezeg. Ha bec’h war Bilzig !
Eun devez ’ta, Bilzig ac’h ês gant ar re all da c’hoari, ha, pa erruas ar vamm, goullo an ti : droug enni, evel just, skuiz e oa hag o paouez klevet tamall he bugale da vea bet, gant kanfarted all ar bourk, o laerez piz ha fao en park ar Mestrezek. Ha bec’h war Bilzig !
