Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
3
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Doar./Stn. 1. (db. an dud, an traoù) Nebeut a bouez ennañ. Ur plac'hig skañv-skañv. Skañv eo ar pluñv. An eoul zo skañvoc'h eget an dour. & Trl. kv. Skañv evel un neudenn, evel ar pell kerc'h : skañv-kenañ. ES. pounner. 2. Dre ast. Dister ar c'hementad anezhañ. An eost a vo fall ha skañv. 3. Dre skeud. Douget nebeut da brederiañ (a-raok ober udb.). Honnezh zo ur plac'h skañv. En zo skañv a benn, ur penn skañv zo anezhañ. & (db. ar c'homzoù) Lavaret hep prederiañ, dibrenn. HS. brell, diboell, skañvbenn. ES. fur, poellek. 4. (db. ar boued) A vez treizhet aes (gant ar stomog). Ur pred skañv en deus aozet. Eñ ne zebr nemet boued skañv : frouezh ha legumaj. ES. stambouc'hus. 5. (db. an douar) Aes da arat, da balat. Douar skañv zo war an uhel. 6. Dre skeud. Nebeut a bouez, a dalvoudegezh dezhañ. E vriad ouiziegezh zo gwall skañv. 7. Aes da c'houzañv. Gwechall e oa unan a gave skañv ar vuhez. Skañv eo bet ar c'hastiz. 8. (db. ar c'herzhed) Mibin, prim. Skañv eo e c'har, e droad. Al lestr-se zo skañv a ouel : buan ez a. 9. Dre ast. (db. ar c'hleved) A glev mat ha diouzhtu. Hennezh zo skañv a skouarn. HS. skiltr, tanav. 10. PEMDEZ. Ar paotr skañv : skevent ul loen lazhet. II. Adv. 1. Ent skañv. Skañvik e kerzh. [1878] Abalamour da se e lammis skañv er vered, hag ez is war-eeun da gaout an nor a zo e tu ar c’hreisteiz d’an iliz. 2. (da heul un ag., pe un agv.) En un doare skañv. Gwisket-skañv e oa. Un den neuziet-skañv : doare dichek dezhañ. 3. Tr. adv. A-ziwar skañv, diwar skañv : diwar-c'horre. Diblusk an avaloù-douar diwar skañv. & Dre skeud. Ober ul labour diwar skañv : hep preder nag evezh. 4. Tr. adv. ÀR SKAÑV, WAR SKAÑV : o tougen nebeut a vec'h. Kirri bihan karget àr skañv. III. Impl. da anv hollek. Diouer a bouez. A-drugarez d'ar skañv ez a buan war-raok.

Skouerioù istorel : 
70
Kuzhat roll ar skouerioù

avel skañv

1499
Daveenn : LVBCA p30, 184 (ligier vent et vault autant comme ce qui faict florir et germer)

skañv

1499
Daveenn : LVBCA p184 (légier, non pesant)

skañv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg agile, inconstant, leger

skañv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg volage

ar skañvañ

1699
Daveenn : Har. pg skañv

gale skañv

1732
Daveenn : GReg pg galiote (galere petite & legere.)

ez scañ

1732
Daveenn : GReg pg agilement

harnez skañv

1732
Daveenn : GReg pg armure (légère)

skañvañ

1732
Daveenn : GReg pg agile

skañvoc'h

1732
Daveenn : GReg pg agile

skañv

1732
Daveenn : GReg pg agile

skañvañ

1732
Daveenn : GReg pg agile

skañvañ

1732
Daveenn : GReg pg agile

skañvoc'h

1732
Daveenn : GReg pg agile

skañv a benn

1732
Daveenn : GReg pg (petit) cerveau (petite cervelle)

marc'hegerien armet skañv

1732
Daveenn : GReg pg chevaux-legers

gwin skañv

1732
Daveenn : GReg pg (vin) coulant (& agréable à boire)

skañv eo ar c'hrog, ha yen an oaled em zi-me.

1732
Daveenn : GReg pg (la) cuisine (n'est pas bonne chez moi)

kousket skañv

1732
Daveenn : GReg pg dormir (en poste)

fourgadenn skañv

1732
Daveenn : GReg pg fregate (Fregate legere.)

fust skañv

1732
Daveenn : GReg pg fregate (Fregate legere.)

fustoù skañv

1732
Daveenn : GReg pg fregate (Fregate legere, p.)

ez skañv

1732
Daveenn : GReg pg gaillardement (alaigrement)

galeoù skañv

1732
Daveenn : GReg pg galiote (galere petite & legere, p.)

skañv eo evit e oad

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv

skañvañ

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv, skañva

pehini eo ar skañvañ ?

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv

skañv eo evel ar pell kerc'h

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv

skañvoc'h

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv, skañvoc'h

skañv

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv

gale skañv

1850
Daveenn : GON.II.HV pg galé-skañv

skañv

1850
Daveenn : GON.II pg eskuit, iskuit, skañ, skañv, skañva, skañvaat, skañvder, skañvoc'h

skañvoc'h eo an heol eget an dour

1850
Daveenn : GON.II pg skañ, skañv

Un aezhenn skañv a sav alese.

1850
Daveenn : GON.II pg aézen (il s'élève de là une vapeur légère)

Div goulm en em gare gant ur wir garantez. Unan anezho un dervezh, enoeet en he c'hêr, a lakeas en he fenn, ur pennig skañv-meurbet, mont da foetañ broioù.

1867
Daveenn : MGK p17

En ur gêr ne anvin, zo pell diouzh ar vro-mañ, ur gêr a voa enni leun a dud pennoù skañv; ur marvailher brudet, eus ar re ouiziekañ; o welet edo 'n droug a-lamm o tirollañ; hag e teuje a-benn da gas ar vro da goll a yeas war leurgêr evit prezeg d'an holl

1867
Daveenn : MGK p1

— « N'omp ket, eme ar vaot, hag e-lec'h kaout un doenn, / Ma'm be, evel ar goulm, divaskell da nijañ, / Me a ve aet dija / Da c'houzout e pelec'h eo dalc'het an heizez, / Hor mignonezig kaezh, / Skañv evel an avel ; koulz ha ma'z eo lijer, / Ez eo ivez tener. »

1867
Daveenn : MGK p46

Dougen ur banerad bleuñv zo aesoc'h, a-dra-sur, hag an aotrou Milin a zoug skañv ha brav ar re en deus kutuilhet tu-mañ, tu-hont e liorzhoù ar Varvailherien gozh, e liorzh Yann ar Feunteun, dreist ar re all.

1867
Daveenn : MGK Rakskrid X

Loull ar Bouc’h a bignas dre an delezoù ker skañv e c’har, evel pa n’en divije bet nemet triwec’h vloaz.

1877
Daveenn : EKG.I. p.135

Kerkent pep hini a ya da ober ar pezh a zo gourc’hemennet dezhañ ; unan a oa o purañ ar podoù, un all o sec’hañ ar pladoù, un all o rinsañ an oaled ; un all a yeas da gerc’hat koad d’ar bern keuneud a oa en tu-all d’ar porzh a-ziadreñv, e kichen ar c’hraou-moc’h ; ar sakrist, skañv e c’har, a yae d’ar c’hav, hag a deue gantañ, [b]ep tro, ur vriad boutailhadoù gwin kozh. Koan ne zaleas ket da vezañ dare.

1877
Daveenn : EKG.I. p.123

Edo er c’hiz-se e-kreiz an hent pa glevas, o tiskenn eus a gostez ar C’hozhvarc’had, un den hag a valee prim, evel diwar nij, digor e zivesker, ramp gantañ, dibreder ha skañv e droad, ur penn-bazh en e zorn hag e wentle a-zindan e vrec’h, o vont en tu bennak da glask pemp gwenneg d’e zervezh.

1877
Daveenn : EKG.I. p.131

Evel a ouzoc’h, ar veleien o doa gellet kemeret an tec’h, rak Laouig Appere a yoa bet lemm e lagad ha skañv e c’har, ha n’oa ket bet ret lavaret div wech d’ar veleien mont en hent.

1878
Daveenn : EKG.II p.69

Abalamour da se e lammis skañv er vered, hag ez is war-eeun da gaout an nor a zo e tu ar c’hreisteiz d’an iliz. Serret e oa...

1878
Daveenn : EKG.II p.117

avreg : douar skañv nevez-palet

1909
Daveenn : BROU p. 403

Eured Nemos (an Neñv) eo gant Anderix (« rouanez-veur », an Dirien-doueez) (1) ; fraoñv-divraoñv e vez ar gwenan a-zioc’h ar bleuñvegoù ; a-bouez-penn e kan an evned war ar barroù ; hag en em c’halv al loened pevarzroadek, en ul lammat skañv ha lirzhin, ouzh gwrimenn ar c’hlasvez ha war ribl an dour.

1923
Daveenn : SKET p.48

Glas-mor e oa e zaoulagad ha ruz-burlu e zivoc’h ; mentek e oa, heñvel ouzh ur dervenn yaouank, ha kreñv, postek, skañv da redek evel an "uros" (1).

1923
Daveenn : SKET p.42-43

N’eo ket bet chomet ar Manac’h da glask mannoù war an hent : skañv e droad, flaer en e vragoù, en ur redadenn ec’h erruas er gêr.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 41, p.948 (Mae 1924)

Vindosêtlos a gerzhas betek Moridunon, skañv e bicheradig en e zorn kreñv, pounner, avat, e galon ha morennet-holl e ene a c’hlac’har.

1924
Daveenn : SKET.II p.36

Nes dezhi Morividus (7), gwenn-holl dindan koabrennoù arc’hant hec’h oabl, dindan deliadur fiñvus ha skañv he gwez evl, haleg ha bezv.

1924
Daveenn : SKET.II p.74

Ma teuas d’en em veskañ o anal. Hag ez oa anal an daou-se, an doueez hag ar mabig, ker klouar ha ker klouar, ker skañv ha ker skañv , ker kuñv ha ker kuñv.

1924
Daveenn : SKET.II p.9

Ar re-mañ a oa skañv o zreid. Houp ! Ul lamm, ha d’an traoñ eus ar wezenn, ul lamm all, ha, dreist ar voger, pe a-dreuz ar c’harzh, er-maez al liorzh. Ha da redek !…

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 39, p.865 (Miz Meurzh 1924)

Buan, it da gerc’hat barner Tremedern. Arabat eo leuskel ar ganfarded da ober o fennoù skañv, ret eo reiñ dezho ur gentel hag a bego [oute].

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 39, p.868 (Miz Meurzh 1924)

Hag eñ hag ar person o deus klevet penn-da-benn an doare, klevet ivez penaos Bilzig n’en devoa bet nep perzh el laeroñsi ; debret en devoa bet ur berenn, gwir eo, met skañv e oa e bec’hed, kri ar binijenn.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 40, p.896 (Miz Ebrel 1924)

Met an aotrou person n’oa ket ken skañv e vennozh, ha meur a wech, ha pell goude, pa wele ar paotr, e rae un distro war an arvest c’hoariet en e sal, hag e goñsiañs dezhañ a rebeche gwialenn ar barner.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 40, p.896 (Miz Ebrel 1924)

Disket en devoa ivez en em bilat, hag, a-barzh un nebeudig, hini anezho na oa ken skañv a droad, ken prim a zorn, ha piladeg anezhi (ha se aliesoc’h eget bemdez) ral e veze ma na deue ket a-benn eus ar baotred all.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)

Paotr moan ha mistr, treut met gwevn a gorf ha skañv a droad, lemm a lagad hag a spered, e oa d’ar c’houlz-se ar paotr.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 42, p.978 (Even 1924)

Pa lavaran deoc’h, ur plac’hig koant, un tammig skañv he fenn, hervez m’emañ ar c’hiz gant ar merc’hedoù yaouank.

1925
Daveenn : BILZ2 p.150

Hag ar ganaouenn nevez a savas adarre, skañv ha lirzhin, etrezek an oabl steredennet : [...].

1925
Daveenn : BILZ2 p.160

kanolioù skañv

1931
Daveenn : VALL pg artillerie

staen skañv

1931
Daveenn : VALL pg altuminium

skañv

1931
Daveenn : VALL pg agile

Ker skañv e oa e vale hag hini ur c’hazh pa vez da vat o logota.

1944
Daveenn : ATST p.32

An deiz-se, ma c'hredit, e touis mar em bije biken un dilhad broadel din ma-unan e rajen ur bragoù bras skañv, ha nann ur sac'h lien gros, evel an hini a zougen.

1944
Daveenn : EURW.1 p.129

— « Kavout a ra din », eme Lukaz, « eo deuet ho teod da vezañ skañvoc’h gant marv hoc’h eontr ? »

1944
Daveenn : ATST p.15

Skañv e oa eta e vriad gouiziegezh.

1944
Daveenn : EURW.1 p10

Sevel mintin-mat, kargañ ar sac’h, choukañ bouetaj er bisac’h, gwin er bidon, ha mont dinec’h dre an hentoù bras en ur ganañ, gant Grandmoulin, ha Corvaisier, daou Roazhoniad hag a ouie ur bern sonioù skañv […].

1944
Daveenn : EURW.1 p.199

N'oa ket souezhet ar paotr yaouank : anat an dra da gement kloareg, ar merc'hed a zo skañv o fennoù.

1949
Daveenn : SIZH p.56

Marc'heg, perak ren ur seurt hu / War ho marc'h skañv, herrus e dus, / Ken trouzus tost ha froud ur skluz, / Ha din petra ' ziouganit-hu ?

1960
Daveenn : PETO p56

Tu am eus bet gwelet o bagoù skañv meur a lev er-maez dirak Kap an Tri Fenn.

1985
Daveenn : DGBD p20

Ma ne gredan diskuliañ tra dezhi koulskoude, neuze e forc'han anezhi eus diawelad un dazont skañvoc'h met diwall a ran anezhi ivez diouzh ur gerseenn a c'hellfe bezañ.

2015
Daveenn : EHPEA p25

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial