I.
Str.
A.
1. Gwez dreinek a bep seurt : irin, spern-du, spern-gwenn, hag all.
Ul liorzh aloubet gant an drez hag ar spern.
2. Ur bod-spern, ur vodenn-spern : ur spernenn, un torkad spern.
B. (db. al loened)
Loened-mor o anav spesad Eunicella singularis, gwenn a liv.
C. Dre skeud. (db. an dud)
Pikañ evel spern : bezañ flemmus en e gomzoù.
&
Tremen a-dreuz drez ha spern : kaout diaesterioù e-kerzh un obererezh.
&
Lammat dreist ar spern : en em zizober eus an diaesterioù.
&
Bezañ karget e vazh a spern : bezañ nec'het.
&
Bezañ goloet e hent a zrein hag a spern : kaout diaesterioù en un obererezh.
II.
H.g.
1. [1850] Koad ar gwez-se end-eeun.
&
Ent strizh
Koad ar spern-du.
2. Drein ar gwez-se end-eeun.
Ur gurunenn spern.
Daveenn :
GON.II
pg kaé (Il faut faire une haie d'épine autour du champ).
Ne ouzon ket perak oc’h ker seder ha kel laouen hiriv, c’hwi hag a oa dec’h du ho penn ha rust evel ur bod spern. Lavarit din perak oc’h troet er mintin-mañ evel ma’z oc’h.
Ne ouzounn ket perak hoc’h ker seder ha kel laouen herrio, c’houi hag a ioa deac’h du ho penn ha rust evel eur bod spern. Lavarit dign perak hoc’h troet er mintin-man evel ma’z oc’h.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.81
Galoupat a ra evel pa ve an tan war e lerc’h ; mont a ra dreist ar c’hleuzioù, a-dreuz ar c’haeioù dre-greiz an drez hag ar spern, dre al lann hag an drein ; ne sell ket ker pizh-se ouc’h e hent...
Galoupat a ra evel pa ve an tan var he lerc’h ; mont a ra dreist ar c’hleuziou, a dreuz ar c’haeiou, dre greiz an drez hag ar spern, dre al lann hag an drein ; ne zell ket ker pis-se ouc’h he hent...
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.128
Krediñ a c’hellit ne raen ket un hent aes ; meur a wech e oa bet ribiñset va (dremm) bizaj ha va daouarn din, gant an drez hag ar spern, o vont dreist ar c’hleuzioù.
Kredi a c’hellit ne rean ket eun hent eaz ; meur a veach oa bet ribinset va (dremm) bisaich ha va daouarn dign, gand an drez hag ar spern, o vont dreist ar c’hleuziou.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.22
D’ar c’houlz-bloaz-se ivez, ar spern-gwenn, ar spern-trechonek ha kant ha kant a wezigoù goloet a vleunioù c’hwezh-vat a gaera lezenn ar glazennoù, ar stankennoù, an tevennoù ha lein an tornaodoù.
D’ar c’houlz-bloaz-se ivez, ar spern-gwenn, ar spern-trenchonek ha kant ha kant a wezigou golôet a vleuniou c’houez-vat a gaera lezenn ar glazennou, ar stankennou, an tevennou ha lein an tornaodou.
1923
Daveenn :
SKET
p.95
Ha betek en diabell-pellañ en em astennent dirazi, tagellus ha kerseüs, riblennet a spern hag a [z]rez, a zouaroù gwastet, a goadoù peurlosket gant an tan-kurun pe gant tanioù-gwall diwar zorn an den.
Ha beteg en diabell-pella en em astennent dirazi, tagellus ha kerseüs, riblennet a spern hag a drez, a zouarou gwastet, a goadou peurlosket gand an tan-kurun pe gant taniou-gwall diwar zourn an den.
1923
Daveenn :
SKET
p.79
Noazh ez oa e zivhar hag e zivrec’h ; melen-bleuñv-balan ez oa e vleo en e benn, gwenn-bleuñv-spern e groc’hen ha glas-glizin kreizig e lagad.
Noaz ez oa e ziouhar hag e zivrec’h ; melen-bleun-balan ez oa e vleo en e benn, gwenn-bleun-spern e groc’hen ha glas-glizin kreizig e lagad.
1924
Daveenn :
SKET.II
p.12
Ha Bilzig a-nebeudoù a ziskas e lizherennoù, a zigechas anezhe, war an traezh gant e viz-yod, ha goude, gant un draen spern ec’h arroudennas al lizherennoù.
Ha Bilzig a-nebeudou a ziskas e lizerennou, a zigechas anê, war an trêz gant e viz-yod, ha goude, gant eun drean [sic, draen] spern ec’h aroudennas al lizerennou.
Daoust da doull an nor bezañ hanterzismantret abaoe keid-all, ha bezañ kuzhet mat gant ar spern hag an drez, an hini a garfe furchal, a gavfe c’hoazh al liv anezhañ ; ha, me ’zo sur, a-benn disul all, ouzhpenn ur chaseour kurius a yelo di da welout.
1944
Daveenn :
ATST
p.44-45
Din[,] ho sakramant n’eo ket mat : / Dibabet 'c'h eus an hent hep drein, / Warnañ kompez ha plaen ar vein, / 'lec'h ar garront ma kresk ar spern / A doullas don d'ar C'hrist E gern.
Din ho sakramant n’eo ket mat : / Dibabet 'c'h eus an hent hep drein, / Warnañ kompes ha plên ar vein, / 'lec'h ar garront ma kresk ar spern / A doullas don d'ar C'hrist E gern.