I.
H.g./H.b.
A.
1. (db. ar c'hoad, an danvez, h.a.)
[1499] Troc'h, obererezh troc'hañ.
Prenañ an tailh eus ur c'hoad. An tailh eus ar pluñv.
&
Koad-tailh : koad bet troc'het diwar ar gwez.
Maen-tailh : maen-ben.
2. Doare da droc'hañ.
Kemenerien omp tout, met an tailh a zoug.
3. KOZH.
Troc'h surjianerezh a raed a-benn tennañ ar grouan eus ar c'hwezigell.
&
Trl.
Ober an tailh da ub. : operiñ ub. e mod-se.
Graet eo bet an tailh dezhañ.
B.
(db. an daouarn)
Kostez.
Tailh e zorn pe kein
e zorn ?
C. Dre ast.
1. [1732] Neuz, doare.
[1732] An dailh eus ur Sant zo warnañ. [1732] An dailh a zen onest zo warnañ. Diouzh an dailh anezhañ e verzen e oa nec'het an den.
&
Trl.
Un den a dailh : un den a neuz.
2. Ment.
&
Trl.
Eus un dailh vrav eo : mentet-mat eo.
D. PEMDEZ
1. Labour, trevell.
Echu an dailh !
&
(impl. da anv unan)
Ne oan ket gouest d'ober tailh ebet : ne oan ket gouest d'ober an disterañ labour.
2. Trl.
Tapout e dailh : kavout al labour a zere mat ouzh an den.
Hennezh a dapfe e dailh da ober ur spontailh !
3. Trl. estl.
Aze emañ an dailh ! : aze emañ an dalc'h.
E.
Tu.
N'eus ket a dailh d'o zizhout.
HS. moaien.
F.
Trl.
Bezañ tailh (evit ub.) da ober udb. : bezañ war riskl d'e ober.
Tailh bras da bec'hiñ. Tailh a oa evitañ da derriñ e c'houzoug.
&
[1867] Chom hep tailh d'ober udb : na risklañ d'en ober.
Chom hep tailh da vervel.
II.
Skluz bihan a dalvez da leuniañ pe da c'houllonderiñ naoz ur vilin.
Ar miliner a save an dailh hag a leze an dour da vont.
III.
DISPRED.
Seurt tell.
Diazezañ an dailh.
HS. gwirioù, rolloù, tailhoù (tell), taos.
IV.
Tr. adv.
1. Un tailh : un tamm mat.
Siouloc'h un tailh e oa bet an dispac'herien en amzer-se.
2. RANNYEZH.
En tailh : moarvat, emichañs (diw. vousgoap alies).
Abalamour ez eo un enezenn ez eo e-kreiz ar mor en tailh. N'eot ket er-maez gant an amzer-se en tailh ! : n'eot er-maez gant an amzer-se memes tra !
3. En tailh-se : evel-se.
En dailh-se emañ an dud.
4. Hervez an dailh : war a hañval.
Hervez an dailh ez eus ur bochad tud klañv en hor bro.
HS. a-hervez.
5. [1732] A dailh vat : neuz vat warni, warnañ, a-feson.
V.
Tr. stl. isur.
En dailh ma : evel ma.
Lakaat ar c'horf en dailh m'eo dleet. En dailh hag en doare m'eo ret.
