Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Ar. 1. (dirak un ak. a denn d'ur mare) Termen a dalvez da c'heriañ pegen alies, pegen ingal ez adc'hoarvez an darvoud-mañ-darvoud. Bep bloaz, bep eil bloaz, bep daou vloaz. Bep Sul e pren ur pakad butun. Paeañ bep miz : miz ha miz. Ur wech bep deiz : ur wech bemdez. Bep gwech, bep taol, bep tro. Bep pegeit ? & Bep frap : ingal, dibaouez. & Bep penn deiz : bemdez, noz ha beure. & Bep ar mare, bep ur mare, bep an amzer : ur wech dre vare, ur wech an amzer. & Bep eil mare : a-goulzadoù. & Bep eil tro, bep eil taol, a bep eil, bep un eil : tro-ha-tro. C'hwezhañ tomm ha yen bep un eil. 2. Termen a dalvez da c'heriañ pegen alies, pegen ingal e reer an dra-mañ-tra. Bep kammed a rae e laoske an den ur chouadenn spontus. 3. Termen a dalvez d'ober anv eus an doare m'eo strollet an dud, an traoù, eus an doare m'eo ingalet an dud, an traoù en egor. Roet e veze un dorzh vara bep dek den a zegouezhe eno. Gwelet e veze ar c'harv o redek er c'hoad bep pell ha pell : a arroudoù a oa pell an eil diouzh egile. 4. Termen a dalvez da c'heriañ pet elfenn a lakaer a-gostez, a-wel, e teskadoù zo kement ha kement a elfennoù dezho. Kemerit unan bep dek. HS. a (1), diwar, dre. II. Tr. stl. isur. 1. BEP MA : troienn a dalvez d'ober anv eus meur a dra a emdro en ur geñver e-keit ha ma'z a an amzer hebiou. Bep ma kreske niver an dud e veze klevet o youc'hadennoù fraeshoc'h-fraeshañ. HS. a-feur (ma), dre (ma), seul (ma). 2. Bep gwech ma, bep tro ma : da-geñver pep hini eus ar gwezhioù ma. Bep gwech ma teu d'ar marc'had ez a betek ti e c'hoar. HS. seul.

Skouerioù istorel : 
90
Kuzhat roll ar skouerioù

Neuze Sanktez Katell pehini a yoa en oad a seitek vloaz pan oa en he falez, karget a bep pinvidigezh hag a servijerien[,] merc'h unik d'he zad ha d'he mamm : pan glevas an brud hag an c'hri a edoa gant bep seurt anevaled pere a brezanted evit o sakrifiañ, hag an joa a rae an re a gane inkontinant ez kasas ur mesajer evit enklask, petra oa an dra-se.

1576
Daveenn : Cath p5

a bet [sic] tu

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (a) tort (& a droict)

a bep tu

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (a bep) tu

terzhienn bep eil deiz

1659
Daveenn : LDJM.1 pg fievre (tierce)

a bep amzer

1659
Daveenn : LDJM.1 pg de temps (immemorial)

bep bloaz

1659
Daveenn : LDJM.1 pg annuel

terzhienn pep eil deiz

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (fievre) tierce

un amzer zo bet ma yune an dud pep Sadorn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (il a esté vn) temps (qu'on ieusnoit tous les Samedis)

bep bloavezh

1732
Daveenn : GReg pg année

bep lizenn

1732
Daveenn : GReg pg année

rent a baeer blep bloaz

1732
Daveenn : GReg pg (rente) annuel(le)

bep blizenn

1732
Daveenn : GReg pg année

Ne gomzer a bep hent nemet a vrezel.

1732
Daveenn : GReg pg guerre (On dit par tout que nous allons avoir la guerre.)

Kehelioù brezel a zo a bep tu.

1732
Daveenn : GReg pg guerre (On dit par tout que nous allons avoir la guerre.)

bep eil wech

1732
Daveenn : GReg pg alternativement

a bep amzer

1732
Daveenn : GReg pg ancienneté, antiquité, (dès le) berceau (dès sa plus tendre jeunesse)

a erru bep bloaz

1732
Daveenn : GReg pg annuel (ce qui revient tous les ans)

bep bloaz

1732
Daveenn : GReg pg année

da bep eur

1732
Daveenn : GReg pg (a tous) bout(s de champs)

da bep mare

1732
Daveenn : GReg pg (a tous) bout(s de champs), continuellement

da bep momant

1732
Daveenn : GReg pg (a tous) bout(s de champs), continuellement

ar brud-se a zo a bep tu e Frañs

1732
Daveenn : GReg pg (c'est un) bruit (qui court par toute la France)

a bep tu eo brudet kement-se

1732
Daveenn : GReg pg (c'est un) bruit (qui court par toute la France)

Pemp gwenneg gopr em eus bep dervezh.

1732
Daveenn : GReg pg gage (J'ai cinq sous par jour de gages.)

da bep taol e vez er pal

1732
Daveenn : GReg pg (il met à tous coups sur le) but

Pemp gwenneg gopr em eus bep deiz.

1732
Daveenn : GReg pg gage (J'ai cinq sous par jour de gages.)

fur a bep tailh

1732
Daveenn : GReg pg circonspect (ecte, prudent en ses paroles & en ses actions)

bloavezh dañjerus da dremen ; pehini a erru bep seizh bloaz

1732
Daveenn : GReg pg (année) climaterique

a bep lec'h

1732
Daveenn : GReg pg (de tous) côtez

ur rent a baeer bep bloaz d'an aotrou diwar an douar

1732
Daveenn : GReg pg foncier (Rente fonciere.)

leve bep bloaz

1732
Daveenn : GReg pg foncier (Rente fonciere.)

terzhienn bep tri deiz

1732
Daveenn : GReg pg fievre (Fièvre quarte)

Skeiñ a ra gant ar vazh a bep tu.

1850
Daveenn : GON.II p.92, livre second, « Il frappe du bâton de tous côtés ».

Ker skuizh e oan ma kouezhen bep kammed.

1850
Daveenn : GON.II p.95, livre second, « J’étais si fatigué, que je tombais à chaque pas ».

Kanañ a reont bep eil tro.

1850
Daveenn : GON.II p.88, livre second, « Ils chantent alternativement ».

Chetu eno an deroù eus a bep tra.

1850
Daveenn : GON.II pg dérou (Voilà le principe de toute chose).

Didalvez eo bet a bep amzer.

1850
Daveenn : GON.II pg didalvez (Il a été fainéant, vaurien de tout temps.)

Dieñvor on bet a bep amzer.

1850
Daveenn : GON.II pg diévor (J'ai été dépourvu de mémoire de tout temps), dizévor

Dic'halloudek eo bet a bep amzer.

1850
Daveenn : GON.II pg dic'halloudek (Il a toujours été incapable.)

Pep miz ez a da gaout an diwader.

1850
Daveenn : GON.II pg diwader (Il va trouver le saigneur tout les mois).

A bep amzer em eus e erezet.

1850
Daveenn : GON.II pg érézi, hérézi (J'ai eu de l'antipathie pour lui de tous les temps.)

a bép tû

1850
Daveenn : GON.II pg tû

Bep eil tro e kanont.

1850
Daveenn : GON.II p.88, livre second, « Ils chantent alternativement ».

Daou vloaz a yoa abaoe ma’z oa lakaet ar Roue Louis XVI d’ar marv, hag evelato bep Sul, pa ganed an oferenn e kouent Sant-A[l]bin, e kaned bep tro ar bedenn evit ar Roue, an "Domine Salvum fac regem, etc"...

1877
Daveenn : EKG.I. p.35

Ya, un tamm bara hag ur vozad holen a gemerin diganeoc’h bep sizhun, a-galon-vat.

1877
Daveenn : EKG.I. p.51

Goude bezañ lavaret a-greiz o c’halon, bep a "Zeprofundis" evit ar verzherien, ec’h en em lakejont e doare da ober dezho bep a vez e gwered an abati.

1877
Daveenn : EKG.I. p.48

Ac'hanta ! Job, n'eo ket ar skiant eo a vank dit : "ur gelaouenn a arri du-se, bep Sadorn ; ha bep Sadorn ive[z], e teu da zispenn da vamm an iliz... Gwech e vastaro sae ur beleg bennak, gwech e tispenno brozh ul leanez.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

En Bro-Saoz, n’eus ket c’hoazh gwall bell, / Ur relijiuz, den santel / A vije meur a wech bep miz / Kaset da ober katekiz.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.1

bep trede

1909
Daveenn : BROU p. 408 (de trois l'un)

du ha gwenn bep eil roudenn

1909
Daveenn : BROU p. 416 (les illetrés, pour faire semblant de lire, prennent un livre et disent : du ha guen - bep eil rouden)

bep an amzer

1909
Daveenn : BROU p. 408 (de temps an temps)

bep hantereur

1909
Daveenn : BROU p. 408 (toutes les demies-heures)

bep eil

1909
Daveenn : BROU p. 408 (de deux l'un)

Ha, bep ma troe o doare d’an div c’hoar e troe kement all doare an tri breur.

1923
Daveenn : SKET p.103

Argadennoù loened ferv a bep doare a renked dizarbenn, ha pobladoù-tud o tennañ d’ar gouennoù estren pe renavi, ar Sitoned, ar Skaled, an Ambroned, al Luged (Lugi), ar Veneted (Veneti), an Deutoned (Teutones), ar C’hutoned (Gutones), ar Semnoned (Semnones), ha meur a hini all c’hoazh a zo bet ankounac’haet an anvioù anezho a-benn hiziv.

1923
Daveenn : SKET p.139

Leuniet e veze ar vag bep ar mare gant an tarzhioù. Kadra ha Daga a vennas he goullonder.

1923
Daveenn : SKET p.109

Bep beure e kas anezho da gouronkañ er mor, ha setu perak en em gav, en deiz-se, e tevenn Abalos, gwisket gantañ an dilhad ma oa boas da wiskañ a-benn gouronkediñ ar c’harr, da lavarout eo un doneg divilgin start ouzh e gorf ha bragoù strizh ha berr o lezel e zaoulin ez noazh (1).

1924
Daveenn : SKET.II p.58-59

— Erruout a rafomp-ni en antre Perroz a-raok an noz ? Enk, enk eo, kerreg a bep a du.

1925
Daveenn : BILZ2 p.171

E-pad m'edomp a-zevri gant hol labour hag o varvailhañ, unan ac'hanomp hor-seizh a c'harmas : "22 !", ha raktal ar c'hwec'h all a vanas war-dav hag a reas an neuz da drevellat gwashoc'h eget biskoazh. Holl e ouiemp mat-tre - bep a dammig skiant hor boa prenet e stal delt an demezell Warandero a Doullarc'hwen - peseurt ster en doa ar youc'h "22 !".

1929
Daveenn : SVBV p6

Pa oa peurdorret hon naon hag hor sec'hed ganimp, pep hini ac'hanomp a dennas e yalc'h-vutun eus e c'hodell da dao ! Sed bep a chaokadenn etre hor c'hildent ha mat pell zo !

1929
Daveenn : SVBV p10

Debret ar pred, lipet al loaioù, hor bizied hag hor mourennoù, dastumet hor c'hontilli en hor godelloù ha graet bep a reuziad breugeudiñ, m'en em daolas [evit daolis] war va gwele.

1929
Daveenn : SVBV p.13

pep eil penn

1931
Daveenn : VALL pg bout (pour bout)

bep daou vloaz

1931
Daveenn : VALL pg biennal

ed ha boued chatal bep eil tro

1931
Daveenn : VALL pg assolement

bep eil vloaz

1931
Daveenn : VALL pg bisannuel

Bep an eil, labour spered hag embregerezh korf.

1944
Daveenn : EURW.1 p.196

SKRIDOÙ BEP AN AMZER

1944
Daveenn : EURW.1 p2

Petra neuze lavarout diwar-benn ur vro evel Breizh-Izel, bep eil tro koad ha mor ?

1944
Daveenn : EURW.1 p14

Galleg-holl e [sic, a] veze disket d'ar « pennhêr » ; met etrezo, ma zad ha ma mamm a gaozee brezhoneg, hag ar glianted, brezhoneg nemetken, dre un abeg sklaer : ne oa ket unan dre bep dek a oa barrek da c'hallegañ, nemet ha mezv e vije.

1944
Daveenn : EURW.1 p18

War ar galoch, e lakaed bep a wenneg -pe bep a vouton bragoù d'ar vugale-.

1944
Daveenn : EURW.1 p22-23

Graet e oa dimp er gegin bep a vanne « grog » ha kaset e voemp d'an dortouer da gousket.

1944
Daveenn : EURW.1 p39

Skrivañ 'rejomp d'an tad Hayde da gaout ul levr bennak da zeski hag e tigasas dimp raktal bep a levr katekiz ha bep a levr oferenn.

1944
Daveenn : EURW.1 p61

Graet hon dibab ganimp, tennomp ar rideoz war ar pezh a zigouezhas. Bep a eizh real a goustas dimp : ne oa ket paeañ re ger evit anavezout eur bajenn all eus Levr an Natur.

1944
Daveenn : EURW.1 p.90

Bep mintin embregerezh ha servij war ar maez ; bep abardaez kerzhadegoù ha tennadeg pe emgannata gant ar vaionetezenn e-barzh ar porzh.

1944
Daveenn : EURW.1 p.194

Ne zegase gwenneg ebet d’ar [S]adorn d’ar gêr, ha koulskoude, bep mintin, evit mont d’ar vengleuz, da Bont-Koblant, e oa dav d’ar boued ha d’ar bara bezañ prest war an daol, pe trouz ha bazhadoù e vije bet.

1944
Daveenn : ATST p.15

Sellout a raent war o lerc’h, bep ar mare, evel ma vije bet c’hoazh e-leizh o c’hroc’hen a spont.

1944
Daveenn : ATST p.22

Bremañ e chomit aze hep lavarout grik… Respontit ’ta, pe kemerit bep a volenn : ar varrikenn sistr a zo aze, gouzout a rit, e-tal ar gwele.

1944
Daveenn : ATST p.29

Bep [S]adorn, e roe deoc’h e baeamant, hep derc’hel ur gwenneg evitañ e-unan.

1944
Daveenn : ATST p.58-59

Hag e redent !… Ha n’em eus ket Iavaret deoc’h e oa ganto bouc’hili, fustoù, morzholioù, filc’hier, ferc’hier ha binvioù a bep ment hag a bep seurt.

1944
Daveenn : ATST p.81

Ni a grogo eno gant hol labour, ha ni a ziskenno bep un tammig, bep un tammig, en ur furchal ar stêr.

1944
Daveenn : ATST p.106-107

An danvez-leaned a veze kaset, bep yaou [Yaou], da dremen an deiz da vouster San-Miguel.

1949
Daveenn : SIZH p.52

Treiñ a rae e benn, bep an amzer, - n'oa ket evit mirout; - war-du chapel Itron Varia ar Rozera, ma teue eben da zaoulinañ, bep abardaez, war an derez-vaen, ouzh an aspled.

1949
Daveenn : SIZH p.63

Bep gwener d'abardaez, e vez bodet, hervez ar Reolenn, an holl zanvez-leaned hag ar vreudeur-lik e chapel ar gouent evit «anzav » a vouezh uhel, dirak an holl, hag a-youl-kaer [sic], un torr pe dorrig d'ar Reolenn.

1949
Daveenn : SIZH p.59

War-lerc'h e lennaden e chom da brederiañ hag e laosk, bep ur mare, huanadennoù hir.

1960
Daveenn : PETO p27

Aet ar Chouanted e-biou ha bep un tammig, e tistera hag e tav o c'han ha trouz o bale.

1960
Daveenn : PETO p62

Ar re-mañ a voe lakaet en o frankiz ha roet dezho bep a dachenn zouar un hanter lev er su eus ar c'hreñv.

1985
Daveenn : DGBD p50

Dav 'oa ivez kaout ul litrad gwin ruz en arbell [sic] evit an amezeien a zeue d'he gwelout pe d'he sikour, hag ur c'hornedadig butun-fri evit ar merc'hed kozh a zeue bep ar mare da gontañ kaoz.

1992
Daveenn : EAZB p. 30

Betek an hordennadoù kolonennoùigoù a gustume diskenn ouzh ar voger, a-zindan ar bolzioù betek al leur, bep etrepeuliad, evel un arouez fetis eus al lusk war-grec'h hag a oa anezho unan eus elfennoù merkusañ ar goteg klasel

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 16

E c'hallfe bezañ zoken e vefe bet mañsonet tro-dro d'ar chantele kozh ha na vefe bet pilet nemet a-nebeudoù, bep ma kreske egile.

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 23

Krenañ a ra mouezh Vlasopoulos gant al levenez, da grediñ en deus gounezet o c'hoari loto, pezh a ra ingal bep sizhun.

2015
Daveenn : EHPEA p31

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial