Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
8
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. (db. an dud) A. (db. ar merc'hed) 1. Organ gwagrennek ar bruched ma tever al laezh dioutañ p'o devez bet bugale. Ur vronn. An divronn. E liester HS. brennid. 2. Dre ledanv. Reiñ bronn : reiñ da zenañ. Reiñ bronn d'ur babig a-raok e lakaat en e gavell. & Banne bronn : banne laezh. An hini bihan en devo ur banne bronn a-raok mont da gousket. 3. Bugel ouzh ar vronn, war ar vronn : bugel n'eo ket bet dizonet c'hoazh. 4. Beg ar vronn, penn ar vronn : al lec'h er vronn ma tever al laezh dioutañ. B. Rouez (db. ar baotred) Organ gwagrennek ar bruched. C. Trl. skeud. 1. Reiñ bronn d'ar bal : diskuizhañ o kemer harp war e bal, pe war ur benveg troadek all, ha dre ast., bezañ lezirek en e labour. 2. Ne oar ket pet bronn gleiz en deus : ne oar ket petra en deus ezhomm. II. (db. al loened) A. Gwagrenn zo e diadraoñ tezh ar bronneged hag a zever al laezh diouti. Bronnoù ar c'havr, ar vuoc'h. Peder bronn he deus ar vuoc'h. B. Dre heveleb. 1. Bronnoù ar morgazhed : ar spegoù zo ouzh o brec'hioù. 2. Pemdez Koeñvenn. Ar c'hi zo deuet ur vronn dezhañ dindan e gof : tarzhet eo e gof. III. Dre heveleb. (db. an traoù) 1. Beg ul lestr (I 1). Bronn ur pod. HS. sutell. & (en e furm vihanaat) Bronnig laezh : chut. Ar bronnig laezh a vez lakaet d'ar bugel e penn e voutailhig laezh. 2. Bronn ar bara : koeñvadenn war ur varaenn el lec'h m'emañ bet o stekiñ ouzh un all er forn. IV. (db. ar plant) 1. Dre heveleb. Kreskennoù a vount war legumajoù zo. Bronnoù karotez. 2. Bronnig ar c'had, ar c'havr : bleuñvenn ar gwezvoud. EVEZH. : ar stumm lies divronn zo evit an dud. Ar stumm bronnoù zo dizereat, hag a vez implijet pa reer anv eus al loened.

Skouerioù istorel : 
44
Kuzhat roll ar skouerioù

bronn

1499
Daveenn : LVBCA p44 (mamille)

bronn ozhac'h

1499
Daveenn : LVBCA p44, 154 (mamelle d-homme)

bronn wreg

1499
Daveenn : LVBCA p44, 93 (mamelle de femme)

Hag neuze en he c'hasas ar vistred e-maez ar site ha gant tenailhoù houarn ez trouc'hjont he divronn, ha goude-se en he dispennjent, he c'horf a voe sebeliet gand Porfirius.

1576
Daveenn : Cath p22

Ar roue neuze pan welas ar rouanez na brize ket sakrifie ez c'hourc'hemenas ez vefe kentañ tennet ha troc'het he divronn diouti ha goude-se ez vefe dispennet.

1576
Daveenn : Cath p21

bronn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg mamelle

bronnoù

1659
Daveenn : LDJM.1 pg mamelle

divronn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg mamelle

divronn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg divronn

bugel war ar vronn

1732
Daveenn : GReg pg enfant (à la mamelle)

bugel ouc'h ar vronn

1732
Daveenn : GReg pg enfant (à la mamelle)

An divronn a zo gwerblennus.

1732
Daveenn : GReg pg glanduleux (Les mammelles sont des corps glanduleux.)

reiñ bronn d'e bal

1732
Daveenn : GReg pg béer (regarder, au lieu de travailler, s'accouder sur la bêche, & au lieu de travailler)

reiñ bronn d'e venveg

1732
Daveenn : GReg pg béer (regarder, au lieu de travailler, s'accouder sur la bêche, & au lieu de travailler)

roet bronn d'e bal

1732
Daveenn : GReg pg béer (regarder, au lieu de travailler, s'accouder sur la bêche, & au lieu de travailler)

roet bronn d'e venveg

1732
Daveenn : GReg pg béer (regarder, au lieu de travailler, s'accouder sur la bêche, & au lieu de travailler)

bronn

1732
Daveenn : GReg pg biberon (d'un vase)

bronn ur pod

1732
Daveenn : GReg pg biberon (vase qui a un tuyau exterieur pour verser la liqueur, & par où l'on peut boire avec aspiration)

An divronn a zo gwagrennus.

1732
Daveenn : GReg pg glanduleux (Les mammelles sont des corps glanduleux.)

Na waskit ket kement war bronnoù ar vuoc'h.

1850
Daveenn : GON.II pg bronn (Ne pressez pas tant les trayons de la vache, - les pis de la vache. H.V).

bronn

1850
Daveenn : GON.II pg bronn (Mamelle, teton, sein, la partie glanduleuse et charnue où se forme le lait chez les femmes et certaines femelles des animaux. Trayon.- Pis. H.V.)

bronnoù

1850
Daveenn : GON.II pg bronn (On dit "bronnou" au plur., lorsqu'il est question d'animaux à plus de deux mamelles).

divronn

1850
Daveenn : GON.II pg bronn (Mamelle, teton, sein, la partie glanduleuse et charnue où se forme le lait chez les femmes et certaines femelles des animaux. Trayon.- Pis. H.V. - Pl.duel).

Faoutet eo penn he bronn.

1850
Daveenn : GON.II pg bronn (Elle a le mamelon ou le bout du sein gercé).

Goret eo he divronn.

1850
Daveenn : GON.II pg bronn (Elle a les mamelles apostumées).

penn-bronn

1850
Daveenn : GON.II.HV pg penn (-bronn)

pennoù-bronn

1850
Daveenn : GON.II.HV pg penn (-bronn)

bronn

1850
Daveenn : GON.II.HV pg penn (-bronn)

Ar c'hrign-bev a zo krog en he bronn

1850
Daveenn : GON.II pg krîn-béô (Elle a un cancer au sein).

Evel-se eo ez a da goll / Ar garantez dre ar bed-holl, / Ha, gant karantez ar galon, / E kouezh pep vad en ur mor don / Ne zislonko, gant an amzer, / Nemet pense dioc'h ar reier, / Nemet kleñved divronn estren, / Nemet alies danvez gwall den, / Danvez grweg fall, danvez muntrer / Digant magerez deut d'ar gêr.

1867
Daveenn : MGK p135

Ar mammoù-se, stankoc'h-stankañ, / Vez lavaret ne 'c'h ouzont ket / Estreget genel a zo ret, / Pa sav diwar-dro o c'halon / Laezh ar garantez d'ho divronn.

1867
Daveenn : MGK p137

A-dreñv dezho ar merc’hed en o sav, kroaziet o arzornioù en o askre hag o daouarn ouzh o bronn-vrusk, a souble d’an douar o fennoù melen-mell.

1923
Daveenn : SKET p.60

Gwelit-hi, azezet war ur vilienn, oc’h ober pecheroù d’he mabig ; hemañ, gant e zaouarnigoù, a grog en bronn e vamm, a laka he beg en e c'hinou, en ur c’hoarzhin dezhi.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 47, p.1122 (Miz Du 1924).

divronn

1927
Daveenn : Geri.Ern pg bronn

bronn

1927
Daveenn : Geri.Ern pg bronn

Ouzhpenn da se, war an daolenn varzhus-se, e welen ur maread morianed ha morianezed du-peg en tenn da gorolliñ e kant stumm disheñvel, o c'hoari ez noazh-dibourc'h o c'hweleviñ evel an huzel war mantell kimin ti-forn hini bras Poull ar Raned, ha bronnoù ar gwragez o hejañ-dihejañ, o pignat hag o tiskenn en ur vont a-gleiz hag a-zehoù, a-is hag a-us, a-hed o divlez hag o c'horf klosennek, bouzellok ha begelok.

1929
Daveenn : SVBV p.19

reiñ bronn d'e bal

1931
Daveenn : VALL pg (s'appuyer sur sa) bêche

reiñ bronn da

1931
Daveenn : VALL pg allaiter

bronn

1931
Daveenn : VALL pg bout (saillant d'un vase, d'un pain)

bronnoù

1931
Daveenn : VALL pg bout (saillant d'un vase, d'un pain)

Touch a ray outi... - Touch nemetken gant va dorn, touch ouzh ar vronn, netra ken !

1949
Daveenn : SIZH p.64

O c’holeiñ he diskoaz n’he deus mui nemet gouel hir he fennad blev du. Ha setu ur vronn o tifoupañ gwenn-kann, heneuz, a-douez mantell ar blev.

1949
Daveenn : SIZH p.38

Hag atav, aze, dirak e zaoulagad, ar gweledigezhioù-se, o kinnig gant ur mousc’hoarzh, da allazigoù e zaouarn, an dra difennet-rik ouzh ar gloareged, hoal gwenngen, flour ha trelatus, o divronn noazh.

1949
Daveenn : SIZH p.38

Hi an hini a'n em denn kuit, diwar c'hoari, evit stouiñ warnañ adarre, ouzh e atizañ, ouzh e cherisañ gant he blev war e dal, gant pennoù he divronn reut kinniget d'e vuzelloù, gant he melloù daoulagad oriad, gant holl fiñvoù ur c'horf yac'h, gwevn ha kaer.

1949
Daveenn : SIZH p.52

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial