Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
7
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

1. Gouest da ober udb. e berr amzer, da verzout udb. diouzhtu. Honnezh zo buan a spered. Marc'haridig, ma merc'hig koant, c'hwi zo buan ha c'hwi zo drant. HS. dillo, fonnus, herrus, mibin, prim. ES. gorrek, difonn. 2. (db. ar frouezh) Abred. [1732] Fiez buan. HS. eostek, prim. ES. diwezhat.

Skouerioù istorel : 
51
Kuzhat roll ar skouerioù

ken buan

1499
Daveenn : LVBCA p44, 112 (sitot)

buan

1499
Daveenn : LVBCA p44 (isnel, ligier, hastiff)

ker buan hag ar marc'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (aussi) vistement (que le cheual)

buan

1659
Daveenn : LDJM.1 pg incontinent, leger

ker buan ha ma welis-se

1659
Daveenn : LDJM.1 pg incontinent (que je vis cela)

ker buan ha ma

1732
Daveenn : GReg pg aussi (aussitôt que, dès-que)

redek ker buan evel ur Bask

1732
Daveenn : GReg pg (courir comme un) basque

buanañ ma c'hall mont ar marc'h

1732
Daveenn : GReg pg (a toute) bride

monet buan

1732
Daveenn : GReg pg (aller grande) erre (aller belle erre)

Ar spered a zo buan hag ar c'horf a zo gorrek.

1732
Daveenn : GReg pg fragile (L'esprit est prompt, mais la chair est fragile dit l'Ecriture.)

Ar spered a zo buan hag ar c'horf a zo lent.

1732
Daveenn : GReg pg fragile (L'esprit est prompt, mais la chair est fragile dit l'Ecriture.)

Hastit buan.

1732
Daveenn : GReg pg hâter (Hâtez-vous vite.)

fiez buan

1732
Daveenn : GReg pg figue (Figues primes)

fust buan

1732
Daveenn : GReg pg fregate (Fregate legere.)

mont buhan

1732
Daveenn : GReg pg aller

fustoù buan

1732
Daveenn : GReg pg fregate (Fregate legere, p.)

Buan, buan !

1732
Daveenn : GReg pg hâter (Hâtez-vous vite.)

Hemañ n'eo ket ur marc'h buan.

1850
Daveenn : GON.II p.87, livre second, « Celui-ci n'est pas un cheval vif ».

buan

1850
Daveenn : GON.II pg buan (Vite. Prompt. Vif. Alerte), buhan, timad

Buan bras eo ar plac'h yaouank-se.

1850
Daveenn : GON.II pg buan (Cette jeune fille est bien alerte).

buan

1850
Daveenn : GON.II pg buan ou buhan (Vite. Prompt. Vif. Alerte).

Ho marc'h n'eo ket re vuan.

1850
Daveenn : GON.II pg buan (Votre cheval n'est pas trop vif).

Ar gwin mat na deu ket buan da glerennañ.

1850
Daveenn : GON.II pg klérenna (Le bon vin ne gèle pas vite).

buan

1850
Daveenn : GON.II.HV pg dibil

na zic'hizo ket buan

1850
Daveenn : GON.II.HV pg dic'hiza, digiza

it buan da zic'hludañ al labous-hont

1850
Daveenn : GON.II pg dic'hluda

Diloc'hit buan alese.

1850
Daveenn : GON.II pg diloc'ha (Allez-vous-en bien vite de là).

buhan eo deuet an diskorn

1850
Daveenn : GON.II pg diskourn

displetaat a ray buan o vevañ evel-se

1850
Daveenn : GON.II pg displétaat

divezhañ a ray buan, pa vezo eno

1850
Daveenn : GON.II pg divéza

na zivezvo ket buan

1850
Daveenn : GON.II pg divezvi

donaat a ra buan

1850
Daveenn : GON.II pg doñaat, doñvaat

e droug-atred int bet kaset buan

1850
Daveenn : GON.II pg droug-atred

it 'ta buanoc'h

1850
Daveenn : GON.II pg éta

abafiñ a ra buan

1850
Daveenn : GON.II pg abafi

Bremañ me a lavar d'ar pinvidig, d'ar paour : / Mard eo mat deoc'h hiriv ober ur pezh labour, / Stagit gantañ dioc'htu, ha pa vec'h hoc'h-unan, / Bemdez kalonek oc'h [ouzh] ho poan, / Ganeoc'h ez ay buanoc'h da benn / Evit chom da sellet, o c'hortoz an estren.

1867
Daveenn : MGK p54

buen

1909
Daveenn : BROU p. 209 (se dit aussi en Cornouaille)

An neb, avat, a nac’ho lenn al linennoù-mañ, pe a viro ouzh ar re all d’o lenn, pe a labezo ar bugenoù, pe a rasklo pe a gemmo tra pe dra el linennadoù a zo warno, ra skoio outañ Mestr ar santual ur marv buan ha trumm.

1923
Daveenn : SKET p.25-26 (+p197 "Da reiz[h]a[ñ] "P. 26, lin. 1, e lec’h « linnenadou » len[n] « linennadou ».")

O welout paotr e galabousenn arc'hantet o vont hebiou din, e c'houlennis digantañ war zigarez farsal : - Nasquo pas vu la Tarasquo ? - O Coquino de dious ! a eilgerias an Taraskonad en eur gerzhout buanoc'h-buanañ.

1929
Daveenn : SVBV p11

ker buan ha ma

1931
Daveenn : VALL pg aussitôt

ker buan all

1931
Daveenn : VALL pg aussitôt

Dinaou ar re a gaver er Reter-Pellañ e-kichen Hondo, Formosa ha Luzon (28 anezho) a zo brasoc'h, evel hini an torrod-meur a ziskenn buan-buan etrezek an islonkoù a gomzimp diwar o fenn e pedervet kevrenn al labour-mañ.

1943
Daveenn : TNKN p61

Seul zonoc'h e teu houmañ da vezañ, seul vuanoc'h e labour ar skorn d'he c'hleuzañ, rak seul devoc'h eo.

1943
Daveenn : TNKN p44

Hogen ne vez ket ar skornredenn evit dispenn he naoz ken buan, rak diwar he fetister eo dreist-holl e vez kleuzet an naoz, ha n'eo ket hepken, evel ur stêr, diwar he fonnder hag he zizh.

1943
Daveenn : TNKN p44

Raktal diredet e-maez ar porzh ti-skol, an holl drubuilhoù-se a veze ankounac'haet buan.

1944
Daveenn : EURW.1 p22

Deskiñ mat ha buan a raen ; e diwezh ma eizhvet em boa an « excellence » hag er bloavezhioù goude e talc'his atav ar renk kentañ pe an eil.

1944
Daveenn : EURW.1 p39

— « Diwall da vont re vuan, pe e terri da c'hoûg... Diwall da dapout anoued war-lerc'h c'hweziñ... Diwall diouzh ar c'hezeg spontik... Diwall da frikañ ar yer... »

1944
Daveenn : EURW.1 p72-73

Distagit ar person kerkent / Ha, gant an Hir, buan en hent.

1960
Daveenn : PETO p49

Ha ma rankas buan an dud tremen eus ar "c'hafe-kafe" d'ar "c'hafe-heiz", ne veze ket ken diaes-se kaout te e-pad ar brezel e Goueled Breizh.

1972
Daveenn : BAHE niv. 75, p.41

Da greisteiz hanter e vez merenn, hogen ne bad ket pell ar predoù, servijet ma vezer buan gant mevelien akuit niverus.

1985
Daveenn : DGBD p11

Ma sebezenn gentañ a steuz kuit buan a-walc'h met ne ouzon ket petra lavarout dezhañ.

2015
Daveenn : EHPEA p21

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial