I.
H.g.
A. Obererezh dilezel.
Pennabeg aloubidigezh ar vro gant ar galleg eo dilez ar brezhoneg gant tud ar renkadoù uhelañ. An dilez bugale.
B. Dre ast.
1. Obererezh lezel kerz udb. gant ub.
N'eo ket fellet dezhañ ober (an) dilez eus e wir ganin. Erru on kozh, poent eo din ober ma dilez. Graet en deus ma zad an dilez eus e dra.
&.
Terriñ an dilez : e zinac'h.
Lakaet o deus terriñ an dilez.
&
Reiñ an dilez da ub. : legadiñ e vadoù.
[1982] Ur plac'h kozh hag he doa bet ar gwalleur da reiñ an dilez d'he mab.
2. Obererezh dilezel (ur garg bnk.).
Graet en deus dilez eus e garg.
&.
(db. ar rieien)
Ober dilez eus e gurunenn : dilezel e garg a rieg.
3. Berrentez.
En em gavout en dilez ar brasañ. Ne vev nemet dre an diouer hag an dilez a bep tra.
DHS. dienez, diouer.
II.
G.
A.
Skrid kefridiel a ra anv eus dilez (I B 1) e vadoù gant ub.
Sevel a reas an noter an dilez.
&
(en e furm lies)
An dilezoù : termenoù ar skrid-se end-eeun.
Ne c'houlennomp na muioc'h na nebeutoc'h eget ar pezh a voe divizet en dilezoù gant an tad hag ar vamm.
DHS. testamant.
B.
1. Gwechad dilezel e garg.
Emañ o vont da reiñ e zilez. Lakaat ub. da reiñ e zilez. Meur a zilez zo bet.
[1944] Hen ober a reas en ur reiñ e zilez a rener[.]
&.
Lakaat e zilez : reiñ e zilez.
Lakait ho tilez.
2. Ent strizh (db. ar rieien)
Reiñ e zilez : dilezel e garg a rieg.
Roet en doa e zilez a roue.
3. (e broioù zo ; evit ar wazed)
Ober an dilez eus e wreg, reiñ he dilez d'e wreg : he c'has kuit hvz. lezenn.
Dibaot e vez an ozhac'h a ra an dilez eus e wreg. Mar ro din he merc'h ne roin ket dezhi he dilez.
C. Amrefuz
Daveenn :
GReg
pg abandon, abdication, cession (abandonnement de tous ses biens), delais (cession d'un bien pour lequel on est inquieté), delaissement (abandonnement, manque de secours), demission (renonciation à une office, ou à un benefice entre les mains du Superieur, ou du Collateur), desistement
dilez
dilés
1732
Daveenn :
GReg
pg abandon, abdication
dilez eus ar feiz kristen
dilés eus ar feiz christen
1732
Daveenn :
GReg
pg apostasie
dilez eus e urzh
dilés eus e urz
1732
Daveenn :
GReg
pg apostasie
ober dilez eus e dra
ober dilès eus e dra
1732
Daveenn :
GReg
pg abandon, (faire) cession (de ses biens)
Daveenn :
GReg
pg cession (transmission de ses droits à un autre)
graet dilez eus e dra
great dilès eus e dra
1732
Daveenn :
GReg
pg (faire) cession (de ses biens)
graet dilez eus e dra
graet dilès eus e dra
1732
Daveenn :
GReg
pg (faire) cession (de ses biens)
gober dilez
gobér dilès
1732
Daveenn :
GReg
pg (faire) delais
ober dilez eus e garg
obér dilès eus e garg
1732
Daveenn :
GReg
pg abdication
graet en deus dilez eus e Abati etre daouarn ar Roue, eus e barrez etre daouarn aotrou 'n Eskob.
great en deus dilès eus e Abaty entre daouarn ar Rouë; eus e barrès entre daouarn an aotrou'-n Escop.
1732
Daveenn :
GReg
pg (il a fait) démission (de son Abbaye entre les mains du Roi ; de sa Parroisse entre les mains de l'Evêque)
ober dilez eus a
ober dilès eus a
1732
Daveenn :
GReg
pg (se) desister (abandonner une entreprise, une demande, un appel)
an dilez
en déles
1732
Daveenn :
GReg
pg (le rebut de l') étoffe
an dilez
an dilès
1732
Daveenn :
GReg
pg fretin (rebut, chose vile & du moindre prix en chaque espece), garde-boutique (marchandise dont on a de la peine à se defaire)
an dilez
en deles
1732
Daveenn :
GReg
pg fretin (rebut, chose vile & du moindre prix en chaque espece, Van.)
likit ho tilez
likit hô tilez
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg dilez
dilez
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg dilez
graet em eus a dilez eus va zra
gréad em eûz ann dilez eûz va drâ
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg dilez
— Ar pezh a livirit a zo gwir. Va c’hredenn, va feiz, va c’houstiañs a zifenn ouzhin bale dre ar memes hent ganeoc’h ; her lavaret am beus dirak an holl en ti-kêr : c’hwi ne falveze ket deoc’h kemeret diganen an dilez eus va c’harg : abalamour da se on chomet hep mont war ho tro.
— Ar pez a livirit a zo guir. Va c’hredenn, va feiz, va c’houstianz a zifenn ouzign bale dre ar memez hent ganeoc’h ; her lavaret am beuz dirak an oll enn ti-kear : c’houi ne falveze ket d’eoc’h kemeret digan-en an dilez euz va c’harg : abalamour da-ze oun chomet hep mont var ho tro.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.65
dilez
dílèz
1909
Daveenn :
BROU
p. 228 (abandon)
Truezus galvadenn ar rouanez yaouank en he dilez, eme an doue. Ha petra he deus lavaret eben ?
1924
Daveenn :
SKET.II
p.62
reiñ e zilez a
rei e zilez a
1931
Daveenn :
VALL
pg abdiquer
dilez
1931
Daveenn :
VALL
pg abandon, abdication
dilez
dilez-beli
1931
Daveenn :
VALL
pg abdication
dilezioù
1931
Daveenn :
VALL
pg abandon
ober e zilez a
1931
Daveenn :
VALL
pg abdiquer
Ar gudenn a oa diaes da ziluziañ evitañ. Hen ober a reas en ur reiñ e zilez a rener, [u]n dalc'h a voe graet evit dibab ur burev nevez.
Ar gudenn a oa diaes da ziluzia evitañ. Hen ober a reas en eur rei e zilez a rener, e[u]n dalc'h a voe graet evit dibab eur bureo nevez.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.133
Holl o doa degaset lizheroù a-zigarez pe roet o dilez.
Holl o doa degaset lizerou a-zigarez pe roet o dilez.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.189
Da dad a roio dilez evidout, ha sell e vimp eürus holl a-gevret en hon toull.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.210
- Mar fell dit bezañ savetaet, dilez da vro, da gerent, da deñzorioù, ha deus d'am heul !
1949
Daveenn :
SIZH
p.56
Er penn-kentañ eus an teir sizhun am eus tremenet dindan toenn va madoberour, hemañ en em lakaas da sevel ur son diwar-benn ur plac'h kozh hag he doa bet ar gwalleur da reiñ an dilez d'he mab, hag hemañ he lakas er c'hlañvdi, en ospital Kemperle !
