Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Variantes historiques ou dialectales attestées : 
1
Afficher les variantes

Formes fléchies : 
8
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. Ar. A. (en egor) 1. Araogenn a dalvez da c'heriañ an heuliañ. Deus war ma lerc'h. Al louarn o redek war-lerc'h ar c'had. Degas, tennañ udb. war e lerc'h. 2. A-dreñv [da]. Prennañ a reas an nor war e lerc'h. Mont a raent hep sellet war o lerc'h. B. (en amzer) 1. Goude. Deiz ha bloaz war-lerc'h e weladenn. Se a vo graet war-lerc'h an eost. War-lerc'h ar pred e lakaent un azez. Lavarit war ma lerc'h... 2. Trl. War e lerc'h : goude e varv. E dad en deus lezet dezhañ kalz a zanvez war e lerc'h. N'he do war ma lerc'h na madoù na leve. C. Dre skeud. 1. (db. an endalc'herioù prl.) Zo bet ennañ. Ur voest war-lerc'h soavon. Ur varrikenn war-lerc'h sistr. Ur park war-lerc'h kerc'h. HS. goude 2. Goulenn, Klask war-lerc'h ub. : goulenn, klask e welet. Marteze ez eus goulenn war da lerc'h. Gouzout a ouie e oa klask war e lerc'h. 3. Chom war-lerc'h (ub., udb.): na vezañ kaset gantañ, na mont gantañ. Chomet eo ma chupenn war ma lerc'h : ankouaet em eus he c'hemer ganin. Chomet on war-lerc'h an tren : c'hwitet em eus sevel ennañ. 4. Trl. Bezañ war-lerc'h ub. : bezañ ouzh e glask. Emañ ar boliserien war e lerc'h. II. Tr. stl. isur. WAR-LERC'H MA : goude ma. War-lerc'h m'en doa roet ur roustad da Baolig.

Exemples historiques : 
73
Masquer la liste des exemples

[«]Mar kerez ez vizi an eil itron war-lerc'h an rouanez em falez, ha davantaj, me a ray lakaat da imaj e-kreiz ma falez, evit maz vezo gant enor adeulet evel un doueez gant ma holl fobl[.»]

1576
Référence : Cath p16

war ma lerc'h

1659
Référence : LDJM.1 pg apres

isal ar chas war-lerc'h ur re

1659
Référence : LDJM.1 pg harcer (les chiens apres quelqu'n)

ar re a zeuy war hon lerc'h

1659
Référence : LDJM.1 pg Posterité

redek war-lerc'h

1659
Référence : LDJM.1 pg Poursuiure

silabenn n'he deus nemet div all war he lerc'h

1732
Référence : GReg pg antépénultième

isal ar chas war-lerc'h &c.

1732
Référence : GReg pg haler (Hâler les chiens, les faire courir après, &c.)

leuskel levrini da redek war-lerc'h gadon ur re bennak

1732
Référence : GReg pg habler (Empêcher quelqu'un de habler.)

laosket levrini da redek war-lerc'h gadon ur re bennak

1732
Référence : GReg pg habler (Empêcher quelqu'un de habler, pp.)

deuit war ma lerc'h

1732
Référence : GReg pg après

deuit war ma lerc'h

1732
Référence : GReg pg après

emañ ar serjanted war e lerc'h

1732
Référence : GReg pg après

iset ar chas war-lerc'h &c.

1732
Référence : GReg pg haler (Hâler les chiens, les faire courir après, &c, pp.)

huperet war-lerc'h ur re

1732
Référence : GReg pg haro (Crier haro sur quelqu'un, le huer, pp.)

teurel ar boned war-lerc'h an tog

1732
Référence : GReg pg (jetter le manche après la) cognée

huchal war-lerc'h ur re bennak

1732
Référence : GReg pg (crier) haro (sur quelqu'un, le huer.)

huchet war-lerc'h ur re bennak

1732
Référence : GReg pg (crier) haro (sur quelqu'un, le huer, pp.)

war-lerc'h

1732
Référence : GReg pg derriere (préposition)

emañ war e lerc'h

1732
Référence : GReg pg (il est) derriere (lui, après lui)

emañ war hon lerc'h

1732
Référence : GReg pg (il est) derriere (nous)

an eil war-lerc'h egile

1732
Référence : GReg pg après

huperiñ war-lerc'h ur re

1732
Référence : GReg pg haro (Crier haro sur quelqu'un, le huer.)

monet an eil war-lerc'h egile

1732
Référence : GReg pg file (Aller à la file)

aet an eil war-lerc'h egile

1732
Référence : GReg pg file (Aller à la file, pp.)

war-lerc'h

1850
Référence : GON.II p.57, Table des Prépositions composées, "après".

Argadiñ a reer war-lerc'h ar bleiz.

1850
Référence : GON.II pg argadi (On hue le loup, ou après le loup).

dielc'het eo o rediñ war va lerc'h

1850
Référence : GON.II pg dielc'ha

war-lerc'h

1850
Référence : GON.II pg goudé, war (-lerc'h)

mont war-lerc'h

1850
Référence : GON.II pg lerc'h

deuit war va lerc'h

1850
Référence : GON.II pg lerc 'h, war (-lerc'h)

Ar mevel, ar vatezh / A deu, a ya, a ra kant tro / Hep gwelet biskoazh ar c'harv ; / Ha war o lerc'h, ar mevel bras / Mui eget ar re all korn skalfek ne welas.

1867
Référence : MGK p43

— An dijentil neuze, / Kerkoulz hag an daou all, a raje skol ivez, / Diwar-benn lakaat war baper, koad pe vaen / Ur c'hi war-lerc'h div c'had, ne bakje lost unan.

1867
Référence : MGK p81

« Ned on karet gant den ; ha pa vezan gwelet, / Emañ 'n holl war va lerc'h hag ur spont o c'hlevet. »

1867
Référence : MGK p82-83

Mervel, siwazh ! gant keuz ha doan / War-lerc'h ar vugale vihan / O deus ganet, o deus maget, / Ha diganto a ve lamet.

1867
Référence : MGK p110

Ha war hor lerc'h, siwazh ! Hor bugale, d'o zro, / O welet petra reomp, falloc'h c'hoazh a vezo.

1867
Référence : MGK p120

Gantañ [ar gwaz], ganti [ar vaouez] e vezo poan, / Ha war ho lerc'h marteze doan.

1867
Référence : MGK p143

Koulm baour, gwelet e voe gant ur gup krabanek o sachañ war e lerc'h, evel ul laer tec'het, ur pennad reun torret. Ar gup a ya dezhi, digor ha lemm e veg, pa gouezh warnañ, d'e dro, evel ur maen pounner, eus a-greiz an neñvoù, ur pezh labous, un er. E-pad m'edo an daou-mañ oc'h en em gribinat, ar goulm a ya kuit e-biou.

1867
Référence : MGK p20

Ar c’homzoù-mañ a roas nerzh d’am c’hamarad Per, ha bale a rejomp war-lerc’h al luch.

1877
Référence : EKG.I. p.68

An Aotrou Poullaoueg a savas e bourzh ar Maris-Stella. Kerkent e klevj[od] ar poleoù o c’hrigoñsal, o wigourat, hag, en un taol, al lestr, goloet a lian, a soublas gant nerzh an avel, hag a droas penn war-eeun da Vro-Saoz, en u[l] lezel, er mor, un aridennad eonenn war e lerc’h.

1877
Référence : EKG.I. p.227

Torret [e] oa e zivc’har ; ar gwad a yoa aridennet war e lerc’h dre ma oa aet ; c’hoant en doa bet da vont er-maez eus an ti.

1877
Référence : EKG.I. p.40-41

Un dervezh zoken e lavaras d’an daou baour a laboure er memes park gantañ, en ur glevet an tennoù fuzuilh a denned pe war-lerc’h ar c’had pe war-lerc’h al louarn : — Daoust perak e teu an dud-se d’am direnkañ-me amañ ?

1877
Référence : EKG.I. p.54-55

Neuze, en ur ziskenn bep eil, an eil troad war-lerc’h egile, hag en ur zerc’hel mat gant va daouarn, e c’hellis tizhout beg va skeul.

1878
Référence : EKG.II p.51

En un taol e voe goullonderet ar c’hav, ha Janed ar Go a brennas an nor war he lerc’h.

1878
Référence : EKG.II p.73

Hag e teuas da soñj din e gwigour ar gleizenn hag e grigoñs ar vuduren. Anat e oa din e oan dizoloet hag edo ar c’hlask war va lerc’h ; n’oa ket brav an traoù ganen.

1878
Référence : EKG.II p.125

Te eo a gemero war o lerc’h renadur bagad an Alc’houeder.

1923
Référence : SKET p.104

War-lerc’h ar re a zo digouezhet da benn o hent e teu re-all ha, war-lerc’h ar re a zeu, re-all c’hoazh a sav hag a red d’an armoù.

1923
Référence : SKET p.81

Ha, war-lerc’h houmañ, e teuas meur a hini all a gadarneas c’hoazh ar stal.

1923
Référence : SKET p.101-102

Un deiz, erfin, e mare an unanvet beleg-meur ha pevar-ugent war-lerc’h an hini en doa savet ar profadoù d’an teir « Kassiteras », e tigouezhas kemm en o stad.

1923
Référence : SKET p.115

Dre an hunvre-se en em welas o kerzhout war-lerc’h ar marc’h kalloc’h Rânakos e-pad seizh nozvezh ha seizh devezh, ma verzhe al loar hag an heol o sevel dalc’hmat d’e zorn dehou hag o vont da guzh d’e zorn kleiz.

1923
Référence : SKET p.119

Hag eñ e-unan-penn ouzh trizek, ne dermas ket da zistagañ e vag evit redek war-lerc’h Erkuniz.

1923
Référence : SKET p.134

— Ha war he lerc’h e tilez ur mabig… Pegoulz e vo graet ar vadeziant, pegoulz an interamant ?…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.809 (Miz Genver 1924), ("an interament" reizhet e Niv. 38, "ERRATA" p.846).

War-lerc’h ar Vaouez-Veur, deut da heizez-vleinerez dezho, e treuzas armead ar c’hirvi al lennad wad en ur vourbouilhat.

1924
Référence : SKET.II p.55

Ha kaer he deus bet Izabel dizaliañ anezhañ, adstignañ a raio lasoù en girzhier Koad-Keraudren. Gwazh a se da c’honifled an Aotrou !… Ha mar gallfe gwaskañ Gargam !… Stignañ a eure e lasoù en koadoù hag el lanneier an Aotrou… Ha Gargam a c’haloupe war-lerc’h ar paotr.

1924
Référence : BILZ1 Niv. 45, p.1068 (Gwengolo 1924)

Ha droug enne enep Bilzig, ha koulskoude, pet gwech n’o devoa ket klevet o mibien o youc’hal war-lerc’h ar paotr : — Bilzig ! Bilzig ! bastard !…

1924
Référence : BILZ1 Niv. 42, p.978 (Even 1924)

Ar brud a oa en em skignet penaos an aotrou marc’heg, fritet gantañ e drantell e Roazhon pe e Pariz, en devoa ranket dont da c’houlenn repu digant e vamm ; darn all a lavare penaos ar marc’heg, erru un tamm en oad, tremenet gantañ e hanter-kant vloaz, a oa deuet da Gervarker da ziskuizhañ, evit disternañ, evit erbediñ an nebeud peadra a oa manet gantañ war-lerc’h ar c’hartoù hag ar merc’hed.

1925
Référence : BILZ2 p.152

Hag o-daouik spouronet ec’h aent evel daou baourkaezh, hep sellet war o lerc’h.

1925
Référence : BILZ2 p.128

War-lerc'h ar c'hi, nemet da goulz ar pred e ve, e kerzhe atav e vestr, an aotrou Pissoli, adjudant-diwaller kreñvlec'h Berrtomm. Kerkent ha ma veze gwelet fri du Tirfeu, unan pe unan eus ar seizh a youc'he : "22!" hag hini ebet ac'hanomp ne veze tapet o sellout ouzh an oabl.

1929
Référence : SVBV p7

war e lerc'h

1931
Référence : VALL pg après (lui)

war-lerc'h

1931
Référence : VALL pg après

Marc’harid en em zalc’he gant doujañs ur gammed pe ziv war-lerc’h an itron Mosher.

1944
Référence : EURW.1 p.189

Sellout a raent war o lerc’h, bep ar mare, evel ma vije bet c’hoazh e-leizh o c’hroc’hen a spont.

1944
Référence : ATST p.22

Hag ar vran, ar voualc’h, ar gegin, ar pennduig hag holl laboused ar girzhier a hope war-lerc’h Job ha Lom : — « Viltañsoù ! viltañsou ! »

1944
Référence : ATST p.29

Treuziñ a rejomp kêr en ur sellout war hon lerc'h ur wech an amzer gant aon e vijed deuet war hor seulioù d'hon dastum, ha setu ni war an hent mat.

1944
Référence : EURW.1 p36

C'hoari stuf. Unan a roe « stuf » d'un all, (touch dezhañ gant e viz) ; an hini stufet a rede war-lerc'h un all, da reiñ stuf dezhañ, hag an dra-se a c'helle padout pell, betek ma sone ar c'hloc'h, pe an añjelus, pe me oar ; an diwezhañ stufet a veze mezhus o vont d'ar gêr.

1944
Référence : EURW.1 p23

Ar vatezh, Jann Robin, ha war he lerc'h, Marianna Touboulig, a ouie lenn Buhez ar Sent da nozvezhioù goañv, disket ma oa bet dezho o lizherennoù gant ma mamm.

1944
Référence : EURW.1 p20

— « Diwall da vont re vuan, pe e terri da c'hoûg... Diwall da dapout anoued war-lerc'h c'hweziñ... Diwall diouzh ar c'hezeg spontik... Diwall da frikañ ar yer... »

1944
Référence : EURW.1 p72-73

Eñ an hini a rede war-lerc'h ur plac'h yaouank dianav, ur jenoflenn gantañ en un dorn, hag ur barzhoneg en dorn all.

1949
Référence : SIZH p.51

Kure, yaouank out ha divouedenn da benn, Met, pa vi 'n oad din, ' vo dindan da vlev gwenn, War-lerc'h ar bloavezhioù hir az-po renet, Muioc'hik 'get bremañ a skiant-prenet.

1960
Référence : PETO p18

Ma'z eus Chouanted war ma lerc'h, / Na'm c'hlaskont ket da c'hastaouiñ, / Da verc'heta na likaouiñ.

1960
Référence : PETO p61

Arlerc'h an XVIIIvet hag an XIXvet kantved eo bet klozet an tachennoù, evit abegoù perc'hentiezh, hag evit diwall ar chatal ivez.

1980
Référence : BREM Niv. 1, p. 5

Gant beurevezh an devezh war-lerc'h, ar gwener anezhi, e tostaer adarre ouzh an aod ha, war-dro kreisteiz ez eomp e-biou da veg Sant-Visant, e korn izelañ ar Portugal.

1985
Référence : DGBD p11

Ma labour-me eo redek war-lerc'h ar c'horfoù-marv.

2015
Référence : EHPEA p27

An eil re [skeudennoù] war-lerc'h ar re all a vo evel rannoù un teulfilm skrivet ha savet war-eeun ganeoc'h...

2015
Référence : DISENT p79

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux