I.
G.
A. Promesa, emglev etre daou zanvez pried e-sell da eurediñ.
Setu graet an dimeziñ, ni a c'hortoz siell aour an eured. Graet en deus tri dimeziñ hep eurediñ.
B.
1. Unaniezh etre daou zen dre liamm ar briedelezh.
Torret eo bet e zimeziñ. An dimeziñ-se a reas kalz a drouz er vro. Sevel a reas kaoz an dimeziñ ganto.
&
Trl.
Un dimeziñ yaouank : m'eo yaouank ar priedoù.
Dimeziñ chomet difrouezh : n'eus bet bugel ebet d'e heul.
HS. dimez.
2. Eured.
Ober un dimeziñ kaer.
&
Ent strizh, relij.
Mare en oferenn an eured ma liamm ar beleg an daou bried.
E lid sakramant ar briedelezh ez eus div lodenn, an dimeziñ hag an oferenn.
3. Dre ast., trl. pemdez
N'emaon ket gant ma c'hentañ dimeziñ : n'eo ket ar wech kentañ din da vont gant ur plac'h.
II.
H.g.
Stad a briedelezh.
Ar plac'h-se zo troet gant an dimeziñ.
Référence :
GReg
pg celebrer (Mariage celebré en face d'Eglise)
an dimizioù a-bell ned int nemet tourioù ha kestell
an Dimizyou a-bell ne dint nemed touryou ha qestell
1732
Référence :
GReg
pg chateau (les mariages qui se font au loin ne sont que forteresses & châteaux)
dimiziñ kuzhet
dimizy-cuzet
1732
Référence :
GReg
pg (mariage) clandestin
dimiziñ kuzh
dimizy-cuz
1732
Référence :
GReg
pg (mariage) clandestin
dimiziñ graet e kuzh
dimizy great ê cuz
1732
Référence :
GReg
pg (mariage) clandestin
Er c'hontrajoù a zimiziñ ez lakaer atav : dindan grad vat an aotrou Doue, hag hini hon mamm santel an Iliz
Er c'hontrageou a zimizy ez lecqear atau : dindan grad vad an autrou Douë, hac hiny hon mam santell an Ilis.
1732
Référence :
GReg
pg (Dans les contrats de mariage on met toûjours: si Dieu, & nôtre Mere Sainte Eglise y consentent)
dekred dimiziñ
decred-dimizy
1732
Référence :
GReg
pg decret (de mariage)
terriñ un dimiziñ
terri un dimizy
1732
Référence :
GReg
pg demarier (casser, annuler un mariage)
dispenniñ un dimiziñ
dispeënneiñ un dimeen
1732
Référence :
GReg
pg demarier (casser, annuler un mariage)
diforc'hidigezh a zimeziñ
diforc'hidiguez a zimizy
1732
Référence :
GReg
pg divorce (dissolution entiere du mariage)
un dimiziñ mat he deus graet
un dimizy mad he deus graet
1732
Référence :
GReg
pg (elle est bien) établie
dimiziñ
Dimizy
1732
Référence :
GReg
pg fiançailles (Fiançailles, promesse de present)
dimizioù
dimizyou
1732
Référence :
GReg
pg fiançailles (Fiançailles, promesse de present)
dimeziñ
dimeign
1732
Référence :
GReg
pg fiançailles (Fiançailles, promesse de present, Van.)
dimizioù
dimeigneu
1732
Référence :
GReg
pg fiançailles (Fiançailles, promesse de present, Van.)
prometet [dimiziñ]
Prometet [dimizy]
1732
Référence :
GReg
pg fiancer (avant les bans, être fiancé av.)
gwerz dimeziñ
gwers-dimézi
1850
Référence :
GON.II.HV
pg gwers-dimézi (Epithalame, poëme à l'occasion d'un mariage).
It war ho kiz, va merc’hed, hag it kuit : rak a-vremañ on koazhet gant ar gozhni, ha didalvez e-keñver an dimeziñ.
It war hô kîz, va merc’hed, hag it kuît : râg a vrémañ ounn koazet gañd ar gôzni, ha didalvez é-keñver ann dimézi.
1850
Référence :
GON.II
p.99
Un dimeziñ dereat he deus graet.
Eunn dimizi déréad é deûz gréat.
1850
Référence :
GON.II
pg déré, déréad (Elle a fait un mariage convenable, sortable).
Despailh eo ganti dimiziñ.
Despal eo gañt-hî dimizi.
1850
Référence :
GON.II
pg despal (Elle a hâte d'être mariée).
dimeziñ
dimézi
1850
Référence :
GON.II
pg dimizi, dimézi, démézi (Mariage, union légale d'un homme et d'une femme. La solennité des noces. Fiançailles, promesse de mariage).
dimeziñ
dimizi
1850
Référence :
GON.II
pg dimizi, dimézi, démézi (Mariage, union légale d'un homme et d'une femme. La solennité des noces. Fiançailles, promesse de mariage), eûred, eûreûd, priédélez
dimeziñ
démézi
1850
Référence :
GON.II
pg dimizi, dimézi, démézi (Mariage, union légale d'un homme et d'une femme. La solennité des noces. Fiançailles, promesse de mariage).
dimizioù
dimiziou
1850
Référence :
GON.II.HV
pg dimizi, dimézi, démézi (Mariage, union légale d'un homme et d'une femme. La solennité des noces. Fiançailles, promesse de mariage. Pl.)
Un dimiziñ pinvidik en deus graet.
Eunn dimizi pinvidig en deûz gréat.
1850
Référence :
GON.II
pg dimizi, dimézi, démézi (Il a fait un mariage riche).
Kalz dimizioù a zo bet hiriv.
Kalz dimiziou a zô béd hiriô.
1850
Référence :
GON.II
pg dimizi, dimézi, démézi (Il y a eu beaucoup de mariages aujourd'hui).
dimeziñ
diméi
1850
Référence :
GON.II.HV
pg dimizi, dimézi, démézi (En Van., on prononce "diméi" ou "diméhi").
dimeziñ
diméhi
1850
Référence :
GON.II.HV
pg dimizi, dimézi, démézi (En Van., on prononce "diméi" ou "diméhi").
Dleet eo d'ar Varzhed 'n em enoriñ, en dimeziñ hag er marv, en eurvad pe en un dizeur bennak ; da lavarout eo en kement digouezh enorus a c'hoarvez ganto.
Dleet eo d'ar Varzed 'n em enori, en dimezi hag er maro, en eurvad pe en eun dizeur bennag ; da lavarout eo en kement digouez enorus a c'hoarvez ganto.
1909
Référence :
REZI
p.18
Bezañ ez eus a-hend-all war-zu ar sav-heol, ur vammvro all, hini hon enebourien: Bro-C'hall, pehini, goude laerezh Dugelezh dishual hon tadoù dre un dimeziñ rediet, heuliet gant ur c'hontrad, rediet ivez hag ouzhpenn-se torret da c'houde, a dalc'h ac'hanomp abaoe 1491, 1532, ha 1793 en ur sklaverezh dismegañsus gwashoc'h-gwazh.
Beza ez eus a-hend-all warzu ar zav-heol, eur mam-vro-all, hini hon enebourien: Bro-C'hall, pehini, goude laerezh Dugelez dishual hon tadou dre eun dimezi rediet, heuillet gant eur c'hontrad, rediet ivez hag ouspen-ze torret da c'houde, a dalc'h ac'hanomp a-boue 1491, 1532, ha 1793 en eur sklaverez dismegansus gwasoc'h-gwaz.
1911
Référence :
PSEP
p V
Hec’h eureujiñ a reas, hag eus an dimeziñ-se eo e voe ganet Keltos (2).
Hec’h eureuji a reas, hag eus an dimezi-ze eo e voe ganet Keltos (2).
— Dilezel ur paotr yaouank evel Erwan, ur martolod eveltañ, ken disheñvel diouzh marc’heg kozh Kervarker !… a lavare ar vartoloded, bodennet dindan ar wezenn-dilh evit kuzuliañ diwar-benn dimeziñ Janedig.
— Dilezel eur pôtr yaouank evel Erwan, eur martolod eveltan, ken dishenvel diouz marc’heg koz Kervarker !… a lavare ar vartoloded, bodennet dindan ar weenn dilh evit kuzulia diwar-benn dimei Janedig.
1925
Référence :
BILZ2
p.155
oad dimeziñ
oad dimezi
1931
Référence :
VALL
pg age (nubile, viril)
Daou vugel a oa bet, hi, itron Ar Braz, deuet Bretonez dre he dimeziñ, hag ur breur, Bertrand, a oa distroet da Gristiana -Oslo-, da genderc'hel kenwerzh koad e dud-kozh.
Daou vugel a oa bet, hi, Itron ar Bras, deut Bretonez dre he dimezi, hag eur breur, Bertrand, a oa distroet da Gristiana -Oslo-, da genderc'hel kenwerz koad e dud koz.
1944
Référence :
EURW.1
p44
Un dimeziñ ne oad ket e gortoz anezhañ.
Eun dimezi ne oad ket e gortoz anezañ.
1944
Référence :
EURW.1
p.167
Note d'étude
Hervez GON.II e veze distaget ar ger-mañ "diméhi" pe "diméi" e Bro-Wened e 1850.