Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Ar. 1. (dirak un ak., un adv., un av.) [1499, 1538, 1622, 1732, 1850, 1931, 1949, 1985] A-raok. Sevel kent an deiz. Ar Sul kent fest ar Spered Glan. Pardoniñ kent mervel. Me a droc'ho ma zeod em beg kent dizeskiñ ar brezhoneg. Skuizhañ a ra kent stagañ gant al labour. [1732] Gwilioudiñ kent hec'h amzer. [1949] Tri c'hard eur e oa c'hoazh da c'hortoz kent serriñ dor an iliz. [1985] Labour burev am boa da gas da benn kent adkregiñ gant al labour enklask. & [1931] Kent (ma vo) pell : a-raok pell. & [1732] Ken termen : a-raok an termen rakwelet. & [1499] En deiz kent dec'h : derc'hent-dec'h. Kent neizheur : derc'hent-dec'h, da noz. & Kent Jezuz-Krist : troienn a reer ganti evit dezverkañ ar bloaziadoù zo bet a-raok ganedigezh Jezuz-Krist. 2. DISPRED. [1575] KENT MUI (+ ak.) : a-raok muioc'h a (+ ak.) Kent mui kañvoù : a-raok muioc'h a gañvoù. II. Tr. ar. 1. (dirak un ak. pe un av.) [1923, 1931, 2015] KENT DA : a-raok da. [1923] Eus al lec’h milliget-se, kent d’al lanv distreiñ da wastañ an aod-mor, o doa kemeret o nij teir alarc’hez, fromet ha nec’het-holl. [1931] Mont a raio kuit kent dezhañ skrivañ. [2015] Kent din stagañ ganti koulskoude e teu Dimitriou tre er gegin. 2. (dirak un ak., pe un av.) [1659] KENT EVIT : a-raok. Kent evit debriñ. Kent evit an amzer : a-raok ar c'houlz. II. Tr. stl isur. [1732, 1931] KENT MA : a-raok ma. Kent ma vi savet e vin amañ. & KENT EGET MA : kent ma. Ro an teuliadoù-se dezhi kent eget ma'z ay kuit.

Skouerioù istorel : 
67
Kuzhat roll ar skouerioù

deiz kent dec'h

1499
Daveenn : LVBCA p52, 112 (le iour deuant hier)

sevel kent an deiz

1499
Daveenn : LVBCA p21, 52, 112, 182 (leuer auant iour)

kent

1499
Daveenn : LVBCA p112 (devant alant ; deuant)

En enor da Doe hon kroeas - da sant Tremeur, da sant Weltaz - ez e voe fontet an chapel-mañ - an Sul ken[t] fest an Spered Glan - ouzit bremañ an dat dre gont - mil pemp-kant eizh bloaz ha tregont

1538
Daveenn : GReg Enskrivadur war Chapel s. Tremeur e Kledenn-ar-C'hab

Dezraoù un libell a'n gwellañ d'an bobl lik d'en em aplikañ, Ha preparañ kent mui kañvoù, Penaos pan renter an spered e tle bout hep bec'h a bec'hed : Pe bout daonet dre e fedoù

1575
Daveenn : M. p34

Pe da heni ez respontas ar werc'hez : [«]Entent, me a[z] ped hag egzamin envat kent barn petra a lavaran dit, pe me a zle mui choazañ ur roue debil, fall, mortel, hakr, ha bilen, ha diform[.»]

1576
Daveenn : Cath p19

M. Petra eo karet Doue dreist pep tra ? D. E garet mui evit hor madoù, mui evit hon kerent, mui evit hon buhez, ha dezirout kent[oc'h] mervel evit e ofañsiñ bizviken.

1622
Daveenn : Do. p24

Kent evit kemeret ho refeksion, peseurt orezon a livirit-hu ?

1622
Daveenn : Do. p52

kent evit

1659
Daveenn : LDJM.1 pg deuant

kempred

1659
Daveenn : LDJM.1 pg auant le temps

kent e varvo evit ofañsiñ Doue

1659
Daveenn : LDJM.1 pg quent (e varvo euit offanci Doue)

pell kent an deiz

1659
Daveenn : LDJM.1 pg devant (le iour), (long) temps (deuant le iour)

kent evit an amzer

1659
Daveenn : LDJM.1 pg auant le temps

M. Kent evit kemer ho refeksion, peseurt orezon a lavaret-hu ? D. Ar benedisite.

1677
Daveenn : Do. p53

kent en deiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant le jour)

gwilioudiñ ur wreg kent hec'h amzer

1732
Daveenn : GReg pg accoucher

ober un dra kent termen

1732
Daveenn : GReg pg anticiper

kent

1732
Daveenn : GReg pg avant (preposition), auparavant (avant toutes choses)

kent

1732
Daveenn : GReg pg avant (preposition)

kent

1732
Daveenn : GReg pg avant (preposition), auparavant (avant toutes choses)

kent an deiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant le jour)

kent en deiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant le jour)

kent evit an amzer

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant le tems)

kent pred

1732
Daveenn : GReg pg avant

kent pred

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant le tems)

kent an deiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant-jour)

kent gouloù-deiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant-jour)

kent kreisteiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant-midy)

kent kreisteiz

1732
Daveenn : GReg pg avant (avant-midy)

pell kent

1732
Daveenn : GReg pg auparavant (longtems auparavant)

evel kent ha goude

1732
Daveenn : GReg pg auparavant (tout comme auparavant)

an deboch kent eget an devosion a gas alies meur a hini da bardonañ

1732
Daveenn : GReg pg (aux pelerinages on dépense plus de vin que de) cire

qent ma

1732
Daveenn : GReg pg devant (que, conjonction, auparavant que)

Un tavarnier en em groughe kent egit ma vankhe da falsañ e win.

1732
Daveenn : GReg pg frelater (Un cabaretier se pendroit plûtôt qu'il n'eût frelaté son vin.)

kent

1850
Daveenn : GON.II pg keñt (Avant) ; p.56, Table des Prépositions simples, "auparavant".

nav eskopti a oa kent e Breizh

1850
Daveenn : GON.II pg eskopti

kent an deiz

1850
Daveenn : GON.II pg keñt (Avant le jour).

Kent an deiz e kavfont trouz ha kann ! / Ni hen toue mor ha taran ! / Ni nen toue stered ha loar ! / Ni hen toue eñv ha douar !

1877
Daveenn : EKG.I. p.268

[H]ervez danevelloù bloaziek Iwerzhon, war-dro 1015 kent H. S. eo e tiazezas ar C’houezeled en Iwerzhon, hag un nebeud bloavezhioù diwezhatoc’h hepken e tigouezhas Predeniz (pe « Pikted »).

1923
Daveenn : SKET p.146 "Taolenn-amzeroniez evid istor ar Gelted".

War an tevenn-se eo en em zastument bemdez kent skleurenn ar gouloù-deiz da veuliñ tarzh kentañ an heol dre o c’han, bouderezh o c’hornioù hirgamm ha hesonerezh o zelennoù (2).

1923
Daveenn : SKET p.94

Eus al lec’h milliget-se, kent d’al lanv distreiñ da wastañ an aod-mor, o doa kemeret o nij teir alarc’hez, fromet ha nec’het-holl.

1923
Daveenn : SKET p.113

Kent mervel, e tastumas e vibien, e gerent all ha renerien ar vroad hag e lavaras dezho : « Setu deut evidon deiz ar c’himiad ! [...] » .

1923
Daveenn : SKET p.122

War e davig ez oa deut en enezenn, kent tarzh an deiz, da sellout ouzh gripedoù dourgon en doa antellet en derc’hent.

1923
Daveenn : SKET p.134

Pell kent e c’hanedigezh ez oa anezho merc’hed bras, bet peurgelennet, hag a rede ar bed.

1924
Daveenn : SKET.II p.33

Kent mervel, Marc’harid a zalc’has ar paotr, en he c’hichen, e-tal he gwele, he dorn war e benn.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 37, p.811 (Miz Genver 1924)

Diwar an aod ne oad ket evit kas dezho sikour : an taolioù-mor a frege re rust war ar c’herreg. Neb en dije esaet sikour anezhe a vije bet brevet e izili kent kuitaat ar bord.

1925
Daveenn : BILZ2 p.143

kent dezhañ skrivañ

1931
Daveenn : VALL Rakskrid p XXVII, XXVIII

kent

1931
Daveenn : VALL Rakskrid p XXVII

kent termen

1931
Daveenn : VALL pg antécédent (et conséquent)

kent stagañ

1931
Daveenn : VALL pg avant

kent pell

1931
Daveenn : VALL pg aussitôt

kent ma vo pell

1931
Daveenn : VALL pg avant

kent ma

1931
Daveenn : VALL pg avant

Kent dispartiañ, Yann Ar Fusteg ha Gwilh Ar C'horfeg a alias e vije dereat treiñ anv an « Union Régionaliste » e brezhoneg.

1944
Daveenn : EURW.1 p69

Kent dispartiañ, ar Gendalc'herien o doa da zibab ur Pennrener e-lec'h an aotrou Kerviler, a zileze abalamour d'e yec'hed.

1944
Daveenn : EURW.1 p.207

E soñj dezhañ a oa prouiñ, kent e varo, daou dra : Da gentañ, ne oa ket hor c’hentadoù-ni, Bretoned, diskennidi eus Bretoned Breizh-Veur, hogen nized vihan pell an Arvoriz, breudeur d’ar C’halianed.

1944
Daveenn : EURW.1 p.209

Kent digeriñ an nor war ma buhez ma-unan, un taol lagad war hini ma zud-kozh a c'hallfe talvezout da zisklêriañ ar perag hag an abalamour eus ma bleniadur hag eus ma zro-spered.

1944
Daveenn : EURW.1 p7

An embregerezh diwezhañ a rejomp kent kimiadiñ diouzh Sant-Brieg a oa war ar sujed-mañ : « Kerzhout da Bontreo, evit stourm ouzh ur strollad Saozon « diskennet war an oad, o soñjal tapout Plourivo ».

1944
Daveenn : EURW.1 p.198-199

Kent diskenn d'e gefridi en iliz, e oa aet ar breur Arturo d'ar stivell d'en em walc'hiñ. Brav e oa houmañ, e disheol ur bodad gwez lore, o stankañ ar vali e tu ar c'hreizteiz [sic, ar c'hreisteiz].

1949
Daveenn : SIZH p.43

Digoret he doa Palmira trumm hec'h aveler e framm-olifant, ha, kent en em aveliñ, he doa spinet flour chink ar manac'hig gant bevenn ar seiz limestra.

1949
Daveenn : SIZH p.50

[...] : kevrin ar Grouadelezh, a stummas disheñvel an den hag ar vaouez. Biskoazh, kent neuze, n'en doa merzhet e oa ar Vaouez « tra disheñvel ».

1949
Daveenn : SIZH p.56

Tri c'hard eur e oa c'hoazh da c'hortoz kent serriñ dor an iliz.

1949
Daveenn : SIZH p.64

Ya ! o vont da welout ur vaouez e oa. En abeg da se, hag evit digarez all ebet, eo en doa graet ur soub en dour d'e benn ha d'e zivrec'h. Nemet n'en doa ket taolet pled en dra kent an teodad.

1949
Daveenn : SIZH p.44

Kent d'an Ankou hon diskarañ / Gwell ' ve deoc'h klask danvez bara / Ha lakaat kig e-barzh ar bailh, / Goullo ha skarpet ken a frailh.

1960
Daveenn : PETO p64

Labour burev am boa da gas da benn kent adkregiñ gant al labour enklask.

1985
Daveenn : DGBD p149

Kent din stagañ ganti koulskoude e teu Dimitriou hag e skipailh tre er gegin da-heul Dermitzakis.

2015
Daveenn : EHPEA p49

Degaset e oa bet en Italia e-kreiz ar XVvet kantved gant Basilius Bessarion, denelour gresian eus impalaeriezh Konstantinopoulis, kent d'an impalaeriezh-se bezañ diskaret gant an Durked.

2016
Daveenn : ILIAS p. 8

Notennoù studi

An droienn "dezquentdech" a gaver er C'hatolikon a deuio diwezhatoc'h da vezañ "derc'hent-dec'h" gant ar "z" en "dez" aet da "r" (evel en termen "diriaou") ha c'hwezhadur "k" e "c'h" goude ur gensonenn lintr (evel "marc'h" deuet diwar ar protokeltieg "*markos", "marcos" e galianeg, goude fatadur merk an dro).

Urzh al lizherennoù

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial