I.
H.g.
1. Arc'hant bet gant ub. diwar e labour.
An darn vrasañ eus o gounid a zeu diwar magañ loened. Ne'm eus ket kalz a c'hounid gant kement-se. Gounid a vez diouzh al loened a zesaver pa vezer war evezh anezho.
&
Lezenn ar gounid : lezenn ar gounid brasañ a c'haller kaout, zo diazez an armerzh kevalaour.
2. Splet tennet eus udb.
Ne'm eus ket kalz a c'hounid oc'h ober se.
&
Trl.
Tennañ gounid, ober e c'hounid eus udb. : tennañ e vad anezhañ.
Ober udb. e gounid ub. : ober udb. evit e vad.
&
Gwerzhañ war c'hounid : gant splet.
3. Trec'h en un emgann, ur stourm, ur c'hoari.
Ar gounid zo ganeoc'h ! Ar gounid a vo dimp. Kan ar gounid.
[1878] Er brezel, e ranker soñjal e pep tra, er c’holl kerkoulz hag er gounid, ha bezañ e tu da harpañ ouc’h [ouzh] ar c’holl kerkoulz ha da lakaat ar gounid da vezañ talvoudus.
[1924] Kanaouenn an emgann, kanaouenn ar gounid !
ES. koll.
II.
G.
1. Arc'hant bet gant ub. diwar e labour, diwar un obererezh bnk. bevañ diouzh gounidoù e vicher.
Kempouezañ ar gounidoù hag an dispignoù.
2. Dre ast. (db. an dilennadegoù)
Niver a vouezhioù bet gounezet gant ur c'hannad, ur strollad war ur c'hannad, ur strollad all pe gounezet gantañ e-keñver hini ur vouezhiadeg all.
Gounidoù bras zo bet gant ar gostezenn-se.
3. Trec'h en un emgann, ur stourm, ur c'hoari.
Bleinañ soudarded war hent ar gounidoù.
4. Splet a c'haller kaout dre un obererezh bnk.
Gounidoù speredel.
5. (en e furm lies)
Mare ar gounidoù : mare an hadañ.
Daveenn :
GReg
pg avantage (profit), gain (profit, avantage, p.)
gounid
1732
Daveenn :
GReg
pg avantage (profit), gain (profit, avantage)
Deuit amañ ho kounidoù.
Deuït amâ ho counidou.
1732
Daveenn :
GReg
pg gain (Aportez-ici vos gains.)
Gounid eo evidoc'h.
1732
Daveenn :
GReg
pg gain (C’est un gain que vous pouvez faire.)
Ar gounid zo ganeoc'h.
Ar gonid zô gan-é-hoc'h
1850
Daveenn :
GON.II
pg gounid, gonid (La victoire, l'avantage est à vous).
va c'hounid-boued eo
va c'hounid-boéd eo
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg gounid-boéd
Skeudenn ar gounid eo ar bezv, ha skeudenn ar c'holl ar c'helvez, e gwerzioù ar varzhed kozh.
Skeûden ar gounid eo ar bézô, ha skeûden ar c'holl ar c'helvez, é gwersiou ar varzed kôz.
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg skeûden (le bouleau est l'emblème de la victoire et le coudrier l'emblème de la défaite, dans les poëmes des anciens Bardes. HV).
Reuget eo gantañ ar skrid en doa graet em gounid.
Reûget eo gañt-hañ ar skrîd en dôa gréad em gounid.
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg reûga (il a lacéré l'écrit qu'il avait fait en ma faveur).
Hag anez hor gounid ne ve ket re zister) Ann dra-ze, ar gwasa, eo war dri deiz vez daou, E ranker beza vak : e gweliou 'z a 'nn amzer.
Pe c'hobr ho peuz bemdez a-raok ma par al loar? Gweach kalz ha gweach nebeud; ar pez zo a ra gaou
1867
Daveenn :
MGK
p28
Er brezel, e ranker soñjal e pep tra, er c’holl kerkoulz hag er gounid, ha bezañ e tu da harpañ ouc’h [ouzh] ar c’holl kerkoulz ha da lakaat ar gounid da vezañ talvoudus.
Er brezel, e ranker sonjal e pep tra, er c’holl kerkouls hag er gounid, ha beza e tu da harpa ouc’h ar c’holl kerkouls ha da lakaat ar gounid da veza talvouduz.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.103
Gourc’hemenn a ra ma vezo, dre aked an tamaller publik, heuliet ar varnedigezh-mañ a-barzh peder eur warn-ugent, war blasenn Gounid ar bobl eus ar gêr-mañ, ma vezo moullet, embannet ha lakaet dirak daoulagad an holl e pevar c’horn douar ar Republik.
Gourc’hemenn a ra ma vezo, dre aked an tamaller publik, heuliet ar varnedigez-man abarz peder heur varn-n-ugent, var blasenn Gounid ar bobl euz ar gear-man, ma vezo moullet, embannet ha lakeat dirak daoulagad an oll e pevar c’horn douar ar Republik.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.208
Nemet, trelatet gant rec’hoantegezh d’ar gounid ha da vadoù ar bed-mañ, a-wel da gaout dezho o-unan, distriv-kaer, glad ha surentez, e trojont kein a-ratozh d’al Lezenn, e lakjont dindan dreid ar gourc’hemennoù anezhi.
Nemet, trelatet gant re-c’hoantegez d’ar gounid ha da vadou ar bed-man, a-wel da gaout d’ezo o-unan, distriv-kaer, glad ha surentez, e trojont kein a-ratoz d’al Lezenn, e lakjont dindan dreid ar gourc’hemennou anezi.
1923
Daveenn :
SKET
p.89
Pa deuas ennañ e-unan, e klevas ar c’hilhog o kanañ : Kokorikoko ! kokorikoko !… Kanaouenn an emgann, kanaouenn ar gounid !
Pa deuas ennan e-unan, e klevas ar c’hilhog o kana : Kokorikoko ! kokorikoko !… Kanaouenn an emgann, kanaouenn ar gonid !
1924
Daveenn :
BILZ1
Niv. 42, p.973 (Even 1924)
gounid
1931
Daveenn :
VALL
pg avantage, bénéfice
emañ an tu gounid gant
emañ an tu-gounid gant
1931
Daveenn :
VALL
pg avantage
tu gounid
tu-gounid
1931
Daveenn :
VALL
pg avantage
tennañ gounid
tenna gounid
1931
Daveenn :
VALL
pg bénéficier
Bryfdir a oa un den yen ; ne gomze, evel ar peurvuiañ eus an dud-a-bluenn e kement bro, nemet eus e c’hounidoù hag eus e daolioù-kaer.
Bryfdir a oa eun den yen ; ne gomze, evel ar peurvuia eus an dud-a-bluenn e kement bro, nemet eus e c’hounidou hag eus e daoliou kaer.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.127
Un abadenn roet ganto e sal gouelioù kolaj Sant-Martin a voe lodennet ar gounid anezhi etre oberoù kristen hag hor re-ni.
Eun abadenn roet ganto e sal goueliou kolaj Sant-Martin a voe lodennet ar gounid anezi etre oberou kristen hag hor re-ni.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.145
Diwar penn kentañ miz genver e voen eta gopret er Skol-Veur, ar c'hentañ labour da reiñ din un tammig gounid diwar va studioù.
1985
Daveenn :
DGBD
p5
Bihan e oa ar vanell, ha sioul, a c'halled lavarout, daoust ma veze bleunius ar c'henwerzh enni war ar sizhun. Holl annezidi ar c'harter a hañvale ober berzh, hag an holl anezho, broudet gant an elbig hag ar spi d'ober gwelloc'h c'hoazh, a ouestle dreistad o gounidoù d'ar c'hinklañ.
2012
Daveenn :
DJHMH
p11
Chom a ra tener hor gounidoù eta, hag abalamour da se e rankomp chom war evezh bepred ha derc'hel da stourm a rumm da rumm.
