Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
8
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. H.g. 1. Skiant ar gweled. Kollet eo gantañ ar gwel en e lagad kleiz. Ar gwel a roe d'ar re zall. & Mouchañ ar gwel : mirout a welet. & Lakaat udb. e gwel, war wel : e ziskouez. & Mont a-ziwar wel, diouzh gwel, diwar wel, er-maez a wel : steuziañ. & Dont war wel : en em ziskouez. Emañ an nijerez o tont war wel. & Bezañ war wel : e doare ma c'hall bezañ gwelet. DHS. dremm. 2. Pezh a vez merzet gant an daoulagad. Kollet em eus ar gwel anezhañ. Un test diwar wel : unan hag en deus gwelet an darvoud. & Trl. Ober udb. evit ar gwel : evit ma vo gwelet ha tra ken. & Hervez ar gwel : war a hañval. [1877] Nann, eno n’oa nemet ur paourkaezh manac’h, hervez ar gwel, e kreiz e vrud. 3. Doare m'en em ziskouez udb. Plijout a ra dezho gwel o zi nevez. HS. neuz, tres. II. G. 1. Pezh a vez merzet gant an daoulagad. Ur gwel kaer en em led dirazomp. [1878] Janed ar Go a yoa dija barbouellet he fenn : ar gwel a gement-se a droas naet he gwad. [1925] [G]wel ebet ne weler nemet ar mor dirollet [...]. & Trl. Diwar ur gwel, evit ur gwel : war a hañval, diwar gwelet ur wech. Pout ha bihan a spered, evit ur gwel, ne ouie netra nemet kas an arar. 2. Pezh a reer pa weler udb. hep sellet pizh outañ. Aet eo d'ober ur gwel d'e barkad gwinizh. HS. taol-lagad. 3. Gweladenn (I B 1). Warc'hoazh ez in d'ober ur gwel dit. 4. (en e furm lies prl.) Sell graet a-dost ouzh stad, niver ur bagad soudarded hag ouzh o dafar. Ober ar gwel(où) bras. HS. gweladeg. 5. Ent strizh, gwechall (en e furm lies prl.) Gweladenn (2). DHS. emwel. III. H.g. Dre skeud. 1. Doare da gompren udb. Se zo pell diouzh gwel ar skiant-vat. 2. Tr. adv. E GWEL, ER GWEL A, EUS UDB., E GWEL UDB. : o lakaat an dra-se da bal. E gwel Doue. Er gwel eus ar baradoz. Ar pezh am boa graet a oa er gwel a Zoue. [1877] Ne laboure ket evit gounit arc’hant, mes evit ober vad d’e nesañ, er gwel a Zoue. & Trl. BEZAÑ E GWEL, ER GWEL D'OBER UDB. : bezañ e soñj, e-sell d'e ober. Emañ e gwel da vont d'an estrenvro.

Skouerioù istorel : 
48
Kuzhat roll ar skouerioù

a-wel

1850
Daveenn : GON.II p.6 introduction ; à vue

Lennit ar gwel eus ar varn.

1850
Daveenn : GON.II.HV pg gwél, gwéled (Lisez le vu du jugement).

Kollet eo ar gwel gantañ.

1850
Daveenn : GON.II pg gwél ou gwéled (Il a perdu la vue).

kollet eo ar gweled gantañ

1850
Daveenn : GON.II pg gwél, gwéled

Gwel an ti-se a zo kaer.

1850
Daveenn : GON.II pg gwél, gwéled (L'aspect de cette maison est beau).

ober ar gwel

1850
Daveenn : GON.II.HV pg gwél ou gwéled (Passer la revue).

gwel

1850
Daveenn : GON.II.HV pg gwél, gwéled

gwel

1850
Daveenn : GON.II pg gwél ou gwéled (Vue, la faculté, l'action de voir. L'organe de la vue. Aspect. - Vu, énumération des pièces, titres, raisons qui motivent le dispositif d'un arrêt, d'une sentence), gwélout.

a zremm-wel

1850
Daveenn : GON.II pg dremm

A-benn teir eur goude kreisteiz, e oa kollet a wel gant an holl, ha den ne soñjas mui enni.

1877
Daveenn : EKG.I. p.218

Koulskoude n'eo ket ar gwel eus ar paour keazh eo a dlee hen aliañ da ober droug dezhañ, rak kozh ha daoubleget-holl, evel ma oa, ne c’helle ober aon ebet da zen.

1877
Daveenn : EKG.I. p.191

Ne laboure ket evit gounit arc’hant, mes evit ober vad d’e nesañ, er gwel a Zoue.

1877
Daveenn : EKG.I. p.180

Ni a labour er gwel a Zoue, a c’hounit bara deomp ha d’hor bugale, hag, e-lec’h en em sevel a-enep ar re vat hag ar re binvidik, e leveromp [lavaromp] bennozh Doue dezho da vezañ roet deomp labour, ha, dre al labour, boued d’hon tud.

1877
Daveenn : EKG.I. p.66

Nann, eno n’oa nemet ur paourkaezh manac’h, hervez ar gwel, e kreiz e vrud.

1877
Daveenn : EKG.I. p.40

Ar gwel eus ar volz-se, ker brav kizellet gant hon tudoù kozh, ar brud eus a santelezh hag eus a virakloù sant Yvon a lakaas anezho da vont e kounnar.

1877
Daveenn : EKG.I. p.30

[... ] war e garg a eskop, tud ar bed-mañ n’o doa pe wel : d’hon Tad Santel ar Pab hepken e oa terriñ he eskopti, ha tamm da dud hag a rank sentiñ o-unan ouc’h an Iliz nag ouc’h an eskibien ; rak un eskop eo pastor e eskopti, ha n'eo ket d’ur pastor sentiñ ouc’h e zeñved, mes d’an deñved sentiñ ouc’h o fastor.

1877
Daveenn : EKG.I. p.10-11

Ar gwel eus ar vedalenn a dorras va drouk. Ur vedalenn a ro atav ur vad d’an neb he dougen.

1878
Daveenn : EKG.II p.94

Janed ar Go a yoa dija barbouellet he fenn : ar gwel a gement-se a droas naet he gwad.

1878
Daveenn : EKG.II p.72

"gwel" g.

1923
Daveenn : SKET p.179, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Vue".

"dont e gwel", "war wel"

1923
Daveenn : SKET p.179, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Apparaître".

Mont a-ziwar wel

1923
Daveenn : SKET p.179, « Geriadur ar "Skelta Segobrani" (an daou levr kenta) » "Disparaître".

O tont e gwel ar marc’h doñv gant kêriadenniz-war-zour (Déchelette, Manuel, I, p. 341).

1923
Daveenn : SKET p.143 "Taolenn-amzeroniez evid istor ar Gelted".

Ragaroueziet war o hent gant nij an evned, bleniet gant kerzhadeg al loened pevarzroadek, e tenne darn war-du ar Sav-heol, darn war-du ar C’huzh-heol ; darn all a steuzie diwar wel ar bagad anezho e donderioù koadek an Hanternoz ; re-all c’hoazh a droe o c’hammedoù war-du ec’honderioù heoliet-frank ar C’hreisteiz.

1923
Daveenn : SKET p.87-88

Hag eus lenn an Heol e reer bremañ mor an Heol, nemet, war a lavarer, ul lenn edo c’hoazh d’ar mare, ec’hon, divent, diheverz (e-maez-gwel) an harzoù anezhi, hep treuzkiz-dour ebet etrezi hag ar mor a zo er c’hornog, da lavarout eo mor ar Goularz pe mor an Hanternoz.

1923
Daveenn : SKET p.94

Er gompezenn-se, dic’hounid d’ar mare ha hirc’heotet, ec’h ehanas ar marc’h ; eno ez eas a-ziwar-wel, hag eno ivez e vanas Momoros hag e vagad gant o c’hirri hag e tiyevjont o ejened.

1923
Daveenn : SKET p.119

Gwel an div ounner dilezet, ar raoskl flac’het, roudoù ar stourmadenn er riblennad a roas da anaout dezho petra a oa c’hoarvezet.

1923
Daveenn : SKET p.135

Hag hen kuit ! M’en em gollas ar gwel anezhañ er skeud-noz a deñvalae ar reter.

1924
Daveenn : SKET.II p.43

Met kaer o devoa sellet, gwel ebet ne weler nemet ar mor dirollet, na trouz ne gleved nemet trouz an taolioù-mor o fregañ en-dro d’ar Vran, nemet yud an avel er greamant.

1925
Daveenn : BILZ2 p.172

— Tourmant ruz ! a c’hrozmolas ar c’habiten. Ma vije un tammig gwel… Du-pod, ken du hag en fin foñs puñs an ifern.

1925
Daveenn : BILZ2 p.171

Gwechall-gozh ar sent a rae burzhudoù kaer-meurbet : yac’haat a raent an dud klañv, eeunañ a raent ar re gamm pe dort, ar gwel a roent d’ar re [z]all, ar c’hleved d’ar re vouzar. Ha bremañ !…

1925
Daveenn : BILZ2 p.133-134

Ar gedour, ur pikol soudard du-pod, askornek, dremmchalek, ha peuzigened, heugus ar gwel anezhañ, doñjerus ar c'hwezh outañ, a oa e-tal an nor.

1929
Daveenn : SVBV p12

gwel gwenvidik

1931
Daveenn : VALL pg béatifique

evit ar gwel

1931
Daveenn : VALL pg (pour l')apparence

evit ur gwel

1931
Daveenn : VALL pg (en) apparence

nebeutoc'h a wel en deus

1931
Daveenn : VALL pg (il a moins d')apparence (d'extérieur)

ur plac'h leun a furnezh evit ur gwel

1931
Daveenn : VALL pg (une fille très sage en) apparence

gwel

1931
Daveenn : VALL pg apparence (extérieur), aspect

-« Petra ‘glaskit », emezi rok. -"Ober ur gwel da Yann Dargent", emezon-me.

1944
Daveenn : EURW.1 p.91

Erru e Kemper, hor c[']hentañ gwel a voe da iliz-veur sant Kaourintin.

1944
Daveenn : EURW.1 p75

Hi ivez a anaveze ac'hanomp diouzh ar gwel, rak aet e oamp en hec'h ostaleri da evañ ur bannac'h kafe tomm, pa oamp o tistreiñ goude ehan-skol an deiz kentañ 'r bloaz.

1944
Daveenn : EURW.1 p37

Un taol kentr e ro ar Marc'heger d'e loen hag e ya diwar wel.

1960
Daveenn : PETO p63

Ar gwel anezhañ, pebezh marzh ! / A voemfe taer spered ar barzh. / Biskoazh hep mar, hiriv na kent, / Kerkoulz marc'heger war an hent !

1960
Daveenn : PETO p56

Tremen a reomp dre greiz kêr, hag e reomp ur gwel d'al lez-varn ha d'an ti-kêr, kaer-kenañ an diabarzh anezhañ gant e lennad dour sioul.

1985
Daveenn : DGBD p13

Gant ar goteg gall ec'h implijer an holl wikefreoù savadurezh evit kas ar voger war wel, amañ e c'hoarier ganti.

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 12

Tour iliz ar Folgoad - unan all eus ilizoù hollgaret an dug Yann V -, hag a oa mennet sevel anezhañ diouzh patrom tourioù iliz-veur Kastell da zigentañ, a voe cheñchet an tres anezhañ da zegas patromoù deuet war-wel ouzh tourioù Kemper : kurunennet e voe gant garidoù diavaez dindan ar beg-tour evel e penniliz Kernev ha diwar he skouer ivez e voe gwisket kornioù an tour gant skoazennoù pikernek kement ha diaraogiñ fuadenn piramidenn ar beg-tour.

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 18

Ur wech arruet re uhel d'ar boliserien e sav ar stourmer ur weurt gwele a-ispilh gant an daou damm lien [a servij da gordenn], betek gallout mont diwar wel er boupenn ma fell dezhañ, koulz ha bezañ goudoret diouzh ar yenijenn hag ar glav.

2015
Daveenn : DISENT p97

Tec'het eo diouzhomp ar gwel eus o c'horfoù da nebeutañ.

2015
Daveenn : EHPEA p14

N'on ket sur da vat met evit ar c'hentañ gwel ne soñj ket din ez eo bet lazhet a-dost-kaer.

2016
Daveenn : BARDF p. 60

Notennoù studi

Skrivet e oa bet gant Kervarker e GON.II e veze distaget "guél" e Bro-Gerne hag e Bro-Wened ha "gwél" e Bro-Leon hag e Bro-Dreger.

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial