Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
6
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. H.g. 1. Poan, glac'har a c'houzañver diwar marv ub. Al liv du a verk ar c'hañv. Kaout kañv evit ub. Bezañ gant kañv bras. [1878] Yann ne zaleas ket pell : n’oa evit ober vad ebet, hag ur ranngalon e oa bezañ en dervezh-se e Lanzeon. N’oa nemet gouel ha kañv. 2. Hollad merkoù diavaez ha boaz ar glac'har-se. Bezañ e kañv. Ober, dougen kañv d'ub. : diskouez ar c'heuz d'an den-se. Bezañ gwisket e kañv. & Gourc'hemennoù kañv. & (db. ar c'hleier) Seniñ kañv : seniñ glaz. & Trl. kv. Bezañ trist evel pa ve e kañv : trist-kenañ. & Dre skeud. Ober e gañv d'udb. : tremen heptañ, e zioueriñ. Ober e gañv d'ar butun. 3. Prantad ma tiskouezer, hervez ar boaz, e c'hlac'har, e geuz goude marv ub. Terriñ e gañv. & (impl. da spizer) Dilhad kañv : a wisker e-kerzh ar prantad-se, a vez du pe deñval o liv. Kuitaat e zilhad kañv. & Karr-kañv*. & Lizher kañv : a dalvez da gemenn marv ub. & Kleier kañv : glaz. & Marc'h kañv : marv-skaoñ. II. G. 1. Lid stag ouzh marv ub. Ober ur c'hañv bras d'ub. 2. Interamant. Mont d'ar c'hañv. Tud ar c'hañv. HS. obidoù. 3. Tamm lien skañv ha du a zouger e-skeud marv ub. III. G. (en e furm lies) 1. Pezh a reer da ziskouez e c'hlac'har, e geuz da-geñver marv ub. Ober kañvoù da ub. Dougen kañvoù bras da ub. & Dre ast. Ar c'hi a reas e gañvoù d'e vestr o chom noz-deiz er vered. & Dre skeud. Ober kañvoù d'udb. : ober evel pa vefe o vont da get. Ober a reont kañvoù d'ar brezhoneg ? Ar brezhoneg eo a ray o c'hañvoù ! 2. Trl. Ober e gañvoù : bezañ e par ar marv. HS. talaroù, tremenvan. 3. Marvoù. Pellaat al lazhadegoù, ar c'hañvoù diouzh an dud. 4. (db. ar c'hleier) Seniñ kañvoù : seniñ glaz.

Skouerioù istorel : 
50
Kuzhat roll ar skouerioù

Dezraoù un libell a'n gwellañ d'an bobl lik d'en em aplikañ, Ha preparañ kent mui kañvoù, Penaos pan renter an spered e tle bout hep bec'h a bec'hed : Pe bout daonet dre e fedoù

1575
Daveenn : M. p34

15. Mari, mestrez ar gwerc'hezed, / Pa zeuy ar marv, zo garv-meurbet, / Gant daeloù, kañvoù, em c'haouded, / C'hwi ouzh Jezuz ma eskuzit.

1622
Daveenn : Do. p63

gwiskamant kañv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (habits de) dueil

frealziñ ar c'hañvoù

1659
Daveenn : LDJM.1 pg soulager (les regrets)

sae kañv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (saë) caoûn

kañv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg dueil

dougen kañv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (porter le) dueil

kunduiñ kañv

1732
Daveenn : GReg pg (prendre le) deüil (porter le deüil)

gober kañvoù

1732
Daveenn : GReg pg (prendre le) deüil (porter le deüil), gemir (soupirer, pleurer, & se plaindre de quelque malheur, Van.)

bandenn kañv

1732
Daveenn : GReg pg ceinture (funebre, litre)

tud ar c'hañv

1732
Daveenn : GReg pg deüil (convoi du deüil)

ne soner ket ar c'hleier d'ar Wener-ar-Groaz, pehini eo deiz kañvoù hon Salver ; rak gwechall n'edo ket ar c'hiz en Iliz da seniñ glaz

1732
Daveenn : GReg pg cloche (le jour du Vendredi Saint on ne sonne point les cloches ; parce qu'anciennement on ne les sonnoit point pendant le dueil)

dougen kañv gant ar re a zoug

1732
Daveenn : GReg pg (se) condouloir

tud ar c'hañv

1732
Daveenn : GReg pg convoy (pompe funèbre)

tud ar c'hañv

1732
Daveenn : GReg pg convoy (pompe funèbre)

kuitaat ar c'hañv

1732
Daveenn : GReg pg (quitter)

kañv

1732
Daveenn : GReg pg deuil

kañvaoù

1732
Daveenn : GReg pg deuil

kañvoù

1732
Daveenn : GReg pg deuil

kañvoù

1732
Daveenn : GReg pg deuil, gemissement (soupir accompagné de pleurs & de cris, Van.)

kañv

1732
Daveenn : GReg pg deuil

kañv

1732
Daveenn : GReg pg deuil (on écrivait c.)

kañvaoù

1732
Daveenn : GReg pg deuil (on écrivait c.)

abid kañv

1732
Daveenn : GReg pg deuil (Habit de deuil.), habit (Habit de deüil.)

abijoù cañv

1732
Daveenn : GReg pg deuil (Habit de deuil, p.), habit (Habit de deüil, p.)

dilhad kañv

1732
Daveenn : GReg pg (habit de) deuil

dougen kañv

1732
Daveenn : GReg pg (prendre le) deüil (porter le deüil)

kañvoù

1850
Daveenn : GON.II pg kañv (Deuil, affliction, douleur causée par la mort d'un parent. Il se prend aussi pour l'habit qui marque le deuil. De plus, convoi funèbre. Et, par extension, tristesse, gémissement, lamentation. Pl.)

E kañv emaint holl.

1850
Daveenn : GON.II pg kañv (Ils sont tous en deuil).

kañv

1850
Daveenn : GON.II pg kañv, kaoñ (Deuil, affliction, douleur causée par la mort d'un parent. Il se prend aussi pour l'habit qui marque le deuil. De plus, convoi funèbre. Et, par extension, tristesse, gémissement, lamentation).

kañveennoù

1850
Daveenn : GON.II.HV pg kañvéen

kañv

1850
Daveenn : GON.II pg kañv (Deuil, affliction, douleur causée par la mort d'un parent. Il se prend aussi pour l'habit qui marque le deuil. De plus, convoi funèbre. Et, par extension, tristesse, gémissement, lamentation), pg kaouñ (Voyez "kañv").

Klevout a rit-hu e gañvoù ?

1850
Daveenn : GON.II pg kañv (Entendez-vous ses gémissements ? )

an du n'eo ket kañv dre-holl

1850
Daveenn : GON.II pg dû

gwele-kañv

1850
Daveenn : GON.II.HV pg gwélé-kañv (Catafalque, décoration funèbre).

gweleoù-kañv

1850
Daveenn : GON.II.HV pg gwélé-kañv (Catafalque, décoration funèbre. Pl.)

kañv

1850
Daveenn : GON.II pg kañv (Deuil, affliction, douleur causée par la mort d'un parent. Il se prend aussi pour l'habit qui marque le deuil. De plus, convoi funèbre. Et, par extension, tristesse, gémissement, lamentation), pg kañvaoui, kañvéen, kaoñ, ken-gañv

Ar c'hañv a zo tremenet dre amañ.

1850
Daveenn : GON.II pg kañv (Le convoi funèbre a passé par ici).

hag it da gerc'hat din ma abid du kañvoù

1874
Daveenn : GBI.II p560

Mat, neuze, ma vezomp ar [v]istri, e vezo war beg tour Berven, a zo war an uhel, a weler a-bell hag a bep tu, ur banniel pe un drapo gwenn-kann o nijal laouen gant an avel ; ha mar kollomp, e-lec’h ur banniel gwenn, ur riblennad lian du ne vezo ken, evit dougen kañv d’ar re a vezo marv.

1878
Daveenn : EKG.II p.107

Yann ne zaleas ket pell : n’oa evit ober vad ebet, hag ur ranngalon e oa bezañ en dervezh-se e Lanzeon. N’oa nemet gouel ha kañv.

1878
Daveenn : EKG.II p.80

Koue[zh]et e[o] warnon ma fec’hed / Gant kreñvoc’h 'viton ‘c’h on lardet / Yannig, ma far, groet hoc’h eus fall. / Klemm ha hirvoudiñ, tra na dal' ; Mard e[o] ho laeroñsi gwirion, / Hastet mont da ga[ou]t ar person ; / Anez dic’haouiñ prim ‘m eus aon, / E vezo amañ glaz ha kañv ! /

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

Terridigezh al lezenn a-berzh meur a hini, avat, pe a-berzh ar vroad a-bezh, a denno war he heul ar c’hastiz-mañ : kolloù, kañvoù, krenoù-douar, dour-beuz, bosenn war dud ha loened, brezelioù-koll, gwaskerezh estren, ha, d’an diwezhañ, dismantr ha marv ar vroad, dilignezadur ha steuziadur ar ouenn (1).

1923
Daveenn : SKET p.52

En amheol glas a oa en em ledet war ar mor, m’edo gantañ evel mantellet a gañv, e verzas Vindosêtlos, dirak staon e vag, dour ar ganol du da welout e-kreiz an tachadoù eon. An donded eo hel lakae da vezañ du.

1924
Daveenn : SKET.II p.43

« Feiz ! » eme Lukaz, « kanañ a rit d’hoc’h eontr un interamant a gentañ klas ! Mes arabat eo seniñ ar c’hañv re abred, rak marteze hoc’h eontr a zo yac’h-pesk, ha ker buan e vefe gwelet o tont amañ da c’houlenn diganin ur chopinad sistr. »

1944
Daveenn : ATST p.15

— « Ya, diskouezomp e tougomp kañv d’hon eontr. »

1944
Daveenn : ATST p.18

Pa varv unan bennak, kar ha par, diaezet, / Gant an diouer arc'hant, a lâr ez int paour-razh / Hag e chom ar person hep ar gopr disterañ / 'Vit pedennoù ar c'hañv, salmoù ha Libera.

1960
Daveenn : PETO p32

En ur vro oa re enk, Re c'hlas he livioù kanv, Bremañ 'vez sked an hañv, War an aod dibaouez.

1980
Daveenn : BREM Niv. 1, p. 3

"Sellit, hemañ eo maen-sonn kañv Hegeso. Un oberenn gant Kallimac'hos moarvat. Evel-just, an hini a welit a zo un eilad. An hini orin a zo er Mirdi Henoniel Broadel."

2015
Daveenn : EHPEA p36

Diluziet e vo ar gudenn a-raok fin an devezh. Torrit ho kañv neuze ha stagit gant al labour en-dro.

2015
Daveenn : EHPEA p154

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial