I.
ADEILAD.
1. (da vare ar Grennamzer)
Savadur-difenn hag annez an noblañs, mogeriet-kreñv, zo tourioù outañ ha fozelloù en e dro prl.
Ur c'hastell dismantret. Kastell Duged Breizh.
HS. kastell-kreñv.
2. Dre ast.
Savadur-annez bras an noblañs pe bet d'an noblañs ; maner bras.
Kastell Keryann.
3. Dre ast., diw. c'hoap
Savadur-annez bras ha pompadus.
Te ac'h eus savet ar c'hastell-mañ ?
&
Trl. skeud.
Ober, sevel kestell el Loar : ober raktresoù na c'hallor ket seveniñ.
&
Touiñ tourioù ha kestell : prometiñ traoù burzhudus.
II.
A. (db. an ardivinkoù, ar c'harbedoù)
1. Hollad an treuzellennoù prenn pe houarn a ya d'ober framm ur c'harr a-uc'h an ahelioù anezhañ.
Kastell ur c'harr-emgann.
&
Ar c'hastell-eost, ar c'hastell eostek : karr bras da gerc'hat an eostad.
2. Dre ast.
Framm nep ardivink (labour-douar, h.a.).
Kastell an arar, ar c'hastell-arar. Kastell ar c'hanol.
B. (db. al listri-dre-lien)
1. Pladenn bardellet pe get, dezhi stumm un hanter gelc'h troet war-zu ar staon, zo lec'hiet e beg ur wern.
Kastell ar wern vras. Ar c'hastell-lestr.
HS. kastell-lestr.
2. Savadenn zo lec'hiet a-uc'h ar pont.
Kastell a-dreñv ul lestr.
C. Dre ast.
Stern.
Ur c'hastell gwele.
D. Dre skeud.
Koumoulenn vras, fetis, fraezh he bevennoù.
lignenn tennet en-dro da ur plas, da ur gêr, da ur c'hastell
ligneñ tennet èn dro da ur plaçz, da ur guear, da ur c'hastell
1732
Daveenn :
GReg
pg circonvallation
draf ar c'hastell
draff ar c'hastell
1732
Daveenn :
GReg
pg guichet (Guichet, petite porte qui est à la grande porte d'une ville, d'un château.)
kastell-lestr
kestel-léstr
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel-léstr
Mar karit komz gant an aotrou, emañ er c'hastell.
Mar kirit komz gañd ann aotrou, é ma er c'hastel.
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel (Si vous voulez parler au seigneur, il est au château).
N'eo ket kreñv ar c'hastell-se.
Né két kré ar c'hastel-zé.
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel (Ce château-là n'est pas fort).
paotred ar gestell
paotred-ar-gestel
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg paotr-ar-gestel (Gabier, matelot qui se tient dans les hunes et qui est spécialement chargé de visiter et d'entretenir le gréement. Pl.)
paotr ar gestell
paotr-ar-gestel
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg paotr-ar-gestel (Gabier, matelot qui se tient dans les hunes et qui est spécialement chargé de visiter et d'entretenir le gréement).
kistilli
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel (Château, maison seigneuriale qui est en même temps une espèce de forteresse. Pl.)
kestell
késtel
1850
Daveenn :
GON.II
pg késtel ou késtel-léstr (Hune, petit plancher en saillie autour du mât d'un navire. Hunier, le mât qui porte la hune).
kestell-lestr
kestel-léstr
1850
Daveenn :
GON.II
pg késtel (Hune, petit plancher en saillie autour du mât d'un navire. Hunier, le mât qui porte la hune) + pg kastel-léstr.
kastell
kastel
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel (Château, maison seigneuriale qui est en même temps une espèce de forteresse).
kastell
kastel-léstr
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel-léstr
kestell
kestel
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel (Château, maison seigneuriale qui est en même temps une espèce de forteresse. Pl.)
kestell
kestel
1850
Daveenn :
GON.II
pg kastel-léstr
demat ha joa er c'hastell-mañ
Demad ha joa er c'hastel-man
1874
Daveenn :
GBI.II
p280
War penn ar c’hra, maner an aotrou kont Tremedern, maner Penn-ar-Run, kastell Brechou.
War penn ar c’hra, maner an ôtrou kont Tremedern, maner Penn-ar-Run, kastell Brechou.
1924
Daveenn :
BILZ1
Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924)
Kastell Brechou ’ta a save e dourell a-us gwez bras ar c’hoad tilh a c’holoe ar run, adalek an Traezh-Gwenn betek mengleuzioù Keraudren.
Kastell Brechou ’ta a zave e dourell a-us gwe bras ar c’hoad tilh a c’holoe ar run, adalek an Trez-Gwenn betek mengleuiou Keraudren.
1924
Daveenn :
BILZ1
Niv. 37, p.807 (Genver 1924)
Pinvidik, o ! pinvidik, Izabel !… Pinvidigezh Izabel ?… Daou c’hir, yudal a reont an eil deus egile. Pinvidigezh ! gwevn-meurbet eo ar gir-se, en em astenn a ra adalek ar c’hastell beteg an ti-soul. Ha piv a nivero al leve a ra pinvidigezh un den glor[i]us ha piv an dienez a ra hini Izabel.
Pinvidik, oh ! pinvidik, Izabel !… Pinvidigez Izabel ?… Daou c’hir, yudal a reont an eil deus egile. Pinvidigez ! gwevn meurbet eo ar gir-ze, en em astenn a ra adalek ar c’hastell beteg an ti-soul. Ha piou a nivero al leve a ra pinvidigez eun den glorus [sic] ha piou an dienez a ra hini Izabel.
1924
Daveenn :
BILZ1
Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)
An aotrou hag an itron a rae eno o ziegezh gant o daou vugel e-pad an hañv ; deut ar goañv ec’h aent da gastell Tremedern, en koadoù bras ar Jaou.
An ôtrou hag an itron a rê eno o ziegez gant o daou vugel e-pad an hanv ; deut ar goanv ec’h ênt da gastell Tremedern, en koajou bras ar Jaou.
1924
Daveenn :
BILZ1
Niverenn 37, p.807 (Miz Genver 1924)
E-kichen al lenn e oa revinoù kestell, a save c'hoazh o mogerioù hag o siminalioù etrezek an neñv, evel evit testeniañ pegen galloudus e oa bet gwechall Bugale Cuchulain [Cú Chulainn], ha marc'heien Tain Bo Cuilghi [Táin Bó Cúailnge].
E-kichen al lenn e oa revinou kestell, a save c'hoaz o mogeriou hag o siminaliou etrezek an neñv, evel evit testenia pegen galloudus e oa bet gwechall Bugale Cuchulain, ha marc'heien Tain Bo Cuilghi.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.183
Ma mignon Emmanuel de Poulpiquet a oa o chom e kastell Kergoad, parrez Kemeneven.
Ma mignon Emmanuel de Poulpiquet a oa o chom e kastell Kergoat, parrez Kemeneven.
1944
Daveenn :
EURW.1
p75
Pelloc'h war-du hanternoz, war hent Gwerliskin ez aen alies da aveliñ ma fenn war zismantroù kastell douar Rospelem a vije bet, gouez d'an hengounerien, unan eus ar c'hreñvlec'hioù startañ bro Poc'hêr.
Pelloc'h war-du hanter-noz, war hent Gwerliskin, ez aen alies da aveli ma fenn war zismantrou kastell-douar Ros-Pellem, a vije bet, gouez d'an hengounerien, unan eus ar c'hreñvlec'hiou starta bro Poc'her.
1944
Daveenn :
EURW.1
p17
Romaniz o doa graet gantañ ur c'hastell-ged.
Romaniz o doa graet gantañ eur c'hastell-ged.
1944
Daveenn :
EURW.1
p.211
An Tad Jouan ha me a yae alies a-gevret da ensellout ouzh an dilerc’hioù kozh a oa stlabezet dre barrez Karnoet ; kestell, bezioù, chapelioù, ha dreist-holl dismantroù roman.
An Tad Jouan ha me a yae alies a-gevret da ensellout ouz an dilerc’hiou koz a oa stlabezet dre barrez Karnoet ; kestell, beziou, chapeliou, ha dreist-holl dismantrou roman.