I.
A. (db. an dud, al loened)
1. Zo tev gant an druzoni.
Lart a-walc'h on evel-se. Debriñ mat, evan mat ha mervel lart.
&
Bioù lart : melc'hwed.
2. Ent strizh
Bet lardet a-ratozh.
Chatal lart. Saout lart. Un hoc'h lart.
&
RELIJ.
Lazhañ al leue lart : ober chervad, o taveiñ d'ar pred ha d'ar gouel a oa bet evit lidañ distro ar mab foran.
3. Trl. kv.
Bezañ lart evel ur sac'h toaz, evel ur sac'h yod : bezañ lart-kenañ.
&
Bezañ lart evel ur meilh.
&
Bezañ lart evel ur pemoc'h (milin), evel ur wiz : lart-kenañ.
&
Bezañ lart evel ur vlonegenn : lart-kenañ.
[1954] Dre ma 'z oa ur minor rik, savet e voe gant e dintin Mari-Job Derrien, ur vaouez ken lart hag ur vlonegenn ha mat-tre ar stal ganti, met daoust da se, tost-daonet.
&
Bezañ lart evel ur c'hoz : lart-kenañ.
&
Lart-kuilh, lart-pezhell, lart-puilh, lart-teil, lart-toaz : lart-kenañ.
B.
Dre skeud. (db. an anadennoù amzer)
Avel lart : glav tanav.
II.
Impl. da ak.
Bec'h zo gant ar pemoc'h o chom en e sav gant al lart ez eo.
DHS. kuilh, tev.
ES. trent.
Daveenn :
GON.II
pg lard (le plus gras sera bon à tuer).
lart
lard
1850
Daveenn :
GON.II
pg drûz, lard (gras, qui a beaucoup de graisse, en parlant des personnes et des animaux), larta, lartaat, lartoc'h
Lazhet eo bet al leue lart.
Lazed eo béd al leûé lard.
1850
Daveenn :
GON.II
pg lard (le veau gras a été tué).
lartoc'h
1850
Daveenn :
GON.II
pg lard (gras, qui a beaucoup de graisse, en parlant des personnes et des animaux. au comparatif, plus gras), lartoc'h (voyez "lard" deuxième article).
Lartoc'h eo eget he c'hoar.
Lartoc'h eo égéd hé c'hoar.
1850
Daveenn :
GON.II
pg lard (elle est plus grasse que sa sœur).
lartañ
larta
1850
Daveenn :
GON.II
pg lard (gras, qui a beaucoup de graisse, en parlant des personnes et des animaux. au superlatif, le plus gras), larta (voyez "lard").
Ur bleiz, deuet e eskern er-maez eus e groc'hen, o vezañ ma veze ar c'has ouzh en diarbenn, a gavas, war e hent, un hordenn gi nerzhus, lart-toaz ha flour e lêr, ki distailh galloudus.
Eur bleiz, deut e eskern er meaz euz he groc'hen, o veza ma veze ar c'has oc'h hen diarbenn, a gavaz, war e hent, eunn horden-gi nerzuz, lard-toaz ha flour he ler, ki distaill gallouduz.
1867
Daveenn :
MGK
p7
Aotrou, eme ar c'hi, ha petra vir ouzhoc'h, da zont lart eveldon, ha marteze lartoc'h ?
Autrou, eme ar c'hi, ha petra vir ouz-hoc'h da zont lard evel d-oun, ha marteze lartoc'h ?
1867
Daveenn :
MGK
p8
« Evit-se n'oc'h lartoc'h, n'eo flouroc'h blev ho penn ! »
» Evit-se n'hoc'h lartoc'h, n'eo flouroc'h bleo ho penn !
1867
Daveenn :
MGK
p123
Kemenn d’ar C’higer ez eus e Kermabrouz, e parrez Koadout, loened lart da ziskar a-benn ma teuy gouelioù Pask.
Kemenn d’ar C’higer ez euz e Kermabrouz, e parrez Koadout, loened lard da ziskar a-benn ma teui goueliou Pask.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.90
lart
lard
1909
Daveenn :
BROU
P. 391
Ur penn tev en doa, gant lunedoù bras war e fri ruz ; lart e oa evel un Turk ; mes e vouezh ne oa ket stummet diouzh e gorf pounner ; komz a rae flour, mes skeiñ a rae kalet.
Eur penn teo en doa, gant lunedou bras war e fri ruz ; lart e oa evel eun Turk ; mes e vouez ne oa ket stummet diouz e gorf pounner ; komz a rae flour, mes skei a rae kalet.
1944
Daveenn :
EURW.1
p50
Dre ma 'z oa ur minor rik, savet e voe gant e dintin Mari-Job Derrien, ur vaouez ken lart hag ur vlonegenn ha mat-tre ar stal ganti, met daoust da se, tost-daonet.
1954
Daveenn :
VAZA
p.18
Diwarno eo e vev dreist-holl ar moc'h-gouez d'ar mare-bloaz, ha morse ne vezont lartoc'h.