Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
58
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

V.k.e. I. A. (db. an dud) 1. Lakaat boued pe died da ziskenn er stomog. Lonkañ e voued. & Trl. estl., dre fent (ouzh ar vugale na vennont ket debriñ o boued) Lonk, warc'hoazh e chaoki ! & Trl. skeud., pemdez Lonkañ anezhi : kaout bec'h. Eno em eus ranket lonkañ anezhi. 2. Debriñ, evañ, kalz ha buan, en un doare diseven alies. E div loaiad e lonkas e soubenn. HS. floupañ, klukañ. 3. Evañ kalz, diedoù alkoolek prl. Kalz a vanneoù o doa lonket en noz diwezhañ. 4. Gwallzispign. Na'z peus graet nemet lonkañ ma danvez ! & Trl. skeud. Lonkañ e beadra : foranañ e vadoù. HS. lipat. B. (db. an douar) Euvriñ. Ar seurt douar a lonk kalz a zour. II. A. (db. ar skevent) Analañ un danvezenn, ul liñvenn fall pe bistrius bnk. hep fellout dezhañ prl. Lonkañ aer fall ar c'hêrioù. Ar vicherourien a lonke plastr a-hed o devezhioù labour. & Trl. (db. ar gouronkerien) Lonkañ mor : lonkañ dour. & Trl. Lonkañ e anal : enanalañ. & Trl. Lonkañ avel : pourmen, bale er-maez hep ober netra prl. Mont da c'haloupat ha da lonkañ avel. Edo o lonkañ avel el lec'h ma n'en doa mann d'ober. HS. ruzañ, straniñ. & Trl. skeud. Chom da lonkañ avel : chom da c'hortoz e-pad pell en aner. B. (db. spered an dud) 1. Disoñjal an dra-mañ-tra. Lonkañ a ra ar gerioù bep ma vezont lavaret. & Trl. Lonkañ ur ger, anv ub. : na zont ar ger, an anv-se d'ar soñj, d'ar mare m'emeur o komz. Lonket em eus piv zo bet anvet da gemer da lec'h. 2. Trl. skeud. Lonkañ soñjoù : bezañ a-zevri o vagañ soñjoù, na deuler evezh mui ouzh ar bed tro-dro. 3. Bezañ hegredik, krediñ kement tra a lavar ub. E gerent a lonke kement gaou a lavare dezho. Sot-mik e ranke bezañ evit lonkañ an dra-se. & Trl. skeud. Lonkañ kañvaled, kelien, lostoù leue, prun, silioù : krediñ gevier, kement a lavarer. Hennezh en doa c'hoant da'm lakaat da lonkañ silioù. & Reiñ kañvaled, kelien, lostoù leue, silioù da lonkañ : reiñ gevier da grediñ da ub., kontañ forzh petra dezhañ. III. Dre skeud. (db. ar mor, ar stêrioù, an douar) Diskar, kas ub., udb. gantañ dre e veuziñ, e c'holeiñ penn-da-benn gant dour pe douar. Ur wech digoret ar skluzioù e voe lonket Kêr-Iz en he fezh. Tud al lestr a voe lonket holl gant ar mor. DHS. liñvañ.

Skouerioù istorel : 
54
Kuzhat roll ar skouerioù

lonkañ

1499
Daveenn : LVBCA p135 (engloutir)

lonkañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg aualer, engloutir, humer

lonkañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg lonca

an ifern kriz ha kruel ne zispeg nepred eveus ar pezh en devez ur wech lonket

1732
Daveenn : GReg pg (l') enfer (impitoïable ne rend jamais ce qu'il a une fois pris)

lonkañ

1732
Daveenn : GReg pg absorber

lonket

1732
Daveenn : GReg pg absorber

lonkañ

1732
Daveenn : GReg pg avaler (faire descendre dans l'estomac ce qu'on a pris par la bouche)

lonket

1732
Daveenn : GReg pg avaler

lonkiñ

1732
Daveenn : GReg pg avaler, goinfrer (Van.)

medisinerezh da lonkañ

1732
Daveenn : GReg pg bol (ou bolus, terme de medecine)

lonkañ evel ur ranklez

1732
Daveenn : GReg pg briffer (manger avidement)

lonket evel ur ranklez

1732
Daveenn : GReg pg briffer (manger avidement)

lonkañ en un taol

1732
Daveenn : GReg pg devorer (manger goulûment)

lonkañ gant prez bras

1732
Daveenn : GReg pg engloutir (avaler avec avidité)

lonkañ evel ul lotrus

1732
Daveenn : GReg pg engloutir (avaler avec avidité)

lonkiñ èl ur bleiz

1732
Daveenn : GReg pg engloutir (avaler avec avidité)

ar profed Jonaz a ioa lonket gant ur balen, gant ur balum

1732
Daveenn : GReg pg (une baleine) engloutît (Jonas)

an douar o tigeriñ, a lonkas bev-buhezek Kore, Datan, Abiron, hag o favorerien

1732
Daveenn : GReg pg (la terre) engloutît (vifs Coré, d'Athan, Abiron, & leurs complices)

lonkañ gwin

1732
Daveenn : GReg pg entonner (des bouteilles de vin, boire beaucoup & goulument)

reiñ kelien da lonkañ

1732
Daveenn : GReg pg garder (En donner à garder.)

Lonk !

1732
Daveenn : GReg pg gobe (attrape, tiens)

lonkañ en un taol

1732
Daveenn : GReg pg gober (Gober, avaler tout d'un coup.)

lonket en un taol

1732
Daveenn : GReg pg gober (Gober, avaler tout d'un coup, pp.)

lonkañ prest

1732
Daveenn : GReg pg gober (Gober, avaler tout d'un coup.)

lonket prest

1732
Daveenn : GReg pg gober (Gober, avaler tout d'un coup, pp.)

lonkañ e dra

1732
Daveenn : GReg pg goinfrer

lonket e dra

1732
Daveenn : GReg pg goinfrer (pp.)

geol dare da lonkañ

1732
Daveenn : GReg pg gueule (Gueule beante.)

na c'hell mui lonkañ

1850
Daveenn : GON.II pg loñka, louñka

lonket int bet gant an douar

1850
Daveenn : GON.II pg loñka, louñka

Graet eus dezhañ lonkañ kontamm

1850
Daveenn : GON.II pg koñtamm

debrit ar c'herez, ha na lonkit ket ar vein

1850
Daveenn : GON.II pg méan, maen

lonkañ

1850
Daveenn : GON.II pg louñka, loñka

lonkañ

1850
Daveenn : GON.II pg loñka, louñka

lonkañ

1850
Daveenn : GON.II pg loñka, louñka

lonket

1850
Daveenn : GON.II pg loñka, louñka

lonket

1850
Daveenn : GON.II pg loñka, louñka

Peseurt gwir o doa da ober kement-se ? Gwir ebet, nemet ar gwir en eus ar bleiz da lonkañ ar penn-dañvad, abalamour ma’z oant ar re greñvañ.

1877
Daveenn : EKG.I. p.3

An darn vuiañ eus ar re binvidik a ya da lonkañ o leve da Bariz, pe da ur gêr all bennak, da reiñ labour me ['] gred, da dud ha n’o deus ken c’hoant nemet da droc’hañ o gouzoug dezho, kentañ ma kavint o zro.

1877
Daveenn : EKG.I. p.34

— Kivoron, ar c’habiten Jaouen a zo bet a-zindan meur a daol-amzer ; meur a wech en deus gwelet ar mor-bras dirollet evit her lonkañ. Ha klevet ec’h eus en defe biskoazh bet aon ?

1877
Daveenn : EKG.I. p.214

D’an iliz, e kuzh, ‘c’ha e berr, / Laerezh ‘ra kef ‘n [a]otro[ù] sant Pêr, / Ha, da serr-noz, ti an Ostiz, Yann da evañ ‘vel ur bouc’hiz ! / Ar jist[r] neve[z] ‘zo mat ha dous : / o lonkañ na skuizh hon marmouz / ‘Barzh ar barrouz, ar pinvikañ, / Muioc’h me[z]v na c’helfe be[z]añ. /

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

‘Lec’h jist[r], 'm [b]efe lonket ogr[a]o[ù], / Na drousmeskfe mui ma bo[uz]ello[ù] ! / Koustet a ra, me en tou, / Laerezh ar Sent e ti Doue ! /

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

lonkañ

1909
Daveenn : BROU p. 395 (il a généralement un sens péjoratif quand il s'agit des hommes)

Aour da zastum a zo enni (2), ha glazarded ha naered kement anezho ma c’hellont lonkañ kirvi hag oc’hen.

1924
Daveenn : SKET.II p.73

lonkañ

1931
Daveenn : VALL pg avaler

reiñ poulc'had da lonkañ

1931
Daveenn : VALL pg (en faire) accroire (à qqn ; fam.)

[H]ag an hini kreñv er c'hafe, hini kreñv adarre, « da riñsañ ar werenn », ha goude holl, pa oa 'n em dennet ar merc'hed da bourmen d'al liorzh, pe aet d'ar gousperoù, boutailhadoù sistr stouvet war an daol, ur jeu c'hartoù pe zaou, ha lonkañ betek koan, hep sevel nemet evit mont da adreiñ d'an douar ar pezh a vad a oa bet digantañ.

1944
Daveenn : EURW.1 p27

Ar chistr a oa c'hwerv ha sklaer : goude lonkañ daou chopinad e tizrojomp buan da selaou ar pezh-c'hoari, Buhez Sant-Gwenole : ar c'hoarier e oan ar muiañ boemet dirak e ampartiz, e oa an hini a rae ar roue Grallon, Tomaz Park a oa anvet.

1944
Daveenn : EURW.1 p71

Lukaz a oa azezet war bord ar stêr vras, e-touez ar geot hir hag ar c’hegid, ha ne zistage ket e sell a-ziwar ar bont spoue ken kaz e vije deuet ur pesk bennak da bismigañ ar vuzhugenn ha d’he lonkañ evit e vrasañ damant.

1944
Daveenn : ATST p.12

N'eo ket lenn ; lonkañ a ris anezhañ [ar Barzhaz Breizh].

1944
Daveenn : EURW.1 p41

Job ha Lom a lonke o gwerennad rom.

1944
Daveenn : ATST p.23

Kavout a rae dezhi moarvat e oamp o vont da vezañ lonket gant ar mor diroll.

1985
Daveenn : DGBD p170

Kas a reas ar werenn d'e vuzelloù, ha lonkañ en ur c'hlukad.

2012
Daveenn : DJHMH p. 88

Lonket o deus louzoù kousket gant ar vodka. An doare surañ da vervel sioul e-kreiz da gousk.

2015
Daveenn : EHPEA p13

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial