I.
Ag. niv.
1. Ag. peg. (dirak an anvioù-kadarn unan a dalvez da aroueziñ traoù niveradus)
Niver zo par da bevarzek mui unan.
Ur c'hrennard, ur grennardez pemzek vloaz. Pemzek gwech.
2. Ag. pet. (goude un ak.)
Pemzekvet.
Ar gentel pemzek.
II.
Rag. niv.
1. Rag. peg. (e-unan, dirak un ag., ur rn. disk., pe dirak an ar. a heuliet gant un anv lies pe stroll)
Niver zo par da bevarzek mui unan.
2. Rag. pet. (evit merkañ ar renk, an deiziadoù)
Pemzekvet.
Graet e vo an eured d'ar bemzek eus ar miz a zeu. Ar bemzek a viz Eost.
III.
Niv. peg.
1. Termen a dalvez da sevel anvioù-gwan niveriñ, raganvioù niveriñ pe adverboù niveriñ zo brasoc'h eget pevarzek ha tri-ugent.
Pemzek (den) ha pevar-ugent.
2. ( dirak ugent, kant, mil, mil ion, miliard)
Termen a dalvez da sevel ugentadoù, kantadoù, miliadoù, milionadoù, miliardoù.
Pemzek-kant : mil pemp-kant. Pemzek-kant den. Pemp ha pemzek kant.
Ur gêr pemzek-kant vloaz.
IV.
Impl. da ak.
Niveron.
1. Niver anterin a zeu da heul pevarzek.
An niver pemzek.
2. Anv a roer d'an heuliad arouezennoù 15 a reer gantañ evit skrivañ an niver anterin a zeu da heul pevarzek.
EVEZH. :
(a) Kemm. blot. goude "pemzek" rag. peg. ;
(b) Kemm. blot. war-lerc'h ar gm. e deroù "pemzek" rag. pet.
Lestr ar patriarch Noe (o kontañ dre bep ilinad un troadad-hanter) en devoa pevar-c'hant hag hanter-kant troadad hed, pemzek troadad ha tri-ugent a ledander, pemp troadad ha daou-ugent a uhelded ; hag ar prenest anezhañ en devoa un troadad hanter.
lestr ar patryarch Noë (o counta dre bep ilinad un troadad-hanter) èn devoa pévar c'hand hac hanter-c'hand troadad hed, pémzec troadad ha tryuguend a ledander, pémp troadad ha daoü uguend a uhélded ; hac ar prenest anezâ èn devoa un troadad hanter.
1732
Daveenn :
GReg
pg arche (de Noë)
a-benn pemzek deiz
a-beñ pemzec deiz
1732
Daveenn :
GReg
pg (au) bout (de 15 jours)
en ur Rozera ez eus pemzek digenez
en ur Rosera ez eus pemzecq digenez
1732
Daveenn :
GReg
pg (il y a quinze) dizaines (dans un Rosaire)
en ur Rozer, en ur saotier, e vez pemzek merkad
èn ur Rosér, en ur sautier, e hez pemzeëq merchad
1732
Daveenn :
GReg
pg (il y a quinze) dizaines (dans un Rosaire)
Daveenn :
GON.II
p.92, livre second, « Nous serons quinze à seize personnes ».
Ouc'hpenn pemzek vloaz he deus.
Ouc’h-penn pemzég vloaz é deûz.
1850
Daveenn :
GON.II
p.89, livre second, « Elle a plus de quinze ans ».
Pemzek kant den
Pemzék kañt dén
1850
Daveenn :
GON.II
p.63
Pemzek
Pemzék
1850
Daveenn :
GON.II
p.23, livre premier, "quinze".
N'he doa ket pemzek vloaz fournis.
Né dôa két pemzék vlôaz fournis.
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg fournis (Elle n'avait pas quinze ans révolus).
pemzek
pemzék
1850
Daveenn :
GON.II
pg pemzék
a-benn pemzek deiz
a-benn pemzék déz
1850
Daveenn :
GON.II
pg pemzék
pemzek ugent
pemzék-ugeñt
1850
Daveenn :
GON.II
pg pemzék (-ugeñt)
Ar vamm-giez a c'houlenn outi / Pemzek dervezhiad all da chom c'hoazh en he zi ; / — « Rak, emezi, va bugale / Yaouank-flamm ne c'houzont bale. »
Ar vamm-giez a c'houlen out-hi / Pemzek derveziad all da choum c'hoaz enn he zi ; / — « Rak, eme z-hi, va bugale / » Iaouank-flamm ne c'houzont bale. »
1867
Daveenn :
MGK
p107-108
Traoù ker kriz hag ar re-se a erruas e meur a lec’h, ha yenaat a ra kalon un den en e greiz ouzh o c’hontañ ; ne lavarin deoc’h nemet an dra-mañ : Gwelet a raed, er parrezioù diwar ar maez, bandennoù tud, pemzek pe ugent asambles, ganto armoù ha fuzulioù.
Traou ker kriz hag ar re-ze a erruaz e meur a leac’h, ha ienaat a ra kaloun eun den enn he greiz oc’h ho c’hounta ; ne lavarign d’ehoc’h nemed an dra-man : Guelet a reat, er parreziou divar ar meaz, bandennou tud, pemzek pe ugent asamblez, gantho armou ha fuziliou.
1877
Daveenn :
EKG.I.
p.190
Tan-gwall - Ar pemzek deus ar miz-mañ, an tan a zo bet krog en ti an itron Pichon. ‘Barzh ar c’hrignol eo e krogas, da gentañ, o teviñ bernio[ù] greun a oa bet lakaet eno. Ac’hane e savas dre an doenn hag e tiskaras ane[zh]i. Gallet e [v]oe harz ane[zh]añ da grigiñ ‘barzh an tier all. Be[z]añ zo bet, koulskoude, meur a goll.
Tan-gwall - Ar pemzek deuz ar miz-man, an tan a zo bet krog en ti an itron Pichon. ‘Barz ar c’hrignol eo e krogaz, da gentan, o tewi bernio greun a oa bet lakaet eno. Ac’hane e savaz dre an doenn hag e tiskaraz anei. Gallet e oe harz anean da grigi ‘barz an tier all. Bean zo bet, koulskoude, meur a goll.
1898
Daveenn :
KZVR
Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2
An aotrou Leskorr a ginnigas d’e vestrez ur walenn aour eus ar re gaerañ, hag en argouroù en deus roet dezhi pemzek kant skoed leve.
An ôtrou Leskorr a ginnigas d’e vestrez eur walenn aour eus ar re gaera, hag an argourou an neus roet d’ei pemzek kant skoed leve.
1925
Daveenn :
BILZ2
p.154
pemzek dervezhiad barv
pemzek derveziad baro
1931
Daveenn :
VALL
pg barbe
Pemzek vloaz he doa ha kregiñ a rae da vezañ plac'h yaouank.
Pemzek vloaz he doa, ha kregi a rae da veza plac'h yaouank.
1944
Daveenn :
EURW.1
p44
a-raok ar bemzek a viz Even
1980
Daveenn :
BREM
Niv. 1, p. 5
Kregiñ a ra da ren buhez sioul al lestr, a vo va hini e-doug pemzek devezh all c'hoazh.
