1. Gwreg ur roue.
Ar roue hag ar rouanez pried.
&
Ar rouanez vamm : mamm ar rieg zo o ren.
2. Riegez ur stad, riegez ur rouantelezh (dre hêrezh prl.).
Rouanez Bro-Saoz. Ur rouanez kenseurt : rouanez he devez an hevelep karg hag he gwaz ar roue.
3. Dre skeud.
Maouez zo dreist ar re all dre ur perzh dibar, heverk.
Honnezh zo evel ur rouanez eno.
&
Ent strizh
Plac'h dilennet en abeg d'he c'hened evit taolenniñ ur gêr, ur bastell-vro, ur vro, h.a.
Rouanez Kernev.
4. RELIJ.
Rouanez an Neñv(où) : ar Werc'hez Vari.
5. Dre skeud. (db. an dud, al loened hag an traoù a arouezer gant un ak. benel)
Den, loen pe dra zo trec'h d'ar re a geñverier outi.
C'hwi eo rouanez ma c'halon. Ar roz, rouanezed al liorzh.
23. Neuze ez lavaras an impalaer dezhi : « Da pidiñ a ran[,] laka ez kalon ar pezh a lavaran dit, ha na respont ket dre gomzoù douetus, ne fell ket deomp da antreteniñ evel ur vatezh, hogen dominañ a fell din a ri em rouantelezh evel ur rouanez ekselant.
23. neuse ez lauaras an impalarz dezi da pidiff a graff laqua ez calon an pez a lauaraff dit, ha na respont quet dre compsou doueteux, ne fell quet deomp da entreteny euel vn matez: hoguen domina a fell diff a gry em roantelez euel vn roanes excellant,
1576
Daveenn :
Cath
p19
Durant an amzer[-se] ez eas ar roue er c'harter-se, palamour da aferioù en c'hrontragne, ha neuze ar rouanez dre ar garantez he devoe komeret ouzh ar werc'hez santez Katell a yeas en noz ha ganti priñs ar varc'heien, anvet Porfirius, d'he vizitañ, d'ar prizon[.]
durant an amser ez eaz an roue en quarterse, palamour da afferou en contraigne, ha neuse an rouanes dre an carantez he deffoye commeret ouz an guerhes sanctes Cathell, a yez en nos ha ganty princç an mareyen hanuet porphirius de visitaff dan prison :
1576
Daveenn :
Cath
p17
[«]Mar kerez ez vizi an eil itron war-lerc'h an rouanez em falez, ha davantaj, me a ray lakaat da imaj e-kreiz ma falez, evit maz vezo gant enor adeulet evel un doueez gant ma holl fobl[.»]
marquerez ez vizy an eil itron oar lerchan rouanes em pales, ha dauantaig me a gray laquat da ymaich e creis ma pales, euit maz vezo gand enor adeulet euel vn douees gant ma holl pobl,
1576
Daveenn :
Cath
p16
rouanez
Rouanés
1659
Daveenn :
LDJM.1
pg Royne
rouanez
Rouanez
1659
Daveenn :
LDJM.1
pg Reine
e-c'hiz ar rouanez
ê c'hiz ar Roüanez
1732
Daveenn :
GReg
pg a
ar rouanez a garro
ar Roüanès a garo
1732
Daveenn :
GReg
pg (le Roi de carreau ; la Reine de) carreau
Un dastum eus a lezennoù an Impalaered, hag ar rouanez war fet eus ar justis, an trafik, hag ar verdeadurezh.
Un dastum eus a lésennou an Impalazred, hac ar roüanez var fedt eus ar justiçz, an traficq, hac ar merdeadurez.
1732
Daveenn :
GReg
pg code (compilation des loix des Empereurs, des ordonnances des Rois, touchant l'administration de la justice, du commerce, de la marine etc)
ar rouanez, an impalaer, hag ar briñsed absolut en o stadoù.
ar roüanez, an empalazr, hac ar brinçzed absolud èn o stadou.
1732
Daveenn :
GReg
pg (les têtes) couronnées
David an den santel, mar boa biskoazh e-touez ar rouanez
David an dèn santel, mar boa biscoaz ê touëz ar rouanez
1732
Daveenn :
GReg
pg David (le roi David)
rouanez Bro-Saoz a zo kozh
rouanez Brô-Zaoz a zô kôz
1850
Daveenn :
GON.II
pg rouanez
ambrougerez eo bet d'ar rouanez betek kêr
ambrougérez eo béd d'ar rouanez bété kéar
1850
Daveenn :
GON.II
pg ambrougérez
rouanez
roanez
1850
Daveenn :
GON.II
pg roanez
rouanez
1850
Daveenn :
GON.II
pg roanez, rouanez
rouanezed
1850
Daveenn :
GON.II
pg rouanez
« Gwelloc'h eo bezañ war ar maez / En un toull fall hag en e aez, / Eget bezañ e ti [ur] rouanez, / O krenañ atav gant enkrez. »
» Gwelloc'h eo beza war ar meaz / » Enn eunn toull fall hag enn he eaz, / » Eget beza e ti rouanez, / » O krena atao gant enkrez. »
1867
Daveenn :
MGK
p128-129
« Perak poaniañ, evel a rez, / 'Vit ur rouanez didalvez ? »
» Perak poania, evel a rez, / » 'Vit eur rouanez didalvez ?
1867
Daveenn :
MGK
p115
demat deoc'h roue ha rouanez
Demad d'ac'h, roue ha rouanes
1874
Daveenn :
GBI.II
p454
demat roue ha rouanez
Demad, roue ha rouanes
1874
Daveenn :
GBI.II
p56, 58, 68, 118
Meuliñ a reer e Pariz, am eus klevet, ar pezh he deus graet Priñsez Lambal, ha n’eo ket Yann Pennorz a lavaro ne reer ket mad. Hounnezh, ar Briñsez-se, a yoa en he falez gant ar Rouanez Marie-Antoinette.
Meuli a reer e Paris, am euz klevet, ar pez e deuz great Prinsez Lambal, ha ne ket Ian Pennors a lavaro ne reer ket mad. Hounnez, ar Brinsez-se, a ioa enn he falez gand ar Rouanez Mari-Antoinett.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.73
Kaeraet eo murioù an temploù-se gant skeudennoù livet pe benet er maen, enskrivet warno ouzhpenn, e linennadoù-skritur, meuleudiñ an doueed ha danevell taolioù-kaer rouanez ar vro.
Kaeraet eo muriou an templou-ze gant skeudennou livet pe benet er maen, enskrivet warno ouspenn, e linennadou-skritur, meuleudi an doueed ha danevell taoliou-kaer rouanez ar vro.
1923
Daveenn :
SKET
p.17-18
Ar c'hañvdi brudet, savet d'he fried gant Artemisia, rouanez Karia, an hini eo, moarvat.
Ar c'hanvdi brudet, savet d'he fried gand Artemisia, rouanez Karia, an hini eo, moarvat.
1923
Daveenn :
SKET
p.14
Dileuriñ a rejont, eta, kannaded daveto ha, da heul an emzivizadennoù a c’hoarvezas, e teuas an tri breur da weladenniñ kêriadenn vibien Vanos ha da genbrezeg gant ar rouanezed ha gant ar bennvrezelourien anezho.
Dileuri a rejont, eta, kannaded daveto ha, da heul an emzivizadennou a c’hoarvezas, e teuas an tri breur da weladenni kêriadenn vibien Vanos ha da genbrezeg gand ar rouanezed ha gand ar benvrezelourien anezo.
1923
Daveenn :
SKET
p.99
En o fenn, e kerzhe ar Rouanez-Veur, en he harnez-brezel [sic] : he bouc’hal-emgann (3) en he dorn gwevn ha nerzhek, hag, ouzh he brec’h, ur skoedig arem kelc’hiek (4) ; war he fenn he zog-brezel kernvegek en arem, outañ a-ispilh ur seizenn c’hlas (5).
En o fenn, e kerze ar Rouanez-Veur, en he harnez-brezel : he bouc’hal-emgann[3] en he dourn gwevn ha nerzek, hag, ouz he brec’h, eur skouedig arem kelc’hiek[4] ; war he fenn he zog-brezel kern-vegek en arem, outan a-ispilh eur seizenn c’hlas[5].
1924
Daveenn :
SKET.II
p.54
Pa veze Jan-Laou o kas he nadoz er c'hrezioù, e konte din « kontadennoù » 'lec'h ma veze kaoz eus ramzed, eus kornandoned, eus mab an heol ha merc'h al loar, eus roueed, rouanezed, priñsezed kaer gant blev melen, a lakae dija ma c'halonig da lammat evito.
Pa veze Jann-Laou o kas e nadoz er c'hreziou, e konte d'in « kontadennou » lec'h ma veze kaoz eus ramzed, eus kornandoned, eus Mab an Heol ha Merc'h al Loar, eus Roueed, Rouanezed, Prinsezed kaer gant bleo melen, a lakae dija ma c'halonig da lammat evito.
1944
Daveenn :
EURW.1
p19
(Davedout e teuomp, rouanez an neñv, gant levenez, ha kalonek, holl a-gevret…)
1949
Daveenn :
SIZH
p.44
« Dianket o klask ar peurvad, ne gaven neblec'h, edon o vont skuizh, pa 'n em gavis ganit, â te, kaer e-touez ar re gaer, dibabet gant va c'halon, rouanez va huñvreoù, « o divina! ».
