Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
175
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. V.g. A. 1. Dilec'hiañ war droad (unan eus an treid o chom war an douar a bep eil). Bezañ faezh o vale. Un den fall, teuc'h da vale. Bale gant branelloù. Bale mibin. Bale kaer : bale buan. & Bale kuit : mont kuit. Bale kuit alese ! & Lezel ub. da vale : e lezel da vont kuit. 2. (db. an armeoù, ar bagadoù soudarded) Bale war : mont youlek war-du udb. d'an emgann. Baleomp war hon enebourien. [1878] Me a oar ervat n’em eus nemet lavaret deoc’h : Paotred, eomp a-raok, baleomp war soudarded Canclaux, ha pep hini ac’hanoc’h, sonn e benn, tan en e lagad, a grogo en e fuzuilh hag a valeo ganen. 3. Trl. skeud. Bale eeun : ren ur vuhez reizh, bezañ sentus. Me ho lakay da vale eeun ! & Bale moan : sentiñ uvel hep enebiñ. Bale moan a rankan. & [1944] Kas ub. da vale : e gas diwar-dro. Tuchant m'ho kaso da vale. B. 1. Ober un droiad war droad. Mont a ran da vale. HS. pourmen. 2. Dre ast. Ober un droiad. Bale war ar mor. Deuet ez eus nijerezioù da vale dreist hor pennoù. C. Dre ast. 1. (db. an dud, al loened) Bevañ, bezañ bev. Ar re a vale c'hoazh zo gwall gozh bremañ. 2. Mont en-dro. Ur skipailh a vale mat. HS. kerzhet. II. V.k.e. 1. (db. an dud) Ergerzhet. & Bale bro : beajiñ, dizoleiñ oc'h ober hent. C'hoant am eus da vale bro. Baleet em eus broioù ! & Bale kêr : pourmen e kêr. & Bale hent : pourmen. Ar paotr a vefe gwelloc'h gantañ bezan o vale hent. 2. (db. an dud, al loened) Pourmen ub., ul loen bnk. Bale e vugale. Emañ o vale e gazeg. 3. Dre skeud. Dilec'hiañ. N'eo ket graet an den evit bezañ baleet. 4. (db. an dud, war ton ar gourdrouz) Bale ub. : e lakaat da vont kuit. Me ho paleo !

Skouerioù istorel : 
66
Kuzhat roll ar skouerioù

baleet

1659
Daveenn : LDJM.1 pg cheminer

bale

1659
Daveenn : LDJM.1 pg cheminer, pourmener, bale

bale

1732
Daveenn : GReg pg cheminer (se promener)

baleet 'hed an deiz

1732
Daveenn : GReg pg batre (le pavé)

kae da vale, tennañ da loeroù

1732
Daveenn : GReg pg (va-t'en, tire tes) chausse(s)

Ne ra bemdez netra nemet bale ha fringal.

1732
Daveenn : GReg pg fringuer (Il ne fait autre chose tous les jours que fringuer, gambader, se promener, se donner du bon temps.)

a gar bale

1732
Daveenn : GReg pg allant

savet eo, bale a ra

1732
Daveenn : GReg pg (il est) debout (il n'est plus malade, ni couché)

baleet en deus e-pell-bro

1732
Daveenn : GReg pg climat (il avoyagé en des climats éloignez)

baleet

1732
Daveenn : GReg pg cheminer (se promener)

monet da vale pe da gantreal

1732
Daveenn : GReg pg aller

un den hag a gar bale eo

1732
Daveenn : GReg pg allant

bale 'hed an deiz

1732
Daveenn : GReg pg batre (le pavé)

baleañ

1850
Daveenn : GON.II.HV pg eñgerzout

Skuizh on, ne c'hellan mui baleañ.

1850
Daveenn : GON.II pg baléa (Je suis las, je ne puis plus marcher).

dre greiz ar c'hwrez em eus baleet

1850
Daveenn : GON.II pg grouék, groéz

buan e vale c'hoazh gant e flac'hioù

1850
Daveenn : GON.II pg flac'h

baleañ

1850
Daveenn : GON.II pg baléa (Marcher. Cheminer. Promener. Se promener), kerzout

Baleet hoc'h eus kalz hiziv.

1850
Daveenn : GON.II pg baléa (Vous vous êtes beaucoup promené aujourd'hui).

bale

1850
Daveenn : GON.II pg baléa (Marcher. Cheminer. Promener. Se promener).

baleañ

1850
Daveenn : GON.II pg baléa, bala (Marcher. Cheminer. Promener. Se promener).

Ne c'hell mui bale nemet gant ur vazh-loaek.

1850
Daveenn : GON.II pg bâz-loaek (Il ne peut plus marcher sans béquille).

Ne vale mui hep e vranelloù.

1850
Daveenn : GON.II pg branel (Il ne marche plus sans béquille).

A-vec'h ma c'hell bale.

1850
Daveenn : GON.II pg a-véac'h (à peine peut-il marcher).

Na vale ket koulz ha me

1850
Daveenn : GON.II pg kouls

Dioc'htu ma klevas 'n alc'houeder / Petra 'oa mennozh Yann Gouer, / E lavaras : — « Va bugale, / En taol-mañ 'vat eo deoc'h bale ! »

1867
Daveenn : MGK p54

Un dervezh, emezañ, an aotrou doue war droad, a oa aet da vale gant ar c'hi hag an houad.

1867
Daveenn : MGK p3

Petra zo da ober ? Nemeur a dra : pa deuio tud, ganto bizhier, ha re baour o vale, grognal, harzhal, kregiñ; chom en noz war vale; ober ho fistoulig d'ho mestr, da dud ho ti, setu eno ho kefridi.

1867
Daveenn : MGK p8

— « Mamm, d'e gerent en deus lavaret dont warc'hoazh ! / Ha n'eo ket mall bale ? / — Amzer ! va bugale, / Arabat tec'het kuit ken a lavarin deoc'h. / Souchit aze, kouskit e peoc'h ! »

1867
Daveenn : MGK p53

« Gwelit ar re yaouank, war vale deiz ha noz / O vont hag o kerzhet, o redek da bep bro / Da glask enor, madoù hep aon rak ar marv. »

1867
Daveenn : MGK p103

aet eo aze d'al leur nevez, Fieka Kalvez eus e gostez, gante pep a abid nevez, bravañ daou den yaouank o vale

1874
Daveenn : GBI.II p468

Mes goude Benac’h ne anavezemp ken nemet an hent-bras. Ret [e] oa ivez ’ta bale drezañ.

1877
Daveenn : EKG.I. p.63

Edo er c’hiz-se e-kreiz an hent pa glevas, o tiskenn eus a gostez ar C’hozhvarc’had, un den hag a valee prim, evel diwar nij, digor e zivesker, ramp gantañ, dibreder ha skañv e droad, ur penn-bazh en e zorn hag e wentle a-zindan e vrec’h, o vont en tu bennak da glask pemp gwenneg d’e zervezh.

1877
Daveenn : EKG.I. p.131

Ac’hanta, aze e chomi bremañ ? Gwelet a rez peger mat ha peger karantezus eo an dud-mañ en da geñver. Alo, bale alese ganto ha diwall ne rafes ket mat da gevridi.

1877
Daveenn : EKG.I. p.114-115

Ra deuy o bugale hag o bugale-vihan da vale war o roudoù !

1877
Daveenn : EKG.I. p.100

O ! ne valei ket betek hanternoz kennebeut. Sell, ne welez-te ket du-hont ur bodad gwez ?

1877
Daveenn : EKG.I. p.67

Bale pell pe bale a-dreuz en doa graet, rak tremen kresteiz [e] oa pa zigouezhas dirak un ti.

1877
Daveenn : EKG.I. p.43

Baleit, kozh beleien ; e kastell Brest o pezo amzer da bediñ ho Toue, rak ne gredan ket e teufec’h kuit ac’hano warc’hoazh.

1877
Daveenn : EKG.I. p.254

Pa vezi deuet eus a di ar c’homiser, gant da baperoù, ez i da gaout ar valtouterien hag e laki anezho da furchañ da lestr eus ar strad betek beg ar gwernioù evit diskouez dezho ec’h eus c’hoant da vale dre an hent war-eeun.

1877
Daveenn : EKG.I. p.216-217

Me a oar ervat n’em eus nemet lavaret deoc’h : Paotred, eomp a-raok, baleomp war soudarded Canclaux, ha pep hini ac’hanoc’h, sonn e benn, tan en e lagad, a grogo en e fuzuilh hag a valeo ganen.

1878
Daveenn : EKG.II p.109

— Ar pezh a livirit a zo gwir. Va c’hredenn, va feiz, va c’houstiañs a zifenn ouzhin bale dre ar memes hent ganeoc’h ; her lavaret am beus dirak an holl en ti-kêr : c’hwi ne falveze ket deoc’h kemeret diganen an dilez eus va c’harg : abalamour da se on chomet hep mont war ho tro.

1878
Daveenn : EKG.II p.65

Dre-se eo e ris va menoz da lakaat dre skrid kement am eus gwelet dre ma valeen bro, kement all diwar-benn o istor, o emgannoù, anvioù o renerien, taolioù-kaer o brezelourien, ha derou-kentañ hor gouenn.

1923
Daveenn : SKET p.22

Azaouezet ha diwallet evel ma ’z oant gant pep unan, e veze ar plac’hed yaouank sellet gant an holl gwitibunan evel c’hoarezed pe verc’hed, karet evel c’hoarezed pe verc’hed, dezho da c’hallout bale dizaon ha diarvar eus an eil penn d’ar penn all d’ar vro, da bep koulz, noz ha deiz.

1923
Daveenn : SKET p.67-68

Bale, kerzhet a rae ar Manac’h, ha buan, m’en asur deoc’h, an Teusk en e gichen.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 41, p.948 (Mae 1924)

Jañ Glaudadig, pe Bilzig — anvit anezhañ evel ma karfet — c’hoant dezhañ da vont da vale bro.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 41, p.944 (Mae 1924)

Kirvi-meur ha tirvi-gouez eus ar vrasañ ment o dije gallet bale en o ec’hon war ar c’hein anezho : brasoc’h eget mouilc’hi war gein un ejen ne vijent ket da welout.

1924
Daveenn : SKET.II p.40

me ho paleo

1927
Daveenn : Geri.Ern pg bale

me ho paleo

1931
Daveenn : VALL Rakskrid p XXIV

bourrañ a ran o vale

1931
Daveenn : VALL pg aimer (jaime promener)

bourrañ a ran bale

1931
Daveenn : VALL pg aimer(j'aime promener)

Lezet en deus anezhañ da vale, rak ar roue hepken, ha den all ebet, a c'hell barn unan bennak d'ar marv.

1936
Daveenn : TKAL p14

Goude pemp eur e vezemp dieub, da vont da vale dre Wengamp.

1944
Daveenn : EURW.1 p.195

« (…) Me’m eus respet ha doujañs evit kement re o deus labouret a-du gant Breizh, ha mar gallan, me ‘valeo war ho roudoù… »

1944
Daveenn : EURW.1 p.92

Gant Viktor de Kerangwe, Emil Fichet, Jozeb Ollivier, Leon an Ozhac’h, ha Lukas (eus Benac’h), ez aen da vale an aliesañ.

1944
Daveenn : EURW.1 p.196

Mont a raent o-daou, pep hini diouzh e du eus an hent ; Job a gamme a[-]gleiz ha Lom a gamme a[-]zehou. Mil mizer o doa bale.

1944
Daveenn : ATST p.132

Kalz [a dud] a gasas ac'hanon da « vale », na petra 'ta.

1944
Daveenn : EURW.1 p58

Gortoz a reas ur pennadig mat. Unnek eur a oa gant an heol, un den a oa o vale en hent ; Job a savas e benn.

1944
Daveenn : ATST p.71-72

Mont a rae e soñjoù da vale bro, dispak-bras o eskell. C'hoant en doa, eñ e-unan, mont da redek.

1949
Daveenn : SIZH p.47

Ya ! chom hep dont ' vije pec'hed / P'hon eus, o vale dre ar vro, / Da dremen tost[,] abeg ha tro.

1960
Daveenn : PETO p68

Gaid, an Ankoù zo war vale !

1960
Daveenn : PETO p64

Leztad on da gozh bugale / Ha ne c'heller ganto bale, / Un tad ôget gant viloni / Chas aheurtet er gasoni.

1960
Daveenn : PETO p56

Rak-se 'ta ho pedan da leuskel, hepdale, / Ar person touer-mañ didrabas da vale.

1960
Daveenn : PETO p49

A-raok ma oa degouezhet an dilerc'hidi edon-me adarre war-vale antronoz vintin.

1985
Daveenn : DGBD p156

N'eo ket un den avat evit chom da vale hep ehan, pa 'z eo skuizh en araog dreist-holl; n'on ket kennebeut evit chom azezet, gourvezet ez a gwelloc'hik ganin.

1985
Daveenn : DGBD p11

Bale a ra unan e selloù war ar mogerioù hag ez eo trellet e zaoulagad gant poltredoù, dremmvroioù, bleunioù ha kement a c'hell faltaziañ.

2015
Daveenn : EHPEA p50

Martez ivez peogwir en deus bountet an Troika warnomp ur c'hur treutaat strizh ha kalz a dud n'o deus ket arc'hant a-walc'h evit mont da vale gant o c'harr.

2015
Daveenn : EHPEA p17

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial