ho

Tud vat[,] ho Pater lavaret !

tut mat ho pater leueret

En eil poent e joenter hag e komzer serten / A ur fin infinit, kredit, na doutit ken : / Penaos diouzh plom ha skuezr, / E varnher pec'herien / Dre'n fin-mañ kredet [kredit] lemm, hoz tremm a renk [rank] tremen

En eil poent ez yoenter, hac ez compser certen / A vn fin infinyt, credit na doutit quen : / Penaux diouz plom ha scuezr, ez barnher pechezriè[n] / Dren fin man credet lem, hoz drem á renc tremen

[«] Ha mar gellit he faezhañ, me ray deoc'h retorn d'ho pro gant enor ha joa[.»]

ha mar guellit he fezaff me gray deoch retourn do bro guand enor ha ioay,

13. An impalaer Sezar a respontas : me a c'hallse envat he c'hrontragniñ da sakrifiañ, evit-se gwell eo genen ez ve faezhet dre hoc'h argumantoù ha ho rezonoù :

13. an impalarz cesar a respontas me agalse infat he contrainy da sacrifie euit ce guell eo gueneff ez ve fezet dre ho argumentou ha ho raysonou :

Ho mab-c'hwi a voe gouliet, / Evidomp-ni krusifiet. / Lakait em memoar da garet / E basion em c'halon naet.

12. Ho map huy à voe gouliet, / Euidomp ny crucifiet. / Lyquit e-m memoar da caret / E passion e-m calon net.

Hon Tad, pehini zo en Neñvoù, / Hoz anv da ve[ze]t santifiet. / Deuet deomp ho rouantelezh. / Ho volontez bezet graet, evel en Neñv hag en douar. / Roit deomp hiziv hor bara kotidien. / Ha pardonet deomp hon ofañsoù, evel ma pardonomp da neb en deveus ni ofañset. / Ha na bermetet ket e kouezh[f]emp e temptasion. / Hogen hon delivret a bec'hed. Amen.

D. Hon Tat, pehiny so e-n Euffaou, / Hoz hano da vet santifiet. / Deuet deomp ho Rouantelez. / Ho volontez bezet gret, euel e-n Euff hac e-n douar. / Roit deomp hizieu hon bara quotidien. / Ha pardonet deomp hon offansou, euel ma pardonomp da nep / en deues ny offanset. / Ha na permetet quet ez couezemp en tentation. / Hoguen hon deliuret à peched. Amen.

M. Pan it en hoz kwele diouzh an noz, petra [i]vez a rit-hu ?

M. Pan it en hoz guele diouz an noz, petra vez à grit hu?

M. Pe en feson ez kirit-hu hoz nesañ eveldoc'h hoz-unan ?

M. Pe en fæçon ez quirit hu hoz nessaff eueldoch hoz hunan?

9. Feunteun mamm Jezu a druez, / Grit din ha maz vizin ivez / Partisipant dre garantez / En hoz klac'har dre drugarez

9. Feuteun mam Iesu à truez, / Grit diff ha ma-z fyziff yuez / Participant dre carantez / En hoz glachar dre trugarez

a-us d'ho tremm

ahuz d'ho trem

it gant ho hent

it gant ho c'hent

Doue ra astenno hoc'h hoazl

Doue ra astenno oc'h hoazl

hon tad pehini zo en neñv, hoc'h anv bezet santifiet

Hon tat, pehiny so en eoûn, oc'h hano bezet sanctifiet

Petra a rit-hu diouzh an noz pa'z it en ho kwele ?

Petra à ret-hu dious an noz, pa et en ho cuele ?

panevet respetiñ ho oad

pendervet respeti ho oat

en ho ti

en ho ty

en ho ti-hu

eñ ho ty-hu

monet a raio d'ho ti-hu

mônet a rayo d'ho ty-hu

eus ho ti-hu

eus ho ty-hu

gant hoz koñje

gand oz congé

Debrit, mar kivit un dra bennak diouzh ho c'hoant !

Débrit, mar qivit un dra bennac dioud ho c'hoand.

ur gened par d'hoc'h hini

ur guened par do c'hiny

Debrit, mar kivit un dra bennak d'ho c'hoant !

Débrit, mar qivit un dra bennac d'ho c'hoand.

Debrit, mar kivit un dra bennak d'ho krad !

Débrit, mar qivit un dra bennac d'ho crad.

Likit en ho penn penaos emañ amañ.

Licqit èn oz penn penaus ez ma amañ.

Debrit, mar kivit un dra bennak diouzh ho plaz.

Débrit, mar qivit un dra bennac diouc'h ho plas.

ho tud

Pe war dra ez diazezit-hu ho koulenn ?

Pe var dra ez diasezit-hu ho coulenn ?

En hoz fortun.

En oz fortun.

En e fortun bezet.

En e fortun bézét.

Hoz kehezloù ned int ket re nevez.

Oz qéhézlaou ne diñt qet re névez.

àr ho koar

ar hou coar

Bezit war hoc'h evezh.

Bézit var o hevez.

Setu aze ho pugel dibalamour.

Cetu aze ho puguel dibalamour.

Setu aze ho pugel difeson.

Cetu aze ho puguel difæczoun.

Setu aze ho pugel koant.

Cetu aze ho puguel coandt.

en ho ti-c'hwi

èn hoty-hui

Setu aze ho pugel didailh.

Cetu aze ho puguel didailh.

en ho ti

èn oz ty

d'ho ti

d'hoty

hag ho trugarez kant mil gwech

hac ho trugarez cant mil gueich

hoc'h amourouz eo

ho c'hamourous eo

d'ho ti-hu

d'hoty-hu

an dra-se a reot en hoc'h aez

andra-ze a reot en o c'h-eaz

Ne c'houlennan nemet an enor eus ho krasoù-vat.

Ne oulennan nemed an enor eus ho craçzou-vad.

Ne c'houlennan nemet an enor eus ho karantez.

Ne oulennan nemed an enor eus ho carantez.

hoc'h uhelded

o c'huelded

Me a raio pep tra d'ho tiuz.

Me a rayo pep tra d'oz tihus.

roit an dra-se d'ho tad

roit an draze da ho tad

war ho pouez

var ho poüez

Me a raio pep tra diouzh ho tiviz.

Me a rayo pep tra diouc'h ho tivis.

en ho ti

èn ho ty

ho mammoù-kozh

ho mamou-coz

En hoc'h erbed eo em eus bet kement-se.

Enn hoc'h erbéd eo em eûz bét kémeñt-sé.

Kemerit hoc'h herr.

Kémérid hoc'h err.

Esaet hoc'h eus-hu ho sae ?

Éséed hoc'h eûs-hû hô saé ?

D'ho yec'hed ec'h evan.

D'hô iéc'hed éc'h évann.

Bezit war hoc'h evezh.

Bézit war hoc'h évez.

Bet on o welout ho kwreg en hoc'h ezvezañs.

Béd ounn ô wéloud hô krég enn hoc'h ezvézañs.

Ho falloni eo a zo abeg da gement-se.

Hô falloni eo a zô abék da gémeñt-sé.

Dall eo ho falz.

Dall eo hô fals.

Tennit ar fank eus ho lostenn.

Tennid ar fañk eûz hô lôsten.

Ur faout zo en ho taol.

Eur faout zô enn hô taol.

Kalz farouelled a zo en ho touez.

Kalz farouelled a zô enn hô touez.

Fennañ a reot ho kwin.

Fenna a réod hô kwîn.

ho

hô

ho tad

hô tâd

ho preudeur

hô preûdeûr

o zad

hô zâd

ho

hou

hoc'h

hoc'h aotrou

hoc'h ene

hoc'h éné

hoc'h eskern

hoc'h hini

hoc'h huvre

hoc'h huvré

Anaout a ran ho tad.

Anaoud a rann hô tâd.

Klok eo ho sae.

Klôg eo hô saé.

a-us ho penn

a-ûz hô penn

a-is ho treid

a-îz hô treid

aketus-mat eo ho mab

akétuz brâz eo hô mâb

Alese eo e teu hoc'h anoued.

Alésé eo é teû hoc'h anoued.

An aviez a zo gant ho marc'h.

Ann aviez a zô gañd hô marc'h.

araskl eo ho lin, lakait anezhañ c'hoazh en dour

araskl eo hô lin , likit-heñ c'hoaz enn dour

Araskl eo ho lin, lakait-eñ c'hoazh en dour.

Araskl eo hô lin, likit-héñ c'hoaz enn dour.

avelek bras eo ho ti

avélek brâz eo hô tî

dalc'hit ho pazailherezh, mar gellit

dalc'hed hô padalérez, mar gellet

Ur babouz a zo en ho lagad.

Eur babouz a zô enn hô lagad.

Gant hoc'h atiz em eus e c'hraet.

Gañd hoc'h atiz em eûz hé c'hréat.

hô c'hoar a garann

ho keniterv a kas anezhañ

hô kiniterf a kasa anezhañ

Ho mab a zo gwall aonik.

Hô mâb a zô gwall aonik.

Ho mab ne vezo biken nemet un azen.

Hô mâb né vézô biken néméd eunn azen.

Klaskit en hoc'h arc'hig.

Klaskid enn hoc'h arc'hik.

Lakait ho podreoù ha kit kuit.

Likid hô pôdréou, ha kit kuit.

Livirit din pelec'h e chom ho paraerez.

Livirid d'in péléac'h é choum hô paraérez.

Me a gred eo argilus ho marc'h.

Mé a gréd eo argiluz hô marc'h.

Na vourro biken diouzh ho toare.

Na vourrô bikenn diouc'h hô toaré.

Flastrit ar c'hlos kistin gant ho treid.

Flastrid ar c'hlos-kistin gañd hô treid.

Klouarait ho kwin.

Klouaraid hô kwîn.

N'eo ket skañv a-walc'h ho klouedenn.

Né két skañv awalc'h hô klouéden.

Ho kwele ne vezo ket kloz evel-se.

Hô kwélé né vézô két klôz évelsé.

Roet em eus o deroù-mat d'ar vugale.

Rôed em eûz hô dérou-mâd d'ar vugalé.

Deviñ a reot ho torn.

Devi a réod hô tourn.

An dra-mañ a zo evit ho tic'haou.

Ann drâ-mañ a zô évid hô tic'haou.

Dilastezit ho pugale.

Dilastézid hô pugalé.

N'eo ket dilaezhet a-walc'h hoc'h amann.

Né kéd dilézed awalc'h hoc'h amann.

Ar glav a ziruzio ho tor.

Ar glaô a zirusiô hô tôr.

Diskoulmit ho plev.

Diskoulmid hô pléô.

Gwalc'hit ho treid, an dra-se ho tiskuizho.

Gwalc'hid hô treid, ann drâ-zé hô tiskuizô.

Dishouarn eo ho marc'h.

Dishouarn eo hô marc'h.

Disneudet eo ho kelc'henn.

Disneûded eo hô kelc'hen.

Dispak eo ho samm.

Dispak eo hô samm.

Distegnit ho kwareg.

Distéñid hô kwarek.

N'eo ket c'hoazh disternet ho lien.

Né kéd c'hoaz disterned hô lien.

Distrobet eo ho kelc'henn.

Distrôbed eo hô kelc'hen.

Divabouz eo ho lagad.

Divabouz eo hô lagad.

Divrid ha digabestr eo ho marc'h.

Divrid ha digabestr eo hô marc'h.

diwar ho penn

diwar hô penn

Dizalc'hit ho marc'had din.

Dizalc'hid hô marc'had d'in.

Ma na zizourit ket ho prad, n'ho pezo ket a foenn.

Ma na zizourit kéd hô prâd, n'hô pézô kéd a foenn.

Ho tleourez eo, ha va hini ivez.

Hô tléourez eo, ha va hini ivé.

Na zorlotit ket ho keniterv evel-se.

Na zorlôtit kéd hô kiniterv évelsé.

Ha dornañ a reot-hu hoc'h heiz hiriv ?

Ha dourna a réot-hu hoc'h heiz hiriô ?

An dra-se a zuo ho taouarn.

Ann drâ-zé a zuô hô taouarn.

Na zuit ket ho nesañ dre ho komzoù.

Na zuit kéd hô nesa dré hô komzou.

e-biou d'ho penn

é-biou d'hô penn

En em likit e-keñver ho tad.

En em likid é-kéñver hô tâd.

En hoc'h aez en greot.

Enn hoc'h éaz héñ gréot.

Ho kazeg a ebeulio hepdale.

Hô kazeg a ébeûliô hép dalé.

En deiz-all e welis unan eus ho merc'hed.

Enn-deiz-all é wéliz unan eûz hô merc'hed.

Ho preur

Hô preûr

ho torn

hô tourn

ho kenou

hô kénou

ho kwiriou

hô kwiriou

Hoc'h azen

Hoc'h ene

Hoc'h éné

Hoc'h oad

Ho re

Hô ré

Ho

Hô

hoc'h

An dra-se a vezo en ho kerz.

ann drâ-zé a vézô en hô kers

ho re

hô ré

Va zad a zo koshoc’h eget hoc'h hini.

Va zâd a zô kôsoc’h égéd hoc’h-hini.

Gwerzhit 'ta ho puoc'h din.

Gwerzit ‘ta hô pioc’h d’in.

N'ho kaver ket alies en ho ti.

N'hô kaveur kéd aliez enn hô tî.

Gwin mat a ever e ti ho tad.

Gwîn mâd a éveur é-tî hô tâd.

Ha ned eo-hi ket karet va c'hoar gant ho preur ?

Ha né d-ef-hî két karet va c'hôar gañd hô preûr ?

Ho pugale eo a ra an trouz-se.

Hô pugalé eo a ra ann trouz-zé.

Ho c’hoar eo a gano da gentañ.

Hô c’hôar eo a ganô da geñta.

Prenit va fark, mar kirit, n’eo ket pell diouzh hoc’h hini.

Prénit va fark, mar kirit ; né két pell diouc’h hoc’h hini.

Lakait evezh, terriñ a reot ho kouzoug.

Likid évez, terri a réod hô kouzouk.

Loaioù koad n’eus ken e ti ho preur.

Loaiou kôat n’eûz kén é-tî hô preûr.

Ho c’hoar a garan a-greiz va c’halon.

Hô c’hôar a garann a greiz va c’haloun

Ho ti a zo bras, va hini a zo c’hoazh brasoc’h.

Hô tî a zô brâz, va hini a zô c’hôaz brasoc’h.

Ho pugale a zo klañv, va re a zo yac’h.

Hô pugalé a zô klañv, va ré a zô iac’h.

Ho merc’hed a zo gwan, va re a zo kre.

Hô merc’hed a zô gwân, va ré a zô kré

Va mab a zo yaouankoc'h evit hoc’h hini, hag evel-se hoc’h hini a zo koshoc’h evit va hini.

Va mâb a zô iaouañkoc’h évid hoc’h hini, hag évelsé hoc’h hini a zô kôsoc’h évid va hini.

Kemerit hennezh evidoc’h, ha roit egile d’ho preur.

Kémérid hen-nez évid-hoc’h, ha rôid égilé d’hô preûr.

En em harpit noz-deiz, an eil hag egile, / Ha ne skuizhot en hent, kaer ho pezo bale ; / Nad it ket eus ho pro, nad it ket pell da gantreal, / Gant aon na ve anken en hent ouzh ho kedal.

En em harpit noz-deiz ann eil hag egile, / Ha ne skuizot enn hent, kaer ho pezo bale ; / Na d-it ket euz ho pro, na d-it pell da gantreal, / Gant aoun na ve anken enn hent oc'h ho kedal.

Petra rafac'h-c'hwi hoc'h-unan, / Bugale, mar kollfac'h ho mamm ?

Petra rafac'h-c'houi hoc'h-unan, / Bugale, mar kollfac'h ho mamm ?

Marmouz, c'hwi da gentañ, gwelit al loened-se, lavarit din distag, abeg am eus da se; hag ho kened a zo ker kaer ha gened all ?

Marmouz, c'houi da genta, gwelit al loened-se, lavarit d'in distag, abek am beuz da ze, hag ho kened a zo ker kaer ha gened all ?

Na hejit ho skabell : rak mard eo uhel eo kamm, mar deu da gostezañ, ho pezo ur gwall-lamm

Na hejit ho skabel : rak mar d-eo huel eo kamm, mar d-eu da gosteza, ho pezo eur gwall-lamm.

« It, eme 'n ostiz, it ac'hann, / It en hoc'h hent buan da vale ! »

« It, eme 'nn ostiz, it ac'han, / It enn hoc'h hent buan da vale ! »

Pegement a goust deoc'h ar walenn dimeus hoc'h abid kamolod gwenn?

Pegement a goust d'ac'h ar walenn dimeus hoc'h abit kamolot-gwenn?

Ha c’hwi, daoust ha n’hoc’h eus ket graet muioc’h evidon-me, pa’z eo gwir hoc’h eus risklet ho puhez ha bara ho kwreg hag ho pugale ?

Ha c’houi, daoust ha n’hoc’h euz ket great muioc’h evidon-me, pa’z eo guir hoc’h euz risklet ho puez ha bara ho krek hag ho pugale ?

Paotred yaouank a Vreizh-Izel, ma rankit, eveldomp-ni, kregiñ en ho fuzuilh, dilezer ti ho tad, — n’eo ket me eo her goulenn deoc’h, — evit difenn ho pro, ho peleien hag ho relijion, grit ar pezh en deus graet Yann Pennorz hag e gamaraded, hag ho pezo graet ar pezh a c’houlenn Doue diganeoc’h.

Paotred iaouank a Vreiz-Izel, ma rankit, eveldomp-ni, kregi enn ho fuzil, dilezer ti ho tad, — ne ket me eo her goulenn d’ehoc’h, — evit difenn ho pro, ho peleien hag ho relijion, grit ar pez en deuz great Ian Pennors hag he gamaraded, hag ho pezo great ar pez a c’houlenn Doue diganeoc’h.

Mat, va soñj eo distreiñ d’am c’houent ; re hir on chomet da zibriñ eus ho para.

Mad, va zonj eo distrei d’am c’houent ; re hir ounn chommet da zibri euz ho para.

Digorit ho kalon ker bras ha ma kerfot, savit ho spered uhelañ ma c’hellfot, ha lavarit din ha c’hwi hoc’h eus klevet ur c’han ken dudius, gwelet un dra ker burzhudus ?

Digorit ho kaloun ker braz ha ma kerfot, savit ho spered huella ma c’helfot, ha lavarit dign ha c’houi hoc’h euz klevet eur c’han ken dudiuz, guelet eun dra ker burzuduz ?

— O ! va c’hoar, n’er nac’han ket ouzhoc’h, pell ac’hano ; ho tra a zo deoc’h.

— Oh ! va c’hoar, n’her nac’han ket ouzoc’h, pell ac’hano ; ho tra a zo d’eoc’h.

Ac’hanta neuze, lennerien ger, reit dorn d’ar Groaz neve[z], mar plij, en ur reiñ de[zh]i ho kwenneg pep s[izh]un.

Ac’hanta neuze, lennerien ger, reit dorn d’ar Groaz neve, mar plich, en eur rei d’ei ho kwennek pep zun.

Kendalc’hit en ho nerzh hag en ho kwevnded dre c’hoarioù-ouesk pemdeziek ha dereat !

Kendalc’hit en ho nerz hag en ho kwevnded dre c’hoariou-ouesk pemdeziek ha dereat !

— Evite, nerzh kalon ho pezo, Izabel, evit ho pugaligoù, a lavare dezhi an aotrou person. Paourkaezh bugaligoù !…

— Evite, nerz kalon ho pezo, Izabel, evit ho pugaligou, a lavare d’ei an ôtrou person. Paour kêz bugaligou !…

war ho koar

— « Ho trugarez a-greiz-kalon, aotrou Vallée, re vadelezhus oc'h.

— « Ho trugarez a greiz kalon, Aotrou Vallée, re vadelezus oc'h.

« O ! me a zo bet martolod, e Brest, » emezañ, « ha va micher eno a oa kas an ofiserion eus al lestr d’ar c’hae gant ur vagig heñvel ouzh hoc’h hini. »

Arabat e vije krediñ o doa ar serjanted hag ar gaporaled an disterañ doujañs ouzh ar « vibien d’o zadoù » a raed ouzhimp ‘drek hor c’hein.

Arabat e vije kredi o doa ar serjanted hag ar gaporaled an distera doujañs ouz ar « vibien d’o zadou » a raed ouzimp ‘drek hor c’hein.

« Mat, gortoz a raen hoc’h asant. Trugarez deoc’h. Emberr da noz, e teuot da zibriñ ho koan du-mañ, hag e komzinp amploc’h a-zivout ar gouel-se ».

« Mat, gortoz a raen hoc’h asant. Trugarez d’eoc’h. Emberr da noz, e teuot da zibri ho koan du-mañ, hag e komzinp amploc’h a-zivout ar gouel-se ».

— « Kavout a ra din », eme Lukaz, « eo deuet ho teod da vezañ skañvoc’h gant marv hoc’h eontr ? »

An eil diaoul. — « Krenit en ho tizesper ! »

- Mignon yaouank, emezi, pegoulz e vezoc'h dieub ? Petra a rit gant hoc'h amzer ?

Petra a lennit evit magañ buhez ho spered, reiñ sav d'hoc'h ene ?

Kentañ pec'hed hoc'h eus graet : laerezh, laerezh en ur ober gaou ouzh ho nesañ.

Eil pec'hed graet ganeoc'h : ur pec'hed a lontegezh. Dav eo debriñ, a-dra-sur ; maget e rank ar c'horf bezañ. Reiñ dezhañ, avat, dres ar pezh a zo ret. Moarvat n'ho poa ket da zioueriñ e ti ho kerent, ha d'ho lontegezh eo, - pec'hed al loen mut ! - e raec'h bod, pa 'z aec'h da skrapañ frouezh hoc'h amezeien.

Dibunañ a reot ho tiv dizenez chapeled, war ho taoulin, gant ho tivrec'h e kroaz, ha, pa ho po echu, e pokot teir gwech d'an daroù gant ho muzelloù...

- Breudeur hoc'h eus en ho pro ? eme eben. - C'hoarezed ; peder.

Dibunañ a rae e frazennoù war un ton gorrek ha kompez, damstouet gantañ e valvennoù, pe, neuze, gant e selloù o parañ eeun en ho taoulagad.

Krediñ a reas goulenn : - Lavarit din hoc'h anv, mar plij !

- Breur Celestino, en ho plas ez afen da gofes. Ha pediñ a rafen, ken a... - Marteze ! C'hwi avat, n'oc'h nemet un tamm koad.

Tamm-ha-tamm e krog ennoc'h ezhomm da darlaskat, ha santout a rit flemmadennoù war ho korf, un tammig a bep tu.

"Selaouit 'ta", a lavaras din un deiz, pa oa o pouezañ din ma zamm bistek, hep tennañ he daoulagad diwar ar garrezenn e-lec'h ma oa merket ar briz, ha me ne dennen ket ma daoulagad ivez diwar al lec'h ma tlee ar briz en em ziskouez, gwelloc'h pevar lagad eget daou evit bezañ sur na vo ket faziet eus ur gwenneg bennak, "selaouit 'ta, klañv eo gwreg hoc'h amezeg ?"

Pouezus eo eta rakwelet barregezhioù hoc'h enebourien d'en em ober ouzhoc'h, o lakaat termenoù berr dezhe da skouer evit ma vefe sevenet ho koulennoù, kuit na vefe obererezhioù nevez a-daol-trumm.

Ma rankit parkañ ho karr-tan ur pennadig war al lec'h, grit van da c'hortoz unan bennak, o c'hoari an den a goll pasianted, en ur sellet alies ouzh hoc'h eurier pe en ur ober van da bellgomz zoken.