I.
1. [1659, 1732, 1850, 1927, 1931] Rann eus ur wezenn a gresk en ur c'haoliañ diouzh he c'hef.
Barroù gwez. Edo ar vran war ur barr.
DHS. brank, skourr.
2. [1499, 1659, 1732, 1927] Strollad bleunioù, delioù pe frouezh stag ouzh ur brankig.
Ur barr delioù. Daou varr rezin.
&
Trl. skeud.
Krenañ evel ur barr delioù : krenañ kalz.
&
GWECHALL
[1931] Arouez, skor a lakaer a-us d'ur stal zo merket warnañ anv pe doare ar stal end-eeun, asagn.
[1931] Barr-iliav : bod iliav a staged ouzh talbenn un ti da ziskouez e oa un ostaleri anezhañ.
3. Dre heveleb. (spizer)
[1499, 1732, 1927, 1931, 1985] Benveg, anezhañ ur broust stag ouzh un troad, a dalvez da seveniñ pennad pe bennad labour.
Ur barr-pluñv : benveg a dalvez da ziboultrennañ an arrebeuri, ar bitrakoù, h.a.
[1499, 1850, 1931] Ur barr dour benniget.
[1985] Barr deliaouek da gas ar c'helien.
II.
Dre heveleb.
1. (e yezh ar besketerien)
Strollad evned o nijal a-gevred.
2. (db. an dud, ar gwenan)
Strollad.
[1850] Ur barr tud. [1850] Ur barr gwenan.
3. Dre ast. (db. an dud)
Den trouzus, a gomz kalz.
Honnezh zo ur barr krenn.
Daveenn :
LDJM.1
pg branche (de laurier), bar lore
barr
1659
Daveenn :
LDJM.1
pg branche, rameau
barr rezin
bar raesin
1659
Daveenn :
LDJM.1
pg bar (raesin)
barr skuberezh
bar-scuberès
1699
Daveenn :
Har.
pg barr-skuberezh
tremen ar barr
trémen ar barr
1732
Daveenn :
GReg
pg brosser
strinkañ dour gant ur barr
strincqa dour gand ur barr
1732
Daveenn :
GReg
pg asperger
strinkañ dour gant ur barr war ar mezher
strincqa dour gand ur barr var ar mezer
1732
Daveenn :
GReg
pg asperger (des draps)
barroù
barrou
1732
Daveenn :
GReg
pg branchage, branche, brosse (espece de vergette pour nettéir les habits)
barr
1732
Daveenn :
GReg
pg branche, brosse (espece de vergette pour nettéir les habits)
barr olivez
barr-olivès
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (d'olivier)
barr oliv
barr oliff
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (d'olivier)
barr palmez
barr-palmès
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (de palmier)
barr lore
barr-lore
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (de laurier)
barr mitrez
barr-mytrès
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (de myrte)
barr rezin
barr-résin
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (de vigne qui a du fruit), grape (grape de raisin, Van.)
barr gwini
barr-guiny
1732
Daveenn :
GReg
pg branche (de vigne sans fruit)
frotañ gant ur barr
frota gand ur barr
1732
Daveenn :
GReg
pg brosser
tremenet ar barr
trémenet ar barr
1732
Daveenn :
GReg
pg brosser
skubañ gant ur barr
scuba gand ur barr
1732
Daveenn :
GReg
pg épousseter
krenañ e-c'hiz barr delioù
crena ê c'hiz barr-delyou
1732
Daveenn :
GReg
pg fremir (trembler de peur)
krenet e-c'hiz barr delioù
crenet ê c'hiz barr-delyou
1732
Daveenn :
GReg
pg fremir (trembler de peur, pp.)
ur barr balan
ur barr baëlan
1732
Daveenn :
GReg
pg genet (Une branche de genet.)
barroù rezin
barrëu-résin
1732
Daveenn :
GReg
pg grape (grape de raisin, Van., p.)
em gollet eo war ar barr
em gollet eo var ar barr
1732
Daveenn :
GReg
pg barre (entrée d'un port de mer, empêchée par les bans & les rochers)
barroù
barrou
1732
Daveenn :
GReg
pg barre (entrée d'un port de mer, empêchée par les bans & les rochers)
barr
1732
Daveenn :
GReg
pg barre, (entrée d'un port de mer, empêchée par les bans & les rochers)
barroù
barrou
1850
Daveenn :
GON.II
pg bâr (Pl.)
barr dour benniget
bâr-dour-benniget
1850
Daveenn :
GON.II.HV
pg bâr-dour-benniget (Aspersoir, goupillon pour jeter de l'eau bénite. Aspergès).
Ur barr gwenan
Eur bâr gwénan
1850
Daveenn :
GON.II
pg bâr (un essaim d'abeilles).
Ur barr tud
Eur bâr tûd
1850
Daveenn :
GON.II
pg bâr (Un groupe de monde, de gens).
barr bezv
bâr bézô
1850
Daveenn :
GON.II
pg bâr (balai de bouleau).
Barr
Bâr
1850
Daveenn :
GON.II
pg bâr ( [...] Branche. [...] "Bâr" a encore la signification de balai, si on y ajoute le nom d'un arbuste propre à cet usage. "Bâr" est de plus une grappe de raisin, un essaim d'abeilles en un seul tas. Groupe).
Arouezioù ar Gorsedd a zo : Ur banniel, Ur c'horn Hirc'hlas, Ur Barr Uhelvarr, Ur c'hleze (arouez kleze Arzhur, arouez ar Peoc'h dre an Nerzh).
Aroueziou ar Gorsedd a zo : Eur banniel, Eur c'horn Hirlas, Eur Barr Uhel-var, Eur c'hleze (arouez kleze Arzur, arouez ar Peuc'h dre an Nerz).
1909
Daveenn :
REZI
p. 7
— An evned a davas en uhelañ barroù, ar c’hazh-karvetaer a ehanas da skrimpañ gant ar c’helf hag a zamzerras e zaoulagad [...].
— An evned a davas en uhela barrou, ar c’haz-karvetaer a ehanas da skrimpa gant ar c’helf hag a zamzerras e zaoulagad [...].
1923
Daveenn :
SKET
p.35
C’hoazh e tezrevelle din ar sklav peger kaer, ha sioul, ha don ez oa koadoù e vro, peger sonn, ha tev, ha hir kefioù ar gwezennoù enno, pegen ledan, leun a veurded ha deliaouet-stank ar pennad-barroù anezho o krenañ hag o vouskanañ dindan flourad an avel.
C’hoaz e tezrevelle d’in ar sklav peger kaer, ha sioul, ha doun ez oa koadou e vro, peger sounn, ha teo, ha hir kefiou ar gwezennou enno, pegen ledan, leun a veurded ha deliaouet-stank ar pennad-barrou anezo o krena hag o vouskana dindan flourad an avel.
1923
Daveenn :
SKET
p.48
Derc’hent an donedigezh en em skigne ar baotred hag ar merc’hed yaouank dre ar c’hoadoù da guntuilh barroù-glas ha da zastum bleunioù muiañ ma c’hallent.
Derc’hent an donedigez en em skigne ar baotred hag ar merc’hed yaouank dre ar c’hoadou da guntuilh barrou-glas ha da zastum bleuniou muia ma c’hallent.
1923
Daveenn :
SKET
p.59-60
N’oa ket d’ar gerent ha d’ar geneiled anezho tañva glac’har ouzh o ledañ en o geler-zerv e-touez barroù teñval an ivinenn beurbad (3). »
N’oa ket d’ar gerent ha d’ar geneiled anezo tanva glac’har ouz o leda en o geler-zero e-touez barrou tenval an ivinenn beurbad (3). »
1923
Daveenn :
SKET
p.69
Ar balmezenn, gwernheñvel (4) ar c’hef anezhi, a sav uhel-uhel a-us d’ar bodoù-kelvez he fennad barroù evel pluennoù gwariet-flour.
Ar balmezenn, gwernhenvel (4) ar c’hef anezi, a sav uhel-uhel a-us d’ar bodou-kelvez he fennad barrou evel pluennou gwariet-flour.
1924
Daveenn :
SKET.II
p.47
Mar n’houlez ket dastum terzhienn, n’i ket da sevel da logell er geunioù, e-lec’h m’emañ chag an dour ha ma teu da verniañ ha da vreinañ en o strad delioù ha barroù gwez ha korfoù-marv.
Mar n’oulez ket dastum terzien, n’i ket da sevel da logell er geuniou, e-lec’h m’eman chag an dour ha ma teu da vernia ha da vreina en o strad deliou ha barrou-gwez ha korfou-maro.
1924
Daveenn :
SKET.II
p.28
barr
1931
Daveenn :
VALL
pg bouchon (enseigne de cabaret)
barr iliav
barr-ilio
1931
Daveenn :
VALL
pg bouchon (enseigne de cabaret)
barroù
barrou
1931
Daveenn :
VALL
pg bouchon (enseigne de cabaret)
barroù
barrou
1931
Daveenn :
VALL
pg branche
birri
1931
Daveenn :
VALL
pg branche
barrioù
barriou
1931
Daveenn :
VALL
pg branche
barr
1931
Daveenn :
VALL
pg branche
barr dibeller
barr-dibeller
1931
Daveenn :
VALL
pg balai
barr dour benniget
1931
Daveenn :
VALL
pg aspersoir
Rak an amprevaned all a ro dre vras [dre-vras] peoc'h deoc'h keit ha ma vezit o kerzhet ; ar re-mañ, en enep, ne baouezont ket da droidellat en-dro deoc'h, goude ha ma'z afec'h d'ar red, dedennet ha ma vezont moarvat gant c'hwezh ar c'hwezenn : louzoù all ebet nemet hejañ dizehan en-dro d'ho penn ur barr deliaouek.
1985
Daveenn :
DGBD
p72
Notennoù studi
"Barrioù" ha "birri" zo roet da stummoù lies tregeriat an termen e-lec'h "barroù" gant VALL. Met stummoù lies dibaot a-walc'h int.
Etimologiezh
Termen anavezet dindan ar stumm barr e henvrezhoneg, kar d'ar c'hembraeg ha d'ar c'herneveureg bar.