Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
7
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Doar./Stn. 1. Dezhañ re nebeut a arc'hant, a vadoù evit bastañ d'e ezhommoù. Re baour eo evit mont e vakañsoù. Er c'horn-bro-se ez eus kalz kouerien baour. & Paour-du, paour-ran, paour-razh, paour-glad, paour-glez, paour-noazh : paour-kenañ. DHS. ezhommek, kaezh, reuzeudik, tavantek. ES. pinvidik. 2. (db. an traoù) Doare an dienez warnañ. Un ti paour. Paour eo an traoù amañ : en ti-mañ. 3. Dre ast. Dezhañ nebeut a dalvoudegezh. Brezhoneg paour. Douar paour. Tinell baour a vez gantañ. HS. dister, treut. II. Stn. Dre skeud. 1. (db. an dud) A c'haller kaout truez outañ. An den paour ! Kollet e wreg gantañ. 2. Termen a reer gantañ dre vignoniezh pa gomzer ouzh ub., diwar-benn ub. Ac'hanta, paotr paour, penaos emañ ar bed ? N'en deus ket bet kalz a chañs, ar paotr paour anezhañ. [1878] Per, Per, va fried paour, me a zo amañ en ho kichen [.] HS. kaezh.

Skouerioù istorel : 
52
Kuzhat roll ar skouerioù

paour

1499
Daveenn : LVBCA p156 (poure)

ur pousad paour a zen eo

1732
Daveenn : GReg pg asme

donet da baour

1732
Daveenn : GReg pg appauvrir

ur cher baour a ra

1732
Daveenn : GReg pg (il fait mauvaise) chere

donet da vezañ paour

1732
Daveenn : GReg pg appauvrir

ur fortun baour

1732
Daveenn : GReg pg fortune (Une triste [sic] fortune)

ur poetrian paour

1732
Daveenn : GReg pg (un poëte de) bibus (un mauvais poëte)

Ur c'horf paour a zen eo.

1732
Daveenn : GReg pg fluet (Il est fort fluet.)

monet da baour

1732
Daveenn : GReg pg appauvrir

Ur paourkaezh haer eo ; haered paour int.

1732
Daveenn : GReg pg hère (C'est un pauvre haire ; ce sont de pauvres haires.)

donet da baour

1732
Daveenn : GReg pg devenir (pauvre)

donet da vezañ paour

1732
Daveenn : GReg pg devenir (pauvre)

reuzeudig paour

1732
Daveenn : GReg pg chetif (pauvre & miserable)

rentañ paour

1732
Daveenn : GReg pg appauvrir

paour

1850
Daveenn : GON.II pg paour, peûr, tavañtek + p6 "pauvre"

paour

1850
Daveenn : GON.II pg paour, peûr

ar baourañ

1850
Daveenn : GON.II p.6, introduction ; "la plus pauvre"

paour glez int

1850
Daveenn : GON.II pg gléz

n'eo ket ken paour ha m'en deus doare da vezañ

1850
Daveenn : GON.II pg paour

Petra zo da ober ? Nemeur a dra : pa deuio tud, ganto bizhier, ha re baour o vale, grognal, harzhal, kregiñ; chom en noz war vale; ober ho fistoulig d'ho mestr, da dud ho ti, setu eno ho kefridi.

1867
Daveenn : MGK p8

Koulm baour, gwelet e voe gant ur gup krabanek o sachañ war e lerc'h, evel ul laer tec'het, ur pennad reun torret. Ar gup a ya dezhi, digor ha lemm e veg, pa gouezh warnañ, d'e dro, evel ur maen pounner, eus a-greiz an neñvoù, ur pezh labous, un er. E-pad m'edo an daou-mañ oc'h en em gribinat, ar goulm a ya kuit e-biou.

1867
Daveenn : MGK p20

Na souezhet e vizec'h bet gant danevell an daou vourc'hiz, "Unan a oa desket ha paour, an eil azen ha dezhañ aour".

1867
Daveenn : MGK Rakskrid XI

Va breur paour, me ho ped, n'ankounac'hait biken emañ 'n nec'h, an enkrez atav war ziarbenn ar re a vez en hent !

1867
Daveenn : MGK p17

Gwelloc'h eo bezañ paour ha bevañ leal war zouar, / Evit gwerzhañ nav real ar pezh ne dalv pevar.

1867
Daveenn : MGK p87

ma zadig paour, it-c'hwi d'ar gêr ha lest ar justis d'ober he dever

1874
Daveenn : GBI.II p422

e-maez an ti e sortias, e abid paour a diwiskas

1874
Daveenn : GBI.II p238

an aotrou Koadrioù en deus graet, ar pezh na raje aotrou ebet; en deus diwisket e abid aour, gwisket un abid lien paour, gwisket un abid lien leien, 'vit mont da di e vererien

1874
Daveenn : GBI.II p228

un abid paour en deus gwisket evit mont er bloaz-mañ da glask e voed

1874
Daveenn : GBI.II p236

Hag an den paour, er bed-mañ, n’euz forzh peger skiantek eo, hep skoazell Doue a zo dall-put.

1877
Daveenn : EKG.I. p.2

Daou-c’hant tenn fuzuilh a grozas a-hed an Hent-Don, ha kalz eus a dud hor bro, gwazed ha merc’hed, a gouezhas d’an douar flastret o fenn, torret o izili, toullet o c’horf... An dud paour ! n’edont ket war evezh, ne ouient petra da ober.

1877
Daveenn : EKG.I. p.166-167

E leandi Sant-A[l]bin, hennezh [e] oa hanv ar gouent savet gant an Aotrou Olier Lambal, hag a gomzan anezhi, e leandi Sant-A[l]bin [e] oa digor an nor d'an holl ; kerkoulz d’ar pec’her paour a deue di d’en em zisammañ eus e bec’hedoù e-harz treid ur "c’honfesour" karantezus, evel d’ar paour ezhommek n’en doa tamm da zebriñ e-unan, na griñsenn da reiñ d’e vugale.

1877
Daveenn : EKG.I. p.34

N’euz forzh, kavet e voe unan bennak da brenañ, hag an ilizoù a voe lakaet paour-glez.

1877
Daveenn : EKG.I. p.2-3

— Digorit din, me ho ped, va zud paour ! Un taol kleze am eus bet em morzhed hag a ra kalz poan din. En hanv Doue e teuan da c’houlenn lojeiz diganeoc’h, rak n’on ket evit mont larkorc’h. Digorit din...

1878
Daveenn : EKG.II p.39

En em deuler a reas warnezhan en ur grial : — Per, Per, va fried paour, me a zo amañ en ho kichen [.]

1878
Daveenn : EKG.II p.176

— O va fried, va fried paour, va fried kaezh !… Truez, va Doue !… Truez !… a zamante Izabel, he bugaligoù en-dro dezhi o ouelañ. Truez, va Doue !… evit va fevar bugelig, va fevar bugelig emzivad !…

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 37, p.812 (Miz Genver 1924)

Buhez Bilzig a zo bet sklaerijennet, holl alaouret gant an aezhenn [g]uñv ar garantez a c’hwezhas abred war e galon a vugel paour hag emzivad.

1925
Daveenn : BILZ2 p.180

diskouez bezañ paour

1931
Daveenn : VALL pg aspect

paour da welout

1931
Daveenn : VALL pg (d'une pauvreté) apparent(e)

bezañ paour da welet

1931
Daveenn : VALL pg aspect

An teatr brezhonek a zo paour a-walc’h, aotrou ; n’eus nemet misterioù, evel an hini hoc’h eus c’hoariet warlene : « Buhez Sant Gwennole ».

1944
Daveenn : EURW.1 p.96

Lom baour, pec’hedoù brasoc’h eget ar re-se a vez graet bemdez.

1944
Daveenn : ATST p.77

Va zudoù paour, n’on ket evit lavarout deoc’h na petra am eus gwelet na petra am eus klevet.

1944
Daveenn : ATST p.83

— « Che ! paour kaezh ["paourkaezh"] Job, me a zo ken paour !… » — « Ya ! ya ! paour oc’h, paour evel Job. Mat, me eo Job, an taol-mañ, ha me a zo paour evel Lom.

1944
Daveenn : ATST p.106

An trepasioù a zo koaret ken e luc'hont ; an dortoueroù a zo sklaer gant e-leizh a brenestroù ; ar solieroù a zo uhel wintet ha ne waskont ket war ar chouk, evel re savadurioù kozh-kozh kolaj paour Gwengamp.

1944
Daveenn : EURW.1 p48

Ha koulskoude, ar re-mañ a oa peizanted, da welout, ha re c'hros c'hoazh, gant togoù plat, chupennoù berr, bouteier didach ; mar bijent bet tud ar c'hêrioù, n'em bije ket kavet drol na ouijent ket a vrezhoneg mes ar re-mañ a oa reuzeudik a-walc'h, holl en teirvet pañsion, paouroc'h e oant, sur-mat, eget ar vrezhonegerien.

1944
Daveenn : EURW.1 p34-35

Nemet brezhoneg ne veze ganimp ; a-wechoù ez aemp da gontañ gant brezhonegerien baour o labourat e Sant-Brieg.

1944
Daveenn : EURW.1 p55

Bep eil tro ez ae ar sikourerien da ober un droiad e kêr, hag i renet gant ur mestr, evit bizitañ ar reuzeudiien hag ar glañvourien en o c'hambroù hag en o zier paour.

1944
Daveenn : EURW.1 p52

Em iliz, den ne brof er plad ; / Nep kristen ganet war he zro. / Ha ma boujedenn zo ken plat / Ma n'eus ket paouroc'h 'barzh ar vro.

1960
Daveenn : PETO p28

Person paour, c'hwi zo ranezenn / Rak al louarn fin o nec'hiñ. P'ho kweler e renk an ezen / Hag ho sikour 'vefe pec'hiñ [?]

1960
Daveenn : PETO p31-32

Ma c'halon baour a zo ken bresk !

1960
Daveenn : PETO p75

Da skouer e c'houlenno ar vanifesterien nebeutoc'h a dailhoù evit ar re binvidik, met ivez lakaat tout ar re baour da labourat en-dro rak re ger e koustont d'ar gevredigezh.

2015
Daveenn : DISENT p111

Paour-tre e oa an dud amañ neuze.

2015
Daveenn : EHPEA p15

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial