Porched niverel ar brezhoneg
Ofis Publik ar Brezhoneg
brezhoneg
français
brezhoneg
français
Loazioù niverel
Geriadurioù
Meurgorf
Geriadur istorel ar brezhoneg
Diazoù roadennoù
KerOfis
Diaz lec'hanvadurezh TermOfis
Diaz termenadurezh
Korpusoù
Korpus testennoù Korpus kleved
Deskiñ brezhoneg
Desketa
Binvioù niverel
Treiñ
Troer an Ofis
Troer emgefre embannet gant Ofis Publik Ar Brezhoneg Troer Google
Troer emgefre embannet gant Google
Komz
Sintezenn
Sintezenn ar vouezh
Binvioù all
Fonetikelaer Skoueriekaer Silabifier Braille
Levraoueg
KDSK
Kreizenn Dafar Sevenadurel Keltiek
Teknologiezhioù ar yezh
Strategiezh niverel Kevelerien
Klask Gouzout hiroc'h Mammennoù Berradurioù

Meurgorf
Geriadur istorel ar brezhoneg

Dezverkoù all

chalañ
verb

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Gerioù kar :
7
Diskwel ar gerioù kar

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
57
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. V.k.e. Lakaat e benn diaes da ub., lakaat ub. da vezañ prederiet abalamour d'ub. all, d'udb. Peadra a oa da chalañ anezhañ. & (en tu gouzañv prl.) BEZAÑ CHALET GANT UB., UDB. : bezañ diaes e benn, prederiet gant an den-se, an dra-se. Ne oa ket chalet gant ken dister a dra. II. V.g. 1. Bezañ nec'het abalamour d'udb. Izabel er gêr ; enoeet he-unan, a chale, nec'het. 2. Ezteuler e boan oc'h hirvoudiñ pe o ouelañ. [1924] Darn all, tort a bep tu, kamm, jilgamm, penngamm, a jale, a huanade, a glemme, a derme gwashoc’h-gwazh an eil eget egile [...]. III. V. em. EN EM CHALAÑ. 1. Kemer preder gant udb., kaout poan spered. Bezañ krog d'en em chalañ en abeg d'udb. 2. Klemmichal, bezañ chalet gant an-unan. An amezegez en em chale gant ar boan. [1878] Ar c’habiten a skoe, dre gounnar, gant seul e votez war an douar, a en em chale hag a bec’he...

Skouerioù istorel : 
21
 Kuzhat roll ar skouerioù

Diskwel ar stummoù orin
Pellgargañ an holl skouerioù

en em jalañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (s')atrister

jalañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg iala

jalañ

1699
Daveenn : Har. pg chalañ (impatienter)

jalet

1850
Daveenn : GON.II pg chala, jala

jalañ a ra evit nebeut a dra

1850
Daveenn : GON.II pg chala, jala

na'm likit ket da chalañ

1850
Daveenn : GON.II pg chala, jala

chalañ

1850
Daveenn : GON.II pg chala, jala

jalañ

1850
Daveenn : GON.II pg chala, jala

chalet

1850
Daveenn : GON.II pg chala, jala

En em chalañ a raent an eil hag egile en ur skrabat o fenn ; ne ouient petra da ober pa lavaras unan anezho, evit disammañ, me 'gred, kalon e gamaraded : — Hon dever hon eus graet [...].

1877
Daveenn : EKG.I. p.122

N’en em chalit ket re, Anna Roue : an traoù ne droint ket marteze ker fall ha ma soñj deoc’h.

1878
Daveenn : EKG.II p.80

Ar c’habiten a skoe, dre gounnar, gant seul e votez war an douar, a en em chale hag a bec’he...

1878
Daveenn : EKG.II p.161

Dont a ris evelato d’en em chalañ ; skeiñ a ris kreñvoc’h ha mortoc’h war an or... Netra.

1878
Daveenn : EKG.II p.39

Darn all, tort a bep tu, kamm, jilgamm, penngamm, a jale, a huanade, a glemme, a derme gwashoc’h-gwazh an eil eget egile, evit dispegañ diouzh yalc’h ar belerined un diner, ur gwennegig bennak marteze.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 40, p.898 (Miz Ebrel 1924)

Erru an abardaez. Izabel er gêr inouet he-unan a chale, nec’het. — Pelec’h eo chomet ar vugale ?… Petra a zo c’hoarvezet gante ?

1925
Daveenn : BILZ2 p.120

en em chalañ

1931
Daveenn : VALL pg (se faire de la) bile

jalañ

1931
Daveenn : VALL pg alarmer (effrayer)

Ne'm boa ket da zale pell e Port-Gentil na d'en em chalañ evit bremañ gant ar pourvezioù o vezañ ma tleen dont en-dro a-benn ur miz evit mont d'an dachenn labour hag a oa merket din pelloc'h en Norzh : ar rann en tu-hont da bleg-mor ar Gabon a oa da vezañ neuze va c'hreizenn enklask.

1985
Daveenn : DGBD p27

Me eo a veze chalet gant e labour, pa welen an traoù o vont war iskisaat ha war luzietaat.

1992
Daveenn : EAZB p. 108

Lavarout a rae, e berr gomzoù, e oa arabat d'an Dr Jekyll, e vadoberour a oa bet gopret ken fall e vadelezhioù diniver, e oa arabat dezhañ en em chalañ ken evit ar skriver, p'en doa hemañ araezioù tec'hout ma fizie penn-da-benn warno.

2012
Daveenn : DJHMH p45

Un dra bennak a zo koulskoude hag a chal ac'hanon.

2015
Daveenn : EHPEA p37

Etimologiezh

Moarvat un amprest digant ar galleg kozh "chaloir" (ober van, bezañ prederiet), termen deveret diouzh al latin "calere" (bezañ tomm). Evit ar gendestenn, sellout an troiennoù a-vremañ "bezañ tomm da" pe "na vezañ tomm da".

Urzh al lizherennoù

chalamier
anv-kadarn
chalan
anv-kadarn gourel

Gerioù a-raok

Gerioù da-heul

chalanig
anv-kadarn gourel
chalantiz
anv hollek benel

Ofis publik ar brezhoneg

Lec'hienn internet
Darempred

Rouedadoù sokial

Twitter
Facebook
Copyright © 2025 - Ofis Publik ar Brezhoneg
Prevezded · Menegoù lezennel