Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Gerioù kar :
0

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Ag. niv. A. Ag. peg. 1. (dirak an anvioù-kadarn unan a dalvez da aroueziñ traoù niveradus) Pemp mui unan. C'hwec'h kilometr mont ha c'hwec'h kilometr dont. Bugale c'hwec'h vloaz o tegouezhout er skol. Leuskel c'hwec'h pe seizh hopadenn. Kaout c'hwec'h, seizh bugel : war-dro c'hwec'h pe seizh. 2. Trl. Na lakaat c'hwec'h, seizh vloaz (da ober udb.) : chom hep koll amzer. & Ober ur sell a dalvez c'hwec'h real : ober selloù du. B. Ag. pet. 1. (goude un ak. pe un anv den) C'hwec'hvet. Ar gentel c'hwec'h. 2. (dirak ar ger eur) C'hwec'hvet. C'hwec'h eur eo. Sevel da c'hwec'h eur. C'hwec'h eur noz. C'hwec'h eur vintin. & Trl. Chom e c'henoù* (digor) war c'hwec'h eur. II. Rag. niv. A. Rag. peg. (e-unan, dirak un ag., ur rn. disk., pe dirak an ar. a heuliet gant un anv lies pe stroll). 1. Pemp mui unan. Ro din c'hwec'h anezho. C'hwec'h vihan. 2. Adv. (db. an dud, al loened, an traoù) HOR-C'HWEC'H, HO-C'HWEC'H, O-C'HWEC'H : me -te, c'hwi, eñ pe hi- a-gevret gant pemp all. Marv int o-c'hwec'h. & C'hwec'h-ha-c'hwec'h : dre strolladoù a c'hwec'h elfenn. B. Rag. pet. 1. (evit merkañ ar renk, an deiziadoù) C'hwec'hvet. A-benn ar c'hwec'h e krogo an traoù. 2. (dirak warn-ugent) Termen a dalvez da sevel raganvioù petvediñ a arouezer an deiziadoù ganto. Ar c'hwec'h warn-ugent a viz Mae. III. Adv. niv. (db. an dud, al loened, an traoù) Pemp mui unan. C'hwec'h emaoc'h o heuliañ an traoù. IV. Niv. peg. 1. (db. an dud, al loened, an traoù) Termen a dalvez da aroueziñ niver an unanennoù en anvioù-gwan niveriñ, er raganvioù niveriñ pe en adverboù niveriñ zo brasoc'h eget ugent. C'hwec'h (den) warn-ugent. Mil c'hwec'h lur. 2. (dirak ugent, mil, milion ha miliard) Termen a dalvez da sevel ugentadoù, kantadoù, miliadoù, milionadoù, miliardoù. C'hwec'h kant mil den. C'hwec'h milion a lurioù. V. G. A. 1. Ur c'hwec'h, ar c'hwec'h : kartenn, pezh eus ur c'hoari zo merket c'hwec'h warni -warnañ- pe a dalvez c'hwec'h poent. Ar c'hwec'h a geur. & Trl. Ar par* c'hwec'h. B. Niveron. 1. Niver anterin a zeu da heul pemp. An niver c'hwec'h. 2. Sifr a reer gantañ evit merkañ an niver a unanennoù, a zegadoù, h.a., zo en un niver. C'hwec'h eo sifr ar miliadoù en niver 6517. 3. Anv a roer d'an arouezenn 6 a reer ganti evit skrivañ an niver anterin a zeu da heul pemp. EVEZH. Kemm. blot. goude c'hwec'h rag. peg.

Skouerioù istorel : 
22
Kuzhat roll ar skouerioù

c'hwec'h

1499
Daveenn : LVBCA p47 (six)

c'hwec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg six

c'hwec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg huec'h

en ul lev gordenn ec'h eus ur chadenn a c'hwec'h-ugent troatad diazezet c'hwec'h-ugent gwech

1699
Daveenn : Har. chadenn

Ar roue Charlez eizhvet en hanv a stagas Provañsa ouzh ar rouantelezh a Frañs er bloaz pevarzek-kant chwec'h ha pevar-ugent.

1732
Daveenn : GReg pg annexer (Le Roi Charles VIII. annexa la Provence à la Couronne, en 1486.)

terzhienn a grog alies a wech en un deiz ; pe [terzhienn a grog] ur wech bep pemp pe c'hwec'h deiz.

1732
Daveenn : GReg pg fievre (Fievre intermittente)

a-benn c'hwec'h gwech

1732
Daveenn : GReg pg fois (Jusqu'à six fois.)

bede c'hwec'h gwech

1732
Daveenn : GReg pg fois (Jusqu'à six fois.)

c'hwec'h

1850
Daveenn : GON.II pg c'houéac'h, c'houec'h

C’hwec’h ti

1850
Daveenn : GON.II p.63

An daol-mañ a zo re vihan evit c’hwec’h den.

1850
Daveenn : GON.II p.70

C'hwec'h

1850
Daveenn : GON.II p.23, livre premier, "six".

c'hwec'h

1850
Daveenn : GON.II pg c'houéac'h, c'houec'h, c'houec'hved

c'hwec'h devezh a dleit din

1850
Daveenn : GON.II pg c'houéac'h

Koulm baour, gwelet e voe gant ur gup krabanek o sachañ war e lerc'h, evel ul laer tec'het, ur pennad reun torret. Ar gup a ya dezhi, digor ha lemm e veg, pa gouezh warnañ, d'e dro, evel ur maen pounner, eus a-greiz an neñvoù, ur pezh labous, un er. E-pad m'edo an daou-mañ oc'h en em gribinat, ar goulm a ya kuit e-biou. Diwar nij e tiskenn e liorzh un tiig-soul oa eno e-kichen, o krediñ evit mat oa er wech-mañ diouti distag he gwallstropad, pa deu ur c'hozh tamm paotr, dezhañ pemp pe c'hwec'h vloaz - d'an oad-se ur bugel ne oar pe zroug ra c'hoazh - da sinklañ eeun outi ur maen gant e vatalm.

1867
Daveenn : MGK p20

Chom a reas kuzhet e kraou Job Karo, e-pad ur c’hwec’h miz bennak.

1877
Daveenn : EKG.I. p.49

Lez-varn Sant-Brieg he deus barnet ane[zh]i da c’hwec’h vla galeoù.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.2

E-pad m'edomp a-zevri gant hol labour hag o varvailhañ, unan ac'hanomp hor-seizh a c'harmas : "22 !", ha raktal ar c'hwec'h all a vanas war-dav hag a reas an neuz da drevellat gwashoc'h eget biskoazh. Holl e ouiemp mat-tre - bep a dammig skiant hor boa prenet e stal delt an demezell Warandero a Doullarc'hwen - peseurt ster en doa ar youc'h "22 !".

1929
Daveenn : SVBV p6

Diouzhtu e krogas ar gelennadurezh, a dlee padout c’hwec’h miz nemetken.

1944
Daveenn : EURW.1 p.196

C'hoari horell : pemp pe c'hwec'h, gant pep a vazh-dotu, a ra pep a doullig war an dachenn ha beg o bazh e-barzh.

1944
Daveenn : EURW.1 p23

Un tammig a-raok an noz e weler bouchadoù gwez o tiboukañ war an tu dehou : Kap Lopez, ha, war-dro c'hwec'h pe seizh lestr war eor, en o zouez pesketaerien grankaled eus Norvegia, aes da anaout en abeg d'ar c'hlud a zo e penn ar wern, evit ober ged ha klask ar ramzed a c'hell bezañ o neuiñ war ar mor bras.

1985
Daveenn : DGBD p23

Vaislikí a zlee din c'hwec'h miz feurm. Lavarit din gant piv e tastumin anezhe, pa oa dishêr.

2015
Daveenn : EHPEA p14

Notennoù studi

Ent reizh, diskouez a ra ar ger-mañ stummoù rannyezhel e "f" e-lec'h ar soniad "c'hw". S.o. alc'hwez, c'hwezh, c'hwi, melc'hwed, h.a.

Etimologiezh

Ger kar d'ar c'hembraeg "chwech", d'ar c'herneveureg "whegh".

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial