Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
5
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
123
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

V.g. I. A. 1. Disoc'h (en ul lec'h bnk.). Degouezhout en un ti, er gêr. Degouezhout e-kreiz ur park. Degouezhout mat en ul lec'h bnk. : er mare mat. Degouezhout a-dreuz hent gant ub. : tostaat outañ evit kouezhañ warnañ, evit enebiñ outañ. & Trl. kv. Degouezhout evel ar bleiz : hep gouzout da zen. HS. erruout. 2. DEGOUEZHOUT GANT UDB. : disoc'h en ul lec'h bnk. Degouezhout gant ul lenn, gant ur c'hoad. 3. DEGOUEZHOUT GANT UB. : kejañ ouzh ub. Degouezhet on gant da vreur war ar pont kozh. 4. DEGOUEZHOUT WAR UB., UDB. : kouezhañ, en em gavout war ub., udb. Mar degouezh ho tad warnoc'h e vo bec'h. Degouezhout war un neizh. B. (db. an traoù) En em gavout gant ub. Degouezhet eo ho kasadenn ganin. HS. erruout. II. A. (db. an darvoudoù) 1. C'hoarvezout. Peseurt darvoud zo degouezhet er vro ? Petra zo degouezhet. [1954] Degouezhout a rae d'am zad-kozh ha d'e bried tañva evel just tammoù a bep seurt, met en em ober a raent eus ar c'hentañ evel gwenn ha melen ur vi [...]. & Diouzh, hervez ma tegouezho : hervez ar pezh a c'hoarvezo. 2. (gant un ak.) DEGOUEZHOUT GANT UB. : c'hoarvezout gant ub. Ne zegouezho droug ebet gant e verc'h. HS. erruout. 3. (hep merk gour, dirak un av.) DEGOUEZHOUT DA, GANT UB. : c'hoarvezout gantañ. Degouezhet e oa dezhañ bezañ en ti d'ar mare-se. Mar degouezh gantañ mervel er vro-se e vo diaes degas e gorf d'ar gêr. 4. (gant ur merk gour, dirak un av.) DEGOUEZHOUT, DEGOUEZHOUT DA : c'hoarvezout gant ub. (ober udb.) Degouezhet eo e vab bezañ an den dibabet. Ar roue a zegouezhas da dremen eno. B. (db. ar mareoù, an anadennoù natur) Dont. Degouezhet e oa gouel ar Pantekost. Degouezhet eo an noz. HS. erruout. III. (db. ar madoù, an hêrezhioù) DEGOUEZHET DA, GANT UB. : mont gantañ. Degouezhet ez eus kalz arc'hant dezho. Degouezhout a reas ur stal ganti. IV. A. (dirak un av.) 1. DEGOUEZHOUT D'UB. : bezañ dleet dezhañ (ober udb.) Degouezhout a ra d'an dud paeañ ar re a labour evito. [1954] E-keit ma'z oa he fried o vale bro war vor, ha kerkent ha ma voe didonet va mamm - ur bennhêrez ivez ! - e tegouezhas da Soaz Sapeur mont da vagerez d'an Treou da gastell Koatriou. 2. Bezañ dereat d'ub. (ober udb.). Degouezhout a ra saludiñ an dud. B. (db. an traoù) 1. DEGOUEZHOUT D'UB. : dereout outañ. Ar chupenn-se a zegouezh mat dit. Ne zegouezh ket ar boued-se din. 2. (db. an traoù) Klotañ (an eil gant egile). Ret eo lakaat da zegouezhout ar pezh na zegouezh ket. C. 1. (db. oberoù, obererezhioù an dud) Dont a-benn. Degouezhout ganti da vat : dont a-benn eus udb. zo skoemp. Daou dra em eus ezhomm evit degouezhout da vat gant ma c'hefridi. HS. erruout. 2. (db. an aferioù) Degouezhout da vat : dont da vat.

Skouerioù istorel : 
84
Kuzhat roll ar skouerioù

digouezh

1499
Daveenn : LVBCA p57 (auenir)

digouezhout

1659
Daveenn : LDJM.1 pg aduenir, arriuer, echoir

digouezhet eo [sic, ez eus] din-me un afer hep rat

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (vne affaire m'est) suruenuë

mar digouezh ganen mervel

1732
Daveenn : GReg avenir (s'il avient que je meure)

e kaz ma degouezhe an dra-se

1732
Daveenn : GReg pg (en) cas (que cela arrive)

ar pezh a zegouezh

1732
Daveenn : GReg pg événement (ce qui avient)

paeet en deus ar pezh a zigouezhe gantañ

1732
Daveenn : GReg pg (il a payé son) contingent

diouzh ma tegouezho an traoù, hervez ma tigouezho

1732
Daveenn : GReg pg (selon les) évenements

degouezhout

1732
Daveenn : GReg pg arriver (par hasard), avenir (arriver, parlant de l'évenement que les choses peuvent avoir), écheoir (arriver, tomber, venir), expirer (écheoir, finir)

digouezhet

1732
Daveenn : GReg pg arriver (par hasard), avenir, échu (uë, arrivé, venu, tombé, ée)

digouezhet eo an amzer

1732
Daveenn : GReg pg (le terme est) expiré

digouezhout

1732
Daveenn : GReg pg avenir, expirer (écheoir, finir)

digouezhet

1732
Daveenn : GReg pg avenir

D'ar Sul e tegouezho.

1850
Daveenn : GON.II pg digwézout, digouézout (Il tombera le dimanche).

Degouezhet eo an amzer.

1850
Daveenn : GON.II pg digwézout, digouézout (Le temps est expiré.)

Diouzh va jed, chetu petra a zegouezh deoc'h.

1850
Daveenn : GON.II pg jéd (d'après mon calcul, voilà ce qui vous revient).

Div lodenn a zigouezh din.

1850
Daveenn : GON.II p.95, livre second, « Il me revient deux parts ».

Dek gwenneg a zegouezh d'ar c'hloc'her.

1850
Daveenn : GON.II pg klôc'her (Il revient dix sous au sonneur).

Meur a zibred a zo digouezhet deomp.

1850
Daveenn : GON.II pg dibréd (Il nous est survenu plus d'un contre-temps).

digouezhout

1850
Daveenn : GON.II pg digouézout, digwézout (Survenir. Arriver inopinément. Arriver par accident, par hasard. Echoir. Tomber. Venir. Expirer. Finir).

degouezhout

1850
Daveenn : GON.II pg digouézout, digwézout, c'hoarvézout

Ra ray deoc’h kaout ar peoc’h e ti ar priedoù a zigouezho ganeoc’h ; hag e pokas dezho.

1850
Daveenn : GON.II p.98

degouezhet

1850
Daveenn : GON.II pg digwézout, digouézout

degouezhet

1850
Daveenn : GON.II pg digwézout, digouézout

Ma ne tegouezh netra dezhañ, e vevo pell.

1850
Daveenn : GON.II pg digwézout, digouézout (S'il ne lui survient rien, il vivra longtemps).

Un dervezh, dervezh glac’harus ! e tigouezhas e kêr Lambal, soudarded a gostez an Normandi hag o doa klevet en o bro hanv eus a gouent Sant-A[l]bin, rak brudet [e] oa a-bell.

1877
Daveenn : EKG.I. p.36

Anaout mat a raent an hentoù-distro, hag er c’hiz-se n’en em gavas droug ebet ganto hag e tigouezhjont e Lanzeon war-dro un eur goude an hanternoz.

1878
Daveenn : EKG.II p.58

En ur zigouezhout e Breizh-Izel e oa ma[l]toutier er Porzh Gwenn ; ac’hano e oa bet hanvet da vrigadier e Rosko.

1878
Daveenn : EKG.II p.192

degouezhout

1909
Daveenn : BROU p. 203

Un deiz, erfin, e mare an unanvet beleg-meur ha pevar-ugent war-lerc’h an hini en doa savet ar profadoù d’an teir « Kassiteras », e tigouezhas kemm en o stad.

1923
Daveenn : SKET p.115

Ha petra a wel en ur zigouezhout war ribl an dour ?

1923
Daveenn : SKET p.134

Er vro-se, dindan un oabl entanet, e vev an dud en noazh-dibourc’h, hag e vesk, e-kreiz koadoù uhel-uhel, miled ramzel, heñvel ouzh an euzhadennoù a zigouezh ganeomp gwelout a-wechoù dre hon hunvreoù.

1923
Daveenn : SKET p.14

Rak, mar galler fiziout e kounerezh mab-den, evelato e tigouezh a-wechoù, da heul kozhni pe gleñved, ez afe war zisleberiñ pe zisteraat, hag e teufe an eñvoradurioù da vezañ arvarus.

1923
Daveenn : SKET p.20

C’hoazh e tigouezh ez afe hini pe hini ez trumm diwar ar bed-mañ, en ur gas kuit gantañ kement en doa desket drezañ e-unan, ha kement a oa bet desket dezhañ gant e c’hourdadoù.

1923
Daveenn : SKET p.20

E-kerzh an ergerzhioù-se eo e tigouezhas gant ar ramzez Adaqi, merc’h Noux, m’en em unanas ganti en dervenneg hag ec’h engehentas Manos ha Bena, a reer anezho ivez Atir ha Mâtir (da lavarout eo an Tad hag ar Vamm) a zo deut diouto hor pobloù, hor gouenn-dud (1).

1923
Daveenn : SKET p.30-31

[H]a dre se eo he deus savet dreist d’an holl ouennoù all, e trec’has war vroadoù an douar, e teuas ar roueed anezhi da roueed ar bed (1) hag e tigouezhas en he ferzh impalaeriezh ar bed.

1923
Daveenn : SKET p.38

Hag e tigouezhas ivez, — gwashoc’h boaz hemañ, moarvat, eget an hini kentañ ! — pa veze gaonac’h ar bried, pe pa na c’hane nemet merc’hed, e tibabe an ozhac’h un hêr dezhañ a-dre ar vugale bet diwar ar serc’hed.

1923
Daveenn : SKET p.89

Kement-se a zigouezh bep tro m’en em gav Kreisteiziz gant merc’hed hor gouenn, her merzhout am eus gallet ober me va-unan meur a wech (2).

1923
Daveenn : SKET p.100

Strizh ez eas he c’halon enni p’o gwelas astennet e-harz an oaled, disliv, dilavar, kridiennet, beuzet o c’halon en ur mor a geuz, diegus d’emskeudenniñ ar pezh a oa digouezhet ha muioc’h c’hoazh ar pezh a zigouezhje, gant leun e oa o ene a enkrez hag a vraouac’h dre m’o doa gwallc’hraet ouzh an daou zoue galloudusañ a zo : Perc’henn ar Vuhez ha Perc’henn ar Gouloù.

1923
Daveenn : SKET p.107

Evel-se edo ar bed ganto pa zigouezhas da Vomoros, un nozvezh, kaout un hunvre.

1923
Daveenn : SKET p.119

« Pa vezi oc’h ergerzhout ar bed, ma tigouezh ganez kejañ gant klañvourien, diavezidi ha sklaved, en ur vont diouto, hej da vantell ha gwalc’h da c’henou ha da fri oc’h aspediñ teir gwech an Heol (2). »

1924
Daveenn : SKET.II p.27

Hag eñ o kanañ : "Deut-mat ra vezo an ostiziad A zo digouezhet hiziv, [...]"

1924
Daveenn : SKET.II p.9-10

Kamula a zigouezhas dezhi bezañ glac’haret-bras pa voe deut ar bugel d’e vloaz leun.

1924
Daveenn : SKET.II p.7

Beuzet edo an hanter eus ar Rod er bed izelañ pa zigouezhas Vindosetlos en ur rannvor a oa goloet, keit ha m’helle ar sell en em astenn, gant loened-chatal Liros.

1924
Daveenn : SKET.II p.39-40

Mont a ri ganti en donvor oc’h ober hent ez eeun razout war-du ar c’hornog, e roud an heol, ken na zigouezhi gant un douar-bras meneziek, koadek, gouez, bevennet diouzh tu ar mor gant tornaodoù maen du, uhel, serzh, hep ouf, na traezh, na nep doare porzh ouzh o zreid.

1924
Daveenn : SKET.II p.37

Hennezh ez oa bet tonkadur Vindosetlos panevet ar skoazell a zigouezhas dezhañ digant an eog Orkorix (1).

1924
Daveenn : SKET.II p.50

Sed an adjudant o tegouezhout, tizh warnañ, m'eus aon, ez eus un dra bennak a nevez gantañ... - Kanolier X..., eme Pissoli din-me, daoust ha laouen e vefec'h da glevout lavaret ez eus ur c'heloù evidoc'h ganin-me, da vont d'an trevadennoù ? - Ya da ! emeve en ur zigrommañ.

1929
Daveenn : SVBV p7

War-dro mareoù seizh eur diouzh an noz e tegouezhis er gêr-benn, hag, hep daleañ e neblec'h, a [sic] kerzhis etrezek ar gar, hini Lyon, ar sac'h war va chouk. A-barzh ma kimiadis diouzh Pariz ez is da ober ur weladennig e kêr, hag o vezañ graet ur c'hofad stalioù e lâris yao ! En tren adarre. Kerkent ha m'edon degouezhet em bagon, e stagis da lenn hag a-greiz lenn e vanjen kousket. Huniañ mat a ris war ar bank-keinok, rak skuizh-marv edon.

1929
Daveenn : SVBV p8

Ar paourkaezh ki-mañ - treut-gagn en deizioù kentañ m'edomp-ni degouezhet e Berrtomm - a lammas ouzhimp en ur fistoulat e lost hag en ur chilpat da lipat hon daouarn deomp, bet peurlouzet ganeomp a-ratozh-kaer evit diskouez d'hor mestr e labouremp, en desped ne yoa den ebet o lakaat evezh warnomp.

1929
Daveenn : SVBV p6

ur vriad leun hag un ere berr a zo degouezhet ganin

1931
Daveenn : VALL pg (je ne puis joindre les deux) bout(s)

degouezhout da ub. gwelout

1931
Daveenn : VALL pg apercevoir

degouezhout

1931
Daveenn : VALL pg advenir

digouezhout

1931
Daveenn : VALL pg advenir

degouezhout da

1931
Daveenn : VALL pg (arriver par) accident, arriver (en parl. d'un événement)

al lec'h ma tegouezh an hent-mañ

1931
Daveenn : VALL pg auquel

degouezhout e

1931
Daveenn : VALL pg accéder (avoir accès sur)

degouezhout gant

1931
Daveenn : VALL pg accéder (avoir acès sur), (arriver par) accident, arriver (en parl. d'un événement)

degouezhout

1931
Daveenn : VALL pg arriver (ce qui arrive, événement, accident)

— « En ur stad truezus emaoc’h ho-taou, » a lavaras dezho an ostiz ; « petra a zo degouezhet ’ta ? »

1944
Daveenn : ATST p.22

Dre-se, darn a gavo da zeren din bezañ en em [ur ger a vank amañ, -gontet ?-] e 24 bloaz bevet ent gwir kement ha tud arruet da 50 vloaz, e respontin c'hoazh n'eo ket tre ma istor ma-unan eo e fell ganin dezrevelliñ, mes istor an traoù souezhus a zo bet digouezhet e Breizh em amzer yaouank, hag on bet evel ur benveg graet gant an tonkadur evit o seveniñ.

1944
Daveenn : EURW.1 p5

Plijout a rae dezhañ ar c'hezeg, ha kazi sur en dije 'n em c'hraet ul lec'h en arme, panevet e tegouezhas d'e dad mervel e 1859, ha Glaoda, « mab henañ intañvez » a voe, en akord gant al lezenn neuze, disoudardet, ha lavaret dezhañ distreiñ d'ar gêr.

1944
Daveenn : EURW.1 p10

Ur wech m'oc'h diskennet diwar ar c'hrec'h, e tigouezhit gant ur bouchad gwez derv bodennek a guzh ouzh ar sell chapel vras Sant-Weltaz hag he feunteun santel.

1944
Daveenn : EURW.1 p17

Setu ma tigouezhis just e-kichen gwele ar « pion », 'lec'h ne c'houlle den ebet mont, 'vel-just.

1944
Daveenn : EURW.1 p31

Anaout a raemp dre belec'h digouezout war hent Keraez.

1944
Daveenn : EURW.1 p36

Neuze e tigouezhas ganimp un den war an oad : – « Da belec'h 'h it 'vel-se, daou gañfard ? » – « D'ar gêr ».

1944
Daveenn : EURW.1 p36

A-gleiz, pa zigouezhed dirak ar skalier maen a enor, e oa ar c'homzva (parlouer).

1944
Daveenn : EURW.1 p48

Daou zevezh a-raok an eured, an archerien a zigouezh da bakañ an estrañjour : ur filouter e oa, ar bourc’hiz a c’houlenn pardon digant e verc’h, hag houmañ a vezo eürus gant he c’hoantus all, ar Breizhad.

1944
Daveenn : EURW.1 p.99

Tremenet dindan ar porrastel gant hor c’harroñsoù, e ruilhomp ‘dreuz da aleoù ledan ha traezhennet e-pad ur c’hard-lev a-benn digouezhout gant ar c’hastell.

1944
Daveenn : EURW.1 p.118

Un dimeziñ ne oad ket e gortoz anezhañ. Penaos e oa digouezhet d'un aotrou a gêr, d'ur Breizhuhelad a orin bourc'hiz, dont da fortuniañ da Skrignag, e-kreiz eur vro ouez ha paour, ha ne gomzed enni nemet brezhoneg ?

1944
Daveenn : EURW.1 p.167

Ne greden ket em bije bet afer gantañ biken, ha koulskoude, an traoù a zigouezh drol.

1944
Daveenn : EURW.1 p.202

Ar c’hirri-dre-dan pa zegouezh dezho dont betek amañ a zo risklus dezho redek buanoc’h eget an dud ; setu perak ne vez ket gwelet al liv anezho gwall alies : d’an deiz kentañ eus ar bloaz, da sul Fask [Sul-Fask] ha d’ar sulvezh diwezhañ a viz [G]wengolo, deiz ar pardon bras.

1944
Daveenn : ATST p.10

A-boan ma oa degouezhet Lukaz en ti, ma teuas ivez en diabarzh daou baotr eus Lotei, Job ha Lom dre a [sic, "o"] anv badeziant.

1944
Daveenn : ATST p.13

Miliner Penn-an-Aod a voe ker spontet ouzh e glevout ma tegouezhas dezhañ kouezhañ frank e-barzh al lenn, en ur vont diwezhat eus e vilin d’e di.

1944
Daveenn : ATST p.65

Gwell a se ! gwell a se ! Rak ma tegouezh dezho lakaat c’hoazh o zreid em zi-forn, e vezint plantet er-maez gant va botez el lec’h ma lavaran deoc’h.

1944
Daveenn : ATST p.90

« An heritaj a vo deomp, Lom ; mes un dra dereat e vefe en em glevout diwar-benn al lodenn a zegouezh da bep hini ac’hanomp. »

1944
Daveenn : ATST p.120

- Ma tegouezh ganeomp kejañ ganto, penaos ober, Tad, evit kaout an trec'h war verc'hed Eva ?

1949
Daveenn : SIZH p.41

Ha mar degouezhe da baotred Mari-Robin, an archerien, dont en arbenn dezhañ, goulenn a raent digantañ e baper kement hag abuziñ o amzer, ha goude ober sin da lenn e lavarent kuit a c'hoarzhin : - Eus ar c'hentañ, va den mat, derc'hit [sic] da vont, rak gwelout a reomp emañ pep tra ganeoc'h hervez al lezenn...

1954
Daveenn : VAZA p.143

E-keit ma 'z oa he fried o vale bro war vor, ha kerkent ha ma voe didonet va mamm - ur bennhêrez ivez ! - e tegouezhas da Soaz Sapeur mont da vagerez d'an Treou [sic, an Trev] da gastell Koatriou.

1954
Daveenn : VAZA p.12

Degouezhout a rae d'am zad-kozh ha d'e bried tañva evel just tammoù a bep seurt, met en em ober a raent eus ar c'hentañ evel gwenn ha melen ur vi, ha mar felle d'e wreg plegañ d'ur reuziad poan-spered, ne veze ket pell Biz Kamm o frealziñ anezhi er stumm-mañ : « Na ra ket gwad-fall, Soaz, pelloc'h amzer c'hoazh e vi marv eget ne vi paour ! »

1954
Daveenn : VAZA p.9

Degouezhout a ra ur mignon en ho ti. Dont a ra eus a bell. Koulz merenn eo. N'hoc'h eus netra vat en ti, na den dindan ho torn da gas d'ar pourveañsoù. Nag hoc'h eus mezh !

1973
Daveenn : HYZH Niv. 88 p. 42, Anjela Duval

Ne adkavis ket eno ar pezh a oan o c'hortoz, hag an diaesterioù, pa ne ve nemet evit ma tegouezhfe ganeomp ar pezh a oa ret evit labourat, a nec'has re va spered e doare ma kouezhis klañv ha ma rankis distreiñ da Europa a-raok ar c'houlz merket.

1985
Daveenn : DGBD p.6

E-pad m'emeur gant ar c'hafe e tegouezh al lestr er Verdon, hag eno emañ atav p'emañ poent mont da gousket.

1985
Daveenn : DGBD p10

Stankañ chanterioù, tourterien, chadennoù-frammañ, kefioù ar gourmarc'hadoù, gichedoù, tier-gar, trenioù a gas lastez nukleel, bagoù gant o marc'hadourezh -pa'z erruont er porzh, pa vezont diskarget-, privezioù un aerborzh pe un embregerezh; stankañ al lastez pe al lizheroù pa zegouezhont peotramant pa'z eont kuit; stankañ dour pe bourvezioù -boued...- ur c'huzuliadeg etre pennoù bras ar bed; stankañ ar pratikoù, an embregerezhioù-pourveziñ, prenañ douaroù e-lec'h ma vo staliet ur raktres noazhus [noazus]; stankañ mont ha dont al lizhiri; stankañ ar c'hreizennoù pellgehentiñ; implijout stank-ha-stank standardoù pellgomz, servij al lizhiri, ar gichedoù, ar faksoù hag ar boestoù posteloù; paeañ an tailhoù hag an taolioù kastiz tamm-ha-tamm, paeañ gant fazioù dister graet a-fetepañs -evel paeañ un nebeut kentimoù re, ar pezh a lak an enebourien da goll amzer hag arc'hant-; troc'hañ an tredan, ar pellgomz, Internet...

2015
Daveenn : DISENT p58-59

Etre div galon e vez, poliser mat pe eeunek, ha ma lakaat a ra tu-pe-du, diouzh ma tegouezh.

2015
Daveenn : EHPEA p25

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial