Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
5
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Str. 1. Gwez bras eus ar genad Quercus, a arouezer meur a spesad gant o anv. 2. Ent strizh Gwez mentek, o anv spesad Quercus robur, stank-tre e Breizh ken er c'hoadoù ken war ar c'hleuzioù, kamm-digamm o skourroù tev, askoù tro-dro d'o delioù dibad, zo mez o frouezh hag a ya da gozh-tre. Ur c'hoad derv. Ar c'hoad derv a zalc'h tan pell. & Gwez-derv : derv. II. H.g. Prenn ar gwez-se, zo kalet ha talvoudegezh vras dezhañ. Treustoù, arrebeuri derv.

Skouerioù istorel : 
39
Kuzhat roll ar skouerioù

dervenn

1499
Daveenn : LVBCA p54 (chesne)

derv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg chesne

dervenn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg chesne

koad derv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg chesne

koad derv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (bois de) chesne

koad derv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg chesnaie

gwezenn-derv

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (guezen) dero

rusk haleg, rusk derv, dirusk derv, kouez

1732
Daveenn : GReg pg (de l') écorce (de saule, de chêne)

derv

1732
Daveenn : GReg pg (du) chêne

derv

1732
Daveenn : GReg pg (du) chêne

derv

1732
Daveenn : GReg pg (du) chêne

koad derv

1732
Daveenn : GReg pg (du) chêne

koad derv

1732
Daveenn : GReg pg (du) chêne

a zerv

1732
Daveenn : GReg pg (fait de) chêne

graet a zerv

1732
Daveenn : GReg pg (fait de) chêne

ur vammenn derv

1732
Daveenn : GReg pg gland (Pepiniere, où semil de glands.)

derv

1850
Daveenn : GON.II pg derf, derv, déro (Chêne, arbre qui porte le gland), derven

N'eus mui kalz a zerv er vro-mañ.

1850
Daveenn : GON.II pg derf, derv (Il n'y a plus beaucoup de chênes dans ce pays-ci).

derv

1850
Daveenn : GON.II pg derf, derv, déro (Chêne, arbre qui porte le gland).

derv

1850
Daveenn : GON.II pg derf, derv (Chêne, arbre qui porte le gland).

Muioc'h a vezv eget a zerv a zo er c'hoad-mañ.

1850
Daveenn : GON.II pg bézô (Il y a plus de bouleaux que de chênes dans ce bois-ci).

Evidon-me a gar va zud, va yezh, va bro / Ha kement zo enni : reier, brug ha derv, / Me zo gwelloc'h ganen gwelet an heol e Breizh, / Klevet trouz ar mor don o krozañ a-hed an deiz, / Bezañ paour, reuzeudik ken a rankin mervel, / Eget bezañ eürus en ur vro all a-bell, / Ma ve ret din eno mougañ ar garantez / A zo krog em c'halon, evel tan ur fornez.

1867
Daveenn : MGK p21

Eno, daoulinet e-kreiz ur vojenn derv, aet he delioù gant ar goañv, e kleve trouz an tennoù fuzuilh : a-wechoù, gant an avel yen ha yud a c’hwezhe dre ar gwez, e teue betek ennañ klemmoù ar re [a] oad o peurlazhañ, ha youc’herezh ar soudarded disakret…

1877
Daveenn : EKG.I. p.42

E-kreiz ar solier-se, war ur piltos koad derv, evit bezañ gwelet a-bell, e oa lakaet skeudenn, pe batrom Mirabeau.

1877
Daveenn : EKG.I. p.176

Skrimpañ a rejont buan war ar c’hleuz ; mes p’edont o tiskenn en tu all, soudanenn an Aotrou Breton a spegas ouc’h ur c’hef derv hag en dalc’has a-ispilh. Filip a rankas dont en-dro d’en dispegañ, hag, e-pad keit-se, ar soudard a c’hounezas kement warnezho, ma n’edo ket ouc’hpenn kant paz ken war o lerc’h.

1877
Daveenn : EKG.I. p.303

Netra atav ! Eo, kaout a reas din klevet evel un dra bennak o klemm e-kreiz trouz an avel a c’hwezhe er gwez-derv a zo war gleuz liorzh al leur ; mes ne ris ket kalz a van evit kement-se.

1878
Daveenn : EKG.II p.40

« Beure-mat ez eas an Tad en e raok, gantañ e vataraz war e skoaz ; hag hen o kerzhout sart a-dreuz ar c’hoad ; hag oc’h ober e dremen etre kefioù ar pin hag an derv, ar faou hag an onn, ar bezv hag an efl. »

1923
Daveenn : SKET p.36

Pallennet e vez leurenn an douar, kerkoulz ha pep bodenn, a vleunioù gwenn, a vleunioù ruz, a vleunioù melen-aour, ma vez balzamet an aer gant ar c’hwezh-vat diouto, ouzh en em veskañ gant ar frond o sevel a-ziwar rusk ha deil ar gwez pin, derv, bezv ha tilh.

1923
Daveenn : SKET p.48

Ar baotred yaouank, sonn evel gwez-pin, start evel gwez-derv, a oa kalonek ha kadarn, doujus d’al lezenn, d’ar renerien, d’ar gozhidi.

1923
Daveenn : SKET p.68

Fav, tilh, derv, bras-divent o c’hefioù, bodennek o c’hernioù, a waskede tonenn c’hlas an douar.

1923
Daveenn : SKET p.120

Peurc’holoet eo ar vro en he diabarzh gant koadoù tev a vezv, a dilh, a zerv.

1924
Daveenn : SKET.II p.67

Pa zihunis, an aerouant bet diouganet gant Marzhin, penndevig ar varzhed, a oa paouezet da wigourat. Un den diwisket ha kabellet gant ur galabousenn leun a zelioù derv arc'hantet a rede a-hed ar riblennad bagonioù en ur youc'hal.

1929
Daveenn : SVBV p8

Kement a garan, amañ 'm eus desket er c'harout : ar feiz naturel, ar gredenn eeun, al labour ordinal, an dud izel, ar gwez derv, al lannoù, ar girzhier, ar stêrioù, ar vein-hir, ar chapelioù, hag an holl draoù benniget a vev en o skeud santel.

1944
Daveenn : EURW.1 p15

— « Setu aze daou vezvier ! » a lavare ar pintig. — « Da sistra emaint o vont », eme ar vran du, eus beg ur penngos derv. — « O ! n’emaint ket; o ! n’emaint ket, » a respont ar voualc’h. — « Da belec’h eta ? moualc’h beg melen. »

1944
Daveenn : ATST p.28

En e sal-debriñ, e oa renket a-hed ar voger c'hwec'h kador-vrec'h kizellet en doa gounezet er c'henstrivoù gwerzioù (Amañ ne vez ket roet arc'hant, mes kadorioù derv).

1944
Daveenn : EURW.1 p.127

— « Hag ez eus kalz anezhañ ? » — « Ret eo bet lakaat ur planken derv nevez dindan an armel, evit herzel ouzh ar pouez. [...] »

1944
Daveenn : ATST p.76

Mont a rejont da welout. Ne oa netra nemet al loar o skediñ war delioù gleb iliav ur wezenn derv.

1944
Daveenn : ATST p.129

Mont da gantreal : da lavaret eo mont n'eus forzh pelec'h, da ober flisterezed dour gant raoskl, da ober pifoù gant toc'had kerc'h, « ouan-ouaniou », da ober « totoc'hodou » gant plusk haleg, da ober karrigelloù gant brankoù derv forc'hellek, gweet an div forc'h e-giz div rod.

1944
Daveenn : EURW.1 p24-25

Me ' oar mat pelec'h eo kuzhet ; / Er c'hoad derv [eo] en em ruzet, / E kav lojeiz e-tal ar stêr.

1960
Daveenn : PETO p85

Notennoù studi

Notadur "coat terv" an Tad Maner evit "koad derv" zo un testeni eus kaletadur an "d" dibenn dirak un "d" all.

Etimologiezh

Termen keltiek kar d'ar c'hembraeg "derw", deveret diouzh an indezeuropeg *deru pe *doru a adkaver e saozneg modern er ger "tree" (gwez) ivez.

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial