Plus d'options

Prononciation

Fréquence d'emploi : 

Attesté dans : 
NDBF
GBAHE

Formes fléchies : 
8
Afficher les formes fléchies

Définition :  Masquer la définition

I. V.k.e. A. 1. Lakaat (udb.) da loc'hañ eus an eil lec'h d'egile, en ur e ambroug. Kas udb. eus ul lec'h d'ul lec'h all. Kaset hon eus ar c'hadorioù eus ar c'harrdi d'ar sal-debriñ. Kas dilhad da walc'hiñ : d'al lec'h ma vint gwalc'het. Kas udb. d'ub. : evit e reiñ dezhañ. Kasit ar c'hrampouezh-se d'ho mamm. & Kas udb. gantañ : e gemer evit ma'z afe gantañ d'ul lec'h bnk. Kasit al levrioù-se ganeoc'h. 2. Lakaat un den, ul loen da vont d'ul lec'h bnk. en ur e ambroug. Kas ar saout er-maez : da beuriñ en ul lec'h bnk. Kas ur bugel d'ar skol. & Kas ub. gantañ : e ambroug betek ul lec'h bnk. Kas ar paotr kuit. 3. Lakaat ub., udb. da loc'hañ war-du ul lec'h bnk., e doare pe zoare hep e ambroug. Kas soudarded d'un dachenn emgann, d'ar brezel. Kas ul lizher, ur pakad d'ul lec'h bnk., d'ub. & Kas keloù d'ub. : skrivañ, pellgomz dezhañ, h.a., evit e gelaouiñ. & Kas ub. war e giz, en e roud : e lakaat da zistreiñ d'al lec'h m'eo deuet. & Kas un den - ul loen - kuit er-maez, diwar e dro : e lakaat da vont kuit er-maez, da vont diwar e dro. & Trl. PEMDEZ Kas ub. da sutal, da strakal brulu war Venez Are, da dreiñ mein da sec'hañ, kas ub. d'an heol : e gas diwar e dro. Kas ub. d'ar foar, da foar an ifern, an diaoul, da foar an tri mil, da foar ar c'hwitelloù : e gas diwar-dro. [1877] [... ]kasit d’ar foar, diwar ho tro, kement galouper-bro a [z]euio da viret ouzhoc’h da vale a-unan gant an dud skiantek eus ho parrez [...]. 4. Lakaat udb. da zilec'hiañ dre reiñ lusk dezhañ. Kas udb. uhel, war-raok, war-draoñ. Kas udb. don : e lakaat da vont don, en douar, h.a. Kas e benn d'un tu : e lakaat da vont diouzh un tu. Kas e voued war-draoñ : e lakaat da ziskenn en e stomog. & Kas ur marc'h, un denn, ur c'harr : e vleinañ. & Kas un ardivink en-dro : e lakaat da vont en-dro. [1924] E vab Tritios eo a gase ar vegin en-dro. B. Dre ast. 1. Trl. (db. obererezhioù an dud) Kas udb. en-dro : reiñ lusk dezhañ, degas buhez ennañ. Kas un abadenn, ur c'hoari en-dro. Kas ur gefridi en-dro : ober ar pezh zo dleet evit e seveniñ. [1877] Neuze e kasjont keloù a gement-se da Lambezelleg, el lec’h m’edo Corbet, un dispac’her bras o kas an traoù en-dro. & Kas udb. da benn, da vat : e seveniñ betek penn. [1877] Da Blabenneg e teuas da gentañ paotred ar republik da esa ober o zaol hag her c’has da vat. 2. Trl. (db. oberoù, db. buhez an dud) Kas trouz, safar : ober kalz a drouz, a safar. & Kas e amzer, e vuhez oc'h ober udb. : tremen e amzer ouzh e ober. & Kas ar gaoz gant ub. : tremen ur pennad amzer o kaozeal gantañ. & Kas ur vuhez vat, fall, diroll : ren ur vuhez vat, fall, diroll. 3. PEMDEZ Kas an ton : bezañ da vat o kaout plijadur. & Kas anezhi : riotal. & Kas unan dimp ! : displeg dimp ur ganaouenn. C. Dre ast. 1. (dirak un av.) Kas ub. d'ober udb. : e lakaat, e vroudañ d'ober an dra-se. An dra-se en kasas da vont diwar an hent mat. & Dre eilp. M'ho kaso da douiñ ! ne vez ket touet amañ, emichañs ! : m'ho tesko. 2. (dirak un ag.) Lakaat (ub.) da vezañ. Kas ub. da baour. Kas ub. sot : e lakaat da dreiñ da sot. D. Dre ast. (db. an traoù) Kas ub., udb. gantañ : e lakaat da vont kuit, da vont da get. An dour-beuz o c'hasas holl gantañ. E. Dre ast. 1. (db. ar chas hemolc'h) Bezañ o redek war-lerc'h ul loen gouez emeur o hemolc'hiñ. Kas ur c'had, ul louarn. & Ent krenn Klevet a reer ar chas o kas. Ar c'hi-mañ ne gas ket : ne red ket tamm war-lerc'h ar jiboez. 2. (db. an hentoù) Reiñ tu d'ar veajourien, d'ar c'hirri da vont d'ul lec'h bnk. Hennezh eo an hent a gas da Gemper. 3. Trl. (db. ar c'heitadoù) An eil da gas d'egile : an eil dre egile, well-wazh. II. (impl. dirak un av.) Klask (ober udb.), strivañ (d'ober udb.). Kas a rin dont a-raok koan. Bez' emañ o kas gouzout pelec'h emañ an dud-se bremañ. III. V.g. Trl. 1. Redek (war-lerc'h ub., udb.). Hag eñ da gas evel pa vije ur bleiz en e raok. Ar chas a gase kalonek hag a razailhe hep ehan. 2. Kas war-raok, a-raok : mont buan. 3. Kas d'ub. : e skandalat. & Kas brav war-lerc'h ub. : kavout abeg ennañ. & Kas enep ub. : enebiñ, stourm outañ. Er c'hazetennoù e kaser a-enep dezhañ. & Lezel da gas : n'ober netra evit kaout ul levezon bnk. war red an darvoudoù, lezel an traoù da vont.

Exemples historiques : 
205
Masquer la liste des exemples

kaset er-maez bro

1499
Référence : LVBCA p43, 73, 110 (deboutte ou mis hors de son pais)

kas

1499
Référence : LVBCA p110 (deboutter)

kaset

1499
Référence : LVBCA p110 (deboutte)

barr da gas ar c'helien

1499
Référence : LVBCA p22, 33, 49, 110, 112 (esmoucher)

Hag neuze en he c'hasas ar vistred e-maez ar site ha gant tenailhoù houarn ez trouc'hjont he divronn, ha goude-se en he dispennjent, he c'horf a voe sebeliet gand Porfirius.

1576
Référence : Cath p22

Neuze e c'hourhemenas he c'has d'ar palez, ha gant dilijañs bras he miret[.]

1576
Référence : Cath p8

Neuze Sanktez Katell pehini a yoa en oad a seitek vloaz pan oa en he falez, karget a bep pinvidigezh hag a servijerien[,] merc'h unik d'he zad ha d'he mamm : pan glevas an brud hag an c'hri a edoa gant bep seurt anevaled pere a brezanted evit o sakrifiañ, hag an joa a rae an re a gane inkontinant ez kasas ur mesajer evit enklask, petra oa an dra-se.

1576
Référence : Cath p5

M. Petra eo sin ar c'hristen ? D. Sin ar groaz, abalamour ma'z omp bet prenet enni gant hor Salver binniget Jezuz. M. Penaos en grit-hu eñ ? E ober a ran o kas an dorn d'ar penn ha d'an estomag, ha goude d'ar skoaz kleiz, ha'n hini dehou, en ur lavaret : en anv an Tad, ha'r Mab ha'r Spered santel. Amen.

1622
Référence : Do. p6

kas

1659
Référence : LDJM.1 pg conduire, enuoier, ietter, mener, pousser

kas gantañ

1659
Référence : LDJM.1 pg emmener

kas araozañ

1659
Référence : LDJM.1 pg toucher (deuãt soy)

kas gantañ

1659
Référence : LDJM.1 pg emporter

kas pe teurel a-c'hwen e gorf

1659
Référence : LDJM.1 pg renuerser

kas e-maez ar gêr

1659
Référence : LDJM.1 pg chasser hors de la ville

kas a-gostez

1659
Référence : LDJM.1 pg escarter

M. Penaos er [sin ar groaz] gret-hu? D. E ober a ran o kas an dorn d'ar penn, ha d'an estomag, ha goude d'ar skoaz kleiz, ha d'an hini dehoù, en ur lavaret, En anv an Tad, hag ar Mab, hag ar Spered santel, Amen.

1677
Référence : Do. p7

kas araozañ

1699
Référence : Har. pg araozañ, kas (conduire devant soi)

kas er-maez

1732
Référence : GReg pg chasser (obliger à se retirer)

kas pell

1732
Référence : GReg pg chasser (éloigner)

kaset pell

1732
Référence : GReg pg chasser (éloigner)

an deboch kent eget an devosion a gas alies meur a hini da bardonañ

1732
Référence : GReg pg (aux pelerinages on dépense plus de vin que de) cire

An Normant a oa kaset d'ar potañs ha krouget outañ, siwazh dezhañ.

1732
Référence : GReg pg gibet (Le Normand fut mené & pendu au gibet.)

kas, ha digas

1732
Référence : GReg pg conduire (mener & ramener)

kas er maez

1732
Référence : GReg pg congédier (renvoïer)

ar mor o vezañ karget a draezh porzh Penmarc'h, en deus kaset ar gêr-se da netra

1732
Référence : GReg pg assabler (combler de sable)

kas ul lestr d'ar sol

1732
Référence : GReg pg fond (Couler un vaisseau à fond, Van.)

kas ul lestr d'ar sol

1732
Référence : GReg pg fond (Couler un vaisseau à fond.)

kaset ul lestr d'ar sol

1732
Référence : GReg pg fond (Couler un vaisseau à fond, pp.)

kaset arc'hant da deñzor ar Roue

1732
Référence : GReg pg financer (pp.)

kas arc'hant da deñzor ar Roue

1732
Référence : GReg pg financer

kas er-maez dre nerzh

1732
Référence : GReg pg expulser (chasser avec violence)

kaset eus d'e gerc'hat

1732
Référence : GReg pg (on l'a) envoïé (querir)

ar serjanted o deus kaset ganto e veubl

1732
Référence : GReg pg (les Sergens ont) enlevez (ses meubles)

kas

1732
Référence : GReg pg amener, conduire (par honnéteté ceux qui sortent d'une maison) (l'action de conduire en chemin), envoier

kas a bep tu

1732
Référence : GReg pg agitation

kas d'ar goueled

1732
Référence : GReg pg abyme

kas da

1732
Référence : GReg pg adresser

kas gantañ dre nerzh

1732
Référence : GReg pg emporter (ravir, ôter)

kas da netra

1732
Référence : GReg pg anénantir, dissiper (consumer, détruire une chose)

kas un dra gantañ

1732
Référence : GReg pg emporter (emporter quelque chose avec soi)

kas gantañ

1732
Référence : GReg pg emmener (avec soi, lorsqu'on s'en retourne chez soi), enlever (emporter, ravir), entrainer

kas d'ar sol

1732
Référence : GReg pg abyme

kas ar c'hazh gantañ

1732
Référence : GReg pg deloger (sans trompette, sans bruit)

kas d'e hent

1732
Référence : GReg pg congédier (renvoïer)

kaset

1732
Référence : GReg pg amener, conduire (par honnéteté ceux qui sortent d'une maison), envoier

kaset em eus un den d'ho kavout

1732
Référence : GReg pg adresser

kaset em eus deoc'h un den evit…

1732
Référence : GReg pg adresser

kaset d'ar goueled

1732
Référence : GReg pg abyme

kaset da

1732
Référence : GReg pg adresser

kaset an denn

1732
Référence : GReg pg harnois (Mener le harnois, pp.)

kas an denn

1732
Référence : GReg pg harnois (Mener le harnois.)

kas kuit

1732
Référence : GReg pg congédier (renvoïer)

kas en e roud

1732
Référence : GReg pg congédier (renvoïer)

Daou-vil den a gasas a Vreizh, ha kemend-all a Skosa

1732
Référence : GReg pg autant (il envoïa deux mille Bretonset autant d'Ecossois)

ar re a oa bet sichet a sortias a gêr dre akord, gant kement a c'hallzont da gas ganto

1732
Référence : GReg pg (les assiegez sortirent de la place par capitulation, vie &) bague(s sauves)

kas ur re er-maez

1732
Référence : GReg pg banir (chasser quelqu'un d'un lieu)

kaset ur re er-maez

1732
Référence : GReg pg banir (chasser quelqu'un d'un lieu)

ar gwez a zo bet kaset gant an dic'hlann

1850
Référence : GON.II pg dic'hlann, dic'hlan

kas da benn

1850
Référence : GON.II pg kas-da-benn (Finir. Achever. Terminer).

Un askread avaloù en deus kaset gantañ.

1850
Référence : GON.II pg askréad (Il a emporté plein son sein de pommes).

Gant ar bourev eo kaset er-maez a gêr.

1850
Référence : GON.II pg bourréô (Il a été chassé de la ville par le bourreau).

kas

1850
Référence : GON.II pg kas, kasa (Envoyer. Faire porter. Donner ordre d'aller. Porter. Conduire).

Kaset eo da benn ganin.

1850
Référence : GON.II pg kas-da-benn, (Je l'ai achevé).

kaset

1850
Référence : GON.II pg kas, kasa (Envoyer. Faire porter. Donner ordre d'aller. Porter. Conduire. Part.)

kas da get

1850
Référence : GON.II pg kas-da-gét (Anéantir, réduire au néant, à rien. Détruire absolument).

Kaset en deus e vadoù da get.

1850
Référence : GON.II pg kas-da-gét (Il a anéanti sa fortune).

kas

1850
Référence : GON.II pg kas, pour "kasa" non usité (Envoyer. Faire porter. Donner ordre d'aller. Porter. Conduire).

Kasit an dra-mañ da di ar barazher.

1850
Référence : GON.II pg barazer (Portez ceci chez le faiseur de baquets).

Kasit an dra-mañ ganeoc'h.

1850
Référence : GON.II pg kas (Portez ceci avec vous).

Kasit ar bleud-mañ d'ar varaerezh.

1850
Référence : GON.II pg baraérez (Portez ce blé-ci à la boulangerie).

Kasit ar saout d'an aez.

1850
Référence : GON.II pg aé (Menez le bétail au repos).

Kasit ganeoc'h ur boestad amann.

1850
Référence : GON.II pg boéstad (Portez avec vous plein une boîte de beurre).

Kasit eñ d'am zi.

1850
Référence : GON.II pg kas (Envoyez-le chez moi).

Ma ne'm eus ket e gaset deoc'h eo dre ankounac'h.

1850
Référence : GON.II pg añkounac'h (Si je ne vous l'ai point envoyé, c'est par oubli.)

ret eo ambleudiñ,a-barzh kas ar gwinizh du d'ar vilin

1850
Référence : GON.II pg ambleûdi

Kasit an deñved da beuriñ.

1850
Référence : GON.II pg dañvad (Envoyez paître les brebis).

Kaset em eus, eme ar mevel, ho puoc'h d'ar marc'had.

1850
Référence : GON.II p.61, livre second, "J'ai envoyé, dit le valet, votre vache au marché".

kasit va bragez da di an dilarder

1850
Référence : GON.II pg dilarder

Kasit ar vouc'hal da zirañ.

1850
Référence : GON.II pg dira, direnna (Portez la hache à acérer).

Doueed an ti en deus kaset gantañ

1850
Référence : GON.II pg Doué

kasit ho mab da zourañ ar saout

1850
Référence : GON.II pg doura

e droug-atred int bet kaset buan

1850
Référence : GON.II pg droug-atred

Kasit-hi d'ar fagodiri.

1850
Référence : GON.II.HV pg fagodiri (Menez-la au bûcher. [Barzaz-Breiz] ).

Kasit va falc'h da c'houlazhañ.

1850
Référence : GON.II pg falc'h (Envoyez ma faux à affiler).

Kaset hoc'h eus-hu ed d'ar c'houldri ?

1850
Référence : GON.II pg kouldri (Avez-vous porté du blé au colombier ?)

Kasit unan bennak eus ho mitizhien da di va breur.

1850
Référence : GON.II p.77

Kaset he deus pep tra d'he zi.

1850
Référence : GON.II p.74, "Elle a tout emporté chez elle".

Kaset em eus hounhont kuit.

1850
Référence : GON.II p.71, (J'ai renvoyé celle-là).

Kasit ar re-se d’ho tad.

1850
Référence : GON.II p.70, "Portez ceux-là à votre père".

Pa vezo kreisteiz, e kasi e lein da'z tad.

1850
Référence : GON.II p.68

Livirit d’am mevel kas ar saout d’ar peuriñ.

1850
Référence : GON.II p.68

Biken ne c'hellin e gas-da-benn.

1850
Référence : GON.II pg kas-da-benn (Je ne pourrai jamais le finir).

Ho paotred a skuizhot oc’h o c’has re alies en hent.

1850
Référence : GON.II p.68

Kasit an dra-mañ d’am mamm.

1850
Référence : GON.II p.67

Ho mamm e deus hor c’haset amañ.

1850
Référence : GON.II p.66, "Votre mère nous a envoyés ici".

Me a gaso va mevel d’ho ti warc’hoazh.

1850
Référence : GON.II p.66

Kasit va sae d'ar c'hemener.

1850
Référence : GON.II p.59, "Portez mon habit au tailleur".

Va breur her c'haso gantañ.

1850
Référence : GON.II p.95, livre second, « Mon frère l’emportera avec lui ».

Kasit ganeoc'h.

1850
Référence : GON.II p.95, livre second, « Emportez avec vous ».

Va c'has a ra d'an aluzen.

1850
Référence : GON.II p.95, livre second, (Il me réduit à l’aumône).

Me ho kaso kuit.

1850
Référence : GON.II p.95, livre second, (Je vous renverrai).

Kasit ar c'hrezioù-se d'ar gemenerez.

1850
Référence : GON.II p.60, livre second, "Portez ces chemises-là à la lingère".

Ar bobl, war gement-mañ, a zihunas raktal, a gasas dioutañ [sic] ar barrad-amzer fall

1867
Référence : MGK p4

Ouzh ar mojennoù-mañ en doa dudi; sellet a rae alies ouzh ar re anezho en doa troet e galleg, pa oa er skol; e levrig zoken a gase gantañ d'e bark, ha pa oa dilabour, en tenne dioc'h e c'hodell, hag ez ae a-gostez d'e lenn dindan ur wezenn bennak : ken a lakeas en e benn treiñ lod anezhañ e brezhoneg.

1867
Référence : MGK Rakskrid VI

Diouzh ma veze 'n amzer, al labous tremeniat, a ouie pell a-raok pegoulz 'vije barrad; hag e-pad ma veze tro-war-dro o wiriñ, e kase ar c'heloù a-bell d'ar vordeidi.

1867
Référence : MGK p13

Rikoù oa mab ul labourer-douar hag en doa c'hoant ober ur beleg anezhañ; ne gasas ket avat c'hoant e dad da benn, hag o vezañ er skol e zeskadurezh a chomas fraost.

1867
Référence : MGK Rakskrid VI

Goude m'o doe al loened, an eil egile tamallet, tad-iou o c'hasas en o zro, e-c'hiz ma oant, laouen d'o bro, gant pep a visac'h war o skoaz, a zo, bete vremañ, abaoe chomet c'hoazh.

1867
Référence : MGK p11

Ur c'hleñved didruez hag a skign dre'r bed-holl Ar spont hag ar marv, pa deu d'en em ziroll, Kleñved aes da bakañ, taolet eus an neñvoù, Da skarzhañ pizh an douar eus e holl dorfejoù, Ar vosenn hec'h anv, a stlape en ifern Loened a-vagadoù kaset ganti d'ar bern.

1867
Référence : MGK p24

O c'hoari kas ar fall er-maez, / Ganti abred e vioc'h teurket.

1867
Référence : MGK p132

hag am bo daouzek krouadur, hag holl diwar an avantur; me 'm bo dezhe abid satin gwenn, o c'haso d'ar skol en ur vandenn

1874
Référence : GBI.II p226

Bep mintin ha bep noz ez ea Klaodina he-unan, pe Job a-wechoù, mes james den all ebet, da gas dezhañ e damm bara pe e vanne soubenn.

1877
Référence : EKG.I. p.49

Neuze e kasjont keloù a gement-se da Lambezelleg, el lec’h m’edo Corbet, un dispac’her bras o kas an traoù en-dro.

1877
Référence : EKG.I. p.262

Setu amañ an huvre a deuas e penn ar re a ioa d’ar mare-se [o] kas ar c'houarnamant en-dro.

1877
Référence : EKG.I. p.2

Soñjal a rae dezho ne badje ket pell ar gwall draoù-se ; kaout a rae dezho e vije a-barzh nebeut skubet an dud fall-se diwar an douar, evel ma kas an avel da netra ar c’houmoul a laka a-wechoù du an oabl. Faziañ a raent.

1877
Référence : EKG.I. p.237

Da Blabenneg e teuas da gentañ paotred ar republik da esa ober o zaol hag her c’has da vat.

1877
Référence : EKG.I. p.262

A-ziagent el lavaren bemdez e chapel menec’h Sante-Kroaz, mes abaoe m’eo kaset ar venec’h kuit gant an dispac’herien, el lavaran, en ur vont hag en ur zont dre an heñchoù, hep bezañ gwelet gant den.

1877
Référence : EKG.I. p.69

Ur wech ma vez krog an diaoul en un den, er c’has hag er c’haso betek ar bern, betek ar gordenn zoken.

1877
Référence : EKG.I. p.86

Petra ho pije-c’hwi graet evit kas ha digas ar veleien eus an eil parrez d’eben, eus an eil ti d’egile, hep reiñ da anaout d’ar sitoianed ar pezh ho poa c’hoant da ober ?

1877
Référence : EKG.I. p.88

En dro-mañ n’oa ket diaes dezhañ ; edo harp ouc’h ur skalier goad, graet gant tud Kerbridoù, evit kas ha kerc’hat ar foenn a lakaent, evit o chatal, er c’halatrez a oa a-zioc’h ar c’hraou-saout hag ar marchosi.

1877
Référence : EKG.I. p.135

Tri dervezh bennak goude-se, Erwan ar Menn, eus ar Restigoù, a yeas da Goad Lioù da welet un "toull-bleiz", un toull-trap, en doa graet eno evit pakañ ur vamm vleizez ne ehane da gas ganti bemdez unan bennak eus e loened : dañvad, leue pe ounner.

1877
Référence : EKG.I. p.151

Pa ne blije ket ur person pe ur c’hure d’ar c’houarnamant, e veze kaset da ur barrez all, pe zoken lamet e garg digantañ.

1877
Référence : EKG.I. p.4

Mat, mar kavit abeg en ho tudoù-kozh, distroit hoc’h-unan war an hent mat, ha kasit d’ar foar, diwar ho tro, kement galouper-bro a [z]euio da viret ouzhoc’h da vale a-unan gant an dud skiantek eus ho parrez, ha dreist-holl, gant ho peleien karget gant Doue d’hoc’h heñchañ.

1877
Référence : EKG.I. p.174

Eno, evel gagnoù, bern-war-vern, e voe taolet ar "republikaned ruz" ; ne deuaz e penn den ebet ar soñj d’o c’has d’an douar binniget.

1877
Référence : EKG.I. p.204

Evel ma’z oa anavezet ha brudet-mat dre ar vro, e kavas, e parrez Porspoder, daou zen a galon evit esa her c’has da Vro-Saoz, en u[l] lakaat o buhez hag o danvez e riskl evitañ, rak ma vijent paket, n’o doa nemet ar marv da c’hortoz ; o madoù a vije aet gant ar republik, pe, evel [e] lavared neuze, gant an "nasion", hag o gwragez hag o bugale o divije ranket mont da glask o boued dre an hentoù.

1877
Référence : EKG.I. p.211-212

Henhont, ar c’habiten Kivoron, evitañ da vezañ ur bleiz-mor ha dispont dirak ar Saozon, a gren dirak e wreg ; kaset ha digaset e vez ganti evel ur bugel.

1877
Référence : EKG.I. p.223

Neuze e teuas, eus a Bariz, urzh d’an dud-a-lezenn a Vontroulez da gas an Aotrou de la Marche er-maez eus e eskopti, pe d’hen d[a]stum er prizon.

1877
Référence : EKG.I. p.11

Goap a raent eus an daeloù a skuilh ur bugel, ur pried mat pa vez o kas e dad, e vamm pe e bried d’ar bez....

1877
Référence : EKG.I. p.32

Ur wech ma o doa klevet an hent da vont da Sant-A[l]bin, o doa klevet ar pezh a glaskent, ha ne voent ket dievezh a-walc’h evit disklêriañ da zen ar pezh a yoa en o spered, rak mar o divije lavaret o doa c’hoant da vont da Sant-A[l]bin, dek den el lec’h unan a vije kavet da vont d’ar red da gas kemenn d’ar venec’h.

1877
Référence : EKG.I. p.36-37

An avel a c’hwezhe a-dreuz-vor hag am c’hase hag am digase eus an hanternoz d’ar c’hreisteiz, hag eus ar c’hreisteiz d’an hanternoz, en ur stekiñ ac’hanon en ur vont hag en ur zont ouc’h moger an tour.

1878
Référence : EKG.II p.134

— Deuit du-mañ, deuit du-mañ, hag ho pezo da zibriñ ha da evañ kement ha ma karfot. Ha pep hini a groge e tri, pevar, pemp ha c’hwec’h ac’hanomp evit hor c’has gantañ d’e di.

1878
Référence : EKG.II p.3-4

Mat, kemeromp pep a gef-tan eus a zindan ar pod, an daou vrasañ a zo en oaled, ha deomp d’ar c’hav da rostañ o barv d’ar soudarded, pe d’o c’has er-maez.

1878
Référence : EKG.II p.72

E gleze a yoa gantañ en e zorn ; kas ha digas a rae anezhañ, a-gleiz hag a-zehou, a-eeun hag a-viziez, dirak e zaoulagad, evel p’en divije c’hoant da viret ouc’h an avel zoken da vont da gaout e benn.

1878
Référence : EKG.II p.94

Eus a bep tu e tle dont tud d’hor c’haout : ret e ve ivez ’ta kas d’an nebeutañ dek den e kevridi evit lakaat unan hepken war bep hent, ha c’hoazh marteze n’en em gavo ket war an hent mat.

1878
Référence : EKG.II p.108

Petra a rafen-me de[zh]añ ? Me ziskouezfe de[zh]añ pelec'h an neus manket ar mañsoner, hag a gasfe ane[zh]añ er-maez deus ma zi, gant un tol troad er lec'h ma teu ar c'hein da goll e anv. Bez' sur na vije ket klañv gant ar c'hoant da addont.

1898
Référence : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 23 janvier, p.1

kas ar starnoù-se alese

1909
Référence : BROU p. 423 (métier ; se dit aussi, familièrement, d'un attirail quelconque ; kas ar stárnou-ze alesse, emporte cet attirail de là)

kas an dorzh d'ar gêr

1909
Référence : BROU p. 430 (répondre du tac au tac)

Bez' ez eus c'hoazh en ene breizhad un dra bennak a stourm hag a dalc'h[sic] e buhez, un dra a zo bet c'hoant d'e vougañ ha d'e gas da get hag a van hiriv ken buhezek ha ken nerzhus hag er mare hon frankiz, hag an dra-se, pe e oar pe ne oar ket, eo an EMSKIANT VROADEL.

1911
Référence : PSEP p III

Ar seizh paotr, o c’hleze noazh en o dorn, a bede tro-dro d’ar bez, a rae evadkinnigoù hag a gase da benn ul lidlazhadenn.

1923
Référence : SKET p.121-122

Doueed gwarezourien Geltia, ar re [a] anavezan hag ar re n’anavezan ket, ra vezint a-du, din da gas va menoz da vat !

1923
Référence : SKET p.23

Dis Atir r’e zevo, r’e vougo, r’e veuzo, r’e gaso da get, r’e skubo a ziwar c’horre an douar, r’e denno a-dre ar re vev, ra stlapo e gorf e kondonioù an douar, ra wano anezhañ, ennañ e-unan kerkoulz hag en e vibien, en e verc’hed, en e vevelien, en e chatal, en e vinvioù, en e barkoù, en e bradoù, en e goadoù hag en e zourioù !

1923
Référence : SKET p.27

Eus an holl ouiziegezh-se ne denne Manos ha Bena lorc’h ebet, dre na welent war o zro den a gement a vije bet da dezhañ o c’hammveuliñ hag o c’has da fall.

1923
Référence : SKET p.39

Kaset da get e voe ar voaz-se dre levezon Disivoud Meur an hugunoded hag Enepdisivoud ar gatoliked. Rev. archeol., 1914. p. 287-8.

1923
Référence : SKET p.53

O voustrañ dezhi he genou gant e zorn d’he herzel da grial e talc’has anezhi evel-se flastret ken n’o dije e vreudeur kaset da benn o zorfed.

1923
Référence : SKET p.103

O tont kerkent war e giz, e peurskubas an aod gant e donnoù, hag e kasas gantañ korfoù divuhez teir merc’h Matidonnos.

1923
Référence : SKET p.113

Poellek ha difrae e teuas o labour gant ar Skaled : da doullañ ar c’hleuzioù e raent gant pigelloù ha palioù, hag an atredoù diouto a gasent er-maez war-bouez sec'hier lêr pe gestoù ha boutegi aozilh.

1923
Référence : SKET p.127-128

Pevar bugel ha bara da reiñ dezho ?… — Evelkent unan a re ho peus, Izabel, eme unan eus ar glufaned. Kasit anezhañ war ar maez, pe d’an ospital ; unan eo deoc’h na kar na par…

1924
Référence : BILZ1 Niverenn 37, p.813 (Miz Genver 1924)

kas da bell (ur c’helenn)

1924
Référence : SKET.II p.120 « Geriadurig », "pousser à fond (un enseignement)".

Da bep mare o istor e hañval ar Gelted bezañ bet ur ouenn virvidik, oberiant, tuet-dreist da gas kurioù war-raok.

1924
Référence : SKET.II p.24, notennoù

Kerkent ha m’oa bet barrek da gerzhout, ez oa aet e dad-mager da c’hovel Moridunon. [...] E vab Tritios (3) eo a gase ar vegin en-dro.

1924
Référence : SKET.II p.18

Hemañ en doa e gaset da gerc’hat dour d’an eienenn en deiz end-eeun ma tlee dont an elerc’h.

1924
Référence : SKET.II p.35

An amzer nad a ket ganto da gantren war varc’h a gasont er gêr o ren buhez gadal ha didalvez.

1924
Référence : SKET.II p.66

Ar gobiri, d’ar c’houlz-se, a garge, a gase, a zigase eus an eil porzh d’egile marc’hadourezh a bep doare, a bep ment : gwinizh, heiz, kerc’h, segal, koad, had lin, had kanab, lin, kanab, mein-glas, mein-benerezh, gwin, hag a bep sort traoù all.

1925
Référence : BILZ2 p.168

kasas

1927
Référence : GERI.Ern pg -as

kas

1927
Référence : GERI.Ern pg -a3 (il mêne)

va re-me) a yeas en dro ken na zifindaone ! Eur pennad da c'houde, e stagis ar voutailh leun a win ruz ouz va fenn ha bec'h ivez d'ezi, da gas ar c'hig sall hag ar bara kras da stanka he genou d'am bouzellenn vras!

1929
Référence : SVBV p9

Peder sizhun da c'houde-se, ar paotr Yann a gemeras an tren herrek a 8e.10 e gar Brest. Ar marc'h-du er c'hasas war-eeun da Bariz.

1929
Référence : SVBV p8

kas da belloc'h

1931
Référence : VALL pg ajourner

kas

1931
Référence : VALL Rakskrid p XXV, actionner (mécanique), adresser (envoyer), aller (conduire, chemin)

da belec'h e kas an hent-mañ?

1931
Référence : VALL pg aller (où va ce chemin ?)

kas en-dro

1931
Référence : VALL pg actionner (mécanique)

kas an erv betek an talar

1931
Référence : VALL pg (poursuivre une affaire jusqu'au) bout

kas da get

1931
Référence : VALL pg anéantir

kas an erv da benn

1931
Référence : VALL pg (poursuivre une affaire jusqu'au) bout

kas bouezh

1931
Référence : VALL pg avertir

kas keloù

1931
Référence : VALL pg avertir

kas kemenn

1931
Référence : VALL pg avertir

kas mouezh

1931
Référence : VALL pg annoncer (faire savoir)

kas-digas

1931
Référence : VALL pg agiter

kas da netra

1931
Référence : VALL pg anéantir

lez da gas !

1931
Référence : VALL pg aller (laisse aller !)

kas da benn

1931
Référence : VALL pg accomplir, achver

« O ! me a zo bet martolod, e Brest, » emezañ, « ha va micher eno a oa kas an ofiserion eus al lestr d’ar c’hae gant ur vagig heñvel ouzh hoc’h hini. »

1944
Référence : ATST p.102

D’ar Sadorn 27, un dousenn karrbankoù a gasas ar varzhed da Garnag.

1944
Référence : EURW.1 p.206

« Deomp, pa n'eus ket a jistr, da gas kuit blaz ar flaer-mañ en ur evañ ur voutailhad [a] win kozh. »

1944
Référence : EURW.1 p77

Kalz [a dud] a gasas ac'hanon da « vale », na petra 'ta.

1944
Référence : EURW.1 p58

He c'herent a oa aet da labourat d'an Havr, o kas ganto o holl arrebeuri ; ar vugale a oa aet da heul, ha chom a ris hep keloù eus Melia goude-se.

1944
Référence : EURW.1 p46

Marteze e vijemp kaset d'ur golaj bennak all. N'eus forzh. Deomp atav.

1944
Référence : EURW.1 p36

Kement-se holl a gase kuit an nec'hamant mes pa oa tremenet ar porrastell ha ni deut e-barzh porzh ar golaj, a oa leun a weturioù evel hon hini, a vammoù gant bep seurt koefoù, a baotred a bep seurt mentoù, neuze un hirvoud a savas d'am fenn, ha me da lavarout d'am mamm : — « Me ne chomin ket amañ... Deomp d'ar gêr war hor c'hiz ».

1944
Référence : EURW.1 p30

Gouzout a rit, Lom, a lavare dezhañ e c’hoarezed, Herri Karreg-al-Louarn en doa ur mignon kozh e Kervetouz ["Kerveatouz"]; perak n’eo ket aet ar mignon kozh-se da gas ar c’heloù trist da Vari ?

1944
Référence : ATST p.38

Ar vedisined, Job, n’int mat nemet da gas ar gristenion d’ar vered a-raok m’eo deuet an eur merket dezho gant an Aotrou Doue.

1944
Référence : ATST p.41

Va lennerion ger, ne gasin ket ac’hanoc’h betek goueled ar puñs, kenkas ["ken kaz"] e chomfe unan bennak etre dent an diaoul mut.

1944
Référence : ATST p.48

Ha setu Lom da c’houlenn digant ar mevel bihan : — « He ! paotrig, daoust ha diaes eo kas ar vag-mañ eus un tu d’an tu all d’ar stêr ? » — « O ! feiz n’eo ket avat. Ur c’hoari nemetken. »

1944
Référence : ATST p.95

Pa gaven re hir an amzer, e kemeren penn ar c’hae Leon, hag e kasen ma roudoù etrezek Kerserc’ho.

1944
Référence : EURW.1 p.88

Ha me reiñ ma c’hartenn dezhi, da gas d’ar Mestr. Ur pennad goude, e teuas-hi en-dro, kalz flouroc’h. – « Deuit-tre e-barzh, emezi, an aotrou a asant ho kwelout ».

1944
Référence : EURW.1 p.91-92

Pa voe rediet ar gerent da gas o bugale d’ar Skol, lik pe gristen, e voe lakaet ar brezhoneg e riskl.

1944
Référence : EURW.1 p.105

–…Ar Vaouez ? Ijinusañ skoazellerez an Toueller da gas ar Bed da goll… Skoazellerez an Diaoul an hudurañ, enebourez priziusañ vertuz mab-den, ar c’hlanded… Vas iniquitatis, puñs ar c’hadaliezh… Bez gwenn ha flamm e ziavaez, ha brein e ziabarzh : dont a ra a-benn da wiskañ hetus ar Pec’hed Hudur !

1949
Référence : SIZH p.40

Ma oa eno dre e youl gaer e oa, dre m'oa e c'halvedigezh bezañ beleg e servij Doue, p'en dije kaset da vat e holl studioù.

1949
Référence : SIZH p.46-47

- Du-mañ ivez, ez eus biniawoù, eme ar breur Arturo, heñvel mat o son ouzh hini ar gaita. Nemet sartoc'h int, ha lakaat a reont Breizhiz da gas ar jabadao en-dro...

1949
Référence : SIZH p.65

'M eus aon e oa echu ganit tañva blaz « garbanzos » (fav ruz) Kastilha-Gozh, hag e vijez bet kaset da zebriñ yod-silet e ti da vamm. Brrr !...

1949
Référence : SIZH p.62

N'on bet nemet ur wech e kêr, hag e voe evit kas d'ar vered un Aotrou « Cura » kozh, a oa deut da vervel en hor manati.

1949
Référence : SIZH p.50

Ar c'hi Soltan, ur mell ki-gward Alaman, torret e chadenn gantañ, a oa deut da lammat ouzh ar breur Arturo, evit c'hoari. Bet en doa hemañ a-walc'h diouzhtu, ha kaset en doa al loen, pinous, d'e loñch.

1949
Référence : SIZH p.46

Kaset he devoa beg he bizied mistr divaneget d'he muzelloù, hag o astennet davetañ goude-se, prim.

1949
Référence : SIZH p.46

- Va galvedigezh, dimezell ! Me 'zo va youl galonekañ bezañ beleg Doue ha manac'h. Mar don [sic "Mard on"] harluet amañ, keit-all, gant kalzig [kalzik] eus va c'henvroiz, eo peogwir eo bet kaset kuit diouzh Bro-C'hall, da heul ul lezenn disakr, an holl Urzhioù Relijiel.

1949
Référence : SIZH p.45

Ac'hano ez arvested en he fezh kompezenn divent Miranda, gronnet klok en dremmwel, gant aradennadoù menezioù, nemet du-mañ du-hont, un ode bennak, evel war-du Burgos, « la carretera de Napoleon » (hent Napoleon) ha, tostoc'h aze, ar ganienn, a gase, dre dreuz ar pikernoù serzh, da gompezenn ar Rioja, taolead [sic, tolead] ar gwin penn.

1949
Référence : SIZH p.43

- Mignon yaouank, emezi, pegoulz e vezoc'h dieub ? Petra a rit gant hoc'h amzer ? - O ! Ouzhpenn skubañ ha diboultrennañ ! Kas a ran da benn studioù a-bouez-bras.

1949
Référence : SIZH p.49-50

Ar re 'ra droug, an dud a noaz / 'Gaser da get, hervez ar boaz. / Anzavit n’eo ket levenez / Bez' taolet en dienez.

1960
Référence : PETO p31

Kablus oc'h ober al lezennoù gaou / M'er c'hasfec'h ac'hann 'vefe kompez an traoù.

1960
Référence : PETO p37

Ho sakramanchoù zo fall-put, / Eme d'an dud, tagnous e vouezh, / E-ser ac'hanoc'h kas gwallvrud, / Ho kure kozh, an hailhon gouez.

1960
Référence : PETO p30

Evel just e oa ur rummadig morianed brizhdesket, dreist-holl e karter Glass, kenteliet gant al "Ligue des Droits de l'Homme" ha ne ehane ket da gas klemm war glemm dezhañ.

1985
Référence : DGBD p147

Hor c'has a reer goude dre balez ar Sultan, ha goude treuzet al liorzhoù dispar, setu ma hol lakaer da ober tro kêr adarre ; e-touez an tiez bras uhel ha gwenn e c'heller c'hoazh gwelout tachennadoù goullo o reiñ da anaout ne deo ket c'hoazh echu al labour sevel.

1985
Référence : DGBD p13

Ar fed ma santer ivez e vez graet un dra fetis, ha pa vefe dister an dra-se, ar fed da gas an traoù war-raok ha sikour da zistabilaat enebourien hon dije kredet hollc'halloudus...

2015
Référence : DISENT p52

Neuze e vez kinniget ur sintezenn gant an den a gas an emvod.

2015
Référence : DISENT p24

Ul liorzher a zo o tourañ ar roz. [...] Serriñ a ra war an dour hag hon c'has war e lerc'h.

2015
Référence : EHPEA p47

En em zizober eus an traoù deuet diezhomm ha kas d'an dielldi kreiz kement teuliad bet klozet.

2015
Référence : EHPEA p19

Arabat bezañ hegredik pa gaser seurt taolioù da benn: evel ma lâre Martin Luther King, "Un touell eo soñjal e teuy ar justis da ren a-drugarez d'ar vuhezegezh ha d'an nerzh kendrec'hiñ an dud. [...]"

2015
Référence : DISENT p54

L'Office public de la langue bretonne

Réseaux sociaux