Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
5
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. Ag. niv. A. Ag. peg. 1. (dirak an anvioù-kadarn unan a dalvez da aroueziñ traoù niveradus) Niver zo par da zek gwech dek. Kant den. Kant gwech. Kant vloaz zo ur c'hantved. Bezañ ouzhpenn kant vloaz. Bezañ bloaz ha kant. Tud kant vloaz. Bremañ ez eus kant vloaz abaoe m'eo marv. & Ur c'hant lur bnk. : war-dro kant lur. 2. Trl. Tremen kant gwech : alies-tre. Me zo bet eno tremen kant gwech. & Bezañ un den a gant micher*, paotr e gant micher*. & Reiñ kant kement all : reiñ kant gwech kement hag ar c'hementad-mañ-kementad. & Bezañ un den a gant tro : bezañ barrek d'en em dennañ eus ar plegoù fall dalc'hmat. & Kant ha kant, kant... ha kant : troiennoù a reer ganto da ober anv eus un niver bras-kenañ a draoù, a wechoù. Lavaret udb. kant ha kant gwech : e lavaret hag e adlavaret. Bezañ desket war gant ha kant tra : bezañ desket-bras. Kavout kant dañjer ha kant all war e hent. Kant poan ha kant all o deus bet. Dirazañ e splanne kant ha kant goulaouenn. Klask kant ha kant tro : na vont war-eeun ouzh ub. & Trl. estl. Kant trugarez* a zlean deoc'h ! 3. Trl. skeud. Gwelet kant steredenn* o lugerniñ. & Ober kant tro d'ar pod*. B. Ag. pet. (goude un ak., da verkañ ar renk, an deiziadoù) Kantvet. Ar bajenn kant trizek. Er bloavezh triwec'h kant seizh. II. Rag. peg. (e-unan, dirak un ag., ur rn. disk., pe dirak an ar. a heuliet gant un anv lies pe stroll) 1. Niver zo par da zek gwech dek. Kant zo aze. Deuet e oa kant anezho. Ur c'hant, ur c'hant bnk. : war-dro kant. Ur c'hant a oa anezho. Ur c'hant pe ouzhpenn a veajourien. 2. Trl. Reiñ kant evit unan*. & Mont betek kant : tapout e gant vloaz. & Na c'houzout pet kant warn-ugent*. & Mont ar c'hant da bevar-ugent gant ub., kas ar c'hant da bevar-ugent : dispign e vadoù tamm-ha-tamm. & Bezañ kant ha kant enoret : bezañ enoret-bras. & Diouzh ar c'hant : a gantadoù. Ar renerien a lavar ez eo diouzh ar c'hant e c'houlenn outo o relijiuzed mont d'ober war-dro ar re lovr. 3. Adv. (db. an dud, al loened, an traoù) HOR-C'HANT, HO-KANT, O-C'HANT : me - te, c'hwi, eñ pe hi - a-gevret gant naontek ha pevar-ugent all. Degas anezho o-c'hant amañ. & Kant-ha-kant : dre strolladoù a gant elfenn. An dud a oa kant-ha-kant er-maez a gêr. III. Niv. peg. A. 1. (dirak ur g. niv.) Termen a dalvez da sevel anvioù-gwan niveriñ, raganvioù niveriñ pe adverboù niveriñ zo etre kant ha mil. Kant unan. Kant seitek. Kant tri warn-ugent. • Kant tregont (labous). Kant seitek (den) ha pevar-ugent. 2. (goude ur g. niv. bihanoc'h pe bar da naontek, heuliet gant ha) Termen a dalvez da sevel anvioù-gwan niveriñ, raganvioù niveriñ pe adverboù niveriñ zo etre kant ha kant ugent. Unan ha kant a oa anezho. Daou (skoed) ha kant. Tri (den) ha kant. Dek ha kant. B. 1. (goude ur g. niv. etre daou ha naontek) Termen a dalvez da sevel anvioù-gwan niveriñ, raganvioù niveriñ pe adverboù niveriñ zo etre kant ha daou vil. C'hwec'h-kant. Tri-c'hant tri. Daou-c'hant vloaz. Pevar-c'hant tregont den. Triwec'h-kant vloaz zo. 2. (dirak mil, milion ha miliard) Termen a dalvez da sevel miliadoù, milionadoù, miliardoù. Kant mil lur kozh, nevez. Kant milion. IV. G. (ls. -où) A. Kartenn, pezh eus ur c'hoari zo merket kant warni – warnañ - pe a dalvez kant poent. B. Niveron. 1. Niver anterin a zen da heul naontek ha pevar-ugent. An niver kant. 2. Anv a roer d'an heuliad arouezennoù 100 a reer gantañ evit skrivañ an niver anterin a zen da heul naontek ha pevar-ugent. & Tr. adv. Dre gantoù : dre strolladoù a gant elfenn. Kontañ dre gantoù. & (goude ur ger niveriñ) DRE-GANT : dre gant unanenn, en ur c'henfeur, un dregantad. Pevar-ugent dre-gant eus ar gouerien a rankas kuitaat o atantoù. Chom a ra dek dre-gant eus ar sammad da baeañ. A-boan ma anzavas unan dre-gant eus e dorfedoù. C. Trl. 1. (enebet ouzh kant kontañ) Kant pouez : unanenn vuzuliañ a dalvez kement ha hanter-kant kilogramm. Ar mab en deus kavet ur c'hant pouez a ourmel. & Ent krenn Pegement eo ar c'hant patatez ? 2. (enebet ouzh kant pouez) Kant kontañ : kant elfenn kontet unan-hag-unan. EVEZH. Kemm. blot. goude "kant" rag. peg.

Skouerioù istorel : 
100
Kuzhat roll ar skouerioù

kammskrivadur u/n evit kant

1499
Daveenn : GAVH p18

unan ha kant

1499
Daveenn : LVBCA p94, 108, 201 (cent et vng)

kant

1499
Daveenn : LVBCA p108 (cent)

En enor da Doe hon kroeas - da sant Tremeur, da sant Weltaz - ez e voe fontet an chapel-mañ - an Sul ken[t] fest an Spered Glan - ouzit bremañ an dat dre gont - mil pemp-kant eizh bloaz ha tregont

1538
Daveenn : GReg Enskrivadur war Chapel s. Tremeur e Kledenn-ar-C'hab

32. Homañ a c'houzañvas marv en amzer an impalaer Maksentius, pe hervez un re arall Maksiminus an tirant, peheni a gomañsas regnañ war-dro an bloaz [eus] hor Salver tri-c'hant ha dek.

1576
Daveenn : Cath p25

Hon tadoù santel, Pius pempet e anv ha Gregorius trizekvet, o deus pep hini anezhe roet kant vloaz ha kant daou-ugent deiz a induljañsoù da gement a asisto en Katekismoù hag en Doktrin ar Gristenien, koñfirmet bet gant an Tad santel Klemañ eizhvet a anv

1622
Daveenn : Do. p2

kant

1659
Daveenn : LDJM.1 pg cent

ar somm kant skoed

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (la) somme (de cent escus)

Ar roue Charlez eizhvet en hanv a stagas Provañsa ouzh ar rouantelezh a Frañs er bloaz pevarzek-kant chwec'h ha pevar-ugent.

1732
Daveenn : GReg pg annexer (Le Roi Charles VIII. annexa la Provence à la Couronne, en 1486.)

ar sekred da ober kanolioù a zo bet kavet gant ur Flamank er bloaz trizek-kant pevar hag hanter-c'hant ; pe e-tro ar bloaz trizek kant ha pevar-ugent

1732
Daveenn : GReg pg artillerie

bevet en deus kant vloaz

1732
Daveenn : GReg pg an

kant hag hanter-c'hant mil

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (K. Cent cinquante mil)

hag ho trugarez kant mil gwech

1732
Daveenn : GReg pg action

ur pengenn en deus pevar-c'hant ha pevar-ugent troadad hed, ha c'hwezek ha pevar-ugent a ledander

1732
Daveenn : GReg pg arpent

kant trugarez a ran deoc'h evit hoc'h holl madelezhioù

1732
Daveenn : GReg pg baiser (je vous baise les mains, je vous remercie)

kant eurvad r'hoc'h heulio

1732
Daveenn : GReg pg (je vous souhaite toutes sortes de) bonheur(s)

hanter-c'hant den a oa lazhet dezhañ war e vourzh

1732
Daveenn : GReg pg (on lui tua 50 hommes sur son) bord

en ur ger, hag ur ger a dalv kant

1732
Daveenn : GReg pg bref (enfin, pour abréger)

kant

1732
Daveenn : GReg pg cent (terme numeral)

ur c'hant

1732
Daveenn : GReg pg (un) cent, centaine

ur c'hant

1732
Daveenn : GReg pg (un) cent

kant vloaz a ra ur c'hantved

1732
Daveenn : GReg pg cent (ans font un siècle)

kant mil

1732
Daveenn : GReg pg cent (mille)

ur c'hant pistol

1732
Daveenn : GReg pg (une) centaine (de pistoles)

kant pistol

1732
Daveenn : GReg pg (une) centaine (de pistoles)

an dud a zeue kant ha kant ha kant er-maez a gêr

1732
Daveenn : GReg pg (le monde sortoit de la Ville à) centaine(s)

neb en deus kant vloaz

1732
Daveenn : GReg pg centenaire (qui a cent-ans)

un den en deus kant vloaz

1732
Daveenn : GReg pg (un vieillard) centenaire

an niver a gant

1732
Daveenn : GReg pg (le nombre) centenaire

kabitan eus a ur gompagnunezh a gant soudard

1732
Daveenn : GReg pg centenier

mestr war gant soudard

1732
Daveenn : GReg pg centenier

kant doubl

1732
Daveenn : GReg pg centuple (cent fois autant)

kant kemend-all

1732
Daveenn : GReg pg centuple (cent fois autant)

kant evit unan

1732
Daveenn : GReg pg centuple (cent fois autant)

Doue ra 'z aotreo deoc'h ar c'hant doubl er bed-mañ, hag ar gwenvidigezh er bed-hont

1732
Daveenn : GReg pg (Dieu vous donne le) centuple (en ce monde, & la vie éternelle en l'autre)

digant Doue e reketan deoc'h kant kemend-all war an douar, hag ar baradoz goude ho marv

1732
Daveenn : GReg pg (Dieu vous donne le) centuple (en ce monde, & la vie éternelle en l'autre)

e kant doubl

1732
Daveenn : GReg pg (au) centuple

er c'hant doubl

1732
Daveenn : GReg pg (au) centuple

C. Cant

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (C. Cent)

kant mil

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (C. Cent mille)

kant

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (I. Cent)

kant, ha tri-ugent mil

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (T. Cent soixante mil)

kant hag hanter-c'hant

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (Y. Cent cinquante)

kant hag hanter-c'hant mil

1732
Daveenn : GReg pg chiffre (Y. Cent cinquante mil)

kant vloaz hag hanter-kant

1732
Daveenn : GReg pg (un siecle & demi)

kant gwech

1732
Daveenn : GReg pg fois (100 fois)

Seul boullad lêr[,] seul gant skoed.

1732
Daveenn : GReg pg fosse (Chaque fosse pleine de cuir vaut cent écus.)

Ken alies a boullad lezr, ken alies a gant skoed

1732
Daveenn : GReg pg fosse (Chaque fosse pleine de cuir vaut cent écus.)

Kant jentilded en deus graet dirazomp.

1732
Daveenn : GReg pg gentillesse (Il nous a fait mille gentillesses.)

Kant tro jentil en deus graet dirazomp.

1732
Daveenn : GReg pg gentillesse (Il nous a fait mille gentillesses.)

Kant grasiusded en deus graet din.

1732
Daveenn : GReg pg gracieuseté (J'en ai reçû beaucoup de gracieusetez.)

un dislavar a gant skoed zo

1850
Daveenn : GON.II pg dislavar

kant eurvad hoc'h heulio

1850
Daveenn : GON.II pg eûr

Pemzek kant den

1850
Daveenn : GON.II p.63

Dekvet ha kant

1850
Daveenn : GON.II p.25, livre premier, "cent dixième".

Daouzek kant

1850
Daveenn : GON.II p.24, livre premier, "douze cents".

Unnek kant

1850
Daveenn : GON.II p.24, livre premier, "onze cents".

Dek ha kant

1850
Daveenn : GON.II p.24, livre premier, "cent dix (dix et cent)".

Daou ha kant

1850
Daveenn : GON.II p.24, livre premier, "cent deux, etc".

Unan ha kant

1850
Daveenn : GON.II p.24, livre premier, "cent un (un et cent)".

Ouzhpenn kant vloaz en doa pa eo marv.

1850
Daveenn : GON.II pg kañt (Il avait plus de cent ans quand il est mort).

Ur c'hant a oa anezho.

1850
Daveenn : GON.II pg kañt (Il y en avait un cent).

kant kleved ne delont ket ur gweled

1850
Daveenn : GON.II pg klévet

Div ha kant

1850
Daveenn : GON.II p.24, livre premier, "cent deux, etc".

Ouc'hpenn kant dañvad hon eus.

1850
Daveenn : GON.II p.92, livre second, « Nous avons plus de cent moutons ».

kant

1850
Daveenn : GON.II pg kañt (Cent, nombre contenant dix fois dix. Un cent. Une centaine), kañtved + p.24, livre premier, "cent".

kant ha kant

1850
Daveenn : GON.II pg kañt (centaine par centaine).

Paotr ar skleug gav dezhañ gwelet an holl arc'hant A voa bet, e pep oad, dastumet kant war gant. Distreiñ a ra d'ar gêr da guzhet buan ha don Eñ e gav e gregign zo krog en e galon. Bremañ grik ! Ar c'here zo aet e gan e-biou, Abaoe m'eo perc'henn da dad an holl boanioù.

1867
Daveenn : MGK p28

Kant tra all a dleer da ober : kemeret kentel a-wechoù digant an anevaled a bevar droad, digant al laboused hag al loenedigoù eus ar re vunutañ zoken, digant ar wenanenn; - digant ar gelienenn ne lavaran ket, o vezañ ma labour eviti he-unan.

1867
Daveenn : MGK Rakskrid XII

Ganto vo graet stignoù, d'ho pakañ 'zruilhajoù, lasoù-rikl d'ho mougañ, e berr : kant ha kant tra, a vo, war an diskar, ho toan hag ho klac'har, a vezo, marteze, kiriek eus ho marv. Tec'hit eta a-fo, diouzh ar gaoued, ar ber ! Gwelloc'h oufec'h d'ober, mar fell deoc'h va c'hrediñ, eme ar wennili, eo dibriñ 'n had kanab.

1867
Daveenn : MGK p14

Savet abred, ur wenanenn / A zistroe d'he c'hest laouen / Gant ur bec'h mel he doa kavet, / Dre ar prajoù war gant boked.

1867
Daveenn : MGK p114

Breizhiz, gwir vreudeur kalonek, / Mougomp an drouk dre ober mat, / En em skignomp holl e pep prad / Da gutuilh bleuñv a'r re gaerañ, / D'ober ul labour ar gwellañ, / D'ober da Vreiz kant kurunenn, / Ha pa ve fuc'h er c'hozh kelien !

1867
Daveenn : MGK p115

Evel a lavaras ar c’horonal a c’hoarvezas : pevar-c’hant soudard a chomas e Plougerne da ziwall ar person "intru", ha bemdez, d’o gwelet ha da c’houzout penaos ez ae an traoù, e teue eus a Lesneven ur c’hant pe ur c’hant hanter all hag a ranked da vevañ ivez kerkoulz hag ar re a chome er bourk.

1877
Daveenn : EKG.I. p.236

Kerkent e voe serret e veg da bep hini, rak aon a deuas dezho na vije holl chouanted ar vro kuzhet er c’hogn-se : ur chouant a rae aon da gant republikan, rak ar chouanted o doa kalon, pa’z eo gwir ec’h en em gannent evit Doue, ha n’o doa ket a spont rak ar marv.

1877
Daveenn : EKG.I. p.40

Kerkent ha ma lavar ar beleg ar c’homzoù kentañ-mañ eus an oferenn : "Introibo ad altare Dei", kant ha kant mouezh all a sav dudius ha kalonek war-zu an eñv en ur ganañ kantik an oferenn a ganed er mareoù-se : Ofromp da Zoue ar sakrifis, Ne zo netra a ger kaer priz Eget Jezuz krusifiet En oferenn reprezantet.

1877
Daveenn : EKG.I. p.99

Gourizet eo a vogerioù ramzel, en o diabarzh tiez a gant-miliadoù, parkoù ha liorzhoù a viliadoù, temploù ha palezioù a gantoù.

1923
Daveenn : SKET p.16

D’ar c’houlz-bloaz-se ivez, ar spern-gwenn, ar spern-trechonek ha kant ha kant a wezigoù goloet a vleunioù c’hwezh-vat a gaera lezenn ar glazennoù, ar stankennoù, an tevennoù ha lein an tornaodoù.

1923
Daveenn : SKET p.95

(1) Keñveriañ d’ar vag-se ar "roth-ramhach" « rod roeñvek, » e skridoù iwerzhonek ar Grennamzer, a zo anezhi ul lestr ennañ dek-kant a weleoù, dek kant den e pep hini anezho (Gaidoz, Dieu gaulois du soleil, p. 99-100).

1923
Daveenn : SKET p.80-81

Frond he c’hoadoù a c’hweshemp ha tourni lirzhin he gwazhredennoù, a-dreuz kant ha kant a levioù, a zigouezhe betek ennomp.

1923
Daveenn : SKET p.41

Eus an Ejipt ez on aet da Gartada, kêr he c’hant-ha-kant a vagoù, porzh al listri-rederien-vor ma tired di pinvidigezhioù an douaroù-Bras hag an inizi, ma kaver ennañ sklaved o tont eus par pellañ ar bed, eus pevar c’horn an douar.

1923
Daveenn : SKET p.18

Bezañ oa eno moarvat, daou pe dri-c’hant den, gwazed, merc’hed, kanfarded, trefuet, trelatet o fenn, hantervezv pe vezv darn anezhe, hag a grie, a youc’he, a sutelle en-dro d’ar valtouterien.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1028 (Gouere-Eost 1924)

Holl, yaouank ha kozh, bras ha bihan, war ar bre pe er gompezenn, en douar-bras pe en inizi, ez arc’hont skoazell an Aotrou e gant a anvioù, ar Mestr e gant a arzoù, ar Roue e liesroadoù.

1924
Daveenn : SKET.II p.5

Etre Montroulez ha Gwenrann / ’N deus ar markiz ur plac’h ha kant [...] Etre ar Jaou ha gra Mespant ’N deus hon aotrou ouzhpenn daou-c’hant !

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 42, p.977 (Even 1924)

Ho kabiten, va faotr, a garie [gare] ac’hanoc’h a-greiz e galon : roet en deus deoc’h e holl [b]eadra. Setu ar paper. Tri-c’hant skoed a zo er yalc’h-mañ : pep a gant da wragez an daou vartolod, kant all da Izabel evit he sikour da sevel he bugale, hag ar gwenneien all a [z]euio eus peñse ar c’hober a vo dit.

1925
Daveenn : BILZ2 p.174-175

E kant doare disheñvel o gwelen-i, lod o lammat hag o c'hourlammat, darn all o c'hoari penn-tourtig, o c'hoari brañsigellig ispilhet a-zibouez o lost ouzh skoultroù ar gwez, darn all c'hoazh o korolliñ pe en o fuch, a-zevri o klask laou an eil d'egile, dre ma tispourbellent o daoulagad brizh ha ma krizent o gourrennoù damruz ha blevek.

1929
Daveenn : SVBV p.18

ur c'hant lur bennak

1931
Daveenn : VALL pg à peu près (cent francs)

kant lur tost-da-vat

1931
Daveenn : VALL pg à peu près (cent francs)

un tamm a gant lur

1931
Daveenn : VALL pg (un) billet (de 100 francs)

kant penn, kant meno

1931
Daveenn : VALL pg autant

kant lur tost-da-vat

1931
Daveenn : VALL pg à peu près

Chann he doa gwelet dek gwech muioc’h a draoù eget Mari, Mari kant gwech muioc’h eget Madalen, ha Madalen ’ta !… ha, sur, hini ebet anezho n’he doa klevet ur c’hard eus an tri-c’hant mil dra he doa klevet Katell.

1944
Daveenn : ATST p.81

Un eur hanter e padas ar cholori. Un eur hanter ; soñjit ! Peadra da lakaat ar voereb kozh da vervel en he gwele, kant gwech ha mil gwech.

1944
Daveenn : ATST p.65-66

En ur ger evel e kant, ne oa ket ur baradoz, ur skol adofiserien, e deroù hor c’hantved.

1944
Daveenn : EURW.1 p.196

Lakaet e veze ar wrac’h da ganañ war ar c’hoariva, bez’ he doa ur vouezh dous evel ur bugel, hag un eñvor burzhudus, peogwir he doa kanet da Fañch an Uhel ouzhpenn ur c’hant a werzioù hag a sonioù kozh.

1944
Daveenn : EURW.1 p.189

Mège a savas eno en tren da zistreiñ da Vontroulez, ha me a ruilhas betek Karnoed, goude bezañ graet tost da gant lev, leun ma eñvor a arvestoù nevez evidon.

1944
Daveenn : EURW.1 p75-76

Goude lein e voe un dalc'h all, gant an hevelep re, nemet e oa deut ouzhpenn un aotrou sec'h ha treut, livitennet, toket-uhel, heñvel ouzh ur pastor protestant, ul lunedoù aour war e fri ; hemañ 'oa deut a-ratozh-kaer eus Dublin, kêr-benn Iwerzhon, da zigas salud e vro, ha da bediñ brogarourien Vreizh da zont d'ur c'hendalc'h hollgeltiek a oad oc'h aozañ eno a-benn bloavezh ar c'hant.

1944
Daveenn : EURW.1 p68

Piv a lavaro pet dek mil, pet kant mil tiegezh a guitaas Bro ar Franked evit dont da chom e-touez Breizhiz rouesaet ha bihanaet o niver ?

1944
Daveenn : EURW.1 p7

Keben dall gant ar fallentez ! / Ma c'halon, heuget-holl, a gren. / Kant gwech gwelloc'h ar baourentez / 'Get da vervel[,] lakaat un den.

1960
Daveenn : PETO p31

D'ar mare ma veven du-hont ne oa ket c'hoazh tapet ganti he c'hant vloaz, daouzek vloaz a vanke c'hoazh evit se.

1985
Daveenn : DGBD p48

Re bolzioù an nev vras peurgetket a oa manet tost pevar-ugent dre gant diouto dindan gwisponadoù livaj nevesoc'h.

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 21

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial