Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
2
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
4
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

V.k.e. I. (rener : tud) A. (db. an dud) 1. Reiñ deskadurezh da ub., e stummañ. Kelenn ar yaouankiz. 2. Dre skeud. Gourdrouz. Pa he c'havfen me he c'hellennfe. Kelenn a reas c'hwerv ar re n'o doa ket heuliet e c'hourc'hemennoù. B. 1. KELENN UB. WAR UDB. : kelenn an dra-se dezhañ. Kelenn a rae an dud war an Istor. 2. KELENN UB. DA OBER UDB. : e aliañ da ober an dra-se. Kelennet en doa anezho da zimeziñ met n'o doa ket e selaouet. C. (db. an traoù) Reiñ kelennadurezh war ur c'hraf, un danvez bnk. Kelenn saozneg, jedoniezh. & Ent krenn Kelenn a ra en ur skolaj. & (en e furm av.) Levr-kelenn : a dalvez da gelenn. HS. deskiñ. II. (rener: traoù) Heñchañ. Ar stered o c'helenne pa oant war ar mor.

Skouerioù istorel : 
56
Kuzhat roll ar skouerioù

kelenn

1499
Daveenn : LVBCA p111 (enseigner)

M. Pet zo a'n euvroù a drugarez ? D. Seizh spirituel ha seizh korporel. M. Livirit ar re spirituel. D. 1. Kelenn ar re ignorant. 2. Korrijañ ar re a fazi. 3. Reiñ kuzul mat d'ar re o devez ezhomm. 4. Koñsoliñ ar re dezolet. 5. Dougen pasiantamant an injuroù. 6. Pardoniñ an ofañsoù. 7. Pediñ evit ar re vev hag ar re varv hag evit ar re a zeu d'hor persekutiñ. M. Livirit ar re gorporel. D. 1. Reiñ da zebriñ d'ar beorien o devez naon. 2. Reiñ da evañ d'ar re o devez sec'hed. 3. Gwiskañ ar re noazh. 4. Delivrañ ar brizonerien. 5. Vizitañ ar re glañv. 6. Lojañ ar belerined hag an estrañjerien. 7. Enteriñ ar re varv.

1622
Daveenn : Do. p32 & 34

kelenn

1659
Daveenn : LDJM.1 pg enseigner

M. Leveret ar re [an euvroù a drugarez] spirituel? [D.] Kelenn ar re ignorant, / Korrijañ ar re a fazi, / Reiñ kuzul mat d'ar re o deus ezhomm, / Koñsoliñ ar re dezolet, / Dougen patiamant an injurioù, / Pardoniñ an ofañsoù, / Pidiñ evit ar re vev hag ar re varv, hag evit ar re a zeu d'hor persekutiñ.

1677
Daveenn : GReg p33

magañ, kelenn, e vugale e doujañs Doue

1732
Daveenn : GReg pg elever (ses enfants dans la crainte de Dieu)

un den kelennet mat

1732
Daveenn : GReg pg (un homme bien) elevé

qelennet ur re

1732
Daveenn : GReg pg former (Former quelqu'un, le façonner, l’instruire, pp.)

bezañ kelennet

1732
Daveenn : GReg pg apprendre

bugale kelennet-mat

1732
Daveenn : GReg pg apprendre

bugale ne dint ket kelennet mat

1732
Daveenn : GReg pg (des enfants mal-) élevez

kelennet

1732
Daveenn : GReg pg apprendre, avertir

kelenn

1732
Daveenn : GReg pg apprendre, avertir

kelenn ar yaouankiz

1732
Daveenn : GReg pg apprendre

kelenn

1732
Daveenn : GReg Rakskrid, pg corriger (reprendre, instruire, châtier), discipliner (instruire, régler), dogmatiser (enseigner, instruire), dresser (instruire), elever (instruire), enseigner (instruire de quelque science)

kelenn ur re

1732
Daveenn : GReg pg former (Former quelqu'un, le façonner, l’instruire.)

kelenniñ

1732
Daveenn : GReg pg avertir

kelennet

1732
Daveenn : GReg pg avertir

kelenn ur re

1732
Daveenn : GReg pg (faire le) bec (à quelqu'un, l'instruire)

kelennet ur re

1732
Daveenn : GReg pg (faire le) bec (à quelqu'un, l'instruire)

kelenniñ

1732
Daveenn : GReg pg corriger (reprendre, instruire, châtier)

kelennet

1732
Daveenn : GReg pg corriger (reprendre, instruire, châtier), discipliner (instruire, régler), dogmatiser (enseigner, instruire), elever (instruire), enseigner (instruire de quelque science)

a c'haller da zifaziañ, da gorrijañ, da gelenn

1732
Daveenn : GReg pg corrigible (qui peut se corriger)

kelenn ar re desfailh

1732
Daveenn : GReg pg (corriger les) défaillants

kelennet

1732
Daveenn : GReg pg dresser (instruire)

kelennañ

1850
Daveenn : GON.II pg kélenna (Instruire. Enseigner. Dogmatiser. Régenter. Professer. Endoctriner. Avertir. Corriger. Edifier, porter à la vertu), keñtélia

kelenn

1850
Daveenn : GON.II pg kélenna (Instruire. Enseigner. Dogmatiser. Régenter. Professer. Endoctriner. Avertir. Corriger. Edifier, porter à la vertu).

Kelennet mat eo bet en ti-se.

1850
Daveenn : GON.II pg kélenna (Il a été bien instruit, bien enseigné dans cette maison).

kelenniñ

1850
Daveenn : GON.II pg kélenna (Instruire. Enseigner. Dogmatiser. Régenter. Professer. Endoctriner. Avertir. Corriger. Edifier, porter à la vertu).

Ret eo kelennañ abred ar vugale.

1850
Daveenn : GON.II pg kélenna (Il faut corriger de bonne heure les enfants).

ret eo kelennañ ar fellerien

1850
Daveenn : GON.II pg feller

Ho tad en deus va c'helennet.

1850
Daveenn : GON.II p.65

Ho tad en deus kelennet ac'hanon.

1850
Daveenn : GON.II p.65

Kelenn a rin va mab, pa vezo deuet da bemp bloaz.

1850
Daveenn : GON.II p.68

Va zad pehini a gar e vugale, o c'helenn abred.

1850
Daveenn : GON.II p.72

Me a gelenn va mab va-unan.

1850
Daveenn : GON.II p.80, "J'instruis mon fils moi-même".

atav Breizhad kristen, diwar c'hoari 'gelenn

1867
Daveenn : MGK Rakskrid III

Ar fur war-c'hed atav, ha graet gantañ e bak, / Atav zo krog er stur, / Dre m'en deus a-bell zo en em gelennet mat, / Eo ret dezhañ mervel abred pe ziwezhat.

1867
Daveenn : MGK p100

Ar bed-mañ a zo kozh, kozh-kozh, a lavarer; / Ha koulskoude atav an den ne vez furaet, / Anez gant marvailhoù e gelennañ ervat.

1867
Daveenn : MGK p4

Na joa o divize bet outo mistri-skol an amzer gwechall, na talvoudegezh o divize kavet enno sent kozh a Vreizh a gelenne ker kaer bugale ar vro-mañ !

1867
Daveenn : MGK Rakskrid XI

Ar vaot hag hi dister, a gomz hag a gelenn, / Hag ar goulm wenn / Ya da welet dre 'r vro, ha da zegas kemenn.

1867
Daveenn : MGK p49

Gant ar re-mañ [an ejened] voe kelennet / Da vont da glask eul lec'h gwelloc'h.

1867
Daveenn : MGK p42

Poent eo deoc’h selaou mouezh Doue, / Kaout truez ouzh hoc’h ene ; / Hoc’h ael mat ne dav d’ho kelenn, / Da gemer hent ar binijenn.

1877
Daveenn : EKG.I. p.105

‘Vel ma lâre Gwennael warlene, goude ma oa bet savet skol vrezhonek Sant-Charlez. Gras de[zhe], goude be[z]añ bet kelennet ken mat, da c‘hallout, un de[iz], difenn ha harpañ : Doue, ar Vro hag he yezh.

1898
Daveenn : KZVR Supplément à la Croix des Côtes-du-Nord du dimanche 30 janvier 1898, p.2

War a leveront, daou vugel uhel eus meuriad gwenvidik ar re-Zivarvel, an daou ma sked evel regez-tan ar c’huchennadoù-blev lugernus anezho e-kreiz bodad an doueed e Dêvobriga (kreñvlec’h an doueed), — anvet em eus Lugus ha Belisama, — a weladennas meur a wech diskennidi Manos ha Bena en o c’hoadoù, hag o c’helennas war veur a dra.

1923
Daveenn : SKET p.58

« Vindosêtlos a zo bet savet en ur geoded illur, froudoù-mor en he zro ; maget eo bet gant ar wellañ doueez, kelennet gant ar gouiziekañ doue. »

1924
Daveenn : SKET.II p.8

Brigia, merc’h da Vissurix, a gelennas anezhañ war labourat ar metaloù hag ar pri ; diskiñ a reas dezhañ ober gant rod ar boderien-bri (1).

1924
Daveenn : SKET.II p.24

Ar c’hure ivez, abaoe, pa gave ar paotr war an torrod o vesa saout ha deñved e amezegez, pe o c’hoari gant e vreur hag e c’hoarezed, a chome gantañ da gaozeal : aliañ, kelenn, bleinañ a rae anezhañ.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1025 (Gouere-Eost 1924)

Mammoù a zeuas da ginnig din o bugaligoù a oa klañv. Outo e st[o]kis ar bir, evel m’on bet kelennet ganez, hag o fareañ.

1924
Daveenn : SKET.II p.68

— Faziañ a rez, eme Artaios ; kelennet fall ez out bet, sklêrijennet a-dreuz, touellet gant da vistri.

1924
Daveenn : SKET.II p.44

arouez kelenn

1931
Daveenn : VALL pg avertissement

Estreget klasoù latin-gregach e oa er Golaj ; bez' e oa ivez ur gevrenn evit an deskadurezh « modern », ne veze kelennet enni nemet war ar galleg hag ar jedoniezh.

1944
Daveenn : EURW.1 p34

Kelenniñ ar bobl dre ar bluenn, -ha diwezhatoc'h dre ar gomz mar galljen-, setu eno ma c'hoant.

1944
Daveenn : EURW.1 p78

N'eo ket en ur golaj, renet gant Bretoned evel hini Gwengamp, eo e vije bet roet frankiz da gelenn ar yezh vrezhonek.

1944
Daveenn : EURW.1 p53

Deut e oa an Tad-Mestr e-unan da gelenn ar skoliad.

1949
Daveenn : SIZH p.40

Ne c'hellan, hep mar, ' met ho tigareziñ / Ha bepred e pedin Doue d'ho kwareziñ. / Hogen, aotrouned, teurvezit azezañ. / War al lezenn nevez, hep mui gouzezañ, / Em eus bet kefridi d'ho kelenn ervat, / Evidoc'h, da c'houde, da zilenn d'ho krad.

1960
Daveenn : PETO p15

Gant tud kivioul ha droukmennet / 'Enep din oc'h bet kelennet.

1960
Daveenn : PETO p46

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial