Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
6
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
58
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. V.k.e. A. 1. Distignañ. Laoskit e ereoù ! 2. Trl. (db. ar bouedoù, louzoù zo) Leuskel ar c'hof : aesaat an difankañ (II). Ar prunev a laosk ar c'hof. An dra-se zo mat evit leuskel ar c'hof. 3. (db. an dud, al loened) Lezel da vont (kuit), dieubiñ. Na laoskit ket ar c'hi ! Leuskel ur prizoniad. Kae da leuskel ar saout ! & Trl. Leuskel herr gant ub. : reiñ un tammig frankiz da ub. Mar bije laosket herr ganto. & Trl. skeud. Leuskel gedon da redek : embann brudoù faos. 4. Reiñ da glevet (dre an divskouarn, dre ar fri). Gloazet e oan bet ken em boa laosket ur garm. Ar paotr kozh en deus laosket ur pezh bramm. Ur breugeud en deus laosket. Leuskel a rejont ur ganaouenn. Euzhus eo e glevet o leuskel kement-se a vallozhioù. [1877] Ar gouel a achuas e-kreiz an hu hag ar mallozhioù a laoske mignoned ar republik. & Trl. skeud. Leuskel e vramm diwezhañ : mervel. HS. distagañ. 5. Leuskel un tenn gant, war (ub. pe ul loen bnk.) : tennañ warnañ. Pep a denn o doa laosket war ar c'had. Leuskel a reas un tenn fuzuilh gantañ. Unan bennak a laoskas un tenn bir war an tarv. HS. distagañ. 6. Skuilhañ, teuler. Hag an diaoul kuit ac'hano o leuskel flaer war e lerc'h. & Leuskel daeroù : gouelañ. Ar paour kaezh a laoske daeroù. 7. (db. ar mor) Leuskel tre : kregiñ da ziskenn. Ar mor a laosk tre. B. Dre ast. 1. Na mirout ouzh. Laosk hennezh da zimeziñ. Laoskit me da gousket. & Leuskel (ub., ul loen bnk.) da vont : dieubiñ, diskregiñ diouzh, distagañ. Ar barner el laoskas da vont kuit. Laoskit da redek al laeron ! Laosket en deus e gi da vont. & Leuskel (ub.) da lavaret : na ober fed ouzh lavaroù ub. Laoskit anezho, laoskit int da lavaret. 2. Paouez ouzh (ub.). Laosk ac'hanon ! laosk me ! 3. N'ober mui anv eus (udb.). Mat ! laoskomp se neuze ! 4. Disoñjal pe lezel a-ratozh war e lerc'h. Pelec'h ec'h eus laosket da sac'h ? 5. Na emellout en un argerzh. Leuskel ub. da vervel. & Leuskel ub. en e roll : d'ober diouzh e c'hoant. & Leuskel udb. a-gostez : n'ober mui fed outañ. HS. lezel. II. V.g. 1. Leuskel a-raok : digeriñ an hent, mont er penn a-raok. An tad a laosk a-raok, e-giz ur mestr mevel emañ gant e dud. 2. (db. ar siminalioù) Leuskel diwarnañ, diwarni : divogediñ. Leuskel a ra ar siminal diwarni. 3. Pemdez (db. an dud, al loened) Leuskel diwarnañ : brammat. Hola 'vat ! leuskel a rit diwarnoc'h ! 4. (dirak an ar. war displeget, dezhi un dalvoudegezh dic'hour) Leuskel warni : kanañ gant gred. E-pad an oferenn pep hini a laoske warni gwellañ ma c'halle. 5. Dilezel (un embregadenn bnk.). Pêr en deus c'hoant da leuskel. III. V. em. EN EM LEUSKEL. 1. Diskouez bezañ hep youl. Bez' ez eus tud hag en em laosk. 2. Trl. En em leuskel en traoñ : en em lezel da gouezhañ, da ruzañ d'an traoñ. Ez an d'en em leuskel en traoñ.

Skouerioù istorel : 
73
Kuzhat roll ar skouerioù

laoskañ

1499
Daveenn : LVBCA p129 (alaissier, alargir)

leuskel ar gouriz

1659
Daveenn : LDJM.1 pg faire banqueroute

leuskel un arm

1659
Daveenn : LDJM.1 pg delascher (vn arme)

leuskel ur wareg

1659
Daveenn : LDJM.1 pg debander (vn arc)

leuskel

1659
Daveenn : LDJM.1 pg lascher, relascher

laoskañ

1659
Daveenn : LDJM.1 pg lausqua

laosket levrini da redek war-lerc'h gadon ur re bennak

1732
Daveenn : GReg pg habler (Empêcher quelqu'un de habler, pp.)

Ar re gollet, siwazh dezho, a laosko da virviken siwadennoù kruel ha dibrofit.

1732
Daveenn : GReg pg helas (Les damnez pousseront éternellement des helas inutiles.)

leuskeul siwadennoù

1732
Daveenn : GReg pg helas (Pousser des helas, des soupirs.)

laosket siwadennoù

1732
Daveenn : GReg pg helas (Pousser des helas, des soupirs, pp.)

leuskeul ar gouriz

1732
Daveenn : GReg pg (faire) banqueroute

laosket ar gouriz

1732
Daveenn : GReg pg (faire) banqueroute

leuskel a eure e vordead

1732
Daveenn : GReg pg (il lâcha sa) bordée

leuskeul ur c'hri

1732
Daveenn : GReg pg (pousser un) cry

leuskel gedon da redek

1732
Daveenn : GReg pg debiter (de fausses nouvelles), garder (En donner à garder.)

leuskeul un tenn bir

1732
Daveenn : GReg pg decocher (tirer, lancer une flèche &c.)

leuskel ur vir

1732
Daveenn : GReg pg fléche (Decocher une fléche.)

laosket ur vir

1732
Daveenn : GReg pg fléche (Decocher une fléche, pp.)

leuskel un tenn bir

1732
Daveenn : GReg pg fléche (Decocher une fléche.)

leskel ur saezh

1732
Daveenn : GReg pg fléche (Decocher une fléche.)

laosket ur saezh

1732
Daveenn : GReg pg fléche (Decocher une fléche, pp.)

leuskel un tenn fuzuilh

1732
Daveenn : GReg pg fusil (Tirer un coup de fusil.)

laosket un tenn fuzuilh

1732
Daveenn : GReg pg fusil (Tirer un coup de fusil, pp.)

laosket gadon da redek

1732
Daveenn : GReg pg garder (En donner à garder, pp.), habler (craquer, pp.)

leuskel gadon da redek

1732
Daveenn : GReg pg habler (craquer)

leuskel gadon

1732
Daveenn : GReg pg habler (craquer)

leuskel levrini da redek war-lerc'h gadon ur re bennak

1732
Daveenn : GReg pg habler (Empêcher quelqu'un de habler.)

na laoskit ket ar c'hi

1850
Daveenn : GON.II pg leûskel

ur flaeriadenn hoc'h eus laosket

1850
Daveenn : GON.II pg flériaden

leuskeul gedon da redek

1850
Daveenn : GON.II pg gâd

leuskel

1850
Daveenn : GON.II pg laoska, leûskel

laosket

1850
Daveenn : GON.II pg leûskel

Betek an diwezhañ[,] holl e vezimp stropet, / Piv zo n'er goar ervat ? Kaer a zo lavaret, / Evelato an den a laosk, dre e ridell, / E skiant[,] a c'hreunennoù da vont gant an avel.

1867
Daveenn : MGK p101

Da neb en deus ezhomm, roomp an aluzen ; / Diskouezomp, evel Doue, e karomp ar beorien ; / Pe ma n'hor beus netra, laoskomp da vihanañ / E gi gant ar c'haezh dall n'en deus dorn d'e renañ, / E flac'h gant an den kozh da vale dre ar vro, / Da vont, harpet warni, dre al lec'h ma karo !

1867
Daveenn : MGK p120

Al loened a laosker da beuriñ dre 'r maezioù, / Al laboused a nij dre hent kaer an neñvoù, / Hag ar paour, eñ hepken, a vo miret outañ / Da vale dre ar vro, en amzer zo bremañ ?

1867
Daveenn : MGK p120

Ar gouel a achuas e-kreiz an hu hag ar mallozhioù a laoske mignoned ar republik.

1877
Daveenn : EKG.I. p.187

Piv a zo aze ? Respontit dioc’htu, pe me a laosk va c’hi warnoc’h, hag a faout deoc’h ho penn, dre an hanter, evel un irvinenn, gant va zaol bouc’hal.

1877
Daveenn : EKG.I. p.139

Unan anezho, o sellet pishoc’h, a welas ur renkad levrioù ha n’edo ket a-renk gant ar re all : chachañ a reas war ar plankenn edo al levrioù warnezhañ, hag e laoskas ur griadenn.

1877
Daveenn : EKG.I. p.14

Ar gwer war ar prenestr a oa torret, ar barrennoù koad ennañ a oa frigaset ; pep a c’hwec’h tenn a laoskas en ti ar chouanted o klask tizhout Loull ar Bouc’h en e gambr, pa n’oant ket evit hen digas er-maez.

1877
Daveenn : EKG.I. p.120

Ne c’hellan ket lavaret deoc’h ar sakreoù nag ar mallozhioù a voe neuze laosket el lec’h ma ne gleved a-ziagent nemet kuzulioù mat, meuleudioù Doue ha kanaouennoù santel.

1877
Daveenn : EKG.I. p.210

Mat, bep tro ma’z ae unan bennak diwar ar maez e kêr, ur boned segovii war e benn, da werzhañ ul loan pe ur boezellad ed, ez ae raktal war e lerc’h ur vandenn soudarded en u[l] leuskel mil mallozh ha ne entented ket.

1877
Daveenn : EKG.I. p.308

Hennezh, ma welje pe ma klevje un dra bennak, a dlee leuskel c’hwec’h pe seizh hopadenn stag-oc’h-stag, evel ar gaouenn o vont kuit pa vez spontet gant un dra bennak.

1878
Daveenn : EKG.II p.10

Ne deuas ket zoken em [f]enn laosker va mallozh war an dispac’herien ; ur soñj all a yoa em spered.

1878
Daveenn : EKG.II p.50

E gwirionez, ne zalejont ket d’en em gaout e Berven, ha, dioc’htu m’oant en em gavet, hep reiñ amzer da Yann Prijant da lavaret un tamm peden zoken, e voe staget ouc’h tour an iliz, ha, buanoc’h eget n’her lavaran deoc’h, e voe laosket warnañ daou-ugent tenn fuzuilh en un taol...

1878
Daveenn : EKG.II p.19

Dir pe houarn ? Na dir nag houarn, laosk ganin va divskouarn

1909
Daveenn : BROU p. 419 (parfois, en s'amusant, un enfant prend l'oreille d'un de ses compagnon, en disant : Dir pe houarn ? Celui-ci doit répondre, Na dir, nag houarn, laosk gane ma diskuarn)

laoskit an ere

1909
Daveenn : BROU p. 391 (lâchez le lien)

kae da leuskat ar saout

1909
Daveenn : BROU p. 393 (changer de place au bétail)

leusker

1909
Daveenn : BROU p. 393 (lâcher)

An holl arouezioù sakr (a losk hag a bulluc’h neb a zo dizellezek d’o dougen), ar rod, ar groaz, an hevoud, an teiresker, an horzh, ar greskenn, a lugerne, broudet war o zonegoù, engravet war arem o armoù ha war brenn o goafioù (1).

1923
Daveenn : SKET p.139

Gwir en doa ar c’hozhiad a rene warno, pa gave dezhañ e laoskent an disterañ war ar gefridi-se, d’o skeiñ ha zoken, ma adfeilhent en o gwall, d’o lazhañ, hep m’o dije galloud o c’herent da dennañ dic’haou dioutañ.

1923
Daveenn : SKET p.65

Diskiantez, emezañ, a gred leuskel gourdrouzoù gant da aotrou, da vestr, da zoue ! Nemet em eus truez ouzhit, diboellet ma ’z out gant ar garantez hag ar glac’har.

1923
Daveenn : SKET p.112

D’e gentañ korniadenn, laosket gantañ en ur deurel e droad en e vag, ez oa diredet e genvrezelidi war glann ar stêr.

1923
Daveenn : SKET p.135

— Me ’oar avat ec’h anavezez anezho, lavar piv a oa ganit, hag e vi laosket da vont, ha diouzhtu ! Piv a oa ganit ?

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 40, p.895 (Miz Ebrel 1924)

Izabel a oa plac’h a-benn hag a galon. Ret eo d’ei bevañ, arabat eo d’ei en em leuskel da vont gant ar glac’har. Nann ! nann ! Ret eo d’ei delc’her penn, enebiñ, stourm, gounit he bara hag hini he bugale.

1924
Daveenn : BILZ1 Niverenn 38, p.840 (Miz C'hwevrer 1924)

« Pa droazhi, ne droi nag ouzh tan, nag ouzh heol, nag ouzh loar, nag ouzh kanevedenn, nag ouzh stered, nag ouzh avel. « Ne laoski da fank nag en dour, nag en tan, nag e geot ur peurvan saout, nag en douar bet roget gant an alar ; « Nag ouzh treid ar gwez, na war gern ur menez, na war an henchoù, nag en-dro d’un ti, nag e-harz mogerioù ur c’hreñvlec’h.

1924
Daveenn : SKET.II

Douget eo an den d’ar fall, peurvuiañ diegus en em laosk da vont war mare e youloù fall.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1026 (Gouere-Eost 1924)

Ha, daoust d’e baourkaezh devezhioù da vezañ kelc’het gant an ezhommoù, daoust d’an dienez da begañ war e groc’hen ha war e galon, abeg e kave ar paotr evelkent en nerzh e yaouankiz, da leuskel e vennozhioù da nijal, gwennilied dibreder, a-dreuz oabl koumoulek an hunvreioù.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 42, p.974 (Even 1924)

en em leuskel

1931
Daveenn : VALL pg (s')affaisser

en em laosket da

1931
Daveenn : VALL pg aller

leuskel ar gouriz

1931
Daveenn : VALL pg banqueroute

leuskel an eor

1931
Daveenn : VALL pg (jeter l')ancre

en em leuskel da

1931
Daveenn : VALL pg (se laisser) aller (à ses penchants)

Ar « ravolt » a veze leuskel a-gevret, war ar renkoù, bep a c'hwitelladenn ; er studi, skeiñ a-gevret gant ar botoù-koad war ar pleñchod ; er refektouer, pa zisplije ar boued, boudal pe vouboual hep digeriñ ar genoù, evel un hed-gwenan o sevel.

1944
Daveenn : EURW.1 p40

Mari a laoskas ur c’hri, hag a stardas al liñserioù en-dro dezhi.

1944
Daveenn : ATST p.52

Leuskel a reas [sic, rejomp], Ernest Mège ha me, hor c'heneil Poulpiked er gêr, ha ni hon-daou a reas adarre an hent da dapout Keraez.

1944
Daveenn : EURW.1 p75

Ganit, paotr kozh, bourdet ne vin / Ha setu amañ petra ' rin : / Ur soudard mat ' laoskin ez ti / Da eveshaat ouzhit hep si, / Hag, evel-se, ac'hann ' vi kuit / Da dec'hout pell pa vimp aet kuit, / Ha d'an daou zisuj e vi kred.

1960
Daveenn : PETO p40-41

Aviusoc'h eo stad lapoused ar C'hrouer / Rak, ouzh o fasturañ, Doue an Tad a vourr. / Padal emaomp hep skor e-kreiz ur gernez yud / A laosk, en hor c'heñver, didruez-kaer, an dud.

1960
Daveenn : PETO p32

Salokras, aotrou, din ne fell / E gwall fazi ho leuskel pell.

1960
Daveenn : PETO p75

War-lerc'h e lennaden e chom da brederiañ hag e laosk, bep ur mare, huanadennoù hir.

1960
Daveenn : PETO p27

O welout o ofiser o kemeret e gouch war hemañ gant e bistolenn, e hastont d'ober hent dezhañ da leuskel e denn.

1960
Daveenn : PETO p51

Falc'hañ parkadoù OGK, distaliañ panelloù bruderezh, lazhañ arouezioù tredan ar stalioù, diskar pretioù Mac Donald, mirout na vefe skarzhet tud, laoskel loened bac'het da vont kuit, mirout ouzh ar chase war varc'h...

2015
Daveenn : DISENT p60

Ha dav e vefe laoskel e c'hwervoni da zispakañ, treiñ e fulor e kasoni, klask ober mezh d'an dud gant komzoù drouk ?

2015
Daveenn : DISENT p64

Gallout a ra an enebourien klask tabutal pe, er c'hontrol, gortoz ma vreinfe an traoù, peotramant c'hoazh laoskel ar justis d'ober he labour -goulenn d'un urcher ober stad an traoù, sevel klemm, reiñ deoc'h an urzh da vont kuit pe da baeañ un dell-gastiz a 2000 euro evit pep eurvezh dale...-.

2015
Daveenn : DISENT p78

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial