Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Adstummoù istorel pe rannyezhel testeniekaet : 
1
Diskwel an adstummoù

Stummoù pleget : 
2
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. H.g. Aon bras, trumm a zeu diwar udb. dreistordinal, gourdrouzus. An dra-se en doa lakaet ar spont e kêr. Kroget eo ar spont ennañ. [1878] [...] e-pad m’oa bet ar soudarded oc’h ober o zro e pont Keraouell, o reiñ un tamm spont din-me, o doa holl kemeret an tec’h [...]. & Trl. Bezañ liv ar spont war ub. : bezañ glas e zremm. Na gemerit ket a spont : na spontit ket. & Gant ar spont : en abeg d'ar spont. E vlev a savas a-bik war e benn gant ar spont. Darbet e oa bet dezhañ semplañ gant ar spont en doa bet. HS. from, spouron. & Tr. adv. Dre spont : en un doare trumm-tre. En noz-mañ e oan dihunet dre spont. II. G. 1. (dirak an ar. a heuliet gant un ak.) Kementad bras eus udb. Ur spont a douristed zo bet ar bloaz-mañ. HS. mor. 2. Trl. Ur spont eo (+ av.) : spontus eo (+ av.). Ur spont e oa klevet ar chas o harzhal. 3. Trl. PEMDEZ (distag diouzh e genarroud) Ur spont ! : troienn a reer ganti evit pouezañ war ar pezh a lavarer. Yen e oa an amzer, ur spont ! 4. (impl. da doar.) Spontus. Spont e oa klevet ar c'hri a savas. An dra-se zo spont. III. Adv. pouez. Kenañ. Teñval spont e oa. HS. spontus.

Skouerioù istorel : 
52
Kuzhat roll ar skouerioù

spont

1499
Daveenn : LVBCA p188 (paour)

Neuze un prezidant koleret a bersuadas d'an roue ez lakaze ober peder rod a houarn e-barzh tri dez pere a ve añvironet a dachoù ha kizelloù lemm pe gant re ez vihe dispennet dre dourmant, ha maz roze ivez spont d'an gristenien arall, oz welet an horriplded hag ar gruelded a'n tourmanchoù.

1576
Daveenn : Cath p20

M. Peur e tleer e ober-eñ [sin ar groaz] ? D. Diouzh ar mintin pan saver, diouzh an noz pan aer da gousket, pan antreer en Iliz, goude kemeret dour benniget, pan komañser pediñ Doue, pan kemerer ar refeksion, e komañsamant hon euvroù, ha pan en em gaver en un dañjer bennak, aotramant seziet gant un aon pe ur spont.

1622
Daveenn : Do. p8

ober spont da ur re bennak

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (faire) peur

spont

1659
Daveenn : LDJM.1 pg affre, effroi

kemeret spont

1732
Daveenn : GReg pg (s')alarmer

reiñ spont da ur re

1732
Daveenn : GReg pg alarmer

spont

1732
Daveenn : GReg pg alarme

spontchoù, spontoù

1732
Daveenn : GReg pg épouvante (terreur)

spontchoù

1732
Daveenn : GReg pg alarme

spont

1732
Daveenn : GReg pg alarme

spontoù

1732
Daveenn : GReg pg alarme

spont

1732
Daveenn : GReg pg alarme

gant spont

1732
Daveenn : GReg pg épouvantablement

kaout spont

1732
Daveenn : GReg pg (s')alarmer

skont

1732
Daveenn : GReg pg épouvante (terreur), étonnement (épouvante)

spont

1732
Daveenn : GReg pg épouvante (terreur), épouvante (de bestiaux dans les foires, causée par de la cendre de peau de loup, que les voleurs, ou mal intentionnez mettent dans les oreilles des bêtes à cornes, & des chevaux), étonnement (épouvante)

kousket e spont

1732
Daveenn : GReg pg dormir (en crainte)

skont

1850
Daveenn : GON.II pg skoñt, spouñt

ur spont diabeg eo

1850
Daveenn : GON.II pg diabek

spont

1850
Daveenn : GON.II pg éfreiz, eûz, heûz, fuden, lorc'h, skoñt, spoñt, spouñt, strafil, stravil

prim spont

1850
Daveenn : GON.II.HV pg prim (-spouñt)

spont

1850
Daveenn : GON.II pg spoñt, spouñt

ur spont bras en deus graet din

1850
Daveenn : GON.II pg spouñt

« Ned on karet gant den ; ha pa vezan gwelet, / Emañ 'n holl war va lerc'h hag ur spont o c'hlevet. »

1867
Daveenn : MGK p82-83

Ur c'hleñved didruez hag a skign dre'r bed-holl Ar spont hag ar marv, pa deu d'en em ziroll, Kleñved aes da bakañ, taolet eus an eñvoù, Da skarzhañ pizh an douar eus e holl dorfejoù, Ar vosenn hec'h anv, a stlape en ifern Loened a-vagadoù kaset ganti d'ar bern.

1867
Daveenn : MGK p23

Ur c'harv gwallgaset er c'hoad, / Evit tec'het 'raok ar marv / En ur vereuri a voa aet, / Dall gant e spont.

1867
Daveenn : MGK p42

An alc'houeder distro a gav ar spont en neizh.

1867
Daveenn : MGK p52

Ar spont a zo en neizh gwashoc'h eget biskoazh.

1867
Daveenn : MGK p53

Krenit gant aon, va mignon, / Eus ar galeder a galon ; / Hag ho pet spont, evel Judaz, / Ne gouezhfec’h en un diskred [b]ras.

1877
Daveenn : EKG.I. p.105

Kerkent e voe serret e veg da bep hini, rak aon a deuas dezho na vije holl chouanted ar vro kuzhet er c’hogn-se : ur chouant a rae aon da gant republikan, rak ar chouanted o doa kalon, pa’z eo gwir ec’h en em gannent evit Doue, ha n’o doa ket a spont rak ar marv.

1877
Daveenn : EKG.I. p.40

Dek soudard, o c’hontet mat em eus, a dro beg o fuzulioù war-zu ennañ ; krediñ a raen edont o vont d’e zrailhañ... ha va c’halon a zaouhantere etre ar spont hag al levenez !...

1877
Daveenn : EKG.I. p.186

Goude bezañ trec’het Canclaux, va mennozh e oa mont war-zu Brest evit kas eus ar gêr vras-se an divroidi deuet di, hag a laka kement a spont da redet dre ar vro gant o lezennoù dizoue hag ho c’hrizder.

1878
Daveenn : EKG.II p.102-103

A-drugarez Doue, tud an ti n’o doa bet droug ebet : e-pad m’oa bet ar soudarded oc’h ober o zro e pont Keraouell, o reiñ un tamm spont din-me, o doa holl kemeret an tec’h, rak gwelet a raent e oa kordigellet a fallagriezh kalon ar soudarded ; an dra-mañ am beus klevet abaoe.

1878
Daveenn : EKG.II p.30

An taol-se a skuilhas ar spont e-touez ar republikaned : dont a rejont war o c’hiz da Verven, hag edont eno, ur pennad a yoa, o tiviz petra da ober, pe distreiñ da Gastell, pe chom e Berven, hervez m’oa gourc’hemennet dezho.

1878
Daveenn : EKG.II p.16-17

Evel-se, dre skeiñ taolioù ha skignañ spont, e tigorjont an hent dirazo betek lenn an Heol, an Albis, ar Visuria, an Amisios, hag e savjont war o glannoù seizh rouantelezh a zo manet war goun an dud an anvioù anezho ha darvoudennoù o buhez.

1923
Daveenn : SKET p.140

Un taol maen da Bipi, spontet ha dre e spont Pipi ac’h eas da glask repu en kraou moc’h Pêr ar C’hamm.

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1029 (Gouere-Eost 1924)

— Na pebezh glac’har ! na pebezh spont, va Jezuz !

1925
Daveenn : BILZ2 p.176

tremenet eo gant ar spont

1931
Daveenn : VALL pg avoir

liv ar spont warnañ

1931
Daveenn : VALL pg blème

liv ar spont war e dal

1931
Daveenn : VALL pg blème

« O ! n’on ket aonik, Job, ha biskoazh ne gemerin spont ouzh ul loen, konikl, louarn pe hoc’h-gouez, zoken. Mes ankeniet on abaoe ar beure-mañ, ha n’ouzon ket perak. An noz, Job, n’eo ket bet evel kustum… »

1944
Daveenn : ATST p.129

Neuze ar « pion » pa ne c'halle ket hon lakaat da senti, a rede da glask « Juluen », a oa spont an holl.

1944
Daveenn : EURW.1 p40

Fidandoustik ! Job ha Lom ne oant ket pell o sevel; ul lamm-spont a rejont diouzh ar foz, evel ma vije bet an diaoul krog e foñs o bragoù.

1944
Daveenn : ATST p.22

Sur e soñjo, neuze, eo satanazet an ti, ha, gant ar spont a gemero, ne bado ket daou zevezh.

1944
Daveenn : ATST p.77

TRIZEKVET PENNAD Ar spont a ren

1944
Daveenn : ATST p.79

« Bah ! ["Ba !"] Per ar C’honikl pe un Alanig al Louarn bennak o vont e-biou. Na gemerit ket spont gant kennebeut ["ken nebeut"] a dra, Lom ! »

1944
Daveenn : ATST p.129

Ha, bemdez, trubuilh, reveulzi, / Dic'hlanniet foll, par d'an dour-beuz, / D'hon drastañ diroll [,] d’hor beulziñ / O skignañ spont, daeloù hag euzh.

1960
Daveenn : PETO p28

Pa 'z eo deut hor pastor da dreiñ / Ha d'an Nasion d'en em reiñ, / Teñval-sac'h gant koabrenn ar spont / ' Seblant din hon amzer-da-zont.

1960
Daveenn : PETO p23

Krial ha yudal a rae ar paourkaezh paotr, en un doare truezus, n'on ket gouest da avat da la[â]ret pe gant ar boan pe gant ar spont eo e rae kement-se ; moarvat ez eo dre ma rank unan bet flemmet gant un naer kaout kalz poan.

1985
Daveenn : DGBD p91

N'eo ket aes bezañ e karg deus un taol, kreñv e c'hall bezañ ar gwask, ha brasoc'h eo ar riskl da zivizout un dra fall war ar prim pe e-kreiz ar spont pa vezer e-unan-penn.

2015
Daveenn : DISENT p102

Un duard a zo azezet en e gropoù war ur gador ha sellout a ra tro-dro dezhañ dindan e spont.

2015
Daveenn : EHPEA p167

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial