Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. TOST DA. A. (en egor) Termen a dalvez da c'heriañ an nested. Tost d'an aod emañ o zi. Degouezhet e oant tost da gêr. Re dost emaint an eil d'egile. Sell pegen tost emañ d'an tan. Tost din edont azezet. Me eo an hini a oa tostañ dezho. [1878] N’oamp ket evit chom e bourk Trelaouenan, rak re dost edomp da Gastell ha da Gergidu [...]. & Delc'her tost d'ub., d'udb. : chom tost dezhañ. & (en e furm vihanaat) Chomet e oant a-sav tostik d'ur feunteun : tost-kenañ dezhi. & Tost ac'hanen, tost ac'hano : tost d'al lec'h-mañ, d'al lec'h-se. & Ent krenn Tost-bras emaint. Ne oa ket deuet re dost. Ne weled ti ebet na tost na pell. Alies e vezent o redek bro pell ha tost. ES. pell. & Tostik-tost, tostik-tra d'ub., d'udb. : tost-kenañ dezhañ. Edo o chom tostik-tost da'm c'hêr. Neuze edoc'h tostik-tra da zu-mañ. & Ent krenn Tostik-tost emañ o chom. & A-dost-da-dost : A dachadoù zo nes an eil d'egile. Redek a ra ar c'hleñved a-dost-da-dost. ES. a-bell-da-bell. & War-hed tost(ik) : tost, tostik (d'ub., d'udb.). B. (dirak ur ger a denn d'ur c'houlz pe d'ur pennad amzer) Termen a dalvez da verkañ emeur war-nes tizhout ur vevenn en amzer. Tost da c'hwec'h eur eo bremañ. Tost a-walc'h da greisteiz e tle bezañ. Erru eo tost da noz, tost d'an noz : noziñ a ray dizale. Pa vez kelc'hiet al loar e vez tost d'ur barr-amzer. Tost da dri bloaz zo emaon amañ. & Bezañ tost d'an termen : tost d'ar mare ma echu tra pe dra. & Ent krenn Bremañ emañ tost an hañv. & Dre skeud. Emañ tost ar marv dezhañ : emañ deuet mare e varv koulz lavaret. & A-dost-da-dost. C. l. (dirak ur ger a denn d'un niver, d'ur c'hementad) Termen a dalvez da verkañ ne vank nemet un niver pe ur c'hementad bihan evit ma vefe tizhet disoc'h pe zisoc'h. Tost da zaou-c'hant den a oa eno. Ar c'helorn-mañ zo tost da zaou c'hement egile. 2. (dirak ur rag.) Koulz lavaret. Aet eo an doareoù labourat-se tost da netra. Kavout a ra din em bo tost da dra-walc'h. 3. (dirak un ag.) Hogos. Tost da sec'h eo e zilhad bremañ. D. Tr. adv. 1. [1699, 1732, 1931] TOST DA VAT : koulz lavaret. Kant den zo amañ tost da vat. Echu eo ma labour ganin tost da vat. Bremañ e ouzon tost da vat pelec'h em eus kollet ma eurier. HS. kazimant. 2. (db. an dud, an traoù) Da dostañ da : an nesañ, ar re nesañ da. Ar maer eo an den zo da dostañ da'm zad. Emañ o chom en ti zo da dostañ d'ar vered. An emzivaded eo a oa da dostañ d'e galon. II. 1. Termen a dalvez da verkañ emeur nes d'ur vevenn. Chomet int tost tri devezh aman. Setu daou vloaz tost abaoe m'eo marvet. • Erru e oa tost noz. Sklaer e oa an oabl daoust ma oa tost hanternoz. Diskaret e oa bet an iliz-se tost a-grenn. Komz a ra tost evel-se ivez. Tost spontet e oan. • Bez' eo tost ken bras hag e vreur. & (en e furm vihanaat) Tostik heñvel eo an div skeudenn-man. Eizh eur eo tostik. 2. Termen a dalvez da c'heriañ an aket, ar bervezhded. Taolit evezh tost da brenañ ar pezh zo ret hepken. Dastumit an traezh tost. Delc'her tost d'udb. : teuler kalz a evezh a-benn na c'hoarvezfe netra gantañ. & Delc'her tost d'e arc'hant : bezañ tomm-kenañ outañ. & (db. ar bageal) Delc'her tost, tost-tost d'an avel : sturiañ ur vag o telc'her ar penn a-raok an tostañ ar gwellañ da roud an avel.

Skouerioù istorel : 
37
Kuzhat roll ar skouerioù

tost

1732
Daveenn : GReg pg aupres (préposition)

tost, hogozik eo bet dezhañ bezañ krouget

1732
Daveenn : GReg pg (peu s'en est) fallu (qu'il n'ait été pendu)

tost da vat

1732
Daveenn : GReg pg a-peu-près, approchant

lavaret a ran deoc'h e vemes komzioù tost da vat

1732
Daveenn : GReg pg a-peu-près

bez' en deus mil skoed pe tost da vat

1732
Daveenn : GReg pg approchant

pa vez tost ar marv

1732
Daveenn : GReg pg approche

tost da

1850
Daveenn : GON.II p.57, Table des Prépositions composées, "près de".

tost

1850
Daveenn : GON.II pg tôst

Ul louzaouenn c'hwezh kreñv, ar serfilh e anv, / Hag ul louzaouenn all, kegid fall ha c'hwerv, / A oa en ur gichen savet tost d'un hent bras.

1867
Daveenn : MGK p71

Sezar, ur c'hi mailh ha brudet, / Besk e lost ha rok e galon, / A voa lammet en e sav sonn / Tost d'ur c'honikl yaouank, hag outañ o sellet : / — « Din-me out, emezañ, e gurun o c'hourdrouz, / Ken a grenas en-dro al labousigoù keizh. »

1867
Daveenn : MGK p112-113

« Atav oc'h lojet tost da neizh filip an doenn ; / Gwisket e miz Kerzu, evel e miz Even ; / En hañv evel er goañv[,] c'hwi a zo hoc'h-unan, / Ho skeud[,] ho mevel bras hag ho mevel bihan.

1867
Daveenn : MGK p123

Anat e oa o doa c’hoant da jarneal ha da sakreal diwar-benn ar boned segovii, abalamour an darn vuiañ ac’hanomp a yoa ar boned-se ganto e Kergidu ; hag ar re a yoa chomet bev eus a soudarded Canclaux, n’o doa ket ankounac’haet penaos e oant bet kempennet ganeomp-ni, ha pegen tost e oa bet dezho kaout holl ar marv war an dachenn.

1877
Daveenn : EKG.I. p.308

Kabiten ar soudarded a rannas e dud etre div lodenn : lakaat a reas kant anezho e pep hini eus an div waremm a zo a bep tu d’an hent en u[l] lavaret dezho : — Ar re a zo an tostañ da vourk Gwimilio a ranko lezer ar goueriaded da vont a-raok hep ober van ebet, ken na vezo o vont dirazo an diwezhañ eus ar vandenn.

1877
Daveenn : EKG.I. p.162

Tost da hanternoz [e] oa pa zigouezhjont e-tal dor-borzh al leandi : teñval [e] oa an noz ; un tamm aon a grogas er soudarded ; edont e kreiz ur c’hoad bras, pell diouc’h an dud....

1877
Daveenn : EKG.I. p.37

Ar c’habiten Jaouen, nevez-distro eus a Vourdel, a yoa e lestr e porzh Brest, o c’hedal karg da vont en tu bennak ; mes ar garg-se ne deue ket buan, rak, neuze kerkoulz ha bremañ, pa vez trouz ha dispac’h er vro, pep hini a zalc’h tost d’e arc’hant.

1877
Daveenn : EKG.I. p.212

Galvet e oa da vont da lakaat o dorn er sac’h, an holl dud yaouank a-dro-war-dro, betek Gwinevez, Gwiniventer, Plouvorn hag ar parrezioù all tostoc’h.

1877
Daveenn : EKG.I. p.264

N’oamp ket evit chom e bourk Trelaouenan, rak re dost edomp da Gastell ha da Gergidu, ha n’oamp ket bremañ a-walc’h a dud evit herzel ouc’h Canclaux hag he soudarded. Da belec’h ez aimp 'ta ?

1878
Daveenn : EKG.II p.5

tost-kaer eo bet din

1909
Daveenn : BROU p. 430 (j'ai été sur le tout petit point)

Pa guiteis, ez yaouank c’hoazh, bro al Lingoned da heul mab uhelwad Albiorix, ez oa eus an tiad-tud-se, a-gevret gant an tad, c’hwezek paotr e barr o oad a dalveze kement ha kant war an emgannlec’h pe er guzuliadeg, c’hwec’h plac’h ha tregont hogos holl yaouank, gant tost da hanter-kant a vugale.

1923
Daveenn : SKET p.21

tro-war-dro a dostañ

1931
Daveenn : VALL pg (aux) alentours (immédiats)

pe dost

1931
Daveenn : VALL pg à peu près

kant lur pe dost

1931
Daveenn : VALL pg à peu près (cent francs)

n'eo ket par, na tost zoken !

1931
Daveenn : VALL pg approcher (il ne l'égale pas, il n'en approche même pas !)

tost a-walc'h

1931
Daveenn : VALL pg assez

tost da drawalc'h

1931
Daveenn : VALL pg assez

Un heol Mezheven a lugerne en oabl, ha ne voe ket pell ar gerzherien evit c'hweziñ, Yann ha Pêr a zalc'he tost an eil d'egile, hep soursial nemeur ouzh ar soudarded all. Goude un eurvezh vale, ez oant o-daou digevret-krenn diouto.

1941
Daveenn : ARVR niv.6, p4

Holl an hevelep oad pe dost, eus a zek da zaouzek vloaz.

1944
Daveenn : EURW.1 p34

Er baradozig-se d'an ampoent ma oan-me distro d'ar gêr, e oamp pevar o chom : an ozhac'h, ma zad oadet a 65 vloaz, noter eno abaoe tost da dregont vloaz ; an itron, ma mamm, na zilezas gwech ebet he dilhad giz Treger, gant he c'hoef gwenn, a veze graet « kallegenn » anezhañ, he chal pe mouchouer du, he zavañjer dantelezet ; ur vatezh yaouank anvet Marianna Touboulig ; ha me, ar mab pennhêr, a oa ma zad o fiziout warnon da gemerout e garg noter, p'am bije graet tri bloaz deskoni gantañ.

1944
Daveenn : EURW.1 p6

Mont da neuial : Stêr-Iêr a dremene tost da vourk Karnoed, er Peniti.

1944
Daveenn : EURW.1 p25

Dek lev hor boa da ober da vont da Garnoed ; gant kerzhout ul lev an eur, ne oamp ket tost d'en em gavout.

1944
Daveenn : EURW.1 p36

Mège a savas eno en tren da zistreiñ da Vontroulez, ha me a ruilhas betek Karnoed, goude bezañ graet tost da gant lev, leun ma eñvor a arvestoù nevez evidon.

1944
Daveenn : EURW.1 p75-76

Gwir eo en doa tost da 80 vloaz d’an ampoent.

1944
Daveenn : EURW.1 p.188

Du-se, pell pe dostoc’h, en alamandezenned ha gwez-kraoñ al liorzh kloz e taol eostiged all, her ha taer, o zio ! tio ! tio ! bagol, ma tasson kili an diribin, e-giz ma vije ur palez strink.

1949
Daveenn : SIZH p.39

Ha war un taol ne zlefe ket bezañ eus an darvoud-se, pe dost, ne vije bet nemet un disterdra, un dra voutin ha netra ken all, un darvoudennig a c'haller disoñjal buan, a c'haller ober ankounac'haat.

2012
Daveenn : ADULT p. 159

Ha pa zeue an arc'hant da ziankañ, war chanter pe chanter, anat e oa bet tost dalc'hmat diwar-goust an tourioù, ar begoù-tour dreist-holl.

2013
Daveenn : LLMM Niv. 399, p. 18

Stankoc'h-stankañ e vez ar c'hameraioù-evezhiañ, hag a-wechoù e vez tud dirak ar skrammoù evit dielfennañ ar skeudennoù war ar prim pe dost.

2015
Daveenn : DISENT p74

Dindan heol skedus an dilost-hañv e chomer tost bamet gant brokusted ar vro, evel pa vije tennet eus ur varzhoneg gant Keats.

2015
Daveenn : TEVAG p. 5

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial